19.03.2018 Views

Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir. I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır. II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır. III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir.

I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır.

II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır.

III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ulda basdırılmışdır. Osmânlı devletindeki, dünyâca şöhret sâhibi<br />

olmuş binlerce derin âlim ve Şeyh-ul-islâmlar “rahime-hümullahü<br />

teâlâ”, milletin hutbeleri anlaması için çâre aramışlar. Hutbelerde<br />

türkçe tercemelerin de okunması için cevâz bulamayıp, buna izn<br />

verememişlerdir. Cemâ’ate hutbenin ma’nâsını anlatmak için, her<br />

câmi’de, nemâzlardan sonra Cum’a va’zları yapdırılmış, altıyüz sene<br />

hutbeler, millete bu sûretle öğretilmiş, böylece islâmiyyetin dışına<br />

çıkmağı önlemişlerdir.]<br />

Bayram nemâzının (Zevâid tekbîrleri) dokuzdur: Biri farz. Birisi<br />

sünnet. Yedisi vâcibdir: İftitâh tekbîri farz. Evvelki rükû’ tekbîri<br />

sünnet. Zevâid tekbîrleri vâcibdir. Ve ikinci rek’atin rükû’ tekbîri,<br />

vâcibe mukârenet ile vâcib olur.<br />

NEMÂZ KILMAK<br />

(Ni’met-i islâm)da diyor ki, âkıl ve bâlig olan her müslimânın<br />

hergün beş vaktde nemâz kılması farzdır. Kimse, kimsenin yerine<br />

nemâz kılamaz. Bir kimse kıldığı nemâzın ve başka ibâdetlerinin<br />

sevâbını [diri veyâ ölü] başkalarına hediyye edebilir. [Kendine verilen<br />

sevâb kadar onların herbirine de sevâb verilir. Kendi sevâbı<br />

hiç azalmaz.] Hasmının ya’nî alacaklısının hakkını afv etmesi için,<br />

nemâz kılıp sevâbını ona bağışlamak câiz değildir. Nemâzın farz<br />

olduğuna inanıp da, özrü olmadığı hâlde tenbellik ederek kılmıyan<br />

kâfir olmaz. Fâsık olur. [Bir nemâz için, Cehennemde yetmişbin<br />

sene yanacağı bildirildi.] Nemâz kılmağa başlayıncıya kadar habs<br />

olunur. Çocuk, yedi yaşına gelince nemâz kılması emr olunur. On<br />

yaşına gelince, nemâz kılmazsa, el ile döğülür. Üçden ziyâde vurulmaz.<br />

Değnek ile vurulmaz. Değnek ile vurmak, ancak cinâyet işliyen<br />

büyük insana hâkim karârı ile vurulur. Zevc de, zevcesini sopa<br />

ile döğemez. [Hiçbir canlının başına, yüzüne, göğsüne ve önüne,<br />

karnına vurmak câiz değildir.] Hastanın da kudreti, gücü yetdiği<br />

kadar nemâz kılması farzdır.<br />

ÖZR SÂHİBİ OLMAK<br />

Abdesti bozan şeyin bedenden çıkması, devâmlı olursa, (Özr)<br />

denir. İdrâr, iç sürmesi, yel kaçırmak, burun kanaması ve yaradan<br />

kan, sarı su akması, ağrıdan, şişden dolayı gözyaşı akması devâmlı<br />

olunca, bu kimse ve istihâza kanı akan kadın, (Özr sâhibi)<br />

olurlar. Tıkamakla, ilâc ile veyâ nemâzı oturarak yâhud îmâ ile<br />

kılarak, bunları durdurmaları lâzımdır. [İdrâr kaçıran erkek, idrâr<br />

yoluna arpa kadar nebâtî pamuk sokar. Sun’î pamuk kullanılırsa,<br />

elyâfı böbreklere gidip, iltihâb yapabilir. İdrâr yaparken, fitil<br />

kendiliğinden dışarı çıkar, gider. İdrâr çok kaçıyorsa, fazlası fitil-<br />

– 279 –

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!