Hakikat Kitabevi Yayinlari - Faideli Bilgiler - Ahmed Cevdet Pasa - Huseyin Hilmi Isik

mişdi. Yine bu ahmak adam, Mûsâ aleyhisselâmı, benden başka
tanrıya inanırsan, seni habs ederim diyerek korkutmak istemişdi.
Demek ki, insanların kısa aklları, bu en büyük ni’meti anlıyamamakdadır.
Yüce Peygamberler “salevâtullahi teâlâ ve teslîmâtühu
aleyhim ecma’în” olmadıkça, bu sonsuz se’âdete kavuşulamaz.
Yunan felsefecileri, yerlerin ve göklerin bir yaratıcısı olduğunu,
Peygamberlerden “salevâtullahi teâlâ ve teslîmâtühu aleyhim ecma’în”
işitip de, kendilerinin sapıtmış olduklarını, kötü yolda bulunduklarını
anlayınca, Allahü teâlânın var olduğunu söylemek zorunda
kaldılar. Herşeyin bir yaratanı vardır, dediler. Allahü teâlânın
üstün sıfatlarının var olduğu, Peygamber gönderdiği, meleklerin
günâhsız olduğu, öldükden sonra dirilmek olduğu, Cennetde
sonsuz ni’metler, iyilikler ve Cehennemde azâblar bulunduğu ve
islâmiyyetin bildirdiği dahâ nice şeyler, akl ile anlaşılamaz. Bunlar,
Peygamberlerden “aleyhimüssalevâtü vetteslîmât” işitilmedikce,
insanların kısa aklları ile bulunamaz.
Eski Yunan felsefecileri, akl hiç şaşmaz, herşeyin doğrusunu
anlar diyorlar. Akl herşeye erer, sınırsızdır sanıyorlar. Aklın eremediği
şeyleri de, akl ile çözmeğe kalkışıyorlar. Hâlbuki akl, dünyâ
bilgilerinde bile yanılıyor. Âhıret bilgilerini ise, hiç anlıyamıyor.
Akl, duygu organları ile anlaşılan şeyleri bulabildiği gibi, aklın eremediği
şeyler de, Peygamberlerin “aleyhimüssalevâtü vetteslîmât”
bildirmeleri ile anlaşılır. Akl, his organlarının üstünde olduğu gibi,
Peygamberlik de, akl kuvvetlerinin üstündedir. Akl kuvvetlerinin
varamadığı şeyler, Peygamberlerin “aleyhimüssalevâtü vetteslîmât”
bildirmeleri ile öğrenilir. Allahü teâlânın var olduğuna ve bir
olmasına yalnız aklın anlaması ve kabûl etmesi ile inanmak ve başka
bir yoldan anlaşılamaz ve inanılamaz demek Peygamberlere
“aleyhimüssalevâtü vetteslîmât” inanmamak olur ve güneşe inanmamağa
benzer.
İnsanları var eden ve varlıkda kalabilmeleri için lâzım olan her
ni’meti gönderen, Allahü teâlâdır. İnsan nefes almadan, bir ân yaşayamaz.
Bunun için, havayı her ân ciğerimize kadar gönderiyor.
Su da her yerde vardır. Gıdâ maddelerini insanlar hâzırlıyor. Bebekleri
ve hayvan yavrularını her ân, muntazam hava alarak yaşatan
bir sonsuz kuvvet sâhibinin var olduğunu Peygamberler haber
veriyor. Bu kuvvet sâhibi, her insanda sayısız uzvlar yaratmakda ve
bunları muntazam çalışdırmakdadır. Allahü teâlânın sonsuz ilmi ve
kudreti ve merhameti güneş gibi meydândadır. İyilik edene şükr
etmek lâzım olduğunu herkes bilir. Allahü teâlânın ni’metlerine
nasıl şükr edileceğini bilmek için de, yine Peygamberler “aleyhi-
– 455 –