19.03.2018 Views

Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir. I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır. II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır. III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir.

I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır.

II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır.

III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

kendilerinin yapmadıklarını yapınız diyenlerdir dedi) ve (Cehennem<br />

zebânîleri, günâh işliyen hâfızlara, puta tapanlardan dahâ önce<br />

azâb yapacaklardır. Çünki bilerek yapılan günâh, bilmiyerek yapılandan<br />

dahâ kötüdür) hadîs-i şerîfleri meşhûrdur. Eshâb-ı kirâm<br />

çok âlim oldukları için küçük günâhlardan da, büyük günâhlar gibi<br />

korkarlardı. Buradaki hâfızlar, Tevrât hâfızları olsa gerekdir.<br />

Çünki günâh işleyen müslimânlara kâfirlerden dahâ şiddetli azâb<br />

yapılmayacakdır. Yâhud, bu ümmetden olup da, günâhlardan, harâmlardan<br />

sakınmağa ehemmiyyet vermeyip, kâfir olan hâfızlardır.<br />

Hadîs-i şerîfde, (Âlimler devlet adamlarına karışmadıkca ve<br />

dünyâlık toplamak peşinde olmadıkca, Peygamberlerin emînleridir.<br />

Dünyâlık toplamağa başlayınca ve hükûmet adamlarının arasına<br />

karışınca, bu emânete hıyânet etmiş olurlar) buyuruldu. Emânetcinin<br />

kendisine bırakılan mâlları muhâfaza etmekde emîn olması<br />

lâzım geldiği gibi, din âliminin de, islâm bilgilerini bozulmakdan<br />

muhâfaza etmekde emîn olması lâzımdır. Resûlullah “sallallahü<br />

aleyhi ve sellem”, Kâ’beyi tavâf ediyorken, hangi insan dahâ<br />

kötüdür? diye soruldu. (Kötü olanı sorma! İyi olanları sor. Âlimlerin<br />

kötüsü, insanların en kötüsüdür) buyurdu. Çünki âlimler, bilerek<br />

günâh işlemekdedir. Îsâ aleyhisselâm, (Kötü âlimler, su yolunu<br />

kapayan kaya gibidir. Su, kayadan sızıp geçemez. Akmasına da<br />

mâni’ olur) dedi. Kötü din adamı, kanalizasyona benzer. Görünüşde,<br />

sağlam, san’at eseridir. İçi ise, pislik doludur. Hadîs-i şerîfde,<br />

(Kıyâmet günü azâbların en şiddetlisi, ilmi kendisine fâideli olmıyan<br />

din adamınadır) buyuruldu. Bunun için, münâfıklar, ya’nî<br />

müslimân görünen kâfirler, Cehennemin dibine gideceklerdir.<br />

Çünki, bunlar işitdikleri, bildikleri hâlde, inâd ederek, kâfir olmuşlardır.<br />

İlm sâhibi, ya’nî din bilgilerini öğrenen kimse, yâ sonsuz<br />

se’âdete kavuşur, yâhud nihâyetsiz felâkete dûçâr olur. Hadîs-i şerîfde,<br />

(Cehennemde azâb çekenlerden ba’zıları, kötü kokular yayar.<br />

Bu koku diğerlerine ateşden dahâ fazla azâb verir. Sen ne günâh<br />

işledin ki, böyle pis koku çıkarıyorsun denildikde, ben din adamı<br />

idim. Bildiklerimi yapmazdım der) buyuruldu. Ebüdderdâ “radıyallahü<br />

teâlâ anh” diyor ki, (İlmi ile âmil olmıyan din adamına<br />

âlim denilmez.) İblîs, bütün dinleri biliyordu. Fekat ilmi ile amel<br />

etmedi. Çölde kalan kimsenin yanında on aded kılınc ve çeşidli silâhlar<br />

bulunsa, bunları kullanmasını iyi bilse ve çok cesûr olsa,<br />

kendisine hücûm eden arslana karşı kullanmadıkca, bu silâhların<br />

fâidesi olur mu? Elbette olmaz. Bunun gibi, din bilgilerinden yüzbin<br />

mes’ele öğrense, bunları kullanmadıkca, fâidelerini görmez.<br />

Hasta olan kimse de, derdinin en fâideli ilâcı bulunsa, kullanmadık-<br />

– 53 –

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!