Hakikat Kitabevi Yayinlari - Faideli Bilgiler - Ahmed Cevdet Pasa - Huseyin Hilmi Isik

dan yeni hükmler çıkarması, niçin mümkin olmasın?) diyor.
Cevâb: Dinde reformcu, evvelâ Kur’ân-ı kerîmin tercemesini ele
alıyor. Bugün müslimânım diyenlerin çoğu Kur’ân-ı kerîmin şimdiye
kadar terceme edilmemesinden, din bilgilerinin gizli kalmış olduğundan
şikâyet etmekdedir. Kur’ân-ı kerîmin başka dillere çevrilmesini
islâm âlimleri yasak etmiş gibi konuşuyorlar. Bu şikâyetleri
temâmen yanlışdır. Evet, islâm âlimleri, Kur’ân-ı kerîmi başka dillere
terceme etmeğe kalkışmamışdır. Çünki, Allah kelâmının, kendi
lisânındaki beyân, belâgat ve mükemmeliyyet bozulmaksızın, terceme
edilmesini göze alamamışlardır. Terceme ne kadar başarılı olursa
olsun, Allah kelâmının i’câzına varılabilmesi imkânsız görülmüşdür.
Kur’ân-ı kerîm, diğer semâvî kitâblarda bulunmayan bir i’câza
mâlikdir. Arabistânda belâgat yarışları yapıldığı bir zemânda nâzil
olmuş, hepsini geride bırakmışdır. Böyle bir kitâbın tercemesinin
de, böyle olması lâzımdır. Bu ise, mümkin değildir. İnsan gücünün
üstünde bir belâgati olan Kur’ân-ı kerîme lâyık bir terceme yapabilmek
için, insan gücünün üstünde bir kuvvet lâzımdır. Bu iş, bir iktidâr
problemi, ya’nî Kur’ân-ı kerîmin üstünlüğünü korumak mes’elesidir.
Kur’ân-ı kerîmin belâgat ve i’câz zevkini tatmak isteyenlerin
arab edebiyyâtını ve tefsîr, usûl-i fıkh gibi dahâ nice islâm ilmlerini
öğrenerek, Kur’ân-ı kerîmin huzûruna çıkmaları lâzımdır. Kur’ân-ı
kerîmin ayaklarına gelmesini beklememelidirler.
Kur’ân-ı kerîmin türkçe tefsîrini yazmakla türkçe tercemesini
yapmak, başka başka şeylerdir. Tercemesi tefsîrinden dahâ güçdür.
Şimdiye kadar, türkçe tefsîri ve tercemesi yazılmamış da değildir.
Yazılmış, fekat ehli tarafından beğenilmemişdir. Bu reformcular,
bu işin ilk olarak moskof reformcusu tarafından yapılmağa
başlandığını sanmakla aldanıyorlar. Bunların dediği gibi, müslimânların
fikrleri, vicdanları bir terceme ile esâretden kurtulacak
ise, dahâ evvelki tercemelerle kurtulmuş olmaları lâzım gelirdi.
Hem de, vaktîle (Mevâkib) gibi ve (Tıbyân) gibi türkçe tefsîrleri
yapmış olanlar, şimdi tercemeye kalkışan ahlâk ve din bilgilerinde
kara câhil olanlar gibi değillerdi. Yirmi ana ilmde ve çok sayıdaki
âlet bilgilerinde söz sâhibi olan salâhiyyetli, kıymetli kimseler idi.
Müslimânlar bunları okuyup, istifâde ediyorlardı. O türkçe tefsîrleri
beğenmeyen dinde reformcuların istediği, yoksa başka dürlü,
ya’nî kendi görüşlerine uygun bir terceme mi olacak? Arabcanın
dahâ gramerini bilmeyen câhillerin yapacağı bir terceme, bütün
müslimânlara, Kur’ân-ı kerîm olarak kabûl etdirilecek, dinde reformcular,
Kur’ân-ı kerîmin türkçe herhangi bir tercemesine
Kur’ân diyecekler. Türklerin nemâzlarını işte bu türk Kur’ânı ile
– 254 –