19.03.2018 Views

Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir. I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır. II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır. III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir.

I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır.

II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır.

III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

kî zevâl vaktinden gece yarısı müddetinin yarısı kadar evveldir.<br />

Tulû’ vakti ile sabâhın 12 vakti arasında, gece ve gündüz uzunluklarının<br />

yarıları arasındaki fark kadar zemân vardır.<br />

Cemâ’at ile öğle nemâzını, yazın sıcakda geç, kış günleri ise, erken<br />

kılmak müstehabdır. Akşam nemâzını her zemân erken kılmak<br />

müstehabdır. Yatsıyı, şer’î gecenin üçde biri oluncaya kadar<br />

geç kılmak müstehabdır. Gecenin yarısından sonraya bırakmak<br />

tahrîmen mekrûhdur. Bu gecikdirmeler, hep cemâ’at ile kılanlar<br />

içindir. Evinde yalnız kılan, her nemâzı vakti girer girmez kılmalıdır.<br />

(Künûz-üd-dekâık)da yazılı ve Hâkimin ve Tirmüzînin bildirdikleri<br />

hadîs-i şerîfde, (İbâdetlerin en kıymetlisi, evvel vaktinde kılınan<br />

nemâzdır) buyuruldu. (İzâlet-ül hafâ)nın beşyüzotuzyedinci<br />

sahîfesinde yazılı, (Müslim) kitâbındaki hadîs-i şerîfde, (Bir zemân<br />

gelecek, âmirler, imâmlar, nemâzı öldürecekler, [nemâzın edâsını]<br />

vaktinden sonraya bırakacaklardır. Sen, nemâzını vaktinde kıl!<br />

Senden sonra, cemâ’at olurlarsa, onlarla da, tekrâr kıl! İkinci kıldığın<br />

nâfile olur) buyuruldu. İkindiyi ve yatsıyı, İmâm-ı a’zamın kavline<br />

göre kılmak ihtiyâtlı olur. Uyanamayan, vitri yatsıdan hemen<br />

sonra kılmalıdır. Yatsıdan evvel kılarsa, sonra tekrâr kılar. Uyanabilen<br />

ise, gecenin sonunda kılmalıdır.<br />

Bir beldede, bir nemâz vakti, mahallî veyâ müşterek vasatî zemâna<br />

göre ma’lûm iken, bu nemâzın ezânî zemâna göre vaktini<br />

bulmak için, şu iki düstûr kullanılmakdadır:<br />

Müşterek zemâna göre vakt = Ezânî zemâna göre vakt + Müşterek<br />

zemâna göre şer’î gurûb vakti.<br />

Ezânî zemâna göre vakt = Müşterek zemâna göre vakt - Müşterek<br />

zemâna göre şer’î gurûb vakti. Gurûbdan evvelki zemânlarda,<br />

çıkarma yapabilmek için, önce 12 ilâve edilir. Ahmed Ziyâ beğin kitâbında,<br />

gurûb vakti yerine, zevâl vakti düstûru kullanılmakdadır.<br />

Bu ikinci düstûr, herhangi bir vaktde, ezânî sâati ayârlamak için<br />

de kullanılır.<br />

Mâlikî ve şâfi’î mezheblerinde, öğle ile ikindi ve akşam ile yatsı<br />

nemâzları cem’ edilebilir. Bu iki nemâzdan biri, ikincisinin vaktinde<br />

kılınabilir.<br />

KERÂHET ZEMÂNLARI<br />

Nemâz kılması tahrîmen mekrûh, ya’nî harâm olan vaktler üçdür:<br />

Bu üç vakte (Kerâhet zemânı) denir. Bu üç zemânda başlanan<br />

farzlar sahîh olmaz. Nâfileler sahîh olursa da, tahrîmen mekrûh olur.<br />

Bu nâfileleri bozmalı, başka zemânda kazâ etmelidir. Bu üç zemânın<br />

birincisi, sabâhları güneş doğarken başlayıp, 40 dakîka devâm<br />

eden zemândır. Bu zemânın sonuna (Dühâ vakti) ve (İşrak vakti)<br />

– 398 –

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!