Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

22- Kendi nefsine zulm etmiş olur.
23- Nefsini mülevves etmiş olur.
24- Sağında ve solunda olan meleklere eziyyet etmiş olur.
25- Resûlullahı “sallallahü aleyhi ve sellem” mahzûn etmiş
olur.
26- Bütün mahlûkata zararı dokunur. Zirâ o kimsenin günâhı
sebebine, yağmurlar yağmaz, yerde ekinler bitmez ve vaktsiz olarak
yağmur yağmış olup, fâide yerine zarar vermiş olur.
YOLCULUKDA NEMÂZ
(Ni’met-i islâm)da diyor ki: Nâfile nemâzları ayakda kılmağa
gücü yeterken, oturarak kılmak, her zemân ve her yerde câizdir.
Oturarak kılarken, rükû’ için bedeni ile eğilir. Secde için, başını
yere kor. Lâkin, özrü yok iken nâfileleri oturarak kılana, ayakda
kılanın yarısı kadar sevâb verilir. Beş vakt nemâzın sünnetleri ve
terâvîh nemâzı da, nâfile nemâzdır. Yolda, ya’nî şehr, köy hâricinde,
nâfile nemâzları hayvân üzerinde kılmak câizdir. Kıbleye dönmek
ve rükû’ ve secde yapmak lâzım değildir. Îmâ ile kılar. Ya’nî,
rükû’ için, bedeni ile biraz eğilir. Secde için bundan dahâ çok eğilir.
Hayvân üzerinde fazla necâset bulunması, nemâza mâni’ değildir.
Yerde nâfile kılarken yorulanın, bastona, insana, dıvara dayanıp
kılması câiz olur. Kendi yürürken nemâz kılmak sahîh değildir.
Farz ve vâcib nemâzları, şehr hâricinde, ancak özr olunca,
hayvân üstünde kılabilir. Özr, inince arkadaşlarının gidip yalnız
kalması, canı, malı, hayvânı için, hırsız korkusu olması, yerin çamur
olması, hayvâna binmekden âciz olmak gibi şeylerdir. Mümkin
ise, hayvânı kıbleye karşı durdurup kılar. Mümkin değil ise,
hareket cihetlerinde kılar. Hayvân üzerindeki mahmil denilen
sandık gibi şeylerin içinde kılmak da böyledir. Hayvân durdurulup,
mahmilin altına direk konursa, (Serîr), ya’nî masa, kanape gibi
olup, yerde kılmak demekdir. Kıbleye karşı ayakda kılması lâzım
olur.
Gemide nemâz kılmak, Ca’fer Tayyâr hazretleri Habeşistâna
giderken, Resûlullahın ona öğretdiği gibi şöyledir: Hareket eden
gemide, özrü olmadan farz ve vâcib de kılınır. Gemide cemâ’at ile
kılınabilir. Hareket eden gemide de, îmâ ile kılmak câiz olmayıp,
rükû’ ve secde yapar. Kıbleye dönmesi de lâzımdır. Nemâza başlarken
kıbleye karşı durur. Gemi döndükçe, kendisi kıbleye döner.
Gemide necâsetden tahâret de lâzımdır. Hanefîde, giden gemide
farzları da özrsüz iken; yerde oturarak kılmak câiz olur.
Deniz ortasında demirlemiş gemi, çok sallanıyor ise, giden ge-
– 260 –