Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

kaplan, insandan dahâ çok döğüşür, parçalar. Fâre, kedi, köpek,
karanlıkda da görür. Uzakdan, çabuk koku alırlar. Bütün bu kuvvetler,
insan için şeref olamaz. Bunlar, şeref sayılsaydı, ismleri geçen
hayvânlar, insandan dahâ şerefli, dahâ üstün olurlardı. İnsanın
şerefi, rûhunun iki kuvvetinden gelmekdedir. Kalb ve rûh, ilm,
nutk kuvveti ile, fazîletleri, üstünlükleri anlıyacak, amelî kuvveti
ile, bunlara sarılacak, kötülüklerden sakınacakdır.
Allahü teâlâya ma’rifet hâsıl etmek, inanmak, yalnız lâfla olmaz.
Îmânın altı şartı olan (Âmentü)nün ma’nâsına kalb ile inanmakla
olur. Bu altı şartdan beşincisi (Kıyâmet) gününe, ya’nî öldükden
sonra dirilmeğe inanmakdır.
İslâm düşmanları diyor ki, (Cennet ni’metlerinin, kuş etleri,
meyvalar, süt, saf bal, köşkler, hûrî kızları gibi, bedene tatlı gelen
şeyler oldukları bildirilmişdir. Bunlar ise, şehveti, hayvânî arzûları
yerine getirecek şeylerdir. Rûhun se’âdeti, insanın yüksekliği,
ma’rifet ve aklın beğendiği şeyler olduğuna göre, Cennetde bunlar
unutulacak, hayvânî zevkler, rûhun zevklerini örtecekdir. Bu hâl,
dünyâdaki yüksek insanların, Peygamberlerin “aleyhimüssalevâtü
vetteslîmât”, Velîlerin, Âlimlerin “rahime-hümullahü teâlâ”, Cennetde,
en aşağı insan, hattâ hayvân derecesine düşeceklerini göstermez
mi? Bundan başka, bedenin zevk, lezzet alabilmesi için, önce
elem, acı duyması lâzımdır. Beden sıkılmayınca, birşey istemez.
Meselâ, açlık acısı olmayınca, yimek, içmek lezzeti anlaşılmaz.
Yorgunluk, uykusuzluk sıkıntısı olmadan, râhatlık ve uyku lezzeti
anlaşılmaz. Cennetde hiçbir sıkıntı olmıyacağı için, bedenin bu lezzetleri
duymasına da imkân yok demekdir) dediler. Hattâ İbni Sînâ,
(Şifâ) ve (Necât) kitâblarında, Kıyâmet gününü anlatdı ise de,
(Muâd) ismindeki kitâbında, inanmadığını açıklamakdadır. Nasîrüddîn-i
Tûsî de, (Tecrid) kitâbının ba’zı yerlerinde tekrâr dirilmeği
anlatıyor ise de, başka yerlerde de, aksini bildiriyor.
Ehl-i sünnet âlimleri sözbirliği ile bildiriyor ki, Kıyâmet günü,
bu beden tekrâr var olacakdır. Fekat, Cennet ni’metlerini, lezzetlerini
yalnız bedenin lezzeti zan etmek yanlışdır. Dünyâda yükselmeğe
başlıyan bir rûh, bedenden ayrılınca, kıyâmete kadar, her
ân, yükselmeğe devâm eder. Cennetde beden, sonsuz kalabilecek
evsâfda dünyâdakinden bambaşka özellikde var olacakdır. Yükselmiş
olan rûh, bu cesed ile birleşerek kıyâmet hayâtı başlayacakdır.
Cennetde, bedenin ve rûhun ayrı ayrı ni’metleri, lezzetleri
olacakdır. Yüksek olanlar, Cennetde de rûhun lezzetlerine
ehemmiyyet vereceklerdir. Rûhun lezzeti, bedenin lezzetlerinden
farklı ve katkat ziyâde olacakdır. Rûhun lezzetlerinin en tatlısı, en
yükseği de, Allahü teâlâyı görmek olacakdır. Yüksek insanların,
âriflerin, dünyâda iken, rûh Cennetine girmeleri, âhıretdeki rûh lez-
– 143 –