Hakikat Kitabevi Yayinlari - Faideli Bilgiler - Ahmed Cevdet Pasa - Huseyin Hilmi Isik

Hadîs-i şerîfde, üçüncü asrdan sonra, yalan ve iftirânın çoğalacağı
bildirildi. Bid’atler, dalâletler artacakdır. İ’tikâdda ve amelde,
Selef-i sâlihînin yolundan ayrılanlar, sapanlar çoğalacakdır. Kitâba,
Sünnete ve Selef-i sâlihînin icmâ’ına sarılan fıkh âlimleri ve tesavvuf
yollarının sâlikleri “rahmetullahi teâlâ aleyhim ecma’în” kurtulacak,
bunlardan ayrılanlar felâkete sürükleneceklerdir. Fıkh âlimleri
ve tesavvuf yolunun mütehassısları kıyâmete kadar bulunacak.
Fekat kimler olduğu kesin olarak bilinmiyecekdir. Ancak, müslimânların
sözbirliği ile şehâdet etdikleri kimseler belli olacakdır.
Her müslimânın (İlmihâl) öğrenmesi farz-ı ayndır. Allahü teâlâ,
(Bilenlerden sorup öğreniniz!) buyurdu. Bilmiyenlerin, âlimlerden
ve bunların kitâblarından öğrenmeleri lâzım oldu. Bunun
için, hadîs-i şerîfde, (İlm öğrenmek, erkeklere de kadınlara da
farzdır) buyuruldu. Bu emrler, beden ile ve kalb ile yapılması ve
sakınılması lâzım olan bilgileri, (İlmihâl) kitâblarından öğrenmek
lâzım olduğunu ve câhil din adamlarının, mezhebsizlerin [ve hele
dinde reformcuların] sözlerine, kitâblarına aldanmamağı göstermekdedir.
Doğru yolun âlimleri sözbirliği ile bildirdiler ki, her müslimânın
Ehl-i sünnet i’tikâdını kısa olarak ve günlük işlerindeki ve ibâdetlerdeki
farzları ve harâmları iyice öğrenmeleri farz-ı ayndır.
Bunları ilmihâl kitâblarından öğrenmezse, (Bid’at sâhibi), ya’nî
mezhebsiz, sapık veyâ (Mülhid), ya’nî kâfir [Allahın düşmanı]
olur. Bunların fazlasını ve arabî lisânının oniki âlet ilmini öğrenmek
ve tefsîr ve hadîs-i şerîf ve fen ve tıb bilgilerini, hesâb, ya’nî
matematik öğrenmek, farz-ı kifâyedir. Bu farz-ı kifâyeyi, bir şehrde,
bir kişi öğrenirse, bu şehrde bulunanların öğrenmeleri farz olmaz.
Müstehab olur. Şehrde fıkh kitâblarının bulunması da, islâm
âlimlerinin bulunması gibidir. Böyle şehrde, fıkh bilgilerinin fazlasını
ve tefsîr ve hadîs öğrenmek hiç kimseye farz olmaz. Müstehab
olur. Ahkâmın delîllerini bulup incelemek, hiçbir zemân, hiçbir
kimseye farz değildir. Yalnız âlimlere her zemân, müstehabdır.
Müstehab ilmleri öğrenmek, nâfile ibâdet yapmakdan dahâ sevâbdır.
Hükûmet bulunmadığı zemânlarda, bunun vazîfesini âlimler
yapar. İlmi ile amel eden âlimlerin “rahmetullahi teâlâ aleyhim
ecma’în” emrlerine tâbi’ olmak vâcib olur. (Hadîka)dan terceme
temâm oldu.
Kişi noksânını bilmek gibi irfân olmaz!
45 — Din düşmanlarının, müslimânları aldatarak, islâmiyyeti
içerden yıkmak için, din adamı şekline girmeleri, dahâ Eshâb-ı kirâm
zemânında başladı. Din adamı kılığında çalışan bu islâm düş-
– 168 –