19.03.2018 Views

Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir. I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır. II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır. III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir.

I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır.

II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır.

III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

yerden meyvalar çıkarırız. Ölüleri de mezârlarından böyle çıkaracağız)<br />

buyuruldu. Bu âyet-i kerîme, kıyâsın hak olduğunu isbât etmekdedir.<br />

Bu âyet-i kerîmede, ihtilâflı olan bir şeyi, sözbirliği ile anlaşılmış<br />

olana benzetmek bildirilmekdedir. Çünki, Allahü teâlânın yağmur<br />

yağdırdığını ve yerden ot çıkardığını, hepsi biliyordu. Öldükden<br />

sonra dirilmenin hak olduğunu, yer yüzünün kurudukdan sonra tekrâr<br />

yeşillenmesine benzeterek isbât etmekdedir.<br />

İslâm bilgilerine inanmamak, bunları ve din âlimlerini aşağılamak<br />

da, küfr-i cühûdî olur.<br />

Kâfir olmağı isteyen kimse, buna niyyet etdiği anda kâfir olur.<br />

Başkasının kâfir olmasını istiyen kimse, küfrü beğendiği için istiyorsa,<br />

kâfir olur. Kötü, zâlim olduğundan, zulmünün cezâsını Cehennem<br />

ateşinde çekmesi için istiyorsa, kâfir olmaz. Küfre sebeb<br />

olduklarını bilerek ve arzûsu ile küfr kelimelerini söyliyen kâfir<br />

olur. Bilmiyerek söyliyorsa, âlimlerin çoğuna göre yine kâfir olur.<br />

Küfre sebeb olmıyan kelime söylemek isterken, şaşırarak, küfre<br />

sebeb olanı söylerse kâfir olmaz.<br />

Küfre sebeb olan bir işi, bilerek yapmak küfr olur. Bilmiyerek<br />

yapınca da küfr olur diyen âlimler çokdur. Beline, zünnar denilen<br />

papas kuşağını bağlamak ve küfre mahsûs şey giymek de böyledir.<br />

[100.cü sahîfeye bakınız! (Nuhbe) 100.cü sahîfesinde diyor ki, (Küfr<br />

alâmeti bir şey yapan, meselâ puta secde eden kâfir olur)]. Bunları<br />

harbde düşmana karşı, sulhda zâlime karşı, hîle olarak kullanmak<br />

küfr olmaz. Tüccârın dâr-ül-harbde de kullanması küfr olur. Bunları<br />

mizâh için, başkalarını güldürmek için, şaka için kullanmak da<br />

küfre sebeb olur. İ’tikâdının doğru olması fâide vermez. [1] Kâfirlerin<br />

bayram günlerinde, o güne mahsûs şeylerini, onlar gibi kullanmak,<br />

bunları kâfire hediyye etmek küfr olur. Müslimân olmak için,<br />

nefsin de îmân etmesi lâzım değildir. Nefsinden kalbine küfre sebeb<br />

olan şeyler gelen kimse, bunları söylemese, îmânının kuvvetine<br />

alâmet olur. Küfre sebeb olan şeyi kullanan kimseye kâfir dememelidir.<br />

Bir müslimânın bir işinde veyâ sözünde doksandokuz küfr ihtimâli<br />

olsa, bir îmân ihtimâli olsa, bu kimseye kâfir denilmez. Müslimâna<br />

hüsn-i zan etmek lâzımdır.<br />

Akllı, bilgili, edebiyyâtcı olduğunu göstermek için veyâ yanındakileri<br />

hayrete düşürmek, güldürmek, sevindirmek veyâ alay<br />

etmek için söylenen sözlerde (küfr-i hükmî)den korkulur. Gadab,<br />

kızgınlık ve hırs ile söylenen sözler de böyledir. Bunun için<br />

insan, sözünün ve işlerinin neye varacağını düşünmelidir. Herşey-<br />

[1] İbni Hacerin (El-i’lâm bi-kavâti’il-islâm) kitâbı 363.cü sahîfeye bakınız!<br />

– 22 –

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!