19.03.2018 Views

Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir. I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır. II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır. III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir.

I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır.

II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır.

III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

una (Din yobazı) denir. Fen bilgisi olmayıp da, kendisini fen adamı<br />

tanıtıp, kendi görüşlerini, fen bilgisi olarak söyleyip, müslimânları<br />

aldatmağa, bunların dinlerini, îmânlarını bozmağa çalışan islâm<br />

düşmanlarına (Zındık) veyâ (Fen yobazı) denir. Din yobazlarına<br />

ve fen yobazlarına aldanmamalıdır.] Riyâ, ancak mülci’ olan ikrâh<br />

yapılınca câiz olur. (İkrâh), bir kimseyi istemediği şeyi yapmağa<br />

zorlamak demekdir. Ölümle veyâ bir uzvunu yok etmekle zorlamağa<br />

(Mülci’ ikrâh) denir. [Zâlimlerin, eşkiyânın işkence yapmaları<br />

da, mülci’ ikrâh olur.] Bu zemân, zorlanan işi yapmak zarûret olur.<br />

Habs etmekle ve dövmekle zorlamağa hafîf ikrâh denir. Hafîf ikrâh<br />

karşısında kalan kimsenin riyâ yapması câiz değildir. Riyânın<br />

zıddı, aksi (İhlâs)dır. (İhlâs, dünyâ fâidelerini düşünmeyip ibâdetlerini<br />

yalnız Allahü teâlânın rızâsı için yapmakdır.) İhlâs sâhibi,<br />

ibâdet yaparken başkalarına göstermeği hiç düşünmez. Bunun ibâdetlerini<br />

başkalarının görmesi ihlâsına zarar vermez. Hadîs-i şerîfde,<br />

(Allahü teâlâyı görür gibi ibâdet et! Sen görmüyor isen de, O,<br />

seni görmekdedir) buyuruldu.<br />

Başkalarının sevgisine ve medh etmelerine kavuşmak için, dünyâ<br />

işleri ile, onlara iyilik yapmak, riyâ olur. İbâdet ile olan riyâ bundan<br />

dahâ fenâdır. Allahü teâlânın rızâsını hiç düşünmeden yapılan<br />

riyâ, hepsinden dahâ fenâdır. İbâdet yaparak Allahü teâlâdan dünyâ<br />

menfe’atlerini istemek, riyâ olmaz. Yağmur düâsına çıkmak<br />

böyledir. İstihâre yapmak da, böyledir. Ücret ile imâmlık, hatîblik,<br />

mu’allimlik yapmak, sıkıntıdan, hastalıkdan ve fakîrlikden kurtulmak<br />

için âyet-i kerîmeler okumak da, böyledir denildi. Bunlarda<br />

hem ibâdet, hem de menfe’at niyyetleri bulunmakdadır. Ticâret<br />

maksadı ile hacca gitmek de böyledir. İbâdet niyyeti hiç bulunmazsa<br />

riyâ olurlar. İbâdet niyyeti çok olursa, sevâb hâsıl olur. İbâdetlerini<br />

başkalarına göstermek, onlara öğretmek ve teşvîk etmek niyyeti<br />

ile olursa, yine riyâ olmaz ve çok sevâb olur. Ramezân orucunu<br />

tutmakda riyâ olmaz. Allahü teâlânın rızâsı için nemâza başlayıp,<br />

sonradan hâsıl olan riyânın zararı olmaz. Riyâ ile yapılan farzlar sahîh<br />

olur. İbâdet borcu ödenmiş olur ise de, sevâbı olmaz. Et ihtiyâcını<br />

karşılamak niyyeti ile, kurban kesmek câiz olmaz. Allahü teâlâ<br />

için ve bir insan için birlikde niyyet ederek kurban kesmek câiz değildir.<br />

Allahü teâlânın rızâsı için olmayıp, yalnız hacdan, gazâdan<br />

gelen için ve gelen emîri, reîsi karşılamak için kesilen hayvân leş<br />

olur. Kesmesi ve yimesi harâm olur. Riyâdan korkarak ibâdeti terk<br />

etmek câiz değildir. Allahü teâlânın rızâsı için nemâza durup, nemâzı<br />

bitirinceye kadar hep dünyâ işlerini düşünürse, nemâzı sahîh<br />

olur. Şöhrete sebeb olacak şeklde giyinmek de riyâ olur. Din adamlarının,<br />

temiz, kıymetli elbise giymeleri lâzımdır. Bunun için, imâmların,<br />

Cum’a ve bayram günleri zînetli elbise giymeleri sünnetdir.<br />

– 37 –

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!