Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi
19.03.2018 • Views
Share Embed Flag

Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir. I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır. II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır. III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir.

I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır.

II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır.

III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
bookdistributor55

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

İKİNCİ BÂB<br />

Burada dört esâs iyi huyun kısmları bildirilecekdir. Bu dört ana<br />

huydan türeyen iyi huylar, sayısız denilecek kadar çokdur. Bunların<br />

herbirini anlatmağa insan gücü yetişmez. Burada, islâm ahlâkcılarının<br />

üzerinde durdukları, meşhûrlarını bildireceğiz.<br />

Hikmetden, yedi iyi huy meydâna gelmekdedir:<br />

1 - Birincisi (Zekâ)dır. Bir melekedir. Bir alışkanlıkdır. Bunun<br />

yardımı ile, insan, bilinen şeylerden, bilinmiyenleri çıkarır. Delîlleri<br />

bir araya toplıyarak, aranılan şeyleri bulur. Bunu kazanmak için,<br />

ma’lûm şeyler yardımı ile mechûl olan şeyleri bulmağa çalışmak,<br />

hesâb [matematik] ve hendese [geometri] problemleri çözmek lâzımdır.<br />

İnsanların zekâları muhtelif mikdârdadır. Zekânın en üstün derecesine<br />

(Dehâ) denir. Zekâ (Test) üsûlü ile ölçülür. Yirminci asrın<br />

tanınmış rûhiyyâtcılarından [psikologlarından] Amerikalı Terman<br />

[1] diyor ki, test üsûlü ile zekâ ölçmesi, ilk olarak Osmânlılarda<br />

yapıldı. Osmânlı orduları Avrupada ilerliyor. Viyana elden gidiyordu.<br />

Viyana gidince, bütün Avrupanın müslimânların eline geçmesi<br />

çok kolay olacakdı. Osmânlılar, Avrupaya islâm medeniyetini<br />

getiriyor. İlm, fen, ahlâk nûrları, hıristiyanlığın karartdığı, uyuşdurduğu<br />

yerlere, zindelik, insanlık, huzûr, se’âdet saçıyordu. Asrlarca,<br />

diktatörlerin, kapitalistlerin, papasların zulmleri altında inleyen,<br />

barbarlaşan Avrupa, islâm adâleti ile, islâm ilmleri ile, islâm<br />

ahlâkı ile, insan haklarına kavuşuyordu. Avrupa diktatörleri ve öncelikle<br />

hıristiyan kiliseleri, Osmânlı ordularına karşı son gayretlerini<br />

harcıyorlardı. Bir gece, İstanbuldaki, ingiliz sefîri, Londraya<br />

târihî mektûbunu yolladı. BULDUM... BULDUM!... Osmânlı ordularının<br />

ilerleme sebebini buldum. Onları durdurmanın yolunu<br />

buldum diyor. Şöyle yazıyordu:<br />

(Osmânlılar ele geçirdikleri her yerde din, ırk farkı gözetmeksizin,<br />

seçdikleri çocukların zekâlarını ölçüyor, ileri zekâlıları ayırarak,<br />

medreselerde okutup, islâm terbiyesi ile yetişdiriyorlar.<br />

Bunlar arasından da seçdiklerine, serâydaki ENDERUN denilen<br />

yüksek okulda, o zemânın en ileri bilgilerini veriyorlar. İşte, Osmânlı<br />

siyâset adamları, başkumandanları, böyle seçilen, yetişdirilen<br />

keskin zekâlı şahsiyyetlerdir. Sokullular, Köprülüler, böyle<br />

yetişmişdir. Osmânlı akınlarını durdurmak, hıristiyanlığı kurtarmak<br />

için biricik çâre, enderun mekteblerini ve medreseleri dağıtmak,<br />

onları içerden yıkmakdır). Bu mektûbdan sonra, İngilterede<br />

(Müstemlekeler nezâreti) kuruldu. Burada yetişdirilen câsûs-<br />

[1] Terman 1380 [m. 1960] de sağ idi.<br />

– 148 –

logo

Ürünler

Kaynaklar

Şirketler

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!