Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

5- Kelime-i tayyibe.
6- Da’vetül-hak.
7- Urvetülvüskâ.
8- Kelime-i semeret-ül-Cennetdir.
Ve dahî, ihlâsın şartı, niyyet etmek ve ma’nâsını bilmek ve
ta’zîm ile okumakdır.
Ve zikr eden kimsenin dört şeye ihtiyâcı vardır: Tasdîk, ta’zîm,
halâvet, hurmet.
Tasdîki terk eden, münâfıkdır. Ta’zîmi terk eden, bid’at sâhibidir.
Halâveti terk eden, mürâîdir, gösteriş yapar. Hurmeti terk
eden fâsıkdır. Eğer, inkâr ederse, kâfir olur.
Ve dahî, zikr üç nev’dir:
1- Zikr-i avâm.
2- Zikr-i havâs.
3- Zikr-i ehasdır.
Zikr-i avâm, câhillerin zikri. Zikr-i havâs âlimlerin zikri ve
zikr-i ehas, enbiyâ zikridir.
Ve dahî, zikr edecek a’zâ üçdür:
1- Lisan ile zikr ki, kelime-i şehâdet söylemekdir.
2- Tevhîd ve tesbîh ve Kur’ân-ı kerîm okumakdır.
3- Kalb ile zikrdir.
Kalbin zikri üç nev’dir:
1- Allahü azîm-üş-şânın sıfatlarına delâlet eden delîlleri, alâmetleri
tefekkür etmek.
2- Ahkâm-ı islâmiyyenin delîllerini tefekkür etmek.
3- Mahlûkların sırrını tefekkür etmek.
Tefsîr âlimleri, Bekara sûresinin yüzelliikinci âyet-i kerîmesini
tefsîr ederek, Allahü azîm-üş-şân, (Kullarım! Siz beni tâ’at ile zikr
ederseniz, ben de sizi rahmet ile zikr ederim. Ve eğer siz beni düâ
ile zikr ederseniz, ben de sizi icâbet ile zikr ederim. Ve eğer siz beni
tâ’at ile zikr ederseniz, ben de sizi na’îmim [Cennetim] ile zikr
ederim. Ve eğer siz beni, tenhâlarda zikr ederseniz, ben de sizi
Cem’ıyyet-i kübrâda [mahşerde] zikr ederim. Ve eğer siz beni,
yoklukda zikr ederseniz, ben de sizi yardımım ile zikr ederim. Ve
eğer siz beni icâbetle zikr ederseniz, ben de sizi hidâyetle zikr ederim.
Ve eğer siz beni, sıdk ve ihlâs ile zikr ederseniz, ben de sizi halâs
ve necât [kurtulmak] ile zikr ederim. Ve eğer siz beni, fâtiha-i
şerîfe ile ve fâtiha-i şerîfenin içindeki rübûbiyyet ile zikr ederseniz,
ben de sizi rahmetim ile zikr ederim) buyurur dediler.
– 190 –