19.03.2018 Views

Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir. I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır. II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır. III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir.

I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır.

II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır.

III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

nâkaşa etme! Satdığın eşyâyı geri getirirlerse red etme! Yalan söyleme!<br />

Harâm yime, kimseyi aldatmağa kalkışma!<br />

Peygamberimiz “sallallahü aleyhi ve sellem” buyurdu ki: (Bir<br />

kimse çarşıya girince “Lâ ilâhe illallahü vahdehû lâ şerîke leh, lehül<br />

mülkü ve lehül hamdü yuhyî ve yümît ve hüve hayyün lâ yemûtü<br />

biyedihil hayr ve hüve alâ külli şey’in kadîr” okusun, bin günâhı<br />

afv olur.)<br />

Dükkânını Besmele ile aç ve kapa! Yinecek bir şey aldığın zemân,<br />

açık olarak tutup eve getirme, bir şeye sar ve örtülü şeklde yiyeceğini<br />

eve götür! Eve gidince, çocukları herhangi bir şeyle sevindir!<br />

Dükkânına geç git ve erken kapa! [Diğer zemânlarında ilmihâl<br />

öğren ve öğret!]<br />

172 - Bir kimse ile yolda arkadaş olursan, onun yürüdüğü kadar<br />

yürü. Onunla konuşurken, sağa sola bakma! Ondan ayrılırsan erkence<br />

yanına dön, onu bekletme! Arkadaşın hakkını gözet, onu<br />

gücendirme! Nemâzları onunla cemâ’at yaparak kıl. Ayrılırken<br />

onunla halâllaş!<br />

173 - Bir hastanın ziyâretine gitdiğin zemân, kapıya varınca,<br />

içeri girmeğe müsâade iste! Besmele ile gir, sağ tarafına otur, içeri<br />

girince selâm ver, hâl ve hâtırını sor! Hastalığına bir ilâc biliyorsan<br />

söyle. Kelime-i şehâdet getirerek ona duyur ve âcil şifâlar dile!<br />

Hastanın yanında fazla oturma! Bir ihtiyâcı varsa yap! Ayrılırken<br />

kendisine acele sıhhat bulması için düâ eyle!<br />

174 - Cenâzeye yalnız gitme! Mecbûriyet hâsıl olursa, yalnız gidersin.<br />

Cenâze sâhibine selâm vererek, Allahü teâlâ sabr versin diyerek<br />

teselli eyle! Cenâzenin defni için yardım eyle! Cenâzeyi mevtânın<br />

sağ omuzundan başlıyarak taşı ve yürüyerek git. Cenâzeyi taşımak<br />

âdâbı (Se’âdet-i Ebediyye) kitâbında uzun yazılıdır. Peygamberimiz,<br />

cenâzeye yürüyerek gidip, binerek döndüler. Bunun<br />

sebebini sordular, cevâben, (Cenâze giderken melekler de berâber<br />

gider, onun için yürümelidir ve bir vâsıtaya binmekden hayâ etmelidir)<br />

buyurdu. [Cenâzeyi kâfirler gibi taşımak, çelenk koymak, resmini<br />

ve mâtem işâretleri takmak günâhdır.]<br />

175 - Âileni güzelce idâre eyle! Tatlı nasîhat ederek, Allahü teâlânın<br />

emrlerini ona öğret! Gusl abdesti almasına, nemâza devâm<br />

etmesine çok dikkat et! Her ihtiyâcını, idâresini halâlden te’mîn<br />

eyle! Ona harâm lokma yidirme! Onu tarlada, fabrikada çalışdırma!<br />

Onun kazandığı, onun mülkü olur. Rızâsı olmadan elinden almak,<br />

sana harâmdır. Âilene kızınca, döğüp seni boşarım gibi kelimeler<br />

kullanma ve kahbe dahî deme; ağzına ve gözüne söğme, kâfir<br />

olursun. Ona rıfk ile muâmele eyle. Onu döğme! Sopa ile hiç<br />

kimseyi döğmek câiz değildir. Evine çalgı, içki sokma! Her kadı-<br />

– 497 – İslâm Ahlâkı - F:32

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!