19.03.2018 Views

Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir. I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır. II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır. III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir.

I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır.

II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır.

III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

kimse, onun babasına söyler veyâ yazar. Babası Emr-i ma’rûf<br />

yapmaz veyâ yapamıyacak ise, babasına bildirmez. Zevcine, hükûmete<br />

bildirmek de böyledir. Tevbe edenin günâh işlediği başkasına<br />

bildirilmez. Hırsızı gören, zararından korkmazsa haber verir.<br />

Günâh işliyen zevce, nasîhat vermekle tevbe etmezse, bunu boşamak<br />

vâcib olmaz. Çalgı âletlerini evinde muhâfaza etmek, kendi<br />

kullanmazsa da, mekrûh olur. Âlimin câhil üzerine hakkı, hocanın<br />

talebesi üzerine olan hakkı gibidir. Zevcin zevcesine hakkı, bunlardan<br />

dahâ çokdur. Mubâh olan emrlerine itâ’at etmesi ve malını koruması<br />

da lâzımdır. Başka yol yok ise, başkasının tarlasından geçmek<br />

câiz olur. İzn vermezse geçemez.<br />

İbâdet ve kazanç ilmlerini öğrenmek farzdır. Dahâ fazlasını<br />

öğrenmek efdaldir. Fıkh öğrenmeyip, hadîs, tefsîr öğrenmek iflâs<br />

alâmetidir. Kıble ve nemâz vaktleri için ve cihâd için astronomi<br />

öğrenmek câizdir. Falcılık bilgileri öğrenmek harâmdır. Mücâdele,<br />

münâkaşa için kelâm ilmi öğrenmek mekrûhdur. Câhillerin,<br />

bid’at fırkaları üzerinde, mezhebler üzerinde konuşmaları câiz değildir.<br />

Eski yunan felsefecilerinin ve bid’at ehlinin, mezhebsizlerin<br />

din kitâblarını okumak, evinde bulundurmak câiz değildir. Böyle<br />

kitâblar, insanın i’tikâdını, îmânını bozar. Din bilgilerini, îmân bilgilerini<br />

(Ehl-i sünnet) âlimlerinin kitâblarından öğrenmeden evvel,<br />

fen bilgilerini, felsefe bilgilerini öğrenmek câiz değildir. Her<br />

müslimân, çocuklarına, önce, islâm harflerini, Kur’ân-ı kerîm okumasını,<br />

nemâz kılmasını, din ve islâm ahlâkını öğretmeli, ondan<br />

sonra oğlunu mektebe gönderip, fen ve san’at ve sâir lüzûmlu, fâideli<br />

şeyleri öğretmelidir. Her nev’ oyun, meselâ top oynaması,<br />

(Mâ-lâ-ya’nî) olur, ilm öğrenilmesine mâni’ olur. İbni Âbidîn, beşinci<br />

cildde diyor ki: (Arabî, lisan-ı Cennetdir. Diğer lisanlardan<br />

efdaldir). Arabca öğrenmek ve öğretmek, ibâdetdir. İlmi, Allah rızâsı<br />

için, islâm dînine ve müslimânlara hizmet için öğrenmelidir.<br />

Mal, mevkı’ kazanmak için, kibr ve şöhret için öğrenmemelidir.<br />

Hoca hakkı, ana- baba hakkından öncedir. İlmi, Ehl-i sünnet âlimlerinden<br />

veyâ onların yazdıkları kitâblardan öğrenmeli ve sâlih insanlara<br />

öğretmelidir. İlmi iyi insanlardan esirgememelidir. [Sâlih<br />

insan, iyi insan demekdir. Ehl-i sünnet i’tikâdında olan ve harâm<br />

işlemekden sakınan müslimâna (sâlih) [iyi insan] denir. Ehl-i sünnet<br />

i’tikâdında olmıyan müslimânlara bid’at sâhibi veyâ mezhebsiz<br />

denir.] Ehl-i sünnet i’tikâdını ve harâmları öğrenmek, binlerce<br />

İhlâs sûresi okumakdan dahâ sevâbdır. Fıkh öğrenmek, hâfız<br />

olmakdan efdaldir. Hâfız olmak da, nâfile ibâdetden efdaldir.<br />

Va’z verirken, Allahü teâlâ demelidir. Yalnız, Allah demek hur-<br />

– 495 –

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!