19.03.2018 Views

Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir. I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır. II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır. III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir.

I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır.

II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır.

III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

dının, kendini nikâh etmesi ve başkasının velîsi, vekîli olunca, onu<br />

nikâh etmesi veyâ kendini nikâh etmesi için birini vekîl etmesi yâhud<br />

başkasının kendisini bir kimseye nikâh etmiş olduğunu anlayınca,<br />

izn vermesi, hep câizdir. [Kadının kendisini tezvîc için, vekîl<br />

etdiği kimse, kendisine nikâh edemez. Kadının, kendisini ve başkasını<br />

boşamağa hakkı yokdur.] Bâliga olan bâkire kızı nikâhlamak<br />

için zorlamak câiz değildir. Velîsi, bâliga kıza nikâh yapılması<br />

için, bundan izn istemelidir. Cevâb vermez veyâ gülerse, yâhud<br />

sessiz ağlarsa, izn sayılır. Dul kadından izn isteyince ve velîden<br />

gayrısı izn isteyince, sözle izn vermeleri lâzımdır. Velînin bâliğ olmayan<br />

çocuklarını, kendilerinden izn almadan nikâh etmesi câizdir.<br />

Velî, baba ve ced değil ise, çocuk bâliğ olunca, nikâhı fesh edebilir.<br />

Velî, mîrâsı düşen asebelerden en yakın olanıdır. [Erkek velî<br />

yok ise], ana ve kadın asebeler de, kızın velîsi olurlar. Bu velîler<br />

yoksa, kâdî [hâkim] velî olur. Çocuk ve kâfir, müslimâna velî olamaz.<br />

Bir kimse, iki tarafın da velîleri veyâ vekîlleri yâhud birisinin<br />

vekîli, diğerinin velîsi veyâhud kendine asîl, diğerine vekîl veyâ velî<br />

olabilir. Bu sonuncusu, amcasının küçük kızını kendine nikâh etmek<br />

gibidir ki, (Şâhid olunuz! Filancayı kendime nikâh etdim) demesi<br />

ile nikâh sahîh olur. Kabûl edilmesine lüzûm olmaz. Kız ile<br />

erkeğin din bilgileri, takvâ, neseb ve mevki’ ve servet bakımından<br />

küfv [denk] olmaları lâzımdır. Sâlih kimsenin kızı bir fâsık ile evlenirse,<br />

velîleri bu nikâhları red edebilirler. (İhtiyâr)dan terceme<br />

temâm oldu. Zevc, sonradan fâsık olursa, [meselâ içkiye, uyuşdurucuya<br />

başlar, top oyununa, yüzmeğe dadanıp, avret mahallini<br />

açarsa, nemâzı terk ederse] zevcesi boşanmak isteyemez (Feyziyye).<br />

Âdem aleyhisselâmdan beri yalnız nikâh ibâdeti devâm etmiş,<br />

kaldırılmamışdır. Her ibâdet gibi, nikâhın da, sahîh olması<br />

için, nikâh yaparken niyyet etmek lâzımdır. Ya’nî, nikâhlanacakların,<br />

Allahü teâlânın emri ile sevgili Peygamberimizin sünnetine<br />

uyarak nikâh yapıyorum, diyerek kalbinden geçirmeleri lâzımdır.<br />

İslâm nikâhı ile, evlenme memûrunun yapdığı evlenme işlerini<br />

birbirine karışdırmamalıdır. İslâm nikâhı yapmak, Allahü teâlânın<br />

emridir. Evlenme işlemini yapdırmak da, kanûnun emridir.<br />

İkisinin ismi de, şartları da başkadır. İslâm nikâhı yapmamak<br />

büyük günâhdır. Evlenme işlemini yapdırmamak da suçdur. Bu<br />

suçu yapan habs olunur. Müslimânın günâh işlememesi ve kanûnun<br />

suç saydığı şeyden sakınması lâzımdır. Kanûna uymamak,<br />

cezâya, zarara sebeb olur ve fitneye yol açar. Bunlar ise harâmdır.<br />

Evlenme işlemi yapdırmak, dînimizde yasak değildir. Kanûn<br />

da, islâm nikâhını yasak etmemişdir. Osmânlılar zemânında da,<br />

– 479 –

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!