19.03.2018 Views

Islam Ahlaki - Ali Bin Emrullah - Muhammed Hadimi

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir. I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır. II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır. III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

(İslâm Ahlâkı) kitâbı üç kısımdan meydâna gelmiştir.

I. kısım; (İslâm ahlâkı) kısmıdır. Alî bin Emrullah ve Muhammed Hâdimi hazretlerinin kitâblarından hâzırlanmışdır. Kötü ahlâk ve bundan kurtulma çâreleri, (40) tane kötü ahlâk ve tedâvî yolları, ahlâk ilminin fâideleri, neye yaradığı, rûh nedir, rûhun kuvvetleri, hikmet, şeca’at, iffet ve adâletden doğan huylar geniş olarak anlatılmakdadır.

II. kısım; (Cennet Yolu İlmihâli)dir. Muhammed bin Kutbüddîn İznîkinin (Mızraklı İlmihâl) kitâbı esâs olarak hâzırlanmışdır. Îmânın altı şartı, küfre sebeb olan husûslar, islâmın beş şartı, ellidört farz, büyük günâhlar, Evlenmenin edebleri, Ölüme hâzırlık konularını anlatan bir ilmihâl kitâbıdır.

III. kısım; (Ey oğul ilmihâli)dir. Osmânlı devleti âlimlerinden Süleymân bin Ceza’ hazretleri, Hanefî mezhebi âlimlerinin kitâblarını esâs olarak hâzırlamışdır. İbâdetler, îmân, Ana-baba hakkı, Sıla-ı rahm, Yime-içme adâbı, Hakîki müslimân nasıl olur konuları ile, ayrıca sonunda, Muhammed Ma’sûm-ı Fârûkî hazretlerinin rûhlara gıda olan onbir mektûb tercemesi vardır.

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ları böyle söylemişdir. Tabîatcılardan az bir kısmı, bu sözbirliğinden<br />

ayrılmış, doğru yoldan kaymışdır. Bunlar, insanı, çöldeki otlara<br />

benzetdiler. İnsan ot gibi biter, büyür, yok olur. Rûhu kalmaz<br />

dediler. Böyle söyledikleri için (Haşhaşî)ler, ya’nî (Otcular) adı ile<br />

anıldılar. Din âlimleri ve felsefeciler, bu otcuların düşüncelerini<br />

muhtelif delîllerle red etdi.<br />

[Allahü teâlâ, bugün bilinen 105 elementi yaratmış, bunlardan<br />

herbirine başka başka hâssalar vermişdir. Her element atomlardan<br />

yapılmışdır. Her atomu, bir mikro-dinamo gibi, büyük bir enerji<br />

deposu yapmışdır. Atomların birbirleri ile birleşmesinden molekülleri<br />

veyâ iyon şebekelerini, böylece organik ve anorganik mürekkeb<br />

cismleri ve hücreleri, çeşidli dokuları ve sistemleri yaratmışdır.<br />

Bunların herbirinde, akllara hayret veren, incelikler, kanûnlar,<br />

düzenler vardır. Meselâ, ancak mikroskopla görülebilen<br />

bir hücre, çeşidli atölyeleri bulunan mu’azzam bir fabrika gibidir.<br />

İnsan aklı, bugüne kadar, bu fabrikanın ancak birkaç makinasını<br />

görebilmişdir. İnsandaki milyonlarca hücrenin çalışabilmesi, gerek<br />

insanda, gerekse dış âlemde binlerce, uygun şartların bulunmasına<br />

bağlıdır. Bu binlerle şart ve nizâmdan biri bozulursa, insanın bedeni<br />

çalışamaz, durur. O büyük kâdir, âlim olan Allahü teâlâ, bu nihâyetsiz<br />

nizâmı yaratarak, beden makinasını otomatik olarak çalışdırmakdadır.<br />

Kalb ve rûh, bu makinanın elektrik kuvveti gibidir.<br />

Bir motorda ufak bir ârıza olunca, ceryan kesildiği gibi, insan vücûdunun<br />

iç ve dışındaki yapı ve düzenlerde hâsıl olacak bir ârıza<br />

da, kalbin ve rûhun bedenden ayrılmasına sebeb olur ve insan ölür.<br />

Dünyâda hiçbir makina, hiçbir motor nihâyetsiz çalışamıyor. Aşınarak,<br />

yıpranarak, çürüğe ayrılıyor. Bu, bir umûmî kanûndur. Vücûd<br />

makinası da yıpranıyor, çürüyor. İnsan kabrde çürüyünce, hiçbir<br />

zerresi, hiçbir elementi yok olmuyor. Çürümek, bedeni meydâna<br />

getiren organik moleküllerin anaerobik mikroblar ve toprak<br />

te’sîri ile parçalanarak, karbon dioksid, amonyak, su gibi ufak moleküllere<br />

ve serbest azota kadar ayrılması demekdir. Bu parçalanma,<br />

fizik ve kimyâ hâdiseleridir. Fizik ve kimyâ reaksiyonlarında<br />

maddenin yok olmadığı bugün kesin olarak bilinmekdedir. Lavoisier<br />

adındaki Fransız kimyâgeri, (Kimyâ tepkimelerinde, madde<br />

gayb olmaz ve yokdan meydâna gelmez) hakîkatini tecribe ile isbât<br />

etmiş ise de, herşeyin kimyâ tepkimesi, kimyâ kanûnu ile yapıldığını<br />

zan ederek, (tabî’atda birşey yaratılmaz ve hiçbirşey yok edilemez)<br />

demişdir. Bugün, yeni keşf edilen çekirdek olayları, nükleer<br />

reaksiyonlar, maddenin enerjiye döndüğünü, yok olduğunu, Lavoisiernin<br />

aldanmış olduğunu göstermekdedir. Bugün ilm adamları,<br />

– 131 –

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!