Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

kendi görüşleri ile anlamağa kalkışmamış, yalnız Eshâb-ı kirâmdan
öğrendiklerine inanmışlardır. Kendi anladıklarına uymamışlar,
Peygamberimizin bildirdiği doğru yolu yaymışlardır. Osmânlı
devleti müslimân idi ve Ehl-i sünnet i’tikâdında idi.
Yukarıda bildirilenlerden anlaşılıyor ve birçok kıymetli kitâblar
yazıyor ki, dünyâda ve âhıretde felâketlerden kurtulmak ve
râhat, mes’ûd yaşamak için önce Ehl-i sünnet âlimlerinin “rahmetullahi
teâlâ aleyhim ecma’în” bildirdikleri gibi îmân etmek,
ya’nî öğrenmek ve hepsine inanmak lâzımdır. Ehl-i sünnet i’tikâdında
olmıyan kimse, yâ (Bid’at ehli), ya’nî sapık müslimân olur.
Yâhud (Mülhid), ya’nî kâfir olur. Îmânı, ya’nî i’tikâdı doğru olan
mü’minin ikinci vazîfesi, sâlih olmakdır. Ya’nî, Allahü teâlânın rızâsını,
sevgisini kazanmakdır. Bunun için, kalb ile ve beden ile
yapılması ve sakınılması emr olunan islâm bilgilerini öğrenip,
bunlara uygun yaşamak lâzımdır. Ya’nî ibâdet yapmakdır. Ehl-i
sünnet âlimleri “rahime-hümullahü teâlâ”, ibâdet bilgilerini anlatırken
dörde ayrıldılar. Dört (Mezheb) meydâna geldi. Ayrılıkları
az ve mühim olmıyan işlerde olduğu için ve îmânlarında birleşdikleri
için, birbirlerini sever ve sayarlar. Her müslimânın bu dört
mezhebden birine göre ibâdet yapması lâzımdır. Bu dört mezhebden
birine uymıyan kimsenin Ehl-i sünnetden ayrılmış olacağı
Tahtâvînin (Dürr-ül-muhtâr) hâşiyesi Zebâyıh kısmında yazılıdır.
Harbde esîr alınan herhangi bir kâfir veyâ sulh zemânında,
bir kâfir, ben müslimân oldum deyince, buna inanılır. Fekat, bunun
(Îmânın altı şartı)nı hemen öğrenmesi ve inanması lâzımdır.
Sonra farzları ve harâmları, sırası gelince ve imkân bulunca, hemen
öğrenmesi ve öğrendiklerine uyması lâzımdır. Öğrenmezse
veyâ öğrendiklerinden birine dahî ehemmiyyet vermeyip, yapmazsa,
Allahü teâlânın dînine ehemmiyyet vermemiş olur. Îmânı
yok olur. Böyle îmânı giden kimseye (Mürted) denir. Mürtedlerden
din adamı şekline girip, müslimânları aldatanlara (Zındık)
denir. Zındıklara, bunların yalanlarına aldanmamalıdır. Bir
kimse, dünyâ çıkarlarında aldanmayıp, lâkin islâmı vasf ve te’akkul
etmiyerek, müslimânlığı bilmiyerek bâliğ olmuş ise, bunun
mürted hükmünde olacağı, (Siyer-i Kebîr şerhi) tercemesinin
yüzonaltıncı sahîfesinde ve (Dürr-ül-muhtâr)da, kâfirin nikâhı
sonunda yazılıdır. (Dürr-ül-muhtâr)da, kâfirin nikâhı sonunda
diyor ki, nikâhlı müslimân bir kız, bâliga olduğu zemân, müslimânlığı
bilmezse, nikâhı bozulur. [Ya’nî mürted olur.] Allahü teâlânın
sıfatlarını ona bildirmelidir. O da, tekrâr etmeli ve bunlara
inandım demelidir. İbni Âbidîn “rahime-hullahü teâlâ”, bunu
– 175 –