Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

Y = metre olarak yükseklikdir.
(Fadl-ı dâir sâati), H, her yerde, aşağıdaki düstûr ile bulunur
ki, aranılan vakt ile nısf-ün-nehâr arasındaki zemândır. Ezânî
imsâk vakti: [12 + zuhr - H - (1 ÷ 3) = Sâat] ve işâ vakti: [H - (12
- zuhr)] Sâat olur. Ziyâ te’sîri ile işliyen Privileg hesâb makinesinde,
H:
h sin - ª sin x ∞ sin= ÷ ª cos ÷ ∞ cos = arc cos ÷ 15 = ¥
h = irtifâ’, ª = arz, ∞ = meyl,
h irtifâ’ı, geceleri ve ª ile ∞ da cenûb nısf kürede (-) olacakdır.
Nemâz vaktleri de, Casio hesâb makinesi ile, şu şeklde müşterek
sâat olarak bulunur:
H + S - T = ÷ 15 + 12 - E + N = INV ¬
S = sâat başı tûl, T = tûl, E = ta’dîl, N = temkin,
H, S, T değerleri derece; E, N değerleri sâat olarak alınacakdır.
H ve N öğleden önce ( - ), öğleden sonra ( + ) dır.
Temkin müddeti N, arz derecesi 44 dereceden aşağı ve en yüksek
yeri 500 metreden az olan yerler için, aşağıdaki düğmeler ile
sâat olarak bulunur. Ya’nî, âletin levhasında görülen 0 sâat ile dakîka
ve sâniye rakamları temkin olur:
0,03 æ Y + 1.05 = sin ÷ ª cos ÷ ∞ cos æ 3,82 = INV ¬
Pil ile işliyen CASIO fx 3600 P hesâb makinesinde H Fadl-ı
dâiri bulmak için, makine, tertîb edildikden sonra, P 1 irtifâ’ RUN
meyl RUN arz RUN düğmelerine basılır. Meselâ, meyl 21°. 47'.
43.5" ise, meyl için, 21 ¬ 47 ¬ 43,5 ¬ düğmelerine basılır.
Makinenin levhasında hakîkî sâat görülür. Mikdârlar (-) ise sonra
∑ düğmelerine de basılır. Makineyi tertîb etmek için, MODE
π P 1 ENT sin - ENT Kin 1 sin x ENT Kin 3 sin = ÷ Kout 1 cos ÷
Kout 3 cos = INV cos ÷ 15 = INV ¬ MODE ∫ düğmelerine basılır.
Tertîb edilmiş hesâb makineleri ile, tûl ve arz dereceleri verilen
herhangi bir mahaldeki, bütün nemâz vaktlerini, bir günlük veyâ
bir senelik olarak, hemen, cedvel hâlinde vermekdedir. Bu cedvel,
telefona merbût (Faks) ile hemen, dünyânın her yerindeki bir telefon
faksına gönderilmekdedir. (Se’âdet-i Ebediyye) 200.cü sahîfeye
bakınız!
– 396 –