19.03.2018 Views

Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir. I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır. II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır. III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir.

I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır.

II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır.

III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

sini ve zamm-ı sûreyi [Fâtihadan sonra okunan üç âyete veyâ üç<br />

âyet mikdârında uygun bir âyete zamm-ı sûre denir] tâm olarak<br />

okuyup, ellerini çöz, “Allahü ekber” diyerek rükû’a, ondan sonra<br />

secdeye var ve aynen birinci rek’at gibi tesbîhlerini yap. Secdeye<br />

iki def’a gideceğini unutma. Rükû’a eğilirken, secdeye giderken,<br />

secdeden kalkıp otururken ve ikinci def’a olarak, secdeye giderken<br />

“Allahü ekber” demeği de unutma. Son olarak secdeden kalkınca<br />

iki ellerini iki dizlerinin üzerine koy ve parmaklarını dizlerinin üzerine<br />

kendi hâline kıbleye karşı uzat ve hiçbirini oynatma. Kollarını<br />

karnına doğru yapışdırma. Gözlerini iki ellerinin üzerinden ayırma.<br />

Tehiyyât ve salevâtı okudukdan sonra, istersen kısa bir düâ<br />

dahâ okuyup, evvelâ sağ, sonra sol tarafına başını çevirip, gözlerini<br />

omuzunun ucuna dikip, birer kerre, (Esselâmü aleyküm ve rahmetullah)<br />

de. Ondan sonra, bu düâyı oku: “Allahümme entesselâm<br />

ve minkesselâm tebârekte yâ zelcelâli vel ikrâm.” Dahâ sonra<br />

okunacak şeyler, 251. ci sahîfede yazılıdır. Her zemân, düâ ederken,<br />

“Yâ Allah yâ Allah yâ hayyü yâ kayyûmü yâ zelcelâli vel ikrâm,<br />

es’elüke en tuhyiye kalbî bi nûr-i ma’rifetike ebeden yâ Allah<br />

yâ Allah” okumalıdır.<br />

Tenbîh: Böyle düâları, sabâh nemâzının sünnetinden evvel veyâ<br />

farzdan sonra okumak dahâ iyi olur. Çünki, İbni Âbidînin<br />

Mısrda Bulak matbaası baskısının üçyüzellialtıncı ve dörtyüzelliyedinci<br />

sahîfelerinde diyor ki, sünnet ile farz arasında konuşursa<br />

veyâ düâ, zikr okursa, sünnet sâkıt olmaz. Fekat, sünnetin sevâbı<br />

azalır. Sünnetden sonra yalnız, (Allahümme entesselâm...... ikrâm)<br />

denir. Fazla birşey okunursa, sünnet nemâzı, sünnet olan yerinde<br />

kılınmamış olur. Ba’zı âlimler, sünnet sâkıt olur, tekrâr kılınması<br />

lâzım olur dedi. Farzdan sonra olan [son] sünneti (Allahümme<br />

entesselâm....) dedikden sonra gecikdirmek mekrûh olur.<br />

Müslimin ve Tirmüzînin, Âişeden “radıyallahü anhâ” haber verdiklerine<br />

göre, Resûlullah “sallallahü aleyhi ve sellem” farzdan<br />

sonra, (Allahümme entesselâm...) diyecek kadar oturup, hemen<br />

son sünnete başlardı. Hadîs-i şerîflerde, nemâzlardan sonra okunmaları<br />

bildirilen (Evrâd)ın son sünnetlerinden evvel okunacaklarını<br />

gösteren bir işâret yokdur. Hattâ, bunların son sünnetlerden<br />

sonra okunmaları anlaşılmakdadır. Çünki sünnet nemâzlar, farzların<br />

devâmıdır. Bunun için son sünnetlerden sonra okumaya,<br />

farzdan sonra okumak denilir. Bunun için, (Resûlullah “sallallahü<br />

aleyhi ve sellem” her farz nemâzdan sonra Tesbîh, Tahmîd,<br />

Tekbîr ve Tehlîl okurdu) haberinden, son sünnetlerden sonra<br />

okurdu anlaşılmışdır. Şems-ül-eimme Halvânî farz ile sünnet arasında<br />

kısa birşeyler okursa, zararı olmaz ise de, son sünnetden son-<br />

– 402 –

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!