Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

Beyâzdan başka her renge ve bulanık olana hayz kanı denir.
Bir kız, hayz görmeye başlayınca (bâliga) olur. Ya’nî kadın
olur. Kan görüldüğü andan, kesildiği güne kadar olan günlerin sayısına
(Âdet zemânı) denir. Âdet zemânı en çok on gündür. En az
üç gündür. Şâfi’î ve Hanbelî mezheblerinde, en çoğu onbeş, en azı
bir gündür.
Hayz kanının durmadan hep akması lâzım değildir. İlk görülen
kan kesilip, birkaç gün sonra tekrâr görülürse, aradaki üç günden
az olan temizlik, sözbirliği ile hep akdı kabûl edilir. Üç gün ve dahâ
çok süren temizlik, hayzın onuncu gününden önce biterse,
imâm-ı Muhammedin “rahime-hullahü teâlâ” imâm-ı a’zam Ebû
Hanîfeden “rahime-hullahü teâlâ” rivâyet etdiğine göre, on gün
içinde hep akdı kabûl edilir. İmâm-ı Muhammedin bildirdiği başka
bir rivâyet de vardır. İmâm-ı Ebû Yûsüfe “rahime-hullahü teâlâ”
göre ise, onbeşinci günden önce biten bütün temizlik günlerinde
hep akdı kabûl edilir. Bir kız, bir gün kan, sonra ondört gün temizlik,
sonra bir gün kan görse ve bir kadın, bir gün kan, on gün temizlik
ve bir gün kan görse, veyâ üç gün kan, beş gün temizlik ve bir
gün kan görse, imâm-ı Ebû Yûsüfe göre, kızın ilk on günü hayz
olur. Birinci kadının âdet günü kadarı hayz olup sonraki günlerin
hepsi istihâza olur. İkinci kadında, dokuz günün hepsi hayz olur.
İmâm-ı Muhammedin “rahime-hullahü teâlâ” birinci rivâyetine
göre, yalnız ikinci kadının dokuz günü hayz olur. İmâm-ı Muhammedin
ikinci rivâyetine göre, yalnız ikinci kadının ilk üç günü hayz
olup, diğerleri hayz olmazlar. Biz, kitâbımızı (Mülteka)dan terceme
ederek, aşağıdaki bilgilerin hepsini, imâm-ı Muhammedin birinci
rivâyetine göre yazdık. Bir gün, tam yirmidört sâat demekdir.
Evlenmemiş (Bâkire) kadınların, yalnız hayz zemânında, evli olanların
ise her zemân, fercin ağzına (Kürsüf) denilen bez veyâ pamuk
koymaları ve buna koku sürmeleri müstehabdır. Kürsüfün hepsini
fercin içine sokmaları mekrûhdur. Kürsüf üzerinde, aylarca, hergün
kan lekesi gören kız, ilk on gün hayzlı, sonra yirmi gün istihâzalı
kabûl edilir. (İstimrâr) denilen bu kan kesilinceye kadar, hep
böyle devâm eder. Bir kız, üç gün kan görüp, bir gün görmese, sonra
bir gün görse, iki gün görmese, bir gün dahâ görüp bir gün görmese,
yine bir gün görse, bu on günün hepsi hayz olur. Her ay, bir
gün kan görse, bir gün görmese, böyle on gün birer gün görüp görmese,
gördüğü günlerde nemâzı ve orucu terk eder. Ertesi günlerde
gusl abdesti alıp nemâzlarını kılar [Mesâil-i şerh-i vikâye]. Üç
günden, ya’nî yetmişiki sâatden, beş dakîka bile az olan ve yeni başlıyan
için on günden çok sürünce, onuncu günden sonra ve yeni
– 222 –