Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

Cennetde Tûbâ ağacı vardır. Bu ağacın, kökleri yukarıda, dal
ve budakları, aşağıya doğru sarkmakdadır. Bunun, dünyâda misâli,
ay ve güneşdir.
Ve dahî, Cennet ehli, yimek ve içmek tadını ve zevkini duyarlar
ve lâkin ifrâzât hâcetini hissetmediklerinden bu gibi beşerî ihtiyâc
ve ızdırâblarından berîdirler.
Allahü teâlâ, Cennetde mü’min kullarına hitâb edip: (Kullarım!
Benden dahâ ne istersiniz ki vereyim. Siz zevk ve safâda
olun!) buyura. Kullar dahî, yâ Rabbî! Bizi Cehennemden âzâd eyledin
ve Cennetine idhâl edip, bu kadar hûri ve gılman ve vildan
verdin. Bunlardan ma’dâ, akla gelmedik ve gözler görmedik ve
kulaklar işitmedik, bu kadar ni’metler verdin. Dahâ bir şey istemeğe
hayâ ederiz dedikde, Rabbül-âlemîn yine hitâb edip: (Kullarım!
Sizin benden, bunlardan başka isteyeceğiniz var) dedikde,
kullar dahî, yâ Rabbî, dahâ istemeğe yüzümüz yokdur. Ve hem de
ne isteyeceğimizi bilmiyoruz, dediklerinde, Rabbül-âlemîn buyursa
gerek, (Kullarım! Dünyâda size bir mes’ele iktizâ edince ne yapardınız?)
Onlar dahî, ulemâya başvururduk ve o mes’eleyi öğrenip,
müşkilimiz hâl edilirdi dedikde, Hak sübhânehü ve teâlâ hazretleri,
(Şimdi dahî, öyle yapınız ve ulemâya danışınız, haber alınız!
Ve her ne haber verirlerse, size vereyim) diye buyurdukda,
ulemâ da: Sizler Cemâlullahı unutdunuz mu? Dünyâda iken, derdiniz
ki, Rabbimiz Cennetde, mekândan münezzeh olduğu hâlde
cemâlini bize gösterse gerek, diye arzû ederdiniz. İşte onu isteyiniz
deyip, onlar dahî rü’yet-i cemâlullahı istediklerinde, Allahü
azîm-üş-şân, mekândan münezzeh olduğu hâlde, cemâl-i bâkemâlini
gösterse gerek. Hak teâlânın cemâl-i pâkini gördükde, nice
bin yıllar, hayran kalsalar gerekdir.
Ve dahî, Cennetde kişi, köşkünde otururken, etrafında, pencereler
önlerinde meyveler vardır. Kullar, o meyveleri gördükde,
uzanayım, o dalı çekeyim de, meyveyi koparıp, yiyeyim diye, hâtırına
geldikde, oturduğu yerden, kalkmağa ve dalı çekmeğe hâcet
kalmaz. Hemen oturduğu yere istediği dal önüne gelir, meyveyi
koparır, ağzına koyar ve çiğneyip, henüz lezzeti buğazına
ulaşmadan, kopardığı yerden, bir dahâsı biter. Ağzına koyduğunda,
olgun ve lezîzdir. Böylece (Rabbül-izze), tâze bitirse gerekdir.
Âkıl isen kıl nemâzı, çün se’âdet tâcıdır.
Sen nemâzı öyle bil ki, mü’minin mi’râcıdır.
– 265 –