Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

nında iken, yalan söylememek ve kendisini medh ve senâ etmemek
lâzımdır. Kabûl etmesi zan olunursa, nasîhat verilir. Zâlim,
sana gelirse kalkmak, ayakda karşılamak câiz olur. Dînin izzetini
ve zulmün kötülüğünü bildirmek için kalkmamak iyi olur. Mümkin
ise, nasîhat yapılır. Zâlimden her zemân uzak kalmak dahâ iyidir.
Hadîs-i şerîfde, (Münâfık ile konuşurken, efendim, demeyiniz!)
buyuruldu. Zâlime, kâfire hurmet etmek, saygı ile selâm vermek,
üstâdım demek, küfr olur.
Allahü teâlâya isyân edene (Fâsık) [kötü kimse] denir. Başkalarının
isyan etmesine, fıskın yayılmasına sebeb olana (Fâcir) denir.
Harâm işlediği bilinen fâsık sevilmez. Bid’ati, ya’nî bozuk inanışları
yayanları ve dîni öğrenmeğe mâni’ olanları sevmek, günâhdır.
Hadîs-i şerîfde, (Fâsıkın fıskına mâni’ olmağa kudret varken, kimse
mâni’ olmazsa, Allahü teâlâ, bunların hepsine, dünyâda ve âhıretde
azâb yapar) buyuruldu. Ömer bin Abdül’azîz “rahime-hullahü
teâlâ” diyor ki, (Allahü teâlâ, bir kimse günâh işlediği için, başkalarına
da azâb yapmaz ise de, açıkca günâh işliyenler görülüp de,
görebilenler mâni’ olmadığı zemân, hepsine azâb yapar). Allahü
teâlâ, Yûşa’ Peygambere “aleyhissalâtü vesselâm” vahy eyledi ki,
(Kavminden kırkbin sâlih kimseye ve altmış bin fâsık kimseye azâb
yapacağım!). Yâ Rabbî! Fâsıklar, azâbı hak etmişdir. Sâlihlere
azâb yapmanın sebebi nedir? dedikde, (Benim gadab etdiklerime,
onlar gadab etmedi. Birlikde yidiler, içdiler) buyurdu. Mâlına, canına,
evlâdına ve müslimânlara zarar geleceği, ya’nî fitneye sebeb
olacağı zemân, bid’at sâhiblerine ve zâlimlere emr-i ma’rûf yapmak
lâzım olmaz. Açıkca günâh işliyen fâsıkları, yalnız kalb ile sevmemek
kâfîdir. Tatlı ve yumuşak sözlerle nasîhat vermek lâzım olur.
Bir kimse, hem ibâdet yapar, hem de fısk yaparsa, dahâ çok
yapdığının ismi verilir. İkisi müsâvî ise, ibâdeti bakımından sevilir.
Fıskı bakımından sevilmez. Başkalarının da fıskına sebeb olan
kimse, hükûmet memûrları tarafından men’ edilir.
[Allahü teâlânın sevgisini kazanmak için, islâmiyyete uyana ve
bir mürşidi sevene (Sâlih) [iyi insan] denir. Bu sevgiyi kazanmış olana
(Velî) denir. Başkalarının da kazanmaları için çalışan Velîye
(Mürşid) denir. (İslâmiyyetin aslı, temeli üçdür: İlm, amel, ihlâs.) İslâm
ilmleri ikiye ayrılır. Din bilgileri, fen bilgileri. Dinde reformcular,
din bilgilerine (Skolastik bilgiler), fen bilgilerine (Rasyonel bilgiler)
diyorlar. Din bilgileri, ağaçdan armud düşer gibi, insanın kafasına
bir yerden gelmez. Bir hakîkî mürşidin sözlerinden ve hâllerinden,
hareketlerinden ve Ehl-i sünnet âlimlerinin (ilm-i hâl) kitâblarından
öğrenilir. Kıyâmet yaklaşınca, hiçbir yerde hakîkî mürşid
görülmiyecek, câhil, yalancı, fâsık din adamları çoğalacakdır. Bun-
– 98 –