Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

fâidesi olmaz. Nemâz kılarken, Allahü teâlânın büyüklüğünü,
Onun emrini yapmağı düşünmek lâzımdır. Ancak, böyle kılınan
nemâz, kalbi temizler. İnsanı kötülük yapmakdan korur. Allahü
teâlâ, insanın kalbine bakar. Görünüşüne, hareketlerine bakmaz.
Ya’nî temiz niyyet ile, Allah korkusu ile yapılan iyilikleri
kabûl eder. Nemâz kılarken, önce niyyeti düzeltmek, sonra farzlarına,
şartlarına uygun ve avret mahalli örtülü kılmak lâzımdır.
Bedeni, rûhu ile birlikde olarak nemâz kılmalıdır. Nemâz kılarken,
Allahü teâlânın, kendisini gördüğünü, okuduklarını işitdiğini,
düşündüklerini bildiğini unutmamalıdır. Böyle kuldan, kimseye
zarar gelmez. Herkese iyilik yapar. Vatanına, milletine fâideli
olur.
Nemâz, lugatda, iyilik istemek, birinin iyiliği için düâ etmek demekdir.
İslâmiyyetde nemâz, emr edilen hareketleri yaparak, emr
edilen şeyleri okumakdır. Nemâza (İftitâh tekbîri) ile başlanır. Selâm
vermekle biter.
Hanefî mezhebinde, dört dürlü nemâz vardır: Farz-ı ayn olan,
farz-ı kifâye olan, vâcib olan ve nâfile olan nemâzlar. Sünnetlerin
hepsine nâfile nemâz denir.
198 - Şâfi’î mezhebinde, nemâzın şartları iki kısmdır: Vücûb
şartları ve sıhhatinin şartları. Nemâzın vücûbünün şartları, şâfi’îde
altıdır: Bu altı şart kimde varsa, onun nemâz kılması lâzımdır. Müslimân
olmak, nemâzın emr olduğunu işitmek, âkıl ve bâlig olmak.
Hayzdan ve nifâsdan temiz olmak, işitir ve görür olmak. Nemâzın
sahîh olması için, şâfi’î mezhebinde yedi şart vardır: Hadesden tahâret
[ya’nî, abdest almak ve gusl etmek], necâsetden tahâret [ya’nî
bedenin, elbisenin ve nemâz kılacağı yerin temiz olması], setr-i avret
[ya’nî, avret yerini örtmek], istikbâl-i kıble, nemâz vaktinin geldiğini
bilmek, nemâzın farzlarını, müfsidlerini [ya’nî, nemâzı bozan
şeyleri] bilmek ve müfsidlerden sakınmakdır.
Şâfi’î mezhebinde abdestin farzları altıdır: Birincisi, yüzü yıkamağa
başlarken niyyet etmekdir. Elleri, ağzı, burnu yıkarken
yapılan niyyet sahîh olmaz. İkinci farz, yüzü yıkamakdır. Şâfi’îde
çenenin altını ve sarkan sakalı yıkamak da farzdır. Seyrek olup,
altındaki deri görünen sakalı tahlîl ederek, altındaki deriyi ıslatmak
da farzdır. Sık sakalın tahlîli sünnetdir. Üçüncü farz, kolları,
dirsekleri ile birlikde yıkamakdır. Tırnak altındaki kirleri temizleyip,
altlarındaki deriyi ıslatmak lâzımdır. Dördüncü farz, başın,
az olsa da, bir kısmını mesh etmekdir. El ile mesh şart değildir.
Bir kısmına su serpmekle de olur. Sarkan saçı mesh, sahîh olmaz.
Beşinci farz, ayakları, hanefîde olduğu gibi yıkamakdır. Altıncı
farz, tertîb, yukarıda bildirilen dört uzvu, sırayı bozmadan
– 520 –