Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

kîkî kıymet) değildir. (İ’tibârî kıymet)dir. Hükûmetlerin verdikleri
kıymetdir. Verdikleri gibi, geri de alırlar. İ’tibârî kıymetleri gidince,
(Semen) olamazlar. Zekât malı olmakdan çıkarlar. İbni
Âbidîn buyuruyor ki, (Ticâret malının kıymeti, ticâretde çok kullanılan,
para olarak basılmış altın veyâ gümüş ile hesâb edilir. Gümüş
ile hesâb edilince, ikiyüzkırk dirhem gümüş kıymetinde olsa,
altın ile hesâb edilince, yirmi miskal altın kıymetinde olsa, iki kıymeti
de nisâb mikdârı ise de, bu malı gümüş ile kıymetlendirmek
lâzım olur. Çünki, zekât olarak altı dirhem gümüş veyâ yarım miskal
altın vermesi lâzım olur. Bu ise, beş dirhem gümüş kıymetinde
olduğu için, fakîre fâidesi az olur. [Çünki, yirmi miskal altın ve
ikiyüz dirhem gümüş, aynı nisâbı gösterdikleri için, kıymetleri aynıdır.]
Bir miskal ağırlığındaki altın liraya, bir (Dinâr) denir.
[Türk altın liralarının hepsi birbuçuk miskal, ya’nî 7,2 gr. ağırlığındadır.]
Râyic olan fülûsun zekâtını, nisâbı hesâb edilmiş olan [altın
veyâ gümüş] ile vermek vâcibdir.) Bundan anlaşılıyor ki, kâğıd
liraların nisâbını, ticâretde kullanılan altın liraların, en aşağı değerlisi
ile hesâb etmek ve zekâtlarını altın olarak vermek lâzımdır.
Çünki gümüş, para olarak, şimdi hiç kullanılmamakdadır. Kâğıd
liraların zekâtı, nisâblarını hesâb etmekde kullanılan metal ile,
ya’nî altın ile verilir. Kendilerinin kırkda biri, kâğıd lira olarak verilemez.
Çünki kâğıd liraların kendileri, ihtiyâc eşyâsı olarak kullanılamaz.
Âdî kâğıd var iken, kâğıd liraları kâğıd olarak kullanmak
isrâf olur. İsrâf da, harâmdır. Kâğıd para zekâtını, para olarak
kullanması için, kâğıd olarak vermek de câiz değildir. Çünki,
para olarak kullanması için, kıymeti hakîkî ve dâimî olan altın verilir.
Altın, lira hâlinde ve başka her şeklde verilebilir. Her zemân,
her yerde bulunur. Kendi şehrinde altın bulamıyan, altın eşyâ
satılan yerdeki arkadaşına kâğıd lira gönderip, bununla altın alarak
zekâtını vermesini ona yazar. Kâğıd liraları sonradan da
ödemesi câizdir. Kâğıd liraların zekâtlarını vermek, bu kadar
kolay iken, fıkh kitâblarının bu emrlerine uymak istemeyip, altın
yerine, kıymeti i’tibârî ve muvakkat olan kâğıd liralar vermek
doğru değildir. Fıkh kitâblarına uymak istemeyip de, ibâdetleri
âyet-i kerîmelerden, kendi anladığına göre yapmaya kalkışanlara
(Mezhebsiz) veyâ (Sapık) denir. Böyle sapıklara karşı,
(Ben, ibâdetlerimi, Kur’ân-ı kerîmden ve hadîs-i şerîflerden senin
anladığına göre değil, mezheb imâmlarının anlayıp bildirdiklerine
göre yaparım) demelidir. Mezheb imâmlarının “rahimehümullahü
teâlâ” anladıklarını bildiren kitâblara, (Fıkh kitâbları)
denir.
– 297 –