Cinedergi 110
01.02.2018 • Views
Embed Flag

Cinedergi 110

ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
cinedergi

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

CINEVİZYON<br />

2 ŞUBAT<br />

Cebimdeki Yabancı<br />

Babasının Kızı<br />

Foxtrot<br />

Paramparça / In the Fade<br />

Üç Billboard Ebbing Çıkışı, Missouri / Three<br />

Billboards Outside Ebbing, Missouri<br />

Cin Çeşmesi<br />

En Karanlık Saat / Darknest Hour<br />

16 ŞUBAT<br />

Hadi Be Oğlum<br />

Ben, Tonya<br />

Sofra Sırları<br />

Suyun Sesi / The Shape of Water<br />

Mutlu Canavar Ailesi / Happy Family<br />

Kapıdaki Sır<br />

Black Panther<br />

23 ŞUBAT<br />

Vahşiler / Hostiles<br />

Beni Adınla Çağır / Call Me by Your Name<br />

Kırlangıçlar Susamışsa<br />

The Florida Project<br />

Samson<br />

Alem-i Cin<br />

Görevimiz Tatil<br />

All the Money in the World<br />

Tavşan Peter / Peter Rabbit<br />

9 ŞUBAT<br />

Leo Da Vinci: Mona Lisa Macerası / Leo Da<br />

Vinci: Mission Mona Lisa<br />

Güzel Adam Süreyya<br />

Kayhan<br />

Have A Nice Day<br />

Puloi: Asla Yalnız Uçmayacaksın / Ploey: You<br />

Never Fly Alone<br />

Özgürlüğün Elli Tonu / Fifty Shades Freed

İÇİNDEKİLER<br />

22<br />

dosya<br />

OSCAR’I KİM KAZANACAK<br />

Oscar filmlerini sizin için seyrettik ve<br />

kendi değerlendirmemizi yaptık.<br />

28 I, TONYA<br />

I, Tonya filminin güzel yıldızı Margot<br />

Robbie hakkında bilmedikleriniz..<br />

50 IF CINEDERGİ’DE<br />

Haktan IF seçkisinin en çarpıcı olanlarını<br />

sizin için değerlendirdi.<br />

18<br />

36<br />

46<br />

62<br />

GÖKÇE EYÜBOĞLU<br />

RÖPORTAJ<br />

MU TUNÇ<br />

Arada filminin yönetmeni Mu Tunç<br />

Gizem’in konuğu oldu....<br />

KAMİL ÇETİN<br />

Gişe filmlerinin unutulmaz yönetmeni<br />

Kamil Çetin sorularımı yanıtladı.<br />

YAPIMCILAR KONUŞTU<br />

Erkan Büker, Doğukan Acar yapımcılık<br />

atölyesini anlattı....<br />

52 THE SHAPE OF WATER<br />

Guillermo Del Toro ve The Shape Of<br />

Water İbrahim’in kaleminden...<br />

58 THREE BILBOARDS<br />

Oscar’ın favorisi Three Bilboards Outside<br />

Ebbing Onur yazdı...<br />

66 CİNSİYET SAVAŞLARI<br />

Killing Ground ve Ghost Housi’daki<br />

erkek karaktermerin baskınlığı...

ÖZEL KÖŞE<br />

32 BELGESELCİ<br />

Vizyona giren belgeseller Semra Güzel<br />

Korver’den kaçmaz....<br />

72<br />

UZUN FİLMİN KISASI<br />

Fırat, yönetmen Korhan Günay ile<br />

kısa filmini konuştu.<br />

SUSMAYAN SUSTU<br />

BİZ KONUŞTUK...<br />

80<br />

84<br />

112<br />

DİZİDERGİ<br />

DİZİFUN<br />

Nergiz Gülizar dizisini sıkı takibe aldı<br />

ve bizim için eleştirdi...<br />

TV MANIA<br />

Kaboğlu Sen Anlat Karadeniz’i dinledi.<br />

Bizim duymadıklarımızı duydu...<br />

EPISODE<br />

Episode köşesinin yeni sahibi Masis<br />

Üşenmez Dirk Jentley’i yazdı....<br />

EDITO<br />

Bu ay İf filmleri dedik, Oscar dedik dergi<br />

doldu. Önce Episode köşemizdeki<br />

nöbet değişiminden başlayalım. Şenay<br />

Tanrıvermiş arkadaşımız yıllardır devam ettiği<br />

Episode köşesini Masis Üşenmez’e teslim<br />

etti. Ona emekleri için teşekkür ederim. Bizim<br />

en eski kalemlerimizden olan Masis’e<br />

ise tekrar hoşgeldin diyorum. Onun kaleminden<br />

yabancı dizileri takip etmek büyük zevk<br />

olacak. Susmayan Köşe bu haftalığına sustu<br />

çünkü ev taşıyor. Bir daha aya yine o sert<br />

tavrıyla aramızda olacak. Dergimizde yine<br />

özel röportajlar var. Mesela Gizem’in yaptığı<br />

Arada filminin yönetmeni Mu Tunç ayrıksı<br />

filmi ve fikirleriyle çok konuşulacağa benzer.<br />

Bir diğer tartışma yaratacak röportajımız ise<br />

yönetmen Kamil Çetin. Enes Batur Hayal mi<br />

Gerçek mi filminin yönetmeni Kamil Çetin bu<br />

filmi yönettiği için kendini eleştirenlere çok<br />

güzel cevaplar verdi. Biz de başlığa onun<br />

cevaplarından birini taşıdık, “Filmlerimi izleyici<br />

için çekiyorum köşe yazarları için değil.”<br />

Nasıl güzel bir başlangıç değil mi? 4 Mart’ta<br />

dağıtılacak olan Oscar heykelciğine aday<br />

olan filmlerin hepsini seyrettik. Nedense bu<br />

yıl filmler erkenden düştü.<br />

Eleştirileri<br />

kaçırmayın.

CINEKRiTiK<br />

ALPER TURGUT<br />

SALT SEVGiSiZ YETMEZ, ÜSTELiK SAY<br />

n Sevgisiz (Nelyubov/Loveless), ana,<br />

baba ve çocuktan oluşan bir çekirdek aile<br />

üzerinden, bariz çürümeyi, bir toplumun<br />

suratına suratına çarpıyor, ıskalamadan,<br />

ıkınmadan, sakınmadan… İhmalkârlığın,<br />

yozluğun, manevi çöküşün, bencilliğin,<br />

değerlerini yitirmenin, böyle ustalıkla<br />

resmedilmesi, elbette rahatsız edecek<br />

ve zor gelecek, yani derin acı yerine,<br />

ucuz tatlının peşine düşülecek, düşünmek yerine,<br />

gülmenin ardına takılacak insanlarımız…<br />

Gerçek sinema dururken, şimdiden bir milyon<br />

seyirciyi aşan “Enes Batur Hayal mi Gerçek<br />

mi?” adlı şey izlenecek. Ve oturup konuşacağız<br />

sonra üstüne, bu memleket niye bu halde diye?<br />

Harbiden sizce niye? Sovyet sinemasına dair<br />

ne bulursam izlerim hala, işte sistem değişti,<br />

reformizm ve revizyonizm, güzel bir rüyayı,<br />

dehşetengiz bir kâbusa çevirdi, ihbarcılıkla serpilen<br />

bürokratik sosyalizmde kodamanlar vardı,<br />

oligark yeni Rusya’nın da sınırsız zenginleri…<br />

Yani olan yine fakir halka oldu, vahşi kapitalizmle<br />

kucaklaşmasının bedelini, sancılı ve belalı<br />

bir süreçte, ödediler, ödüyorlar, ne yazık ki.<br />

Değişen, dönüşen Rusya’nın yeni sineması da<br />

ilgi odağımızda, hiç kuşkusuz… Hele Andrey<br />

Zvyagintsev, o, eski meslektaşları gibi, meselesi<br />

olan, inatla ve ısrarla yanıtlar arayan bir yönetmen,<br />

15 sene önce Dönüş ile girdi kalbimize,<br />

Sürgün, Elena, Leviathan derken Sevgisiz ile<br />

yerini iyice perçinledi. İnsanı, toplumu, devleti<br />

sorgulamaya devam ediyor hala, düşün diyor,<br />

rahatsız ol diyor, farkına var diyor.<br />

Kendi adıma, filme ve diziye baktım, filmi ve<br />

diziyi gördüm diye ikiye bölerim seyrimi… Bazı<br />

filmlere sadece bakılır, zaten kısa sürede de unutulur,<br />

lakin bazı filmler, resmen görülür, anında<br />

içine çeker seni, hafızana kazık çakar, unutmana<br />

müsaade vermez, asla! Sevgisiz, işte görmeniz<br />

gereken bir film, bırakın sadece Rusya’yı, tüm<br />

dünyayı ilgilendiriyor tüketim toplumu denilen<br />

bu uğursuz zamazingo… Teknoloji denen illet,<br />

yakınlaşıyoruz diye hunharca böğürüyor<br />

ama tam tersi giderek açılıyor mesafeler, ulan<br />

gardaşım, insan, insandan uzaklaşıyor, içimizde<br />

yokluk, içimizde kopukluk o biçim, başımızın<br />

belası asri zamanlarda. Özetle; beyazperdede<br />

hem Moskova’yı, hem de Hanya’yı Konya’yı<br />

gördüm.<br />

Yadırgamak ve alışmak… İnsanın iki seçimi vardır,<br />

alışkanlık kolaydır, yadırgamak ise haliyle zor.<br />

Yadırgayan, sorular sorar, sorgular, bir şeylerinden<br />

yanlış olduğunun ayırdına varır. Oysa çoğunluk<br />

alışmıştır artık, ezber bozmak istemez, saksıyı<br />

çalıştırmak, karşı çıkmak ve belaya davetiye<br />

çıkarmak istemez. Herkesleşmek, aslında zamanla<br />

insanı, bireyselleşmeye götürür, çünkü artık<br />

toplumsal dertleri bile göstermeliktir, benmerkezcilik<br />

ruhuna sirayet etmiştir. Salt kendini önemseyen<br />

insanların, kurdukları aile de, doğal olarak<br />

bir bütünlük sergilemeyecektir. Çatırdama, kopma,<br />

parçalanma, kaçınılmaz son gibidir. Evet, Sevgisiz,<br />

maneviyattan yoksun bir ailenin filmi, Zhenya<br />

ve Boris, aşk ile, sevgi ile, sevda ile kurmamışlar<br />

çatıyı, salt birbirlerini kullanmışlar, 12 yaşındaki<br />

oğulları Alyosha’yı, ‘evlat’ olarak benimsememişler<br />

hiç, hep çıkıntı olarak görmüşler. Misal baba,

GISIZ DA<br />

yavrusunu değil, patronunu önemsiyor, ana desen,<br />

evladını, yetimhaneye vermeye dünden hazır!<br />

İstenmeyen, istenilmeyen çocuk, bir de buna kulak<br />

misafiri olursa, ne hisseder, o en sahici acının, o<br />

gerçek parçalanmanın bir tarifi olabilir mi? Boşanma<br />

arifesi ve yeni ilişkiler, sorumsuzluğu daha da belirgin<br />

kılacak, o ortadan kaybolacak (bir çocuk fazlalık<br />

duygusuyla nasıl baş etsin), bize bir parça hüzün,<br />

çokça utanç kalacak.<br />

Atina’da polis kurşunuyla katledilen 15 yaşındaki bir<br />

çocuk (Alexandros Grigoropoulos), tüm Yunanistan’ı<br />

isyan ettirmiş, tarihe geçen 2008 ayaklanmasına sebebiyet<br />

vermişti. Memleketimizde de dayanışma ruhunu<br />

tetiklemiş, “Kardeşimsin Alexis” yazan masum<br />

çehresi, sahipli-sahipsiz duvarlarımızı süslemişti.<br />

İşte bu ölümsüz delikanlının cenaze töreninde<br />

bir mektup dağıtıldı, ‘Çocuklar’ imzasıyla; “Unuttunuz!<br />

Bizi desteklemenizi bekliyorduk, bir defa<br />

da olsa, sizin bizi gururlandırmanızı bekliyorduk.<br />

Boşuna! Yalancı hayat yaşıyorsunuz, boynunuzu<br />

eğdiniz, donunuzu indirdiniz ve öleceğiniz günü<br />

bekliyorsunuz. Hayaliniz yok, sevdalanmıyorsunuz,<br />

yaratmıyorsunuz, yalnız satıp alıyorsunuz.<br />

Her yerde maddiyat, sevgi hiçbir yerde-hiçbir<br />

yerde gerçek… Ana ve babalar nerede?<br />

Sanatçılar nerede? Neden dışarı çıkıp bizi<br />

korumuyorlar? Bizi öldürüyorlar. Yardım edin.”<br />

Filmi seyrettiğimde aklıma bu mektup geldi,<br />

çocukların düşmanı tek devlet değil ha,<br />

sevgisiz ve dahası saygısız yetişkinler, ebeveynler,<br />

öğretmenler… Destek yok, köstek<br />

çok, yardım çığlığı nasıl duyulur, bu tanımsız<br />

egoizm cangılında? Size göre, ayak bağı onlar,<br />

özgürlüğün prangası, o halde, ne demeye<br />

dünyaya gelmelerine vesile oldunuz? Herkes<br />

ana-baba olamaz ve herkes insan kalamaz.<br />

Ve filmin alıcı bölümünde, yerinde sayan bir<br />

toplumun betimlenmesi, yine ve yeniden aynı<br />

b.ku yemeye dair değilse, harbiden nedir?<br />

Görüntüler, oyunculuklar, müzikler falan filan<br />

iyi mi diyeyim bunca lafın üstüne, şu oyuncular<br />

rol almışlar filmde, bunları mı söyleyeyim?<br />

Valla üzdü, düşün dedi, ders verdi, yalan yok,<br />

ben bu filmi çok sevdim.

CINEKRiTiK<br />

SERDAR AKBIYIK<br />

KOLAYSA BAŞ EDiN BU KADINLA<br />

n Oscar dönemi geldiğinde filmler yavaş<br />

yavaş vizyona girer. Eskiden Oscar<br />

törenleri bittiğinde ancak ödül alan<br />

filmleri seyredebilirdik. Filmleri getiren<br />

şirketler alınan ödüllerin rüzgarıyla bu<br />

filmleri pazarlarlardı. Ama artık neyse ki<br />

böyle değil. Törenlerden önce birçoğunu<br />

seyredebiliyoruz. Hem şirketler için de<br />

daha hayırlı oldu. En azından ödül almış<br />

bir film yerine yarışan birkaç filmi izleyici ile<br />

buluşturuyorlar. Bu yılın adayları içinde ödül<br />

alması en muhtemel film bence Üç Billboard<br />

Ebbing Çıkışı, Missouri- Three Billboards<br />

Outside Ebbing, Missouri. Filmin ismi o kadar<br />

uzun ki katıldığım televizyon programlarında<br />

Üç Bilboard deyip geçiyorum. Ama filmin kalitesine<br />

gelince öyle hemen geçilecek bir durum<br />

yok. Gerçekten iyi bir film Üç Bilboard. Filmin<br />

yönetmeni ve senaristi Martin McDonagh daha<br />

üçüncü filmini çekmesine rağmen kendine<br />

ayrıcalıklı bir yer edindi. İlk filmi In Bruges ile<br />

iyi bir başlangıç yaptı. Tam bir kara komedi<br />

olan ama kara kısmının daha da fazla olduğu<br />

bu yapımla sinefillerin umut bağladığı bir isim<br />

oldu. 2012’de ise 7 Psikopat yönetmenin ilk<br />

filmindeki tarzın sinemasal bir çizgi olduğunu<br />

ortaya çıkardı. Yani rüzgar nereden eserse essin<br />

kendi tarzı olan ve bu tarzdan ödün vermeyen<br />

bir isim McDonagh. Bir başka özelliği<br />

ise oyuncu seçimindeki başarısı. In Bruges’da<br />

İrlandalı iki oyuncu Collin Farrel ve Brendan<br />

Gleeson ile filmi kotarmıştı. Yedi Psikopat’ta<br />

ise Woody Harrelson, Sam Rockwell, Collin<br />

Farrel ve birçok ünlü ismi biraraya getirdi.<br />

Bildiği oyuncularla filmlerini çeken yönetmen<br />

üçüncü filminde de Sam Rockwell ve Woody<br />

Harrelson’a yer verdi. Filmin başrolünde ise<br />

Frances McDormand yer alıyor. McDormand<br />

ayrıcalıklı bir oyuncu. Özellikle Amerikan<br />

bağımsız sinemasının örnek oyuncularından.<br />

Alışıldık güzel kadın tiplemesinin çok dışında<br />

ve tamamıyla kabiliyetiyle başrol almayı<br />

başaran bir isim. Zaten bu durum oyuncunun<br />

yeteneğinin boyutlarını ortaya koyuyor. Bu<br />

filmde kızı tecavüze uğramış sonra da vahşice<br />

öldürülmüş bir anneyi canlandırıyor. Olayın üzerinden<br />

dört ay geçmesine rağmen polislerin bir<br />

ilerleme sağlayamaması üzerine öfkesini toplumun<br />

üzerine yöneltiyor. Tabii ki ilk hedef aldığı kişi<br />

polis şefi William. William toplum tarafından çok<br />

sevilen elinden geldiği kadar insanların hayatını<br />

kolaylaştıran ve görevini ciddiye alan bir şerif.<br />

Mildred evinin yolunda boş duran üç bilboardu<br />

kiralayıp bunların üzerine kızının yaşadığı feci<br />

olayı ve şerifin hala bu olayı aydınlatamadığını<br />

belirten ilanlar koyuyor. Kanser olan şerif Mildred’a<br />

durumu anlatsa da bu pek birşey değiştirmiyor.<br />

Basının bilboardlara ilgi duyması olayın boyutunu<br />

daha da büyütüyor. Mildred’ı canlandıran<br />

Frances McDormand neredeyse bir John Wayne

tiplemesi ile bütün toplumla çatışıyor. Şerifi<br />

seven halk Mildred’ın karşısında yer alıyor<br />

ve büyük bir çatışma başlıyor. Bu esnada<br />

kanserden kurtulamayacağını anlayan şerifin<br />

intiharı çatışmayı daha da yükseltiyor. Şerifin<br />

yardımcısı biraz yarım akıllı Dixon daha<br />

önce ırkçı tavırları ve gösterdiği şiddet ile<br />

zaten bilinirken bu olaya gösterdiği tepkiyle<br />

iyici sınırı aşıyor ve emniyetten atılıyor.<br />

İki öfkeli insanın toplumla hesaplaşması ve<br />

özünde kaybeden olması filmin kara mizahını<br />

güçlendiriyor. Bence bu film diğer rakipleriyle<br />

karşılaştırıldığında Oscar ödülüne daha yakın<br />

görünüyor. Özellikle Frances McDormand’ın<br />

Oscar heykelciğini alacağına eminim. Woody<br />

Harrelson ise filmin ilk 30 dakikasında yer<br />

almasına rağmen o kadar iyi performans gösteriyor<br />

ki onun da yardımcı erkek dalında ödüle<br />

yakın olduğunu düşünüyorum. Bu filmde canımı<br />

sıkan tek şey var. Birçok Amerikan filminde<br />

kanser olan karakter kemoterapi tedavisi yerine<br />

ölümü seçiyor. Bu filmlerin dramına bir katkıda<br />

bulunsa da verdiği mesaj ile büyük zarar veriyor<br />

kanser hastalarına. Kanserin ilk tedavisi<br />

hastanın yükseltilen moralidir. Nereden çıktı<br />

kemoterapinin hiç bir şeye yaramadığı veya<br />

ölümden daha fazla acı barındırdığı. Bunlar çok<br />

yanlış şeyler. Ama bunu geçersek filmi izleyicilere<br />

öneririm.

CINEKRiTiK<br />

FIRAT SAYICI<br />

YAŞIYORUZ, BURADAYIZ!<br />

n 17 Ocak Çarşamba akşamı, Başka<br />

Sinema’nın Türkiye’de gösterime soktuğu<br />

Tony Gatlif’in son filmi “Djam”ı yönetmen<br />

ve film ekibinin katılımıyla Beyoğlu<br />

Sineması’nda yoğun bir sinemasever<br />

grupla birlikte izleme şansına eriştim.<br />

Gatlif, yine insan üzerinden dans ve<br />

müzikle birlikte umut aşıladı bizlere...<br />

Eski bir denizci ve Rembetiko türü<br />

müziğin hayranı olan Kakourgos, tekneleri için<br />

zor bulunan bir parçayı almak üzere yeğeni<br />

Djam’i İstanbul’a gönderir. Genç kadın burada<br />

göçmenlere yardım etmeye çalışan Avril ile<br />

tanışır. Cömert, kendinden emin ve özgür ruhlu<br />

Djam, Midilli’ye yaptığı, müzik, yeni insanlar,<br />

paylaşılanlar ve umutla dolu yolculuğunda<br />

Avril’i de kanatlarının altına alacaktır. Tony<br />

Gatlif’in yönettiği filmde Daphne Patakia,<br />

Simon Abkarian ve Maryne Cayon başrolleri<br />

paylaşıyor.<br />

Tony Gatlif neredeyse her filmine kefil<br />

olabileceğim nadir yönetmenlerden. Gatlif’e<br />

ve filmlerine karşı olan sevgim öylesine<br />

büyük ki, herhangi bir yerde adını duyunca<br />

kulak kesilmekle kalmam, heyecanlanırım.<br />

İspanya’yı, flamenkoyu, çingeneleri, arada<br />

kalmışları, sürgünleri, ezilenlerin yanında<br />

olmayı, hayatı, aşkı, umudu, kadınları, müziği<br />

ve dansı çok sevmemden kaynaklı belki... Tüm<br />

bu unsurları muhteşem bir yapısal bütünlükte<br />

sanat hayatına sirayet ettiren bir yönetmeni<br />

sevmemem mümkün mü? Gatlif, Geronimo’dan<br />

sonra yine beğenimizi kazanan bir umut filmine<br />

“Djam”a imza atmış. Üstelik Türkiye’den Güverte<br />

Film’in ortak yapımcılığında çekilen bu<br />

filmin önemli bir bölümü de ülkemizde geçiyor.<br />

Tony Gatlif Türkiye’yi seven ve sık sık ziyaret<br />

eden bir yönetmen. Onun dünya çapında en<br />

önemli belgesellerinden biri olarak görülen<br />

Latcho Drom’unda da Türkiye’den bir bölüm<br />

vardı hatırlarsınız. Djam filmini çekme fikri<br />

ise bundan tam 35 yıl önce İzmir’de duyduğu<br />

Rembetiko müziğiyle aklına gelmiş Gatlif’in. 35<br />

yıllık bir gecikmenin ardından olgunlaşmış bir<br />

yönetmen dehasıyla karşımıza çıktı “Djam”.<br />

Djam gibi tipleri günlük hayatta çok sık görmüyoruz.<br />

Hayata gelişine vuran, neşeli, çoğu zaman<br />

gamsız, anı yaşayan ama yüreğinde özveri, vefa<br />

ve hüznü barındıran biri Djam. Amcam dediği<br />

üvey babasının verdiği (teknesi için) biyel kolu<br />

yaptırma görevini üstlenerek İstanbul’a gelen ve<br />

burada erkek arkadaşından kazık yiyen Fransız<br />

Avril ile tanışan Djam, Avril’le birlikte geri dönüş<br />

yoluna geçer. Tam bir yol hikayesidir izlediğimiz.<br />

Yol hikayelerinin en büyük özelliği karakterin<br />

değişimine şahit olmamızdır. Djam’ın ve hatta<br />

Avril’in değişimlerini de içeren finale dek, ikilinin<br />

başına gelmedik kalmaz. Gatlif, tüm filmlerinde<br />

siyasi görüşlerini karakterlerinin arasına bir<br />

yan rol gibi koymayı ihmal etmez. Bu filmde de<br />

Yunanistan’ın içinde bulunduğu ekonomik kriz<br />

hakkındaki görüşlerini, Yunan halkı üzerinden belirtmektedir.<br />

Bankaların sıradan insanların kanını<br />

emen fırsatçı bir vampir olduğunu bir kez daha

hissettirir. Maalesef... Daha önce Gereonimo’da<br />

küçük bir rolle tanıştığımız ve bu filmde Avril’e<br />

hayat veren Maryne Cayon ile Djam’in üvey<br />

babasını canlandıran Simon Abkarian başarılı<br />

oyunculuklarıyla göz doldururken asıl alkışlar<br />

Daphne Patakia’ya gidiyor. Bir insan bir role<br />

bu kadar mı yakışır? O nasıl bir gözlem gücü?<br />

Nasıl bir inandırıcılık? Genç ve güzel oyuncu<br />

filmin inandırıcılığını öylesine katlıyor ki, Djam’in<br />

neşesinin gizli gölgesi oluyorsunuz adeta...<br />

Gatlif sinemasının en önemli iki öğesi kuşkusuz<br />

ki, dans ve müzik. Gatlif sanat hayatı boyunca<br />

çingeneler ve müzikleriyle ilgilendi. Balkan<br />

müziklerinden tutun da Flamenko’ya kadar<br />

önemli müzik ve dans formlarının peşinden<br />

gitti. Rembetiko ise yıllardır ilgi duyduğu ama<br />

anlatmaya fırsat bulmadığı bir alandı. Bildiğiniz<br />

üzere Rembetiko Yunan ve Türk topraklarında<br />

Osmanlı zamanı ortaya çıkmış bir müzik türü.<br />

Tüm halklar kardeş iken İzmir’de de, Atina ve<br />

Selanik’te de bu müzik göğe yükseliyordu. Bizim<br />

buralarda bağlama ile çalınan türküler ile orada<br />

buzuki ile çalınan türküler iç içe geçer. Filmde,<br />

aşina olduğumuz bu türküleri Türkçe ve Yunanca<br />

duymak ayrı bir keyif katıyor. Bu arada,<br />

Gatlif’in İbrahim Tatlıses’i ne kadar sevdiğini<br />

de hatırlatmak isterim. “Geronimo”nun önemli<br />

düello sahnesinde ‘Her Demet’ şarkısını kullanan<br />

usta yönetmen bu<br />

Filmin sonlarına doğru Djam’in değişimine şahit<br />

olmakla birlikte, onca olumsuzluğa rağmen ve<br />

artık kaybedecek hiç bir şeyi olmayan üvey<br />

babası Kakourgos’un umut aşılayan şu sevinç<br />

nidasını duyuyoruz, eşsiz bir Rembetiko<br />

şarkısı eşliğinde; “Yaşıyoruz, buradayız!”... Hiç<br />

bir zaman umutsuzluğa kapılmamak lazım.<br />

Yaşıyorsak hala bir umut vardır. Öyle değil mi?

CINEKRiTiK<br />

BANU BOZDEMİR<br />

BiR BÜYÜME HEZEYANI DAHA<br />

n Hakan Günday’ı okumaktan keyif<br />

alıyorum. Çünkü akıcı, yoğunluğu olan<br />

ve okuyucuyu yazdığı farklı dünyaların<br />

içine çeken yazarlardan kendisi. O yüzden<br />

kitaplarını filmleştirmek de yürek isteyen<br />

konulardan. Bu anlamda Onur Saylak’ı<br />

tebrik etmek lazım. Sonbahar filminin yürek<br />

burkan Yusuf’u Onur Saylak oyunculuğun<br />

serin sularında rahatça kulaç atmanın<br />

yanında kendi filmini çekmenin derdinde. Kısa<br />

filmi Orman’la mülteci meselesine bakışımıza<br />

göz atan Saylak Daha ile meseleyi denk gelmiş<br />

bir konuyla boynundan kavrıyor. Kırmaya ramak<br />

kala da bırakıyor.<br />

Film öncelikle bize, hepimize sunulan / dayatılan<br />

gelecekten ilham alıyor. Kiminin hayatı babasının<br />

ona biçtiği yolda, kiminin hayatı da çok uzaklardan<br />

gelen emirlerle bir anda paramparça<br />

olup yollara saçılıyor. Bir büyüme hikayesinin<br />

yanında bir baba oğul çatışması, nasıl biri<br />

olacağına dair kurduğun tüm hayallerin bir bodrum<br />

katına kilitlenen tüm insanlıkla birlikte<br />

buharlaşıp uçmasına dair. Sert, hareketli, kimi<br />

zaman çarpıcı bir yandan da seyirciyi ve kendini<br />

zorlayıcı bir pradigma çiziyor. Filmin kahramanı<br />

14 yaşındaki Gaza. (kitapta dokuz yaşında)<br />

Karakterin çarpıcı olmasının yanında adeta<br />

Gaza’nın içine giren oyuncusu Hayat Van Eck’in<br />

katkısı da tartışılmaz. Babasını oynayan Ahmet<br />

Mümtaz Taylan’la olan fiziksel benzerlik kafalarda<br />

yaşanan çatışmanın ete kemiğe bürünmesine<br />

yardımcı oluyor.<br />

Film duygu olarak içe işleyen, oradan ilerleyen<br />

filmlerden. Filmin çok iyi akışının arasına arada<br />

farklı parçalar kaçmıyor da değil. Örneğin<br />

Gaza’nın okuma hayali yaşadığı dünyanın<br />

sertliğinde açan bir çiçek gibi çabucak solup<br />

gidiyor. Kendini kurtarma azminden o kendini<br />

bileme azmine tanıklık ediyoruz. Bu bilenme o<br />

kadar fazla tavan yapıyor ki gerçekliğin dışına<br />

taşıyor Orada filmin hep tutturmaya çalıştığı<br />

dozu kaçıyor. Gaza’dan küçük bir kötülük çiçeği<br />

yaratıyor film, babasından daha kötü, ondan<br />

daha acımasız. Hatta onu yerinden yurdundan<br />

eden ‘düşman’dan bile daha acemice bir<br />

kötülüğün pençesine düşüyor. Bu dönüşümün<br />

ayak seslerini film boyunca duyuyoruz ama bir<br />

anda karşımızda bulunca da çok inandırıcı gelmeyen<br />

bir hal bu!<br />

Filmin mekanı, her şeyden koparılmış hali başarılı<br />

bir gerilim filmi havası yaratıyor ve filme fazlasıyla<br />

artı bir değer katıyor. Babasıyla orada yaşayan,<br />

onun yaşamın zorluğu üzerine dayattığı mavalları<br />

dinleyen, (belki de babasına babasından kalan<br />

hayat dersi de bu) kendilerine teslim edilen mültecilere<br />

önceleri ‘konuk’ statüsünde yaklaşan,<br />

sonrasında onları fazlalık, hayatına, geleceğine<br />

taş koyan bir azınlık, fazlalık olarak gören (ülkedeki<br />

genel bakış gibi) Gaza’nın intikam yeminine<br />

tanıklık ediyoruz. Arada zayi olan babanın esamesi<br />

bile okunmuyor. İki motorlu marjinal kardeş ise<br />

filmin ince çizgisi kıvamında. Hesapsız, ayarsız<br />

işlerin onlardan çıkacağı beklentisi var filmin bir<br />

yerlerinde. Ama onlar hadlerini bilen ve Gaza’nın

iyi dünyasının (tarafının) başında nöbette duran iki<br />

marjinal. Onların temsil ettiği sınıfın her şeyi anlama<br />

çabası, beklentisi ve sonrasında dolan sabırları<br />

belki büyük patlamaları getirir umudu taşıtıyor gibi<br />

geldi yönetmen Saylak’a… Kimbilir…<br />

Ben Daha’yı potlama yapan yerleri dışında çokça<br />

sevdim Bir kere yetkin bir sinema dili var Saylak’ın<br />

ve bu etkiyi her yönetmen ilk filmiyle her zaman<br />

yaratamıyor. İlk filmiyle yaratamayınca sonrası<br />

da pek olmuyor zaten. Oyuncu seçimi ve yönetimindeki<br />

başarı filmin genelini kapsayan bir şeye<br />

dönüşüyor. Bir baba oğul arasında yaşanan bir<br />

büyüme hikayesi, kişisel zincirlerini kırıp toplumsal<br />

bir döngüye dönüşüyor. Herkes kendi iktidarını<br />

yaratmanın derdinde diğerinin belini büküyor. Gaza<br />

tüm bu hayat derslerini hap yapıp ağzına atıyor, yutuyor<br />

ve sindiriyor. Romanın devamı var, Gaza’nın<br />

24 yaşına kadar ki kötücül yükselişini takip ediyor<br />

ama film onu mültecilerin başındaki çoban olarak<br />

bırakmayı tercih ediyor. Tabii başında bekleyen<br />

daha büyük çobanlarla... İnsanın karmaşık<br />

dünyasına sonradan çocukluğa inmek yerine<br />

çocukluktan bakarak giriş yapmayı tercih<br />

etmiş bir anlatım karşımızdaki. Böylesi daha<br />

doğru ve inandırıcı bir akış. O yüzden film bu<br />

kadar etkileyici bir hale geliyor, bir büyüme<br />

hikayesinin tam pençesine düştüğümüz için.<br />

Kişisel meseleyi sadece toplumsal bir sorunla<br />

halletmek yerine daha da karmaşıklaştırdığı<br />

için Daha’dan etkileniyoruz. O yüzden hep<br />

Daha’sını isteyen bir kotülük dünyasının gözlemcisi<br />

olmak istiyoruz.<br />

Dediğim bazı hızlı detaylar dışında gayet etkili<br />

bir uyarlama olmuş Daha! Çocuk dünyasına<br />

etki eden detayları başarılı bir şekilde<br />

yerleştirilmiş, etki tepki meselesinin karşılıklı<br />

yansımasına yer vermiş önemli bir ilk film.<br />

Kendi adıma kayıtsız kalmam imkansız!

PEK YAKINDA<br />

KIZIL SERÇE<br />

Yönetmen: CFrancis<br />

Lawrence<br />

Oyuncular: Jennifer<br />

Lawrence, Joel Edgerton,<br />

Matthias Schoenaerts<br />

Konu: Dominika Egorova,<br />

Rus güvenlik<br />

servisinde eğitimli<br />

bir baştan çıkarıcı<br />

olan “sparrow” olma<br />

isteği üzerine eğitilir.<br />

Dominika vücudunu<br />

bir silah olarak<br />

kullanmayı öğrenir<br />

ancak kişiliksizleştirme<br />

eğitimi süreci boyunca<br />

benlik hissini korumak<br />

için mücadele eder.<br />

Haksız bir sistemde<br />

kendi gücünü bulması,<br />

programın en güçlü<br />

varlıklarından biri<br />

olarak yükselmesine<br />

sebep olur. İlk hedefi<br />

ajansın Rus istihbarat<br />

alanına en hassas<br />

nüfuzunu sağlayan CIA<br />

yetkilisi Nate Nash’dir.<br />

İki genç görevli kariyerlerini,<br />

bağlılıklarını<br />

ve her iki ülkenin<br />

güvenliğini tehdit<br />

eden bir aldatmacaya<br />

düşerler

UGUR BÖCEGi<br />

Yönetmen: Greta Gerwig<br />

Oyuncular: Saoirse Ronan, Laurie<br />

Metcalf, Tracy Letts<br />

Konu: Christine McPherson,<br />

namıdiğer “Uğur Böceği” son derece<br />

sevecen, dik kafalı ve iradeli<br />

annesi gibi olmamak için ne kadar<br />

uğraşsa da aynı onun gibidir. Uğur<br />

Böceği’nin hemşire olan annesi,<br />

eşinin işini kaybetmesinden sonra<br />

ailesini ayakta tutmak için yorulmak<br />

bilmeden çalışmaktadır. Sacramento,<br />

California’da 2002 yılında,<br />

hızla değişen Amerikan ekonomisinin<br />

ortasında geçen Uğur Böceği,<br />

bizi şekillendiren ilişkilere, bizi<br />

tanımlayan inançlara ve yuva adını<br />

verdiğimiz yerin benzersiz güzelliğine<br />

etkileyici bir bakış sunuyor.<br />

GRINGO<br />

Yönetmen: N<br />

ash Edgerton<br />

Oyuncular:<br />

Amanda Seyfried, Charlize<br />

Theron<br />

Konu: Yumuşak huylu<br />

iş adamı Harold Soyinka<br />

için işler pek iyi gitmemektedir.<br />

Kimi olaylar<br />

sonucunda Harold kendini,<br />

sırttan bıçaklayan<br />

meslektaşlarının, yerel<br />

uyuşturucu baronlarının<br />

ve yozlaşmış paralı<br />

askerlerin insafına<br />

kalmış halde bulur.<br />

Kanuna saygılı bir<br />

vatandaşken aranan<br />

bir suçluya dönüşen<br />

Harold, giderek daha<br />

tehlikeli hale gelen durumunun<br />

içinde hayatta<br />

kalmaya çalışmak<br />

zorundadır...<br />

THELMA<br />

Yönetmen:<br />

Joachim Trier<br />

Oyuncular: Eili<br />

Harboe, Kaya<br />

Wilkins, Henrik<br />

Rafaelsen<br />

Konu: Norveçli<br />

bir öğrenci olan<br />

Thelma, Oslo’ya<br />

aşık olduğu kızın<br />

yanına taşınır.<br />

Kısa süre sonra,<br />

açıklayamadığı<br />

bazı özel güçleri<br />

olduğunu farkeder.<br />

Bu güçler, aşkla<br />

ortaya çıkıyordur.<br />

Tekrar, Oslo, 31<br />

Ağustos ve Sessiz<br />

Çığlık filmlerinin<br />

yönetmeni<br />

Joachim Trier’ın<br />

imzasını taşıyan<br />

film doğaüstü bir<br />

gerilim.

PEK YAKINDA<br />

TOMB RAIDER<br />

Yönetmen: Roar Uthaug<br />

Oyuncular: Alicia Vikander,<br />

Hannah John-Kamen,<br />

Walton Goggins<br />

Konu: Babasının ortadan<br />

kaybolmasından yedi<br />

yıl sonra, 21 yaşındaki<br />

Lara küresel ticaret<br />

imparatorluğunun başına<br />

geçmeyi reddetmiş<br />

ve üniversite dersleri<br />

alırken bir yandan<br />

da Londra’da bir<br />

bisiklet kuryesi olarak<br />

çalışmaktadır. Ancak<br />

ortaya çıkan yeni<br />

bir antik eser sonucu<br />

babasının kayboluşunu<br />

araştırmaya başlar ve<br />

son gittiği yeri ziyaret<br />

eder: Japonya kıyılarında<br />

bir yerde bulunan<br />

gizemli bir adadaki bir<br />

mezar. Birdenbire Lara<br />

kendini yalnızca keskin<br />

zekası, dirayeti ve inatçı<br />

ruhuyla silahlanmış bir<br />

halde, dezavantajlı bir<br />

durumda olduğu bir<br />

maceranın içinde bulur.<br />

Lara, bilinmeyene<br />

doğru yolculuk ederken,<br />

kendi sınırlarının<br />

ötesine geçmeyi de<br />

öğrenmelidir...

PHANTOM<br />

THREAD<br />

Yönetmen: Paul Thomas Anderson<br />

Oyuncular: Vicky Krieps, Daniel<br />

Day-Lewis, Lesley Manville<br />

Konu: Savaştan sonra 1950’lerin<br />

büyüleyici Londra’sında,<br />

ünlü terzi Reynolds Woodcock<br />

ve kız kardeşi Cyril<br />

Woodcock Ailesi’nin belirgin<br />

tarzıyla kraliyet ailesinden film<br />

yıldızlarına ve mirasçılardan<br />

sosyete kadar ülkenin önde<br />

gelenlerini giydirerek İngiliz<br />

modasının merkezinde yer<br />

almaktadırlar. Gerçek hikayeden<br />

uyarlanan filmde<br />

3 Oscar ödüllü aktör Daniel<br />

Day-Lewis, modacı Charles<br />

James’i canlandırıyor.<br />

PASIFIK<br />

SAVASI:<br />

ISYAN<br />

Yönetmen: Steven<br />

S. DeKnight<br />

Oyuncular: John<br />

Boyega, Scott Eastwood,<br />

Jing Tian<br />

Konu: Babasının<br />

uzaylılara karşı<br />

kahramanca<br />

ölümü sırasında<br />

Jaeger pilotluğu<br />

eğitimine devam<br />

etmekte olan Jake,<br />

babasının ölümünün<br />

ardından<br />

eğitimini terk eder.<br />

Bir zamanların<br />

umut vadeden<br />

pilotuyken suç<br />

dünyasına bulaşan<br />

Jake’e uzaklaştığı<br />

kız kardeşi Mako<br />

Mori tarafından son<br />

bir şans tanınır.<br />

THE<br />

STRANGERS:<br />

PREY AT<br />

NIGHT<br />

Yönetmen: Johannes<br />

Roberts<br />

Oyuncular: Christina<br />

Hendricks,<br />

Bailee Madison,<br />

Martin Henderson<br />

Konu: Bir aile, bir<br />

grup akrabayla<br />

birlikte kalacakları<br />

mobil ev alanına<br />

geldiklerinde<br />

şaşkınlığa uğrarlar.<br />

Bu ıssız yerleşim<br />

alanında kimse<br />

yoktur ve herkes<br />

gizemli bir şekilde<br />

götürülmüş gibidir.<br />

Bilmedikleri<br />

şey ise karanlıkta<br />

gizlenmekte<br />

olan üç maskeli<br />

psikopatın onların<br />

her hareketini<br />

izlediğidir.

ŞAHAN’A DÜNYAYI<br />

DAR EDEN KADIN<br />

Şahan Gökbakar’ın son filmi Kayhan’da yer alan Gökçe<br />

Eyüboğlu hem filmin çekim sürecini hem de tiyartonun<br />

kendisi için ne ifade ettiğini bizle paylaştı...<br />

SERDAR AKBIYIK<br />

n Türkiyede sinema filmi<br />

çekmek artık bir meslek<br />

olmaktan çıkıp dizi veya<br />

tiyatro oyuncularının arada<br />

bir edindikleri bir tecrübe haline geldi.<br />

Tabii hem sinemamız hem de oyuncular<br />

açısından sıkıntılı bir durum. Halbuki<br />

yetenekli isimler var. Özellikle yeni<br />

oyuncular içinden daha çok film çekse<br />

dediğimiz yetenekler yok değil. İşte bunlardan<br />

biri Gökçe Eyüboğlu. Kayhan filminde<br />

Şahan Gökbakar’ı evinde istemeyen<br />

Sevim karakterini canlandırıyor. Biz de<br />

teybimizi Gökçe’ye uzattık...<br />

Kayhan filmindeki rolünüzden bahsedebilir<br />

misiniz?<br />

Sevim, Kayhan’ın en yakın arkadaşı<br />

Orçun’un eşiyim. Biraz takıntılı, dominant<br />

ve kendine göre belirlediği kuralları olan<br />

bir kadın. Tabi Kayhan’ın evlerine gelmesiyle<br />

kurduğu sistem alt üst oluyor ve<br />

Kayhan’ın bir an önce evlerini terk etmesi<br />

en büyük isteği haline geliyor.<br />

İlk sinema filminiz Kadın İşi Banka Soygunu<br />

ve yıllar sonra yine Kayhan gibi bir<br />

komedi ile sinemaya döndünüz. İkisinin<br />

de komedi olmasının sebebi nedir. Komedi<br />

kendinizi daha rahat ifade ettiğiniz<br />

bir tür mü?<br />

Aslında benimkisi sadece tesadüf:) Ama<br />

evet komedide yer almak çok keyifli ve bir<br />

o kadar da zor bence. Zaten yeterince zor<br />

bir hayatımız var. İnsanları güldürebiliyorsak<br />

ne mutlu. Ama tabi ki başka türlerde<br />

de oynamak, farklı karakterlere can vermek<br />

isterim.<br />

Sinemada en çok hangi türü seversiniz.<br />

Türler arasında kendi fiziğinizin hangisine<br />

uygun olduğunu düşünüyor musunuz?<br />

Her hangi bir tür ayrımı yapmıyorum<br />

açıkçası. Kişisel tercihim -seyirci olarakkorku<br />

filmlerinden çok haz etmiyorum.<br />

Fiziğimin hangisine uygun olduğu<br />

kısmına gelirsek; konunun fizikle bir<br />

ilgisi olduğunu düşünmüyorum. Karakterin<br />

için her tür fiziksel değişikliği<br />

gerçekleştirirsin.<br />

1980 sonu ve 1990’ların ikinci yarısına kadar<br />

feminizmin sinemamızda etkisini hissedebilirdik.<br />

2000 sonrası sinemamızda<br />

bu anlamda geriye bir adım atıldığını<br />

düşünüyor musunuz? Biraz yorumlar<br />

mısınız?<br />

Biraz dönemsel bakmak gerek diye<br />

düşünüyorum. Konjoktür de böyle<br />

getirmiş olabilir. Şu an daha az politik,<br />

etliye sütlüye dokunmayan filmler<br />

yapılıyor olabilir. 2000 sonrası<br />

sinemamızda bu anlamda geriye gidiş<br />

varsa bu tek başına sinemayla ilgili bir<br />

durum olmadığı gibi sadece Türkiye’yle<br />

ilgili de değil. Ama bunun geçici bir dönem<br />

olduğunu düşünüyorum. Su geriye<br />

akmaz. Bunlara ek olarak ; muhteşem

GÖKÇE EYÜBOĞLU

ağımsız yapımlar ortaya çıkıyor. Hala<br />

bu anlamda mücadele veren isimler var.<br />

Haksızlık etmeyelim. Ama bence bu oldukça<br />

uzun bir konu. Hem seyirci hem<br />

de bu sanatın içinde olmaya çalışan<br />

biri olarak Türk Sineması ve günümüzde<br />

geldiği noktayla ilgili uzun uzun<br />

konuşmak isterim:)<br />

Deminki soruyla bağlantılı olarak kadın<br />

oyuncularımızın önünde Türkan Şoray<br />

kanunları gibi bir örnek de var. Bu<br />

kuralları doğru buluyor musunuz?<br />

Daha yolun başında olan bir oyuncu<br />

olarak “Türkan Şoray” kanunları ile ilgili<br />

yorum yapabilecek hakkı görmüyorum<br />

kendimde. Ama kendi kuralım oyuncu<br />

karakterinin , rolünün gereğini yapar.<br />

Bizim sinemamızın kökleri Yeşilçam’a<br />

dayanır. Yeşilçam filmlerini severmisiniz?<br />

Sizin oyunculuğunuzda Yeşilçam’ın etkisi<br />

var mıdır?<br />

Sevdiklerim de var sevmediklerim de.<br />

Ertem Eğilmez filmlerinin tutkunuyum.<br />

Onları izleyerek büyüdük. Oyunlarımız<br />

bile bazen o filmlerden sahneleri<br />

canlandırmak olurdu. O yüzden bilinçli<br />

bir tercih olmasa da etkisi olmaması<br />

mümkün değildir.Ama sonuçta bu da<br />

bir süreç. Hem öğrenme durumun<br />

devam ediyor. Hem de genel olarak<br />

oyunculuk bambaşka , daha doğal bir<br />

yere evriliyor. Bu akış içinde benim de<br />

oyunculuğum oturacaktır, değişecektir<br />

diye düşünüyorum...<br />

Son iki üç yıldır özel tiyatroların<br />

yaygınlaştığını görüyoruz siz de tiyatro<br />

oyunlarında yer alıyorsunuz, bir oyuncu<br />

olarak tiyatro size ne katıyor?<br />

Genel olarak oyunculuk insanın<br />

hayatına çok şey katıyor. Algın açılıyor,<br />

farkındalığın artıyor. Empati yeteneğin<br />

artıyor. Ön yargıların kalkıyor. Bambaşka<br />

karakterleri, bambaşka hayatları<br />

araştırma hali, merak etme , anlamaya<br />

çalışma durumu bence en büyük katkısı<br />

oyunculuğun. Salt tiyatrodan bahsedecek<br />

olursak , seyirciyle bire bir etkileşim<br />

halinde olmanın, her şeyin her anın<br />

birebir seyirci karşısında yaşanması<br />

bam başka... O kadar saf, doğal , açık bi<br />

yerden karşısındasın ki insanların... Evet<br />

prova süreci var bu işin. Bir karakter<br />

yaratıyorsun, bunu günlerce prova ediyorsun<br />

ama seyirci karşısına çıktıkça, oyun<br />

özünü, aslını kaybetmeden bambaşka<br />

bir yere gidiyor. Bu değişim , gelişim,<br />

etkileşim halini çok seviyorum. Beni çok<br />

heyecanlandırıyor. Gittikçe daha gerçek<br />

bir yere gidiyorsun. Karakterin daha gerçek<br />

bir hale bürünüyor. Bir de gerçekten<br />

tiyatroda arınıyorsun. Bu arınma halini<br />

uzun uzun nasıl anlatabilirim gerçekten<br />

bilmiyorum:))<br />

Senaryo, şarkı sözü gibi çalışmalarınız da<br />

var. Kamera arkasına ilginiz ne boyutta?<br />

Gelecekte bir filmin senaristi veya yönetmeni<br />

olarak kendinizi görebiliyor musunuz?<br />

Şarkı sözü yazmak benim için bir ilkti<br />

Küçük Prens Müzikali’nde. Böyle bir şey<br />

yapabildiğimin bile farkında değildim. Çok<br />

önemli bir müzik adamıyla da çalışma<br />

fırsatım oldu bu müzikal sayesinde; Yücel<br />

Arzen. Müzikal anlamda yönlendirdi beni<br />

söz yazımı sırasında. Üç kişilik ; uyumlu<br />

bir ekiptik. Gerisi kolaylıkla geldi zaten.

OSCAR’I HANGi<br />

FiLM ALACAK?<br />

SERDAR AKBIYIK<br />

n Oscar adayı filmler<br />

açıklandı. Geçen yıllara<br />

nazaran bir başyapıt<br />

bulunmayan seçki<br />

içinde bir iki yapım öne<br />

çıkıyor. Oscarlar her ne<br />

kadar sinema endüstrisinin<br />

en popüler ödülü<br />

olsa da hem adaylıkları<br />

hem de ödülü dağıtan kurulların standartı<br />

çok belirsiz. Dönemin konjonktürüne göre<br />

tamamıyla değişen değerlendirme kriterleri<br />

bir standart oluşturulmasını zorlaştırıyor.<br />

Ama dediğimiz gibi sonuçta sinema endüstrisinin<br />

parlayan yıldızı Oscarlar. Biz de sizin<br />

için bu yıl aday olan 9 filmi seyrettik. Hem<br />

o filmlerin konusunu kısaca yazalım hem<br />

de Oscarlar’daki şanslarını değerlendirelim<br />

dedik. Filmleri tanıtmadan önce Ayla filmiyle<br />

aday adayı olduğumuz Yabancı Dilde<br />

Oscar ödülü için birkaç kelam etmek gerekir.<br />

Bildiğiniz gibi Ayla filmi aday adayı<br />

olan 10 filmin bile içine girememişti. Buna<br />

şaşıranlara ben de şaşırıyorum. Oscarlar<br />

ezelden beri siyasetten çok etkilenen bir organizasyon.<br />

Olay böyle olunca bu dönemde<br />

siz Türkiye olarak dünyanın en iyi filmini bile<br />

Oscar’lara gönderseydiniz seçilme şansı<br />

hiç yoktu. Bu arada Ayla zaten dünyanın<br />

en iyi filmi değil. Geçen yıllarda katılan<br />

Türk filmlerinin kalitesini düşündüğümde,<br />

o filmler Oscar’da yer alamazken Ayla’nın

4 Mart’ta<br />

Oscarlar dağıtılıyor.<br />

Ödüle aday 9 filmi<br />

seyredip, sizin için<br />

değerlendirdik. Bakalım<br />

tahminlerimiz tutacak mı?<br />

doğal olarak şansı yoktu zaten. 10 filmlik<br />

yabancı film seçkisi içinden kazanan beş<br />

film Oscar için yarışacak. Asıl sürpriz burada,<br />

Altın Küre alan Fatih Akın’ın Paramparça<br />

filmi aday bile olamadı Oscar’a. The<br />

Cut ile kendi çıkarı adına bu ülkeye büyük<br />

zarar veren Fatih Akın’ın seçilmemesine<br />

kendi adıma üzülmedim. Zaten diğer filmleri<br />

seyrettiğimde Paramparça’nın aday<br />

olmasını garipserdim. Altın Küre’yi nasıl<br />

aldı bilemiyorum tabii. Herhalde The Cut<br />

ile yaptığı dönüşümün bir sonucudur.<br />

Neyse biz En İyi Oscar Adayı 9 filmi sizin<br />

için değerlendirelim.<br />

EN İYİ FİLM ADAYLARI<br />

The Post<br />

Watergate skandalını ortaya<br />

çıkaran The Post’un haberi<br />

yayınlama macerası aslında<br />

iyi bir film. Üstelik Trump’ın<br />

başkanlığına muhalif olan<br />

demokrat kökenli Oscar<br />

kurullarının bu filme özel<br />

ilgi göstermesi muhtemel.<br />

Çünkü Watergate skandalı<br />

Nixon’ın başına patlamış ama<br />

Kennedy’den o döneme kadar bütün<br />

başkanları da içine alan bir olay. Vietnam’ı<br />

karıştırmak için nasıl ABD başkanlarının<br />

mütecaviz davrandığını anlatıyor film.<br />

Yani Nixon ile Trump arasında alttan alta<br />

bir ilişki kurmak için iyi bir fırsat The Post<br />

demokratlar adına. Ama geçen yıl yine bir<br />

gazeteci hikayesi olan Spotlight’ın ödül<br />

aldığını düşünürsek biraz şansı azalıyor...<br />

Film’de Post’un sahibini canlandıran Meryl<br />

Streep En İyi Kadın Oscar’ına aday. Her<br />

ne kadar akademi üyelerinin Streep’i çok<br />

sevdiğini bilsek de ödülü alabileceğini<br />

sanmıyorum. Yine de bir sürpriz yapabilir.<br />

Get Out<br />

Bir kaç yıldır Oscar’larda<br />

ırçılık, cinsel istismar<br />

ve kadın hakları özel ilgi<br />

görüyor. Adaylar daha<br />

çok bu konsepteki filmler<br />

içinden seçiliyor. Get Out

öyle bir konuyu işlese de biraz farklı bir<br />

yapım. Siyahi Amerikalıların kendi içlerindeki<br />

bir hesaplaşma filmin özünde var. Beyazların<br />

değer yargılarını kabul edip “beyazlaşan”<br />

Afro Amerikanlara sert göndermeler var.<br />

Filmdeki katil çetesi sürekli kurban seçtikleri<br />

siyahilere Obama ve Tiger Woods üzerinden<br />

beğenilerini söylüyorlar. Bu haliyle devrimci<br />

bir film bile sayılabilir Get Out. Yine de en<br />

iyi film için zayıf bir aday. Yönetmen Jordan<br />

Peele En İyi Yönetmen’a aday ve demin<br />

dediğimiz sebeplerden ödülü alsa karşı<br />

çıkmazdım ama şansı zayıf biliyorum. Filmin<br />

başrolünde oynayan Daniel Kaluuya ise fantastik<br />

gerilim filmi tadındaki bu yapımla eğer<br />

Oscar’ı alırsa bence Oscar tarihinin en büyük<br />

sürprizini yapar.<br />

Dunkirk<br />

İkinci Dünya Savaşı’nın başında<br />

Almanlar’dan kaçan İngiliz ordusunun<br />

Dunkirk’te yaşadıklarını anlatan<br />

film görsel efektlerinde bilgisayar<br />

kullanılmaması ve gerçekçiliği<br />

ile dikkat çekici bir yapım. Kendi<br />

toplumuna savaş isteği pompalamak<br />

isteyen ABD politikaları için de<br />

uygun bir film. Ama En İyi Filmden<br />

çok yönetmeni Christopher Nolan’ın<br />

Oscar’a yakın olduğunu düşünüyorum.<br />

The Shape of Water<br />

Soğuk savaş dönemi Amerika’da geçen<br />

hikayede sessiz, rutin bir hayatı olan<br />

Elisa, gizli ve yüksek güvenlikli bir<br />

devlet laboratuvarında temizlikçi<br />

olarak çalışır. Elisa iş arkadaşı Zelda<br />

ile devletin yaptığı gizli bir deneyi<br />

keşfeder ve suda hapsedilen insansı<br />

bir yaratığı acımasız deneyden kurtarmaya<br />

çalışırlar. 13 dalda Oscar’a<br />

aday olan film otoriteler tarafından<br />

ödüle yakın bulunuyor. Ama ben<br />

yönetmen Guillermo del Toro’nun<br />

kariyerinde bile çok özel bir yer etmeyecek<br />

filmin ödül şansını az buluyorum. Ne En<br />

İyi Kadın’da Sally Hawkins’i ne de En İyi<br />

Yardımcı Kadın’da Octavia Spencer’ı ne de<br />

yönetmeni ödüle yakın görüyorum.

Lady Bird<br />

İki güçlü karaktere sahip anne kızın hikayesinin<br />

anlatıldığı Lady Bird kadın<br />

hakları ve eşitliği anlamında Oscar’ın<br />

son dönem politikalarına uygun<br />

bir film. Açıkçası hikayesi de iyi<br />

ve tabii başarılı oyunculuklara<br />

sahip. En İyi Kadın Oyuncu’da<br />

Three Billboards Outside Ebbing,<br />

Missouri filmindeki Frances<br />

McDormant’ın muhteşem<br />

performansı olmasaydı ödülün<br />

sahibi başrolde oynayan Saoirse<br />

Ronan olsun derdim. Yani<br />

bu ödüle ikinci adayım Saoirse<br />

Ronan. En İyi Yardımcı Kadın dalında ise<br />

filmdeki başarılı performansıyla Laurie<br />

Metcalf bu ödülü almalı. Muhteşem bir<br />

performanstı.<br />

Darkest Hour<br />

Deneyimli yönetmen Joe Wright’ın<br />

yönetmenliğini üstlendiği<br />

filmde, Churchill, hayatının<br />

belki de en büyük sınavından<br />

geçecektir. Ya Nazi Almanyası<br />

ile barışçıl bir antlaşma yolu<br />

bulmaya çalışmalıdır ya da milletinin<br />

bağımsızlığı ve idealleri<br />

için Nazilerin karşısında sımsıkı<br />

durmalıdır. Ellerinde kalan son<br />

kirlenmemiş savaş olan 2. Dünya<br />

Savaşı’nı konu alan ikinci aday<br />

film Darkest Hour diyaloglara dayanan<br />

yapısıyla En İyi film ödülüne uzak olsa da<br />

Churchill’i canlandıran Gary Oldman bir<br />

sürpriz yapabilir. Aslında buradaki makyaj<br />

çalışması filmin en dikkat çekici tarafı.<br />

Call Me by Your Name<br />

Eşcinsel bir aşktan yola çıkarak seçkin<br />

zümrenin doğasına bakan Call Me By<br />

Your Name oyunculuk<br />

performansları açısından<br />

dikkat çekici bir yapım.<br />

Timothée Chalamet,<br />

başroldeki performansıyla<br />

ödülü hak ediyor. Bir<br />

de Oscar’ların eşcinsel

haklarına verdiği önemi<br />

düşünürsek ödülün en büyük<br />

adayı Timothée Chalamet diyebiliriz.<br />

En iyi filme gelince sürpriz<br />

yapabilir ama çok da şansı<br />

olduğunu düşünmüyorum.<br />

Three Billboards Outside Ebbing,<br />

Missouri<br />

En İyi Film, En İyi Kadın Oyuncu<br />

ve En İyi Yardımcı Erkek<br />

Oyuncu dalında benim favorim<br />

bu yapım. Bütün bu ödüllere<br />

layık gördüğüm filmin yönetmeni<br />

Martin McDonagh nasıl<br />

En İyi Yönetmen’de aday olmaz<br />

anlamış değilim. İşte Akademi<br />

üyelerinin saçmalıklarına çok<br />

iyi bir örnek.<br />

Kızı tecavüze<br />

uğrayıp<br />

öldürülen<br />

bir annenin<br />

topluma karşı<br />

verdiği mücadeleyi<br />

anlatan<br />

yapımda<br />

Frances Mc-<br />

Dormant ve<br />

Woody Harrelson mükemmeller.<br />

Phantom Thread<br />

Gerçek bir hikayeden uyarlanan<br />

filmin yönetmeni<br />

Paul Thomaz<br />

Anderson En<br />

İyi Yönetmen<br />

dalında benim<br />

favorim. Filmin<br />

başrol oyuncusu<br />

Daniel Day Lewis<br />

de daha önce<br />

aldığı Oscarlar’ın<br />

yanına birini<br />

daha ekleyecek gibi duruyor.<br />

1950’lerde kraliyet ailesini ve o<br />

dönemin zengin İngilizlerini giydiren<br />

modacı Charles James’in<br />

hayatını izliyoruz.

ZİRVEYE TIRMANAN<br />

YETENEKLİ GÜZEL<br />

I, Tonya ile Akademi Ödüllerinde En İyi<br />

Kadın Oyuncu ödülü adayı olan, daha<br />

27 yaşında kariyer basamaklarını hızlı<br />

tırmanan yetenekli ve güzel oyuncu Margot<br />

Robbie’nin taşra hayatında geçen<br />

çocukluğundan kariyerine giden yola<br />

şöyle bir göz atalım.<br />

EGEMEN TOKATLIOĞLU<br />

MARGOT ROBBIE<br />

n Her ne kadar kendisi<br />

oyunculuğa 2008<br />

yılında televizyon serileriyle<br />

başlamış olsa<br />

da biz onu esas olarak<br />

2013 yılında Martin<br />

Scorsese başyapıtı The<br />

Wolf of Wall Street ile<br />

tanıdık. Bu ay ülkemizde vizyona girecek<br />

I, Tonya ile Akademi Ödüllerinde En İyi<br />

Kadın Oyuncu ödülü adayı olan, daha<br />

27 yaşında kariyer basamaklarını hızlı<br />

tırmanan yetenekli ve güzel oyuncu Margot<br />

Robbie’nin taşra hayatında geçen<br />

çocukluğundan kariyerine giden yola<br />

şöyle bir göz atalım.<br />

Annesi bir Fizyoterapist olan Avustralya<br />

doğumlu Margot Robbie 3 kardeşi<br />

ile beraber büyüdü. Kolej eğitimini<br />

Avustralya’da tamamlayan ve o zamana

kadar ailesi ile yaşayan, kardeşlerine<br />

bakan Robbie aynı zamanda büyük<br />

anne ve büyükbabasının yanında çiftlikte<br />

de çok zaman geçirdi. Daha sonra<br />

oyuncu olmak istediğine karar veren<br />

güzel yıldız Avustralya’nın Victoria eyaletine<br />

taşındı. İlk olarak yayın hayatına<br />

1985 yılında başlayan Avustralya dizisi<br />

Neighbours ile kariyerine başlayan<br />

Robbie, ardından ABC serisi Pan Am’a<br />

transfer oldu. Burada dikkatleri üzerine<br />

çekmeye başlayan güzel yıldızın ilk uzun<br />

metrajlı filmi Domhnall Gleeson ve Rachel<br />

McAdams’ın başrolleri paylaştığı<br />

About Time oldu. Zaman yolculuğu<br />

üzerine kurulu bu aşk filminden sonra<br />

sonra ise sağlam bir çıkış yakalayacağı<br />

ve dünyanın onu tanıyacağı efsane<br />

yönetmen Scorsese imzalı The Wolf of<br />

Wall Street’de rol aldı. Filmin oyuncu<br />

kadrosunda kimler yoktu ki? Leonardo<br />

DiCaprio, Matthew McConaughey, Jonah<br />

Hill gibi başarılı aktörlerle ve Scorsese<br />

gibi bir yönetmenle çalışma fırsatı bulan<br />

genç yıldız tüm dünyanın dikkatini çekmeyi<br />

başarmıştı. Malum ne isimler geliyor<br />

geçiyor sektörden, yıllarını sinemaya<br />

harcayan oyuncular bile böyle efsane<br />

yönetmenlerle çalışamadan ya da başarılı<br />

oyuncularla kamera önüne geçemeden<br />

yitip gidiyor. Robbie ise bu konuda oldukça<br />

şanslıydı. Henüz 22 yaşında böyle<br />

bir filme seçilmek onun için hayatının<br />

fırsatı olmuştu. Elbette bundan sonra<br />

Robbie’nin hayatı değişecek ve kariyer<br />

basamaklarını hızla tırmanacaktı. Jordan<br />

Belfort adlı Broker’ın gerçek hayatının<br />

anlatıldığı film Leonardo DiCaprio’ya<br />

En İyi Erkek Oyuncu katergorisinde<br />

Altın Küre kazandırırken ayrıca Akademi<br />

Ödülleri’nde de 5 adaylığa layık<br />

görülmüştü.<br />

Daha sonra Saul Dibb yönetmenliğinde<br />

çekilen Suite Française filminde Michelle<br />

Williams ile kamera karşına geçen oyuncu<br />

akabinde Chiwetel Ejiofor ve Chris<br />

Pine gibi isimlerin rol aldığı macera/geril-

im filmi Z for Zachariah ile karşımıza çıktı.<br />

Will Smith ile komedi/dram tarzındaki<br />

Fokus filminde yer aldıktan sonra 2016<br />

yılında çekilen ve Afganistan’da bir gazetecinin<br />

hikayesini anlatan drama Whiskey<br />

Tango Foxtrot’ta kamera karşısına<br />

geçti. Bu noktadan sonra çizgi roman<br />

uyarlamaları dünyasına dalan Robbie daha<br />

önce çok kez filmi çekilen bir efsanenin<br />

yeni beyazperde uyarlamasında rol aldı.<br />

The Legend of Tarzan, alışık olduğumuz<br />

Tarzan’dan biraz daha farklı bir portre<br />

çiziyordu. Oyuncu kadrosunda Alexander<br />

Skarsgård, Christoph Waltz ve Samuel L.<br />

Jackson vardı. Bize ayrıca farklı bir Jane<br />

deneyimi sunan güzel oyuncu bundan<br />

sonra da DC evrenine ayak basıyor ve DC<br />

Sinematik Evreni’nde Suicide Squad ile<br />

Joker’in ayrılmaz parçası Harley Quinn’i<br />

canlandırıyordu. Film pek çok hayran ve<br />

eleştirmen tarafından yerden yere vuruldu.<br />

Ancak bir gerçek vardı ki o da yetenekli<br />

yıldızın Harley Quinn performansının son<br />

derece etkili olduğu idi. Tavırlarından tutun<br />

da dengesiz hareketlerine, makyajına<br />

kadar çizgi romandakine paralel bir portre<br />

çiziyordu. (Her ne kadar kostümü<br />

burada değiştirilmiş olsa da yerinde bir<br />

hamleydi). DC Sinematik Evreni’nde ilk<br />

defa Joker olarak izlediğimiz Jared Leto<br />

ile uyumu gerçekten güzeldi. Ancak maalesef<br />

senaryo ve kurgu kurbanı olan film<br />

oyuncular ne kadar debelenirse debelensin<br />

filmi kurtarmaya yetmiyordu. Her ne<br />

kadar David Ayer hem başarılı bir yönetmen<br />

hem de başarılı bir senarist olsa da<br />

filmde isteneni veremiyordu. Özellikle bazı<br />

sahnelerin çıkartılması ve stüdyo ile olan<br />

anlaşmazlıklar filmi kırpa kırpa adeta kuşa<br />

çevirmişti. Film bekleneni verememiş olsa<br />

da güzel yıldız hayranlar tarafından başarılı<br />

bulunmuş ve bu da Robbie’ye DC Sinematik<br />

Evreni’nde daha pek çok kez Harley<br />

Quinn’i canlandırmanın yolunu açmıştı.<br />

Keza kendisi de bu karakteri çok sevdiğini<br />

ve tekrar canlandırmak istediğini defalarca<br />

dile getirdi. Geçtiğimiz aylarda hem ken-

dine ait solo bir film ve hem de Suicide<br />

Squad 2’de oynayacağı kesinleşmişti. Eh<br />

biz de bu filmdeki performansını sevenler<br />

olarak onu yeniden Harley olarak görecek<br />

olmanın keyfini yaşayacağız.<br />

Ve ona hem Altın Küre hem de Akademi<br />

Ödüller’inde adaylık getiren I,<br />

Tonya… Craig Gillespie yönetmenliğinde<br />

çekilen, senaryosu Steven Rogers<br />

tarafından yazılan film, artistik buz patencisi<br />

Tonya Harding’in gerçek yaşam<br />

öyküsünü beyazperdeye taşıyor. 1991<br />

yılında Amerika’da şampiyon olan, aynı<br />

zamanda Münih’te aynı sene yapılan<br />

Dünya Şampiyonası’nda gümüş madalya<br />

kazanan Harding’in başarı öyküsünü<br />

beyazperdede izleyeceğiz. Uluslararası<br />

arenada rüştünü ispatlamış Harding<br />

aynı zamanda iki kez Olympian ve iki<br />

kez de Skate America Şampiyonu oldu.<br />

Robbie ise adını spor tarihine yazdıran<br />

Haring’e hayat verecek. Harling’in geçtiği<br />

zorlu yolları ve yarışmaya hazırlanırken<br />

yaşadığı olayları Robbie üzerinden izleme<br />

fırsatı bulacağız. Filmde Robbie’ye ayrıca<br />

Sebastian Stan, Allison Janney, Julianne<br />

Nicholson gibi isimler eşlik edecek.<br />

Margot Robbie’nin bir sonraki projesi<br />

biyografik dram Goodbye Christopher<br />

Robin’in ise bizdeki vizyon tarihi<br />

kesinleşmiş değil. Bundan sonra ise peş<br />

peşe yeni projeler ile genç yıldızı izlemeye<br />

devam edeceğiz. Daha çok yine DC<br />

uyarlamaları ile göreceğimiz Robbie’yi<br />

ayrıca 2018 yılı içerisinde çekilecek Terminal<br />

ve Dreamland gibi dramalarda<br />

izleme fırsatı yakalayacağız.<br />

Erken yaşta başlayan ama hızla çıktığı<br />

kariyer basamaklarında emin adımlarla<br />

ilerleyen yetenekli ve güzel aktris Margot<br />

Robbie elde ettiği bu başarıyı daha<br />

da zirveye taşıyacak gibi görünüyor.<br />

Hırslı yapısı, oyunculuktaki başarısı ile<br />

adını muhtemelen önümüzdeki yıllarda<br />

uluslararası yarışmalarda, Altın Küre ya<br />

da Akademi Ödülleri’ndeki adaylıkları ile<br />

daha çok duyacağız.

VİZYONDA BİR<br />

BELGESEL VE KISA<br />

FİLM UZUN ETKİ<br />

YARATANLAR<br />

SEMRA GÜZEL KORVER<br />

BELGESELCİ<br />

Güzel haberlerim var:<br />

Şubat ayında bir<br />

belgesel vizyona<br />

giriyor. Kısa Film<br />

Yönetmenleri Derneği<br />

büyüyor. Sabancı Vakfı<br />

Kısa Film Platformu<br />

destek vermeye devam<br />

ediyor.<br />

2018’e girerken belgesel sinema<br />

adına her ay 4 belgesel filmin<br />

sinema salonlarında gösterime<br />

girmesini dilemiştim. Ocak sayımızdaki<br />

yazımı okuyanlar hatırlar. Şimdi ülkemizin<br />

film sektörü ve belgesel sinema ilişkisini<br />

düşününce bari ayda bir belgesel vizyona<br />

girsin diyorum. Diyorum da… Maalesef<br />

Ocak ayında gösterime giren bir belgesel<br />

olmadı ama 9 Şubat’ta Güzel Adam<br />

Süreyya belgeseli sinema salonlarında<br />

seyircisine kavuşuyor. Biz dilemeye<br />

devam edelim… Dileyelim Olsun! Güzel<br />

Adam Süreyya Beşiktaş’ın emektar<br />

malzemecisi Süreyya Soner’in hayatını<br />

anlatıyor. Hem Beşiktaş hem futbol hem<br />

de İstanbul’un kent tarihini ele alan bir<br />

yaklaşımla seyircinin karşısına çıkıyor.<br />

Belgesel ’de pek çok sürpriz isim var.<br />

Yönetmen Gökçe Kaan Demirkıran.<br />

Bir başka güzel haberim daha var.<br />

Geçtiğimiz yıl kurulan Kısa Film Yönetmenleri<br />

Derneği’nin üye sayı hızla<br />

artıyor. Dernek festivallerle kısa film ve<br />

kısa film yönetmenleri adına çok olumlu<br />

görüşmeler yapıyor. Filmlere telif ödenmesi,<br />

ödeniyorsa miktarlarının artması,<br />

filmlerin gösterim biçimi, yönetmenlerin<br />

ağırlanma şekli vs. gibi konularda gerçekten<br />

önemli konulara değiniyor ve güzel de<br />

yol alıyor. Türkiye’de Kısa Film üreticilerinin<br />

bir sivil toplum kuruluşu altında bir<br />

araya gelerek, sorunlarına birlikte çözüm<br />

ayarak çok daha güçlü, çok daha karalı<br />

bir şekilde kısa film çekmeye devam<br />

etmesi hem izleyiciler hem de üretenler<br />

açısından önemli bir gelişme bence.<br />

Ayrıca ülkemizde üretilen kısa filmlerin<br />

kalitesinin artması ve kısa film festivallerinin<br />

çoğalması bu durumu daha da<br />

önemli ve elzem kılıyor. Sidar Serdar<br />

Karakaş’ın başkanlığında kurulan Kısa<br />

Film Yönetmenleri Derneği, üye sayısıyla,<br />

gerçekleştireceği projelerle Türkiye’nin<br />

önemli sinema STK’larından biri olmayı<br />

kafasına koymuş. Derneğe, bir filmiyle<br />

ön eleme jürisi olan herhangi bir festivale<br />

seçilmiş bütün yönetmenler üye olabiliyor.<br />

Detaylı bilgiyi www.kisafilmder.org

sitesinden öğrenebilirsiniz. Kesinlikle üye olun<br />

derim. Ortak akılla sorunlara çözüm bulmak,<br />

birlikte oluşacak sinerjiden beslenmek, birbirinden<br />

öğrenmek, sormak, sorgulamak, çalışmak,<br />

tartışmak, kızmak, gülmek… birlikte yoka devam<br />

etmek, birlikte büyümek çok özel bir güç ve tat…<br />

Kısa film demişken Sabancı Vakfı, toplumsal<br />

konularda farkındalık yaratmak için önemli ve<br />

etkili bir araç olan sanatın gücünden yararlanmak<br />

adına “Kısa Film Uzun Etki” isimli Kısa Film<br />

Yarışması’nı 2016’da hayata geçirdi. Kısa Film<br />

Yarışması’nın hedefi; sinemanın yaratıcı bakış<br />

açısından ve etki gücünden yararlanarak toplumsal<br />

konularda farkındalık yaratmak. İlk yıl “Mülteci<br />

Kadınlar” temasıyla düzenlenen yarışmanın 2017<br />

yılı teması “Çocuk İşçiler”di. Sanat yönetmenliğini<br />

Zeynep Atakan, kanat önderliğini Bosna’lı yönetmen<br />

Danis Tanovic’in yaptığı organizasyonun ödül<br />

töreninde çok duygulandım. Mansiyon alan filmle<br />

birlikte izlediğim 4 filmde etkileyiciydi. Üçüncülük<br />

ödülü alan Mij filmini izlerken göz yaşlarımı<br />

tutamadım. Finale kalan 15 film ve yönetmeni<br />

yarışma boyunca hem sinema hem sosyal<br />

farkındalık adına harika deneyimler paylaştıklarını<br />

ifade ettiler. Memleketin dört bir yanından gelen<br />

385 kısa film ve finale kalan 15 film. Sonuçta<br />

ise ödül alan 4 film. Beni takip edenler ve<br />

tanıyanlar bilir, ödülleri sadece araç olarak<br />

görürüm, abartılmasından ve ödül avcılarından<br />

hoşlanmam. Bence o 385 filme kafa yoran,<br />

yürek koyan herkes birinci. O yüzden kısa film<br />

uzun etki sloganıyla yola çıkan bu platformda,<br />

ödül alanların listesini vermiyorum. Dediğim gibi<br />

bu meseleye yürek koyan, kendine dert edinen<br />

, film çeken her katılımcı birinci. Hele ki böylesi<br />

bir sosyal sorumluluk bilinci altında oluşturulmuş<br />

bir yarışmada kazanmak kaybetmek diye bir<br />

şey yok. Üreten herkes kazandı. Keşke adına<br />

Sabancı Vakfı Kısa Film Yarışması demeselerdi.<br />

Ne bileyim mesela Kısa Film Uzun Etki Ödülleri<br />

ya da başka bir şey… Çünkü burada yarışmak<br />

ve yarıştırmaktan çok amaç farkındalık yaratmak<br />

ve bunu da sinema sanatıyla, kısa film<br />

aracılığı ile yapmak. Bir sosyal meseleye, gönül<br />

vermek, zihin yormak… Neyse, benim ki sadece<br />

bir öneri. Bu arada belirtmeden geçemeyeceğim<br />

jürinin ödüllendirdiği 4 filmin 3’ü belgesel. Gerçekten<br />

merak ediyorsanız www.kisafilmuzunetki.org<br />

sitesinden ödül alanları öğrenebilir ve<br />

filmlerini izleyebilirsiniz. Öyle veya böyle, bir<br />

şekilde özel sektörün sinemaya destek vermesi<br />

çok önemli. Emek veren, yol açan, yön<br />

gösteren, destek veren herkesin, sinema adına<br />

yüreğine sağlık. Üçüncü yılın temasına merakla<br />

bekliyorum.

Kısa filmden bu kadar söz etmişken bir kısa<br />

filmle bitireyim diyorum bu ayki yazımı . Volkan<br />

Budak’ın pek çok festivalde ödül alan belgeseli<br />

Yaban’ı izledim. (Ödül almasa da izlerdim o ayrı.)<br />

9 dakikalık film, kültür-doğa-insan-hayvan ilişki ve<br />

iletişimi üzerine bir çalışma. Yılın uzun bir dönemini<br />

Kızılırmak deltasında geçiren mandaların,<br />

doğadaki özgür yaşamları, sonra sahiplerinin<br />

gelerek onların özgürlüklerine son verip, onları<br />

ahırlara götürme çalışmaları doğanın sesi ve<br />

müzik eşliğinde anlatılıyor. Açıkçası tamamen<br />

görüntü diline yaslanan, söze yer vermeden<br />

derdini anlatan filmleri seviyorum. Bu anlamda<br />

dikkat çeken bir film olmuş doğrusu. Siz bu<br />

filmi nasıl izleyebilirsiniz bilemiyorum. Bir festivalde<br />

denk gelirsiniz ya da yönetmeni internete<br />

koyar belki sonra. İşte bu kısa filmlerin nerede<br />

nasıl seyirci ile buluşacağı konusu ile mücadele<br />

etmek, platform yaratmak, sinemalarda vizyona<br />

girmek için de mücadele etmek gerekiyor. İşte<br />

bu mücadeleyi birlikte yapmak için de Kısa Film<br />

Yönetmenleri Derneği’ne üye olun derim.

İSTANBUL’A BAKIŞI<br />

DEĞiŞTiRECEK BiR ENERJi<br />

YARATMAK iSTEDiM<br />

Mu Tunç’un Türkiye’nin ilk<br />

punk/hardcore grupların kurucu<br />

üyelerinden abisi Orkun<br />

Tunç’un hayatından esinlenerek<br />

senaryosunu yazdığı<br />

ilk uzun metrajlı filmi “Arada”<br />

!f’te seyirciyle buluşacak.<br />

GİZEM ERTÜRK<br />

n Mu Tunç’un Türkiye’nin<br />

ilk punk/hardcore<br />

grupların kurucu üyelerinden<br />

abisi Orkun Tunç’un<br />

hayatından esinlenerek<br />

senaryosunu yazdığı ilk<br />

uzun metrajlı filmi “Arada”<br />

17. !f İstanbul Bağımsız<br />

Filmler Festivali’ne ilk kez<br />

seyirciyle buluşacak. Orijinal müziklerini de Orkun<br />

Tunç’un bestelediği Arada’nın başrollerini ünlü çift<br />

Burak Deniz ve Büşra Develi üstleniyor.<br />

Öncelikle biraz seni tanıyalım mı?<br />

Tabiki. Ben design okudum. Ve uzun süre<br />

boyunca çeşitli ajanslarda kreatif yöneticilikler<br />

yaptım. Biraz hızlı geçti benim için zaman çünkü<br />

ara geçiş dönemi yaşamadım. Okul biter bitmez<br />

türkiye’nin ilk dijital ajanslarından birinde direk<br />

kreatif grup direktörü olarak çalışmaya başladım.<br />

Çünkü teknoloji ve deneyimle ilgileniyordum<br />

bundan yaklaşık 9-10 sene öncesinde. Ve bu<br />

teknolojiye olan ilgim beni daha sonra Diaryofmu<br />

isminde tamamen internet üzerinde başlayan bir<br />

hikaye anlatımı projeme başlamama neden oldu.<br />

Özellikle internette oluşan bu yeni streaming<br />

platform’ları ve onları üzerinden insanlara ulaşma<br />

fikriyle ben çok ciddi film yapma ve hikaye anlatma<br />

deneylerimi başlatmış oldum. Bu projem<br />

devam ederken merakım beni branding’e<br />

doğru yöneltmeye başlattı ve özellikle 5 ve 10<br />

senelerini doldurma arifesinde olan markalar<br />

özelinde uzmanlığımı oluşturdum ve çeşitli<br />

moda, teknoloji ve sinema markalarının duruş<br />

ve tavırlarının tüm stratejilerini yönlendirdim.<br />

Şimdide uzun zamandır istediğim ama doğru<br />

zamanın gelmesini beklediğim ilk sinema filmim<br />

olan ARADA filmini çektim.<br />

Nasıl bir süreçti?<br />

Ben öyle sıkıntılar yaşadım ki bu filmi çekerken,<br />

gerçekten her şeye hazırlıklıydım ama bu<br />

kadarı da mı olacaktı olduğum birçok an oldu.<br />

Örneğin; filmi çekmeye iki hafta kala - herşeyi<br />

hazırlamışım ve muhteşem durumda olduğum

MU<br />

TUNÇ<br />

bir anda; ayağımın kontrolünü yitireceğim<br />

söylendi bir sinirimi aşırı zorladığım için ve<br />

ameliyat olmazsam sonsuza dek’te o sinirin<br />

iyileşemeyeceği bir sürece gireceğim<br />

söylendi ve uzun vadede ayağım kontrolünü<br />

kaybedeceğim. O yüzden ne olursa olsun bir<br />

anda ameliyata girmem gerektiğini öğrendim.<br />

Yani herşeye hazırlıklıydım, bir anda tüm<br />

oyuncularımın set’e gelmemesine bile bir çözümüm<br />

vardı ama bu kadarını aklıma bile getiremezdim.<br />

Ve ben filmin ilk 7 gününü zaten bütün<br />

filmi 13 günde çektim; yani nerdeyse yarısını<br />

elimde bastonlarla çektim. Ben kreatif sürecin<br />

kendisini tamamen artık zaten problemler ile<br />

uğraşmak ve enerji aktarımın sürekli kıldığın bir<br />

süreç olarak görüyorum ve bu ne kadar yoğun<br />

geçerse yaptığınız şeyin sonucu da o kadar<br />

zengin ve değerli oluyor.<br />

Film tür itibariyle de pek sık karşımıza çıkmayan<br />

bir içeriğe sahip değil mi?<br />

Bu filmi çekmenin benim için kişisel anlamı<br />

çok büyük çünkü kendi öz ailemin ve benim<br />

yaşadıklarımı harmanlayan bir hikaye yazdım.<br />

Benim abim Türkiye’nin ilk punk/hardcore<br />

gruplarından birinin kurucu üyelerinden biri. Aynı<br />

zamanda babam da 70’li yıllarda ünlü bir Türk<br />

sanat musikisi sarkıcısı. Ve ben böyle bir ailede<br />

sürekli kültürel tartışmaların içerisinde büyüdüm<br />

ve bu tartışmalar aslında benim gelişmemde çok<br />

ilginç etkileri oldu. Babamın kariyeri darbe ile

sona eriyor çünkü 80 darbesi ile askere gitmek<br />

zorunda kalıyor ve uzun vadeli askerlik yapmak<br />

zorunda kalıyor üniversite mezunu olmasına<br />

rağmen ve bu süreç onun tüm kariyerinin bitmesine<br />

neden oluyor. Istanbul’a döndüğünde<br />

senelerdir üzerinde çalışarak ulaştığı ünün yok<br />

olduğunu görüyor ve çalışma hayatına bir an<br />

önce başlaması gerekiyor ailesini geçindirebilmesi<br />

için. Abim ise aşırı hayallerine bağlı ve<br />

idealist birisi. Yapmaya çalıştığı müziğin buradan<br />

kimse tarafından anlaşılmayacağını düşünerek<br />

babam ile her zaman tartıştıklarını bilirim ki<br />

sonra da aynı durumları ben başka şekillerde<br />

kendi iş hayatımda yaşadım. Bunu anlatmak<br />

istedim çünkü bu hikaye ile bende kendi psikolojik<br />

barışmamı yaşadım küçüklüğümden beri<br />

beslediğim birçok duyguyu şu andaki algılarımla<br />

tekrardan incelemek istedim. Şu anda etrafımdaki<br />

birçok arkadaşım ya İstanbul’u terk etti veya<br />

terk etmenin planlarını yapmakta. Ne yazık ki bu<br />

böyle ve beni çok üzüyor bu durum. Aynı zamanda<br />

daha üzücü olan şey ise, burada hiçbir zaman<br />

hiçbirşeyin başarılmayacağını ve ilginç hiçbir<br />

şeyin burada yapılamayacağına insanların artık<br />

tüm kalpleri ile inanıyor oluşu. Gerçekten çok<br />

üzülüyorum bunları gördükçe. Bende o yüzden<br />

insanların gerçek bir underground İstanbul’a ve<br />

inanılmaz cool bir İstanbul’a seyahate çıkaran<br />

bir film yapmak istedim ki hatırlasınlar bazı<br />

şeyleri. Burasının ne kadar değerli ve ilginç<br />

bir şehir olduğunu hatırlasınlar. Gerçekten bir<br />

şehir ve İstanbul filmi ARADA. Bir gün boyunca<br />

aslında İstanbul’un gizli alt-dünyalarına seyahate<br />

çıkıyoruz. Bu filmi izleyen insanların gerçekten<br />

yaşadıkları İstanbul’a bakışlarının değişmesini<br />

sağlayacak bir enerji yaratmak istedim.<br />

Senin için 90’lar nerede ve nasıl geçti?<br />

Benim için 90’lar Istanbul’da ve özellikle; Merter<br />

- Bakırkoy ve Taksim üçgeninde geçti. Bu üç<br />

bölge benim için çok önemliydi. Ve doğal olarak<br />

yaşımdan dolayı’da kişiliğim merkezi bu dönemde<br />

gelişti. Bayram parasıyla gidip punk/hardcore/<br />

metal/grunge albümleri alma durumu benim<br />

için hiçbir zaman unutamayacağım en önemli<br />

anılarımdan biri. Ve ayrıca toplama kasetler yapmak<br />

arkadaşlarıma bir diğer vazgeçemeyeceğim<br />

anılarımdan biri. Sevdiğim grupların şarkılarını<br />

bir araya getirip kendim için kaset toplamalar<br />

yapıyordum ve sonra o kasetlere albüm kapağı<br />

tasarlıyordum. Bu şekilde tasarım ile olan ilgimi<br />

de keşfetmiş oldum ve sonrasında tasarım okumama<br />

sebep oldu aslında bu durum.<br />

Arada Türkiye’de ilk gösterimini 17. !f İstanbul<br />

Bağımsız Filmler Festivali’nde yapacak… Festivale<br />

dair hissettiklerin neler?<br />

!f İstanbul Bağımsız Film Festivali benim<br />

için küçük yaşımdan itibaren gittiğim ve çok<br />

önemsediğim bir film festivali. Sebebi ise farklı<br />

seslere yer vermesi ve onları desteklemesi. Bu

yüzden ilk gösterimini !f’de yapacağı için de<br />

kişisel olarak çok mutluyum. Ayrıca bu festivalde<br />

ilk defa “Yeni” adıyla bir bölüm açılıyor. Tamamen<br />

Türkiye’den çıkan “Yeni” anlatım dillerine<br />

ve seslerine yer vermek için açılan bir bölüm bu.<br />

ARADA’nın bu bölüm’de gösteriliyor olması ve<br />

filmimin bu klasmanda değerlendiriliyor olması<br />

beni çok mutlu ediyor. Çünkü ilk filmimde birçok<br />

anlatım tabularını yıkmaya çalıştığım semiyolojik<br />

olarak ileride incelendiğinde önemli bir örnek<br />

olacağını gösterilebileceğini inandığım sahne<br />

var. Bütün bunların !f Festivali tarafından görülmesi<br />

ve Arada’ya değer vermeleri benim için çok<br />

önemliydi. Gerçekten büyük heyecanla bekliyorum<br />

festivali.<br />

Sırada neler var?<br />

İkinci filmimin senaryo’sunu bitirmek ve<br />

ilk romanımı yazmak. Bu ikisi üzerine<br />

focuslanıyorum. Birde tabiki Arada filmimi<br />

dünyanın dört bir yanına ulaştırmak istiyorum.<br />

Bunun içinde dünyadaki birçok önemli film<br />

festivalini dolaşmayı planlamaktayım. Yeni yıl<br />

kararları sürekli alıyorum. Nerdeyse her ay yeni<br />

bir kararda alıyorum. Bunları burada sıralamak<br />

sayfalarımı alır ama şunu söyleyebilirim gerçekten<br />

kararlar olmadan bir yolda ilerlemek mümkün<br />

değil. İlk filmim Arada’da bu şekilde ortaya<br />

çıktı. Artık öteledeğim tüm kararlarımı hayata<br />

geçireceğim dediğim için şu anda ilk filmimi<br />

çekebildim. O yüzden karar almak önemli ama<br />

asıl konu bunu hayata geçirip geçirmediğiniz.<br />

Son olarak eklemek istediklerin var mı?<br />

Ben hayatım boyunca dinlediğim müziklerden<br />

dolayı ve ilgilendiğim konulardan dolayı yalnızlık<br />

çektim. Ortaokul ve lise hayatım boyunca punk/<br />

hardcore/post-punk/indie gruplar dinledim ve<br />

arkadaşlarım anlamıyordu. Çünkü anlamak için<br />

çaba harcamıyorlardı ama onlara anlamaları<br />

içinde önlerine güzel bir örnek koyan da yoktu.<br />

Sonra iş hayatına girdiğimde - farklı bir şeyler<br />

yapalım deyip - ilginç bazı şeylerle ilgilendiğimde<br />

teknoloji ile ilgili - onu burada kimse anlamaz<br />

deyip hep fikirlerin öldürüldüğünü yaşadım.<br />

Fakat şimdi o zaman bunları burada kimse<br />

anlamaz dedikleri şeyler - şu anda Türkiye’nin<br />

dört bir yanında kullanılıyor. Yani konuyu niye<br />

böyle genişleterek anlatıyorum çünkü artık şu<br />

şablonlarla düşünen bir Istanbul görmek beni<br />

çok üzüyor. Sebebi ise inanılmaz bir şehirde<br />

yaşıyoruz aslında ve her anlamda birçok şeyin<br />

merkezi olabilecek zenginlikte bir şehir fakat<br />

içinde yaşayan kreatif insanların ve birçok şeyleri<br />

yönlendiren insanlara da bunun için ciddi bir<br />

çaba sarf etmelerini hatırlamalarını istiyorum. Bu<br />

mümkün. Artık sürekli negatif davranıp, sürekli<br />

hiçbir şey yapmadan yaşadığı şehri kötüleyen<br />

insanlar görmekten gerçekten haz etmiyorum.<br />

Bunun değişmesi gerekiyor artık.

!F 2018 İLE YENİ SEZON BAŞLIYOR<br />

DENEYİMLEMENİZ<br />

GEREKEN 14 FİLM<br />

HAKTAN KAAN İÇEL<br />

ÖKEŞİF YARIŞMASI<br />

A Fabrica de Nada /<br />

Hiçlik Fabrikası<br />

Berlin Film<br />

Festivali’nden Yönetmenlerin<br />

On Beş<br />

Günü ve Fipresci<br />

ödülleriyle dönen Pedro<br />

Pinho’nun üç saatlik<br />

Hiçlik Fabrikası, bir fabrikadaki<br />

hırsızlık olayının sonrasında<br />

işçilerin bu olayı yönetimin<br />

yaptırdığını anlamasıyla başlıyor.<br />

Yönetimin işten çıkartmalara<br />

başlamasını engellemek için işi<br />

önce bırakıp, sadece fabrikayı<br />

işgal etme planlarını anlatan film,<br />

bir anlamda işçilerin sisteme<br />

karşı başkaldırısını anlatması<br />

açısından önemli bir yapıt olarak dikkat<br />

çekiyor. Dingin sularda seyreden yapım,<br />

işçilerin gündelik rutinlerinin içinde<br />

geçirdikleri zamanı izleyicisine sunuyor.<br />

Ava<br />

Bir festivalde İran filmi varsa ona dikkatlice<br />

bakmak gerekir. Çünkü festivallerin<br />

ödül şampiyonu İranlılar dikkat çekici<br />

unsurları keşfetmeyi iyi bilen insanlar diyebiliriz.<br />

Ava da böyle bir film. Zengin bir<br />

ailenin kızı viyolin dersleri ve ev arasında<br />

mekik dokumaktadır. Ancak kızın bir<br />

oğlanla masum bir şekilde yakınlaşması,<br />

ailenin kızını denetim altında tutup,<br />

ona eziyet etmesine yol açar. Basıkıcı<br />

toplumlarda kadın olmanın ne demek<br />

olduğunu sorgulayan Ava, festivalin<br />

güçlü yapımlarından biri olarak yarışmalı<br />

bölümde yerini almış.<br />

AŞK BAŞKA Bİ’ DÜNYA<br />

Mr. Gay Syria / Halepli Berber<br />

Ulusal Yarışma bünyesinde de yarışan<br />

ama işletme belgesinin olmamasından<br />

dolayı gösterim yapamayan<br />

Mr. Gay Syria<br />

!f kapsamında seyirci<br />

karşısına çıkıyor.<br />

İki eşcinsel Suriyeli<br />

mültecinin ülkelerinden<br />

kaçıp güzellik<br />

yarışmasına katılma çabalarını ve onlara<br />

yardım eden insanları anlatan yapım,<br />

yılın keşfedilmesi gereken LBGTİ filmlerinden<br />

biri olarak dikkat çekiyor. Birçok<br />

festival sonrası !f’te de yerini alıyor.<br />

GALALAR<br />

Lady Bird / Uğur Böceği<br />

Greta Gerwig’in yönetmenliğini yaptığı<br />

Lady Bird, Oscar’a adaylıklarıyla dikkat<br />

çeken güçlü bir büyüme hikayesi<br />

sunuyor. Bir kızın okuldaki sorunları,<br />

ilişkileri ve ailesiyle<br />

ilşkilerine yoğunlaşan<br />

yapım, Soirse Ronan’ın<br />

oyunculuk performansıyla<br />

öne çıkan bir iş oluyor.<br />

Amerikan bağımsızlarının

2018 yılının ilk film festivali olan 17.!f İstanbul<br />

Bağımsız Filmler Festivali yine dünya<br />

sinemasından hit filmler, keşif filmleri ve kendine<br />

has bağımsız belgesel yapımların varlığıyla sinemaseverler<br />

için iyi bir programla geliyor.<br />

Birbirinden farklı bölümlerin yer aldığı<br />

festivalde öne çıkan filmleri listeleyerek<br />

festivalciler için bir rota belirlemeye çalıştım.

meraklısıysanız ve yarattığı dağınıklığı toplayamayan<br />

karakterlerle empati kurmak<br />

istiyorsanız bu film tam sizin için biçilmiş<br />

kaftan denilebilir.<br />

Phantom Thread<br />

Paul Thomas Anderson’un son<br />

filmi Phantom Thread, ıusta<br />

aktör Daniel-Day Lewis’ı beyazperdede<br />

izlemek için son<br />

şans olarak görünüyor. Lewis<br />

bu filmin çekimleri sırasında<br />

emekliliği açıklaması sonucunda<br />

izleyicilerin dikkati bu<br />

filme yoğunlaşmıştı. 90. Oscar<br />

ödüllerinde de pek çok ödüle aday<br />

gösterilen yapım, muhtemelen yılın en iyi<br />

işlerinden biri olacağı benziyor. İncelikli<br />

görüntü yönetimi, kostüm tasarımı ve<br />

yönetmenliğiyle öne çıkan film, bu yılın<br />

özenli filmlerinden biri olarak tercih edilmeyi<br />

arzuluyor.<br />

The Disaster Artist / Felaket Sanatçı<br />

Tommy Wiseau’nun kült eseri The Room<br />

filminin yapılış serüvenini anlatan<br />

The Disaster Artist, Oscar<br />

ödülleri öncesinde fırtına gibi<br />

eserken taciz skandallarının<br />

gölgesinde maalesef etkinliğini<br />

kaybetti. James Franco’nun<br />

hem yazıp, hem yönettiği yapım<br />

aykırı kişiliğin yaşamını mercek<br />

altına alan yapısıyla son derece<br />

farklı bir yapım olarak öne<br />

çıkıyor. Bir karakterin anatomisini yapan<br />

film, gerçek olamayacak kadar şahsına<br />

münasır bir kişiliğin varlığını deneyimlemeniz<br />

için bir fırsat sunuyor.<br />

OYUN<br />

The Nile Hilton Incident / Esrarengiz<br />

Cinayet<br />

Metropia ve Gitmo filmleriyle<br />

tanınan Tarik Saleh yeni<br />

filmiyle geri dönüyor. İsveç<br />

ödüllerinde fırtınalar estiren<br />

son filmi Esrarengiz Cinayet,<br />

Mısır iç savaşının patlak vermesinden<br />

önceki dönemde<br />

karanlık bir ülke atmosferi sunarken;<br />

karşımıza çıkışsız bir film noir türünde bir<br />

çıkartıyor. Görsel anlamda çarpıcı olmayı<br />

başaran yapım, bu yılın gizli hitlerinden<br />

biri olacak gibi gözüküyor.<br />

November / Kasım<br />

Ülkemizde ilk gösterimini<br />

Adana Film Festivali çatısı<br />

altında yapan bu tuhaf ama<br />

gösterişçi yapım, Rainer<br />

Sarnet’in yönetmenliğinde<br />

paganlığa ve ruhlara dair<br />

tam bir ayin gibi denilebilir.<br />

Uyarlandığı metnin<br />

şekspiryen yapısını koruyan<br />

ve siyah beyaz estetiğini sonuna kadar<br />

kullanmayı başaran November, aynı zamanda<br />

Estonya’nın Oscar aday adayıydı.<br />

Benim 2017 yılı en iyi filmler listemde<br />

de üst sıralarda yer alan bu yapım, keşif<br />

sineması için adeta basamak konumunda<br />

yerini alıyor. Kaçırmayın, acı çekin ya da<br />

mutluluktan gözleriniz fal taşı gibi açılsın.<br />

GÖKKUŞAĞI<br />

Silvana / Silvana İmam: Uyandığında<br />

Beni de Uyandır<br />

İsveç ödüllerinde en iyi belgesel<br />

seçilen bu yapım,<br />

İsveçli aykırı hiphop şarkıcısı<br />

Silvana’nın yaşamına dair<br />

çarpıcı bir profil sunmayı<br />

başarıyor. Müziğin yaşam ile<br />

harmanlanması ve feminist<br />

bir başkaldırı diyebileceğimiz<br />

yapım, Silvana’nın Litvanya ve<br />

Suriye’ye uzanan köklerinin<br />

ve duygusal hezeyanlarını başarılı bir<br />

şekilde görselliğe döküyor. Politika, cinsellik<br />

ve göçmenlik üzerine söylediklerini<br />

cesurca ifade etmekten kaçınmıyor.<br />

!fKOLİK<br />

Invasion! / İstila!<br />

!f tutkunları için tasarlanan<br />

bu bölümde izlemesi zor<br />

filmler tasarlanırken, değişik<br />

deneyimler sayesinde yeni<br />

bakış açıları kazandıran

yapımlar öne çıkıyor. Bunlardan bir tanesi<br />

“Balık ve Kedi”nin yönetmeni Shahram<br />

Mokri’nin yeni filmi İstila!... Yine tek<br />

planda mucizeler yaratan yönetmen,<br />

gizemli cinayetleri araştıran polis ile çete<br />

üyeleri arasındaki geçenleri anlatırken<br />

izleyiciyi şaşırtmaya hazırlanıyor. Filmin<br />

bilimkurgu özellikleri ise ağzınızdan<br />

salyaların akmasına yol açabilir.<br />

!fYENİ<br />

Arada<br />

Bu bölümde Türk<br />

sinemasında üretilen farklı<br />

filmlere yer veren festivalin<br />

en önemli iki filminden<br />

biri olarak öne çıkan Arada,<br />

Bakırköy’de doksanlı yıllarda<br />

ortaya çıkan Punk kültürünü<br />

anlatıyor. O dönemin konserleri,<br />

gizli partileri ve engelleri<br />

filmin odak noktası haline geliyor.<br />

Mu Tunç’un yönetmenliğini üstlendiği<br />

bu yapım, yılın müzikle bütünleşen en<br />

çarpıcı filmi olarak öne çıkıyor.<br />

KARANLIK & KÖŞELİ<br />

A Prayer Before Dawn /<br />

Şafaktan Önce<br />

Jean Stephane Sauvaire’nin<br />

yönetmenliğini üstlendiği bu<br />

sert film, İngiliz bir boksörün<br />

kanunsuz işler yapmaya<br />

çalışırken Tayland hapishanelerine<br />

düşüp, burada dövüşerek<br />

hayatta kalmaya çalışmasını<br />

anlatıyor. Tayland’ın meşhur<br />

tahammül edilemez hapishanelerinde<br />

geçen bu yapım, gösterildiği Cannes<br />

Film Festivali’nde tam bir huzursuzluk<br />

senfonisi olarak adlandırılmıştı. Hapiste<br />

yatan gerçek mahkumların da yer aldığı<br />

Şafaktan Önce, bu yılın kabus gibi çöken<br />

filmlerinden sadece biri diyebiliriz.<br />

Revenge / İntikam<br />

Tecavüz – İntikam filmleri konusunu istismar<br />

filmi olarak sunan Revenge, stilize<br />

hipnotik sinematografisiyle bu yılın tuhaf<br />

bir şey izlemek isteyen seyircileri için

zorunlu bir film olarak<br />

festivalde yerini alıyor.<br />

Turuncu renk skalasıyla<br />

Mad Max’in atmosferini<br />

hatırlatan yapım,<br />

erkeklik kodlarını teryüz<br />

eden yapısıyla bu yılın<br />

geceyarısı çılgınlığı olarak<br />

programda yerini alıyor.<br />

!f KÜLT<br />

Kamikaze 1989<br />

Ünlü Alman yönetmen<br />

Rainer Werner<br />

Fassbinder’in başrolünde<br />

yer aldığı bu distopik gerilim<br />

filminde cinayetler ve<br />

komplo teorileri üzerinden<br />

ilerleyen bir hikaye bekliyor.<br />

Batı Berlin’in punk<br />

günlerinden damıtılarak etkisini<br />

gösterdiği yapımda<br />

ortaya kült bir cyperpunk eser ortaya<br />

çıkıyor. Filmin müziklerinin beyazperdede<br />

yaratacağı etki de cabası... Kaçırılmaması<br />

gereken bir deneyim!

BEN iZLE<br />

KÖŞ<br />

KAMiL<br />

ÇETiN

YiCiYE FiLM YAPIYORUM<br />

E YAZARLARINA DEĞiL...<br />

Bu sezon üç filmi birden sinemalarda gösterilen Kamil<br />

Çetin hem kendine yapılan eleştirileri yanıtladı hem de<br />

etkileyici yaşam serüvenini bizle paylaştı...<br />

SERDAR AKBIYIK<br />

n Bu yıl Ketenpere, Enes Batur<br />

Hayal mi Gerçek mi, Organize<br />

Aşk filmlerini yöneten ve üç<br />

filmini de vizyona sokan Kamil<br />

Çetin dikkat çekici bir yönetmen. Gişe filmlerinin<br />

unutulmaz yönetmeni olma yolunda<br />

emin adımlarla ilerleyen Çetin’in çok dikkat<br />

çekici bir yaşam öyküsü de var. Kendisini<br />

eleştiren otoritelere bence haklı olarak<br />

cevaplarını veren Çetin’in söylediklerini sinemayla<br />

ilgilenen herkesin okuması lazım.<br />

Bir sezonda üç filminiz birden vizyon alıyor.<br />

Bu üretim çokluğunu neye bağlamalıyız?<br />

Bu sezon 3 film çekmemin bir kaç nedeni var.<br />

Öncelikle yapımcılar tarafından tercih edilmem<br />

benim adıma gurur verici bir olay. Tabii<br />

ki benim tarzımın komedi ve aksiyon ağırlıklı<br />

olması ve gişe yapan filmlerde bu tarz<br />

oldukları için bana çok proje geliyor. Bu 3<br />

proje dışında da işler, filmler geldi ama onları<br />

çekmek istemedim. Fakat bildiğim kadarıyla<br />

son yıllarda senede ( 7 ay da ) 3 film çeken<br />

yönetmen olmadı.<br />

Filmlerinizin çoğunun komedi olduğu<br />

gözüküyor bu türle ilgili bağlantınız nedir?<br />

Komedi filmi yönetmenin en zor kısmını<br />

sizden öğrenebilir miyiz?<br />

Aslında ben tarz olarak da komedi, aksiyon<br />

ve bilimkurgu filmleri izlemeyi seviyorum.<br />

Malesef henüz ülkemizde bilim kurgu film<br />

çekilemediği için bende romantik komedi<br />

ve aksiyon çekiyorum. Bu arada benim<br />

oyuncularım ve ekibim de bilir ki ben sette<br />

eğlenmeyi seviyorum, filmde sahne çekerken<br />

bazen o kadar gülüyoruz ki sahne bitse bile<br />

kesmiyorum. Bazen televizyonda yada sinemada<br />

dram bir film izlerken bile o sahnenin<br />

komedisi aklıma geliyor ve kendi kendime<br />

kafamda canlandırıp gülebiliyorum.<br />

Komedi filminin senaryosu daha çok filmin<br />

kahramanını canlandıran komedyenin<br />

ürettiği birşeydir. Bu bir yönetmen için zorluk<br />

oluşturuyor mu? Eğer bu bir handikapsa<br />

bunu nasıl geçiyorsunuz?<br />

Komedi filmi yapmak göründüğü gibi kolay<br />

bir olay değil. İnsanları güldürmek inanınki<br />

ağlatmak dan çok daha zordur. Ağlatmak için<br />

temel öğeler vardır ( evlat sevgisi vs.) ve bunlara<br />

dokunarak hele ki bizim gibi duygusal bir<br />

toplumu ağlatmak kolaydır. Fakat sinemayı<br />

dolduran o kadar seyirciyi güldürebilmek inan<br />

ki çok zor. Nedeni ise halkımızın farklı şeylere<br />

gülüyor olması. Bir kısmı Cem Yılmaz’ ın bir<br />

kısmı Şahan’ ın bir kısmı Yılmaz Erdoğan’ın<br />

tarzına gülebiliyor. Ben de hep halkın içinde<br />

olan birisi olduğum için gözlemlerime güveniyorum<br />

film çekerken. Hiç bir zaman senaryoya<br />

bağlı kalamıyorum. Çünkü sette çekim<br />

esnasında sahne çok daha başka yerlere<br />

gidebiliyor ve çıkan doğaçlamalar ve benim<br />

eklediklerimle sahne daha komik olabiliyor.<br />

Tabi benimle çalışan senarist arkadaşlar<br />

da bunu bildikleri için bana karışmıyolar<br />

ve güveniyolar. Sanırım komedi çekmemin<br />

nedenlerinden biride bu setteki özgürlüğüm.<br />

Vizyona giren son filminiz Enes Batur<br />

neredeyse deneysel bir yapım ve filmin<br />

kahramanı aslında kendini canlandırıyor.

Böyle bir filmi yönetmenin püf noktası nedir?<br />

Enes Batur Hayal mi Gerçek mi filmi için beni<br />

yapımcı Erdem Karahan aradığında açıkcası<br />

youtuberlar hakkında pek bilgim yoktu.<br />

Sonra toplantıya gitmeden önce oturup saatlerce<br />

Enes in videolarını seyrettim. Abone<br />

sayısı 5.5 milyonun üstündeydi ve bu beni<br />

çok şaşırttı. Demek ki bu kadar insan takip<br />

ettiğine göre ortada ciddi bir değer vardı.<br />

Seversiniz sevmezsiniz ama bu yaklaşık 6<br />

milyon kişiyi yok sayamazsınız. Bunu söyleme<br />

nedenim bizim sektörden çok sayıda<br />

arkadaş böyle birinin filmini nasıl yönetirsin<br />

diye benimde üstüme geldiler! O kadar ön<br />

yargılı bir camiayız ki filmi izlemeden iğrenç<br />

yorumlar başladı. Bu yorumların muhatapları<br />

ben, yapımcı, senarist ve tabiki tüm youtuberlar.<br />

Nedense hayata at gözlüğüyle bakmaya<br />

alışmışız. Hiçbiri demiyoki kardeşim<br />

bir saniye yaa bi araştıralım ne oluyo internet<br />

dünyasında!! Acaba yeni sektörler mi geliyo?<br />

Belkide orda da değerli arkadaşlar vardır kendimizi<br />

geliştirebiliriz diyen yok. Bu eleştirileri<br />

yapanların çoğuda uzun zamandır film<br />

çekemiyen yönetmen- oyuncu ve senarist<br />

arkadaşlar. Ancak eleştirmeyi seviyorlar. Olsun<br />

onlar oturdukları yerde bizi eleştirsinler<br />

bizde filmlerimizi çekmeye devam edelim<br />

:) neyse burada biraz içimi döktüm de<br />

rahatladım. Yoksa kimseyi eleştirmek değil<br />

amaç herkes kendi doğrularıyla yaşar..<br />

Yakın zamanda Organik Aşk filminiz vizyona<br />

girecek. Bu film hakkında bilgi verebilir misiniz?<br />

Ve filmlerinizin kastını hazırlarken en<br />

çok neye dikkat edersiniz?<br />

Bu arada çok güzel bir film “ Organik Aşk “ ı<br />

çektim. Montaj aşamasındayız. Sanırım martnisan<br />

gibi vizyona girecek. Dalyan- Göcek<br />

tarafında çektiğim bu filmde Gizem Karaca,<br />

Mustafa Mert Koç, Tarık Papuçcuoğlu,<br />

Asuman Dabak, Ruhsar Gültekin, Erdi Ünver,<br />

Hacı Ali Konuk gibi birçok değerli oyuncu yer<br />

alıyor. Romantik komedi filmimiz fazlasıyla<br />

zengin ama bu hayattan sıkılmış bir gencin<br />

parasız pulsuz eski bir minübüsle çerçilik<br />

yaparak köy köy elindeki malları satarak<br />

egede bir köye yerleşme hikayesi. Tabi<br />

herşey onu düşündüğü gibi gitmiyor ve daha<br />

yola çıkar çıkmaz aksiyon ve komedinin içine

dalıyor. Bir an geliyor ki “Benim eskiden ne<br />

güzel bir hayatım varmış” diyor ama geçmiş<br />

olsun. Nöbetçi Yapım Berna Akpınar ve Metin<br />

Namlı bana senaryoyu yolladıkların da Ketenpere<br />

yi çekiyordum, senaryoyu okur okumaz<br />

aradım ve ben çekiyorum dedim. Çok güzel<br />

akan bir hikaye ve her yaştan ve kesimden<br />

insanların rahatça hem gülüp hem de macera<br />

izleyeceği bir film yaptık. Bu vesile ile yurdumuzda<br />

ne kadar doğal güzelliklere ve çok<br />

candan bir köy halkına sahip olduğumuzu bir<br />

kez daha görmüş oldum.<br />

Türk sinemasında endüstrinin ilerleyişi kesilen<br />

bilet ve halkın beğenisiyle ölçülüyor. Bu<br />

demektir ki aslında sinema endüstrisi gişe<br />

filmlerinin başarısıyla bir yere geliyor veya<br />

gelemiyor. Bu gerçeğe karşın sinema entelektüelinin<br />

ve diğer otoritelerin gişe filmlerine<br />

yaklaşımını nasıl buluyorsunuz?<br />

Sanat filmi ve gişe filmi diye malesef ikiye<br />

ayırdılar Türk sinemasını!! Belli başlı bu<br />

oteriteler tarafından biz komedi ve gişesi<br />

olan film çekenler 2. Sınıf gibi gösterilmeye<br />

çalışılıyoruz. Fakat şu bir gerçek ki bizim<br />

sayemiz de sinemalara gidiyor seyirciler.<br />

Onların beğendiği el üstünde tuttuğu filmler<br />

malesef gişe yapamıyor ve seyirci sevmiyor.<br />

En çok gişe yapan ve sinemanın lokomotifi<br />

olan 10 filme bakarsanız ne demek<br />

istediğimi anlarsınız. Bence emeğe saygı ön<br />

planda olmalı ve herkesin birbirine saygılı<br />

olmasını gerekir. Ben kendi adıma açıkcası<br />

şunu söylemek isterim, benim filmim ödüller<br />

alıp toplamda 20 bin kişi seyredeceğine,<br />

300 bin yapsın ödül vermesinler bana, benim<br />

için ödül filmimin çok seyredilmesidir. Asıl<br />

olan sinema seyircisidir ve ben onlara film<br />

yapıyorum köşe yazarlarına değil.<br />

Sizce gişe filmlerinin kalitesi düşük ise bu<br />

sinemanın ilerlemesi mümkün müdür? Yani<br />

Nuri Bilge Ceylan veya Demirkubuz en iyi<br />

filmlerini çekseler bile eğer gişe filmleri<br />

seyirci kaybediyorsa bu sinema için sizin<br />

öngörünüz ne olur?<br />

Nuri bilge Ceylan ve Zeki Demirkubuz’ a<br />

saygım çok büyük. Kendi kategorilerinde<br />

ustalar ve zaten karşılığını ödüllerle alıyorlar.<br />

Onların kendi özel seyircileri var ve filmlerini<br />

izlemekten büyük keyif alıyorlar. Fakat

şunuda unutmamak gerekir ki biz<br />

zannediyoruz ki yurtdışında çekilen filmler<br />

bize gelenlerle sınırlı. Oysaki yüzlerce<br />

film çekiliyor ve öne çıkanlar buraya<br />

gelip vizyon alıyorlar. Demek istediğim<br />

orda da küçük bütçeli ve farklı filmler<br />

çekiliyor.<br />

Eskiden yönetmenler usta olmadan önce<br />

çıraktı. Yani bir ustanın eğitiminden<br />

geçerlerdi. Şimdi ise pıtırcık gibi yeni<br />

yeni yönetmen isimleri görüyoruz. Bu<br />

yapılanma doğru mu? Sizin bir ustanız<br />

var mı? Sinan Çetin’in bir çok filminde<br />

görüntü yönetmeni veya yönetmenlik<br />

yapmışsınız bu ilişkinin sinemanızı<br />

etkilediğini düşünüyor musunuz?<br />

Ben 1990 yılında Bolu dan gelip sektöre<br />

girdim. 2 yıl evim yoktu ve Plato film de<br />

şirket de yatıp kalktım. Gündüzleri ofis<br />

boyluk yapıyordum. Arabaları yıkıyordum<br />

ayak işler yapıyordum. Set oluncada<br />

setçilik yapıp geceleri de şirkette<br />

gece bekçiliği yaptım. Sonrasında ışık<br />

asistanlığına başladım ve ilk defa Berlin<br />

in Berlin filminde kamera asistanlığına<br />

başladım. Sene 1993’tü sanırım.<br />

Sonrasın Komser Şekspirle ilk görüntü<br />

yönetmenliğine adım attım. Bu dönemde<br />

yüzlerce reklam filminde görüntü<br />

yönetmenliği yaptım. Sonrasında ofisboyluk<br />

yaptığım Plato Film de yönetici oldum.<br />

Daha sonra ayrıldım ve Son 5 yıldır<br />

da yönetmenliğe başladım yani bütün<br />

aşamalarda çalıştım. O yüzden sette<br />

beni kandıramazlar yemem. Tabiki Sinan<br />

Çetin’in benim üstümde emeği vardır. En<br />

önemlisi benim elime 35 mm kamerayı<br />

veren odur.<br />

Sinema filmi üretiminin azlığını biliyoruz<br />

genç yönetmenler hatta ustalar bile daha<br />

çok tv dizileri çekiyorlar. Bir yönetmenin<br />

mesleğinin başında TV dizileri çekerek<br />

tecrübelenmesi ona zarar verir mi? Sinema<br />

dilini oluşturmakta bir takım zorluklar<br />

yaşatır mı?<br />

Dizi yönetmenliği asla sinemaya geçiş<br />

için bir basamak değildir. İnanın ki çok<br />

değerli dizi çeken arkadaşlar var. Ve o<br />

kadar kısa zaman da 140 - 170 dk dizi çe-

kiyorlar hepsini ve ekiplerini kutluyorum.<br />

Allah yardımcıları olsun. Başlarda ben<br />

dizi çekmeye sıcak bakmıyordum ama<br />

zamanla dizi teknik kaliteleri çok yükseldi<br />

ve iyi bir proje gelirse neden olmasın.<br />

Bizim sinemamızda yönetmenler<br />

çoğunlukla yapımcıdırlar da. Bu dünya<br />

sinemasında çok da tercih edilen birşey<br />

değil aslında. Siz bu konuya nasıl<br />

yaklaşıyorsunuz. Yapımcılık ve yönetmenlik<br />

birbirinden ayrı olması gereken<br />

meslekler mi?<br />

Bence kesinlikle yapımcıdan yönetmen<br />

olmamalı. Bu setlerin ve filmlerin<br />

kalitesini düşürür. Yapımcı - Yönetmen<br />

çekeceği sahnede cebinden çıkacak<br />

parayı düşünerek kısıtlamaya gidebilir<br />

ve sahnenin gereğini yerine getiremiyebilir.<br />

Mesala Dronla çekerse çok daha iyi<br />

olacağını bildiği sahneyi sırf Dron parası<br />

ödememek için daha etkisiz çekebilir:)<br />

bunun gibi örnekler artar tabi<br />

Yeşilçam komedisinin trajikomik bir<br />

yapısı vardı. Yani öyküdeki dramatik<br />

unsurlar bayağı güçlüydü. 2000 sonrası<br />

komediyi ise tasvir etmek biraz zor.<br />

Siz günümüzde yapılan komediyi nasıl<br />

adlandırırsınız? Bu yeni komedi sizi sinemasal<br />

olarak tatmin ediyor mu?<br />

İtiraf etmek gerekirse evde tv izlerken<br />

eski klasik komedi sinema filmi<br />

gördüğümde asla kaçırmadan büyük<br />

keyifle izliyorum. Şimdi aynısını çekseniz<br />

kimse izlemez. O zamanki oyuncuları<br />

bir daha yetiştirmek kolay değil. Bir<br />

de ayrı bir dinamiği vardı o dönemin.<br />

Şimdi ki filmlerin de hakkını yememek<br />

lazım. Popüler laf etmek için nerdeeee<br />

eski filmler deniyor ama onlar o zaman<br />

içinde ve işlevlerini yerine getirdiler.<br />

Araba çarpıyordu kör oluyordu oyuncu<br />

ama kırık çıkık iç kanama hiçbiri yok:)<br />

sonra bir daha araba çarpıyordu görmeye<br />

başlıyordu :) şimdi gel de bu nesil<br />

çocuğa bunu anlat.. Son olarak söylemek<br />

istediğim beğenirsin beğenmezsin ama<br />

herkesin emeğine saygı göstereceksin.<br />

Her filmde ortalama 200 aile para<br />

kazanıyor ve ev geçindiriyor.

FANTAZİNİN<br />

KORKUNUN<br />

VE AŞKIN<br />

HALİL İBRAHİM SAĞLAM<br />

n 9 Ekim 1964<br />

doğumlu yönetmen<br />

Guillermo Del<br />

Toro, kuşkusuz Alfonso<br />

Cuaron ve<br />

Alejandro Gonzalez<br />

Inarritu ile birlikte<br />

“Meksikalı yönetmen”<br />

denildiğinde akla gelen en popüler üç<br />

isimden biri. Yönetmenlik kariyeri öncesinde<br />

10 yıl boyunca makyaj dalında<br />

uzman olarak çalışan ve 80’lerin başında<br />

kendi firması olan Necropia’yı kuran<br />

Del Toro, her daim karakter tasarımları<br />

konusunda muazzam işçilik çıkartan,<br />

yaratıcı hayal gücünü beyazperdeye<br />

etkili bir şekilde aktaran, fantezi ve masal<br />

hissiyatları yüksek ve sinemayı her

MASALSI YÖNETMENİ<br />

GUILLERMO<br />

DEL TORO<br />

karesinde ne kadar çok sevdiğini belli<br />

eden filmlere imza atar. Aynı zamanda<br />

Mario Bava, James Whale, George A.<br />

Romero, Alfred Hitchcock gibi korkunun<br />

ustalarına hayranlığını hiçbir zaman<br />

gizlemeyen sıkı bir sinefil olan Del<br />

Toro, yarattığı fantastik dünyanın ve<br />

canavarların başarısının geçirdiği sancılı<br />

çocukluk anılarıyla ilgili olduğunu dile<br />

getirir. Henüz üçüncü filmini çekmeden<br />

Time dergisi tarafından ‘Yeni milenyumun<br />

50 genç liderinden biri’ olarak<br />

gösterilen yönetmen 1993’te bu yana 10<br />

filmlik bir filmografiye sahip.<br />

Geçtiğimiz Venedik Film Festivali’nde<br />

‘Altın Aslan’ ödülünü kazanan The<br />

Shape of Water, genelde sanat/festival<br />

filmlerinin ön plana çıktığı üç büyük<br />

festivalden birinde tüm görkemiyle fantezi/masal/aşk<br />

filmi olarak büyük ödülü<br />

kazandığında yankı uyandırmıştı. Altın<br />

Aslan ödülüyle başlayıp şu an Oscar’ın<br />

favorisi konumuna kadar gelen The<br />

Shape of Water, Akademi Ödülleri’nde<br />

tam 13 adaylık aldı. Yakın zamanda filmin<br />

‘The Space Between Us’ (2015) adlı Hollanda<br />

yapımı bir kısa filmle aşırı benzerlikler<br />

içerdiğinin ortaya çıkması farklı<br />

tartışmaları beraberinde getirdi, zira<br />

film şu ana kadar ‘özgün senaryo’ kategorisinde<br />

yarışarak birçok ödülün sahibi<br />

oldu. The Shape of Water’ın ülkemizde<br />

16 Şubat’ta vizyona girecek olması sebebiyle<br />

Del Toro’nun bugüne kadarki tüm<br />

filmlerine bir göz atmakta fayda var.<br />

Cronos (1993)<br />

Del Toro’nun küçük bir bütçeyle<br />

kotardığı ilk gotik korku filmi Cronos,<br />

vampirlere karşı hümanist bir bakış<br />

açısıyla yaklaşarak klişe filmlerden<br />

alışageldiğimiz hikayelere zıt bir tablo<br />

ortaya çıkarır. 1500’lü yıllarda bir

simyacının yaptığı, örümcek şeklinde,<br />

avuç içi kadar altından bir makine<br />

olan Cronos, çalıştırıldığında vücuda<br />

yapışan, içinde yıllardır yaşayan ve gençlik<br />

aşılayan bir salgısı olan bir böcek<br />

tarafından kişiyi genç kılan, ilk enjekteden<br />

sonra acıktıran ve insan kanı içilmeden<br />

doyuma ulaştırmayan bir özelliğe sahip.<br />

Bu cihaz ve hikayesi Del Toro’nun vizyoner<br />

yönetmenlik başarısıyla, Ron Perlman<br />

ve Federico Lucci gibi karakteristik<br />

özelliklere sahip oyuncularla birleştiğinde<br />

ortaya ‘vampir filmleri’ klasmanında farklı<br />

ve kült bir yapım çıkıyor.<br />

Mimic (1997)<br />

İkinci filmi Mimic ile Hollywood’a geçiş<br />

yapan ve yüksek bütçeli popüler fantastik<br />

filmlerin arenasına ilk ciddi çıkışını<br />

yapan Del Toro, 80’ler dokusunu yakalayan<br />

atmosferiyle ürkütücü olduğu<br />

kadar eğlenceli de bir seyirliğe imza<br />

attı. Lakin, Del Toro’nun henüz ‘auteur’<br />

kimliğinin oluşmaması ve isminin çok bilinmemesi<br />

sebebiyle yapımcılar tarafından<br />

genelde stüdyo sisteminin şablonuna<br />

boyun eğmeye zorlanan yönetmen,<br />

kafasında filmi yapamadığını dile getirir.<br />

Cronos’ta olduğu gibi Mimic’te de New<br />

York’a dehşet saçan ve şekil değiştiren<br />

‘böcek’ler üzerinden bir hikaye tasarlayan<br />

Toro’nun filmi pek başarılı bulunmaz. 30<br />

milyon dolar bütçesine karşı gişede 25<br />

milyon dolar hasılat yaparak zarar eder ve<br />

eleştirmenler tarafından da vasat bulunur.<br />

Buna rağmen Mimic daha sonraları başka<br />

yönetmenlerle devam filmleri olan bir seri<br />

haline gelir.<br />

The Devil’s Backbone (2001)<br />

Del Toro, üçüncü filmi The Devil’s Backbone<br />

ile filmografisinin en özel iki filminden<br />

birine (diğeri Pan’s Labyrinth -2006-)<br />

imza atar, ortalama 4-5 milyon dolarlık<br />

görece düşük bir bütçeyle 1939’larda<br />

İspanya İç Savaşı döneminde bir çocuğun<br />

bakış açısından geçen hayalet hikayesi<br />

anlatır. Masal atmosferinin egemen<br />

olduğu film, savaş, trajedi, dostluk, gizem<br />

gibi temaları Del Toro’nun görsel açıdan<br />

etkileyici vizyonundan aksettirilir. Çocuk<br />

oyuncuların başarılı performansları,<br />

ürpertici atmosferi, zekice yaratılan<br />

olay örgüsü ve bir hayalet hikayesine<br />

yapımcıların baskısı altında kalmadan<br />

kendi sanatsal yaratımlarını ortaya koyabilen<br />

Del Toro’nun yönetmenlik başarısı,<br />

korkuttuğu kadar hüzünlendiren bir film<br />

ortaya çıkardı.<br />

Blade II (2002)<br />

1998’de Stephen Norrington tarafından<br />

beyazperdeye uyarlanan, Marvel çizgi<br />

roman karakteri Blade’in devam filmi<br />

Hollywood yapımcıları tarafından Del<br />

Toro’ya emanet edildi. Del Toro’yu<br />

dünyanın tanımaya başladığı film olarak<br />

nitelendirilebilecek olan Blade 2, üç<br />

filmlik serinin en başarılı halkasıydı. Del

Toro gibi görsel açıdan vizyon sahibi bir<br />

yönetmenin ellerinde yetkin bir fantezi/<br />

korku/aksiyon örneğine dönüşen Blade<br />

2, sürükleyici aksiyon sekansları, Marco<br />

Beltrami’nin enfes müzikleri, Wesley<br />

Snipes’in karizması, doyurucu görsel<br />

efektleri ve dramatik finaliyle öne çıktı.<br />

55 milyon dolar bütçeye sahip olan film<br />

toplamda 155 milyon dolar hasılat elde<br />

edince Del Toro bir başka çizgi roman<br />

uyarlaması olan Hellboy’u çekmek için<br />

seriden ayrıldı.<br />

Hellboy (2004)<br />

Çizgi roman yazarı/çizeri Mike<br />

Mignola’dan adapte edilen ve yapımını<br />

yine Mike Mignola’nın üstlendiği Hellboy,<br />

2. Dünya Savaşı sırasında Naziler<br />

tarafından çağırılan ve sonunda şeytani<br />

güçlere karşı savaşanların tarafına geçen<br />

bir şeytanın hikâyesini anlatmaktaydı.<br />

Del Toro’yla adeta özdeşleşen Hellboy,<br />

yönetmenin favori oyuncusu Ron<br />

Perlman’ı Hellboy rolünde izlediğimiz,<br />

yaratık tasarımlarıyla Del Toro’nun 10 yıl<br />

boyunca makyaj dalında uzman olarak<br />

çalışmasının meyvelerini fazlasıyla veren,<br />

diğer çizgi roman uyarlamalarına göre<br />

aykırı, sevilmesi daha zor bir karakterin<br />

uyarlamasıydı. Blade 2’deki fantezi/aksiyon/korku<br />

ögelerini Hellboy’da da kendi<br />

tarzına ve bilinçaltına adapte etmekte<br />

zorlanmayan Del Toro, 66 milyon dolara<br />

kotardığı filmine 99 milyon dolar gişe<br />

hasılatı getirdi. Bir uyarlama olarak çok<br />

sevilmese de ve aşırı popüler olmasa<br />

da daha sonradan kendi hayran kitlesini<br />

yaratan ‘kült’ bir eser olarak anıldı.<br />

Pan’s Labyrinth (2006)<br />

Blade 2 ve Hellboy’un ardından bir süre<br />

Hollywood’dan geri çekilmeyi ve The Devil’s<br />

Backbone tarzında düşük bütçeli ama<br />

karanlık bir masal çekmeyi tercih eden<br />

Del Toro, hem eleştirmenler nezdinde<br />

hem de genel olarak övgülere boğulan,<br />

çoğu kişilerce bir başyapıt olarak görülen<br />

filmi Pan’s Labyrinth’e imza attı. Tıpkı The<br />

Devil’s Backbone gibi İspanya İç Savaşı<br />

esnasında geçen film gerçek dünyanın<br />

kabuslarıyla fantezi dünyasının mucizevi<br />

yönlerini bir araya getirirken çocukluğun<br />

masumiyeti ve acımasızlık üzerinden<br />

‘peri masalı’ anlayışını adeta yeniden<br />

tanımladı. Karanlık metaforları/imgeleri,<br />

sürreal atmosferi, eş zamanlı ve birbirine<br />

paralel kurgusu, prodüksiyon anlamında<br />

görsel şöleni ve akıllardan çıkmayacak<br />

finaliyle adını sinema tarihine yazdıran<br />

Pan’s Labyrinth, 19 milyon dolarlık bütçesine<br />

karşı 83 milyon dolar hasılat elde etmesinin<br />

yanı sıra üç dalda (sinematografi,<br />

sanat yönetimi, makyaj) Oscar ödülünün<br />

de sahibi oldu.<br />

Hellboy II: The Golden Army (2008)<br />

Pan’s Labyrinth’in dünya çapında<br />

yankı uyandıran başarısının ardından

yönetmenlik kariyerinde çıtayı yukarı<br />

yerleştiren Del Toro, ara verdiği<br />

Hellboy’un ikinci filmini yöneterek çok<br />

sevdiği yaratıklarına ve blockbuster<br />

arenasına geri döner. Hellboy II: The<br />

Golden Army, ilk filmin görsel yetkinliğini<br />

adeta ikiye katlar, diş perileri, ölüm<br />

meleği, troller, goblinler, elfler, paranormal<br />

yaratıklar derken sınırsız bir hayal<br />

gücünün doruklarında dolaşmaya devam<br />

ederiz. Özellikle ‘troll pazarı’ sahnesiyle<br />

Star Wars serisinde görmeye<br />

alışık olduğumuz bir fantastik karakterler<br />

galerisine imza atan Del Toro, mizah<br />

dozunu da daima üst seviyede tutarak<br />

eğlenceli bir ‘freak show’ hazırlar. 85<br />

milyon dolar bütçeli film dünya çapında<br />

160 milyon dolar hasılat elde eder.<br />

Sonraları Del Toro, Hellboy’un üçüncü<br />

filmini çekmeyi istediğini söylese de<br />

günümüzde de bu film bir türlü gelmez.<br />

(2018’te Ron Perlman’ın yerine David<br />

Harbour’un oynadığı, Del Toro’nun yerine<br />

Neil Marshall’ın yönettiği yeni ve farklı bir<br />

Hellboy filmi gelecek.)<br />

Pacific Rim (2013)<br />

Hellboy serisinin ikinci filmden sonra film<br />

çekmeye 5 yıl ara veren Del Toro, 2013’te<br />

filmografisinin açık ara en yüksek bütçeli<br />

filmi olan Pacific Rim ile geri döner. Del<br />

Toro filmografisinde en zayıf halka olarak<br />

görülse de, hatta Transformers serisi gibi<br />

‘kuru gürültü’ olarak adlandırılsa da, Del<br />

Toro’nun Michael Bay’a kıyasla seyircisine<br />

çok daha saygı duyan ve vizyonlu bir<br />

yönetmen olduğu kesin. 190 milyon dolar<br />

mega bütçeli bu filmde devasa yaratıklar<br />

ve robotlar elbette metropolit mekanları<br />

yerle bir ediyorlar. Konu ne kadar abartı<br />

ya da sıradan (robotlar canavarlara karşı!)<br />

bir fantezi ürünü olursa olsun, Del Toro<br />

aksiyon sekanslarında dramatik tutarlılığa<br />

ve görsel stiline özen gösteriyor. Özellikle<br />

Kaiju’lardan birinin zihnine girildiği o<br />

kısa sekans devasa bir blockbuster filminde<br />

göremeyeceğimiz kadar ‘arthouse’<br />

bir dokunuş. Ya da dev bir Jaeger’in dev<br />

bir Kaiju’yu ufacık bir kargo gemisiyle<br />

dövdüğü sahne gibi anime etkili sürrealist<br />

dokunuşlar filmin tek amacının nitelikli<br />

eğlencelik olduğunu kanıtlıyor. Toplamda<br />

411 milyon dolar hasılat elde eden filmin<br />

2018 yılında gelecek olan devam filmi ‘Pacific<br />

Rim: Uprising’i Steven S. DeKnight<br />

yönetecek ve Del Toro sadece filmin<br />

yapımcılarından biri olarak yer alacak.<br />

Crimson Peak (2015)<br />

Dev bütçeli eğlencelik Pacific Rim’den<br />

sonra ortalama bir bütçeyle arthouse<br />

yönünü ortaya koymaya geri dönen Del<br />

Toro, İtalyan gotik korku sinemasına<br />

saygılarını sunan, türler arasında dolaşan<br />

yapısıyla ve atmosferiyle öne çıkan,<br />

görsel açıdan cezbedici, rejisi özenli bir<br />

gotik romans olan Crimson Peak’a imza<br />

attı. Tom Hiddlestone, Jessica Chastain

ve Mia Wasikowska gibi Hollywood’un<br />

popüler oyuncularının yer aldığı film,<br />

korku türünü genel olarak gotik atmosferi<br />

ve hayaletleri üzerinden ele alırken<br />

dramatik yapısını daha çok entrikalı<br />

hikaye örgüsünden ve bizzat akrakterlerin<br />

ilişkisinden almakta. Asıl korkulması<br />

gerekenlerin ölüler, hayaletler, doğaüstü<br />

güçler değil, yaşayan insanlar olması<br />

gerektiğini bir kez daha yüzümüze vuran<br />

Del Toro, korku, fantezi, aşk, dram türlerini<br />

bir potada başarılı rejisiyle beraber<br />

eritmeyi başarıyor. 55 milyon dolar bütçeli<br />

film toplamda 75 milyon dolar hasılat<br />

elde etti.<br />

The Shape of Water (2017)<br />

Del Toro’nun bugüne kadar açık ara en<br />

çok ödül kazanan filmi olan (şimdilik<br />

75’in üzerinde ödülün sahibi oldu ve<br />

ayrıca 13 dalda Oscar adayı) The Shape<br />

of Water, yönetmenin filmografisinin<br />

görsel yetkinliğinin, masalsı hikaye<br />

anlatısının ve kendine has duygusunun<br />

Hollywood formüllerince biçimlendirilmiş<br />

hali. Del Toro, yine bir fantezi/aşk/<br />

masal konseptini bu sefer İspanya İç<br />

Savaşı’nda değil 2. Dünya Savaşı’nı fon<br />

alarak kullanıyor. The Devil’s Backbone<br />

ve Pan’s Labyrinth’te oldukça dokunaklı<br />

ve orijinal olmayı başarabilen bu yapının<br />

The Shape of Water’da yerini Amelie<br />

ve E.T. filmlerinin birleşimine bırakmış,<br />

temelinde klişe bir yaratık/insan aşkına<br />

dönüştüğü söylenebilir. Duygusu her zamanki<br />

gibi –Alexandre Desplat’ın müthiş<br />

bestelerinin de etkisiyle- izleyiciye geçse<br />

de, Del Toro’nun yönetimi ve masalsı<br />

atmosferi seyir zevki yaratsa da, Sally<br />

Hawkins, Michael Shannon ve Richard<br />

Jenkins’in başarılı performansları<br />

filmi sürüklese de, sinemada çok fazla<br />

kullanılmış olan bu konseptin belirli bir<br />

‘bu filmi daha önce defalarca izlemiştik’<br />

hissini beraberinde getirdiği de aşikar.<br />

The Shape of Water kesinlikle kötü bir<br />

film değil, senaryosu kimilerince ‘klişe’<br />

olarak nitelendirilse de senaryosu<br />

kötü değil, en fazla ‘bilindik’ olarak nitelendirilebilir.<br />

Lakin, filmin 13 dalda<br />

Oscar adayı olması, yılın en çok övgüye<br />

değer Hollywood filmlerinden biri olması<br />

ve Del Toro’nun görsel açıdan hiçbir<br />

zaman tartışma konusu bile olmayan<br />

özgünlüğünün artık sorgulanabilir hale<br />

gelmesi (2015 yapımı The Space Between<br />

Us kısasıyla olan aşırı benzerliği)<br />

sebebiyle belirli bir antipatikliği beraberinde<br />

getirmeye devam edecektir.<br />

Ne olursa olsun, Del Toro çok ‘öze’l bir<br />

yönetmen; onun sinemaya olan sevgisini,<br />

sinefil referanslarını, muazzam<br />

hayal gücünü, yaratıcı tasarımlarını ve<br />

izleyiciye her daim geçirdiği saf sinema<br />

duygusunu sevenler kendisinden ‘özel’<br />

filmler beklemeye devam edecekler.

ONUR KIRŞAVOĞLU<br />

n Daha evvel In Bruges<br />

ve Seven Psychopaths<br />

filmleriyle kendine<br />

has bir sinema<br />

yaratan ve oldukça<br />

beğeni toplayan Martin<br />

McDonagh, son<br />

filmiyle yılın en iyileri<br />

arasına girmeyi başardı. Kızı tecavüz<br />

edip öldürülen bir kadının polis teşkilatını<br />

harekete geçirmek için uyguladığı yaratıcı<br />

hamle üzerinden ilerleyen film, ırkçılık,<br />

kadınların gücü, sistemin boşlukları ve<br />

intikam duygusunun tezahürüyle örülü.<br />

Tabii bunları yaparken McDonagh kara<br />

komedi ögelerini de layığıyla senaryosuna<br />

yediriyor. Keza, filmin en büyük gücü bu<br />

matematikle oluşturulan harika senaryosu.<br />

Three Billboards Outside Ebbing, Missouri<br />

filmi kadının gücü konusunda –ki<br />

bu konuda en iyi oyuncu seçimiyle- net<br />

söylemler barındıran bir film. Kimsenin<br />

cesaret edemediği şeyleri, edemeyeceği<br />

şekillerde yapan ve adalet için elinden<br />

geleni ardına koymayan bir kadın Mildred<br />

Hayes karakteri filmin odak noktası. Adaleti<br />

insanın bazen kendisini araması ve<br />

cezayı da kendi elleriyle verme isteği de<br />

Mildred karakteriyle vuku buluyor. İnsanı<br />

ikileme düşüren, kötülükten kötülük<br />

doğuran kararlar ve bu tuzağa düşülmesi<br />

de yine dolandırmadan aktarılan, izleyiciyi<br />

de bir sorgulamaya iten yegane not.<br />

Yan karakterler üzerinden de ırkçılık ve<br />

uzandığı kollar nasibini alıyor.<br />

Atmosfer kurma becerisi konusunda<br />

da McDonagh gittikçe daha iyi sonuçlar<br />

ortaya çıkarıyor. Hikayeyi destekleyen<br />

sinematografi, puslu manzaralar, müzik<br />

tercihleri –burada da işin ehli Carter<br />

Burwell yine karşımızda- ve kadrajlar<br />

filmin gerçekliğinden kopmadan ama<br />

bazen de komedi unsurlarından dolayı<br />

kahkaha attırarak bizi perdeye kilitliyor.<br />

Yani bir hikaye anlatımına yardımcı<br />

olacak en iyi “yönetmenlik” tercihlerini<br />

de filmde görmek mümkün. Filmin en

THREE BILLBOARDS OUTSIDE<br />

EBBING, MISSOURI<br />

VE OSCAR iHTiMALLERi<br />

Daha evvel In Bruges ve Seven Psychopaths filmleriyle kendine<br />

has bir sinema yaratan Martin McDonagh, son filmiyle<br />

yılın en iyileri arasına girmeyi başardı...<br />

güçlü olduğunu söylediğimiz senaryoyu<br />

da McDonagh’ın yazdığını eklersek gücü<br />

daha da iyi anlaşılır olacaktır.<br />

Peki filmin Oscar şansı ne? 6 dalda 7<br />

adaylık alan film kaç Oscar heykelciğiyle<br />

evine dönecek. Tek tek bu kategorileri<br />

tartışmak ve hem filmin, hem de filmin<br />

olduğu kategorilerde diğer filmlerin<br />

şansını değerlendirmek istedik:<br />

Filmin Oscar İhtimalleri<br />

ve Diğer Adayların Şansı<br />

Film<br />

Three Billboards Outside Ebbing, Missouri<br />

Altın Küre’de en iyi filmi aldı. Bu<br />

ödül, Oscar şansını da artırdı ve Hollywood<br />

taciz skandallarıyla çalkalanırken<br />

filmin konusu da gücünü artırıyor.<br />

Şimdilik en büyük favori bu film ama Akademi,<br />

13 dalda aday olan The Shape of<br />

Water’ı önemli dallarda es geçmeyecektir.<br />

Yılın en güçlü filmlerinden Lady Bird’le<br />

birlikte ödülü zorlayacaklardır. En iyi film<br />

için sonradan Oscar radarına giren Phan-<br />

tom Thread ya da Dunkirk ise bir sürpriz<br />

için bekleyecekler.<br />

Senaryo<br />

Yönetmen kategorisinde aday olmayan<br />

McDonagh’a bir ödül vermek ve sahneye<br />

çıkarmak için Akademi’nin en büyük<br />

şansı senaryo dalı. Şu an en büyük favori<br />

konumunda ve senaryosu gerçekten<br />

harika. İçerik de malumunuz ve az önce<br />

belirttiğimiz üzere ortama uygun e o zaman<br />

gelsin Oscar. Temenni bu yönde<br />

ama dişli rakipler mevcut. Get Out gibi<br />

bağımsız ve siyahi kanadın yaratıcı filmi<br />

ve Lady Bird gibi eleştirmenleri çılgına<br />

çeviren yapımı büyük rakipler. İki filmden<br />

birini tek ödülle onurlandırıp, Three Billboards<br />

Outside Ebbing, Missouri’yi oyunculuklar<br />

ve film ödülleriyle göndermeleri<br />

olası. Yani biraz denklem işi de burada<br />

önemli.<br />

Kadın Oyuncu<br />

Bu kategoride Frances McDormand<br />

dışında kimsenin şansı olduğunu

düşünmüyorum. Zaten kendisinin<br />

performansı yılın en iyisi. Bir o kadar da<br />

sevilen ve saygı duyulan bir isim. Onun<br />

yapacağı güçlü kadın konuşmasına da<br />

Akademi’nin ihtiyacı var. Yani neresinden<br />

bakarsak bakalım McDormand bu sene<br />

Oscar için var. Hatta Akademi tarihte bir<br />

ilki gerçekleştirip şimdiden Oscar’ı evine<br />

postalasa ve bunu duyursa sanırım kimsenin<br />

itirazı olmaz.<br />

Yardımcı Erkek<br />

Sam Rockwell bu senenin nazarımda en<br />

iyi performansına imza atan yardımcı<br />

oyuncusu. Aynı filmde rol alan Woody<br />

Harrelson da çok iyi ama hem karakterin<br />

hikayedeki yeri hem de buna bağlı olarak<br />

süresi Rockwell’e daha çok alan açıyor.<br />

Hal böyle olunca da Oscar, tıpkı SAG ve<br />

Altın Küre’de olduğu gibi Rockwell’e gitmeli.<br />

Önünde tek engel olma ihtimali ise<br />

oyların bölünmesine eşlik eden Willem<br />

Dafoe ihtimali. Senenin başında hızlı giden<br />

Dafoe, son ödüllerde geride kalmıştı ama<br />

hala ihtimal var.<br />

Müzik<br />

Günümüzün önemli bestecilerinden Carter<br />

Burwell, McDonagh’la birlikte In Bruges<br />

filminde de şahane bir iş ortaya koymuştu.<br />

Bu çıtayı daha da artıran Burwell önce<br />

Carol’la, şimdi de hak ettiği üzere bu filmle<br />

en iyi müzik kategorisi Oscar adaylığını<br />

almayı başardı. Her soundtrack albümü<br />

büyük beğeni toplayan Burwell Oscar için<br />

biraz daha bekleyebilir. Zira; karşısındaki<br />

adaylar oldukça güçlü. Alexandre<br />

Desplat’ın The Shape of Water besteleri ve<br />

Hans Zimmer’in Dunkirk melodileri şu an<br />

önde gözüküyor. Hatta John Williams’ Star<br />

Wars ve Johhny Greenwood’un Phantom<br />

Thread performansları bile daha şanslı<br />

gözüküyor.<br />

Kurgu<br />

Filmin kurgusu hak ettiği üzere kategorisinde<br />

aday oldu. Şansı da var ama<br />

işçiliği her anlamda daha ön planda olan,<br />

teknik anlamda daha önemli işler olarak<br />

gözüken Dunkirk ve The Shape of Water

ir adım önde gözüküyor. Üç ayrı zaman<br />

dilimini hissettirmeden izleyiciye kataran<br />

Dunkirk hatta iki adım önde gözüküyor.<br />

Bir sürpriz gelir mi 4 Mart gecesi<br />

öğreneceğiz ama bu kategori adaylıkla<br />

kalacaktır büyük ihtimal.<br />

Son Söz<br />

Sonuç hanesinde o gece filmi yılın en iyi<br />

filmi olarak nitelendiren biri olarak kategori<br />

açısından 6’da 6 yapmış olarak görmek<br />

isterim. Tabii bunun ne denli zor bir şey<br />

olduğunu bilmekteyim ev en iyimser<br />

tahminimi 4 Oscar’la oluşturmak isterim.<br />

Film, kadın oyuncu, yardımcı erkek oyuncu<br />

( Rockwell) ve senaryo dallarından<br />

alınacak 4 Oscar ziyadesiyle memnun<br />

eder. Sayı değişebilir, Oscar matematiği<br />

her şeye gebe ama sabah saatlerinde “En<br />

İyi Film” ödülünün Three Billboards Outside<br />

Ebbing, Missouri’ye gitmemesi durumunda<br />

Akademi’ye iki çift lafım olacak ☺

AMACIMIZ SEKTÖRDEKi iNSAN<br />

RAKiPLERLE YARIŞACAK DURU<br />

ERKAN BÜKER<br />

Medya sektörünün uzman isimlerind<br />

alarak uluslararası projeler geliştirm<br />

Atölyesi Koordinatörleri Erkan Büke<br />

Yapımcılık Akademisi’ni<br />

gerçekleştirmek nereden<br />

aklınıza geldi?<br />

Sektörün kamerası arkası<br />

ve önündeki yetkinliklerini,<br />

sektörün “iş” tarafına da<br />

yansıtmayı hedefledik. Esasen<br />

yapımcının işi, ürünün üretimi<br />

öncesi bütçeleme/planlama/<br />

fizibilite ve kasedin kapanması<br />

sonrası da gelir maksimizasyonu ve gider yönetimi. Bu<br />

alanlarda bilimsel ve pratik gerçeklere dayalı bir eğitim<br />

programı yaratmak istedik. Yapımcılık Akademisini bir<br />

yapımcının önündeki bütün değer zincirini düşünerek<br />

kurguladık. Sektörde işin yaratıcı tarafından bağımsız<br />

olarak işin endüstriyel tarafında gelişme potansiyeli<br />

olduğunu düşünüyoruz. Buradan yola çıkarak içerik<br />

üretimi, strateji, film fonlama, dağıtım, eğlence hukuku,<br />

teşvikler, yurtdışı satış, yan gelirler, pazarlama, TV<br />

dünyası, Pay TV dünyası, telekom medya entegrasyonu<br />

gibi bütün ana başlıklara dokunan bir program<br />

kurguladık.<br />

Ne kadar zamandır sektörün eksikliklerini<br />

araştırıyorsunuz? Ve akademi hangi ihtiyaçtan<br />

doğdu?<br />

Sektörün eksikleri ve ihtiyaçlarını uzun yıllardır sektörün<br />

içinde akademik ve saha içinde çalıştığımdan zaten<br />

devamlı yaşıyordum. Doruk da sektöre finans/yönetim<br />

danışmanlığı tarafından gelip de bazı farklı perspektifleri<br />

paylaştığında esasen gelişme potansiyelinin ve ihtiyacın<br />

çok ciddi olduğunu gördük. Sektörün temel sorunlarına<br />

bakarsak; dektörde özellikle kamera arkasında ve<br />

set çevresinde çok yetkin insan kaynağımız mevcut.<br />

Ancak olayın “iş” tarafında sektörün boyutlarından<br />

da kaynaklı olarak ciddi gelişme potansiyelimiz var.<br />

Film ve dizilerde kullanılan aksesuarların merkezi depolarda<br />

saklanmasından tutun, film stüdyolarımız ve<br />

GİZEM ERTÜRK

KAYNAĞINI KÜRESEL<br />

MA GETiRMEK<br />

en fark yaratacak bir eğitim<br />

eyi hala eden BAU Yapımcılık<br />

r ve Dorukan Acar ile konuştuk.<br />

platolarımıza kadar pek çok alanda kendimizi gelişmiş<br />

küresel ülkelerle kıyaslarsak, gelişme potansiyelimiz net<br />

olarak ortaya çıkacaktır. Ayrıca sektörün kural koyucu<br />

ve regülatörler lensinden de gelişme potansiyeli olduğu<br />

söylenebilir. Yurtdışında ihtal edilecek malzemelerden,<br />

yabancı sanatçı ve görevli çalıştırmaya kadar pek çok alanda<br />

bürokratik engeller mevcut. Son dönemde özellikle<br />

mevzuat anlamında Sinema Genel Müdürlüğü ve Kültür<br />

Bakanlığı önderliğinde ciddi anlamda pozitif gelişmeler<br />

görmüş olsak da, bürokrasimiz halen bir sorun. Son<br />

olarak da sektördeki yapımcılardan dağıtımcılara, oyucunlardan<br />

mecra sahiplerine sektör paydaşlarında da<br />

sürdürülebilir mesleki gelişim aksiyonları ve bilime dayalı<br />

çalışma mantığında da bazı açıklar var. Toplum olarak<br />

güvene dayalı yaşayan bir toplum olduğumuzdan, yetkinlik<br />

bazlı tercihler yerine güven/tanıdıklık bazlı tercihler<br />

yaptığımızdan, işinin ehli olan sektör paylaşları ile her<br />

zaman çalışma fırsatı yakalayamabiliyorsunuz. Bütün<br />

bunlardan yola çıkarak yukarıda da ifade ettiğimiz üzere<br />

yapımcılıktaki bütünsel değer zincirini düşünerek bir<br />

program kurguladık.<br />

Sektörde eğitimli yapımcıların olmasının ana<br />

faydaları ne olacak? Hedefiniz nedir?<br />

Programın amacı, programı bitiren öğrencilerin değer<br />

zincirinin tamamı hakkında bilgi sahibi olmasını<br />

sağlamak; sektörün endüstriye dönüşümü için gerekli<br />

insan kaynağımızı yetiştirmek ve sürdürülebilir bir şekilde<br />

sektörün hem yerel hem küresel anlamda hak ettiği<br />

yere erişimine ön ayak olabilmek. Sonuçta halen film<br />

dünyasında toplam yıllık gelirimiz, orta büyük bütçeli bir<br />

Amerikan stüdyo filminden daha düşük ancak ciddi bir<br />

potansiyelimiz var. Bu potansiyelimiz ancak işini bilen,<br />

kuvvetli profesyoneller ve girişimcilerle realize edebiliriz.<br />

Hedefimiz sürdürülebilir sekilde bahsettiğimiz potansiyeli<br />

realize etmektir.<br />

Ortalama her yıl kaç Türk filmi vizyona giriyor?<br />

Akademi ile bu oranı yüzde kaç artırmayı hedefliyor-<br />

DOĞUKAN ACAR

sunuz?<br />

2005 senesinde 29, 2010 senesinde 66, 2015<br />

senesinde 136, geçen yıl ise 151 Türk filmi vizyona<br />

girdi. Kısa film ve vizyon bulamayan festival filmelerine<br />

de göz önünde bulundurursak toplam 300<br />

civari film üreten bir ülkeden bahsediyoruz. Üretim<br />

hızımız da yıllar itibari son 12 yılda 5 kat büyümüş<br />

durumda. Dolayısıyla sayısal olarak üretimde artış<br />

birincil hedefimiz değil. Hali hazırda vizyona giren<br />

işler de dahil filmlerin yüzde 80-85 civari ekonomik<br />

olarak yatırımlarını bile çıkartamıyorlar. Ayrıca dizilerimizde<br />

gördüğümüz yurtdışı satış performansını da<br />

filmlerimizde göremiyoruz. Bu bağlamda akademi<br />

ile nicelikten öte nitelik arttırmayı ve işin ekonomik<br />

döngüsünü daha sürdürülebilir kılmayı hedefliyoruz<br />

esasen.<br />

Akademide dizi ve filmlerin yurtdışı satışlarıyla<br />

ile ilgili neler bulacağız?<br />

Akademide içeriğin küreselleşmesi için yapılması gerekenleri,<br />

dünyadaki fuarları, alıcıları-satıcıları, kontrat<br />

tiplerini, vaka analizlerini, küresel alanda film/dizi<br />

satış dinamiklerini işin başlangıç noktası olan küresel<br />

terminolojilerden tutun, işin püf noktalarındaki dinamiklere<br />

kapsayan derslerimiz olacak. Katılımcılar<br />

program sonrası ana fuarlar, satış süreçleri ve satış<br />

modelleri hakkında genel bilgiye sahip olacaklar.<br />

Görsel içeriğin, özellikle video içeriklerin popüler<br />

olduğu bir zamanda yaşıyoruz. Netflix gibi<br />

dijital izleme kanalları izleme alışkanlıklarını<br />

değiştiriyor. Bu tür platformlar yeni nesil<br />

yapımcıların serüvenini nasıl etkiliyor?<br />

Burada 5 ana etki var: Youtube gibi platformlar<br />

üzerinden içerik üretip yayarak içerik üreticiliğine<br />

ileryebileceğiniz bir dünyadayız. Bu da yapımcılığa<br />

/ içerik üretimine giriş bariyerlerini aşağıya çekti.<br />

Içeriğine güvenen birçok birey bile küresel fenomen<br />

olabiliyor yani. Bu da yeni bağımsız yapımcılar<br />

yaratıyor. Ayrıca, büyük yapımcılar / stüdyolar da<br />

yetenek avcılığını dijital mecralardan yapar hale geldiler.<br />

Bunun yanı sıra üretim modelleri de yeni dünya<br />

gerçekleri doğrultusunda hem teknoloji kullanımı,<br />

hem de üretici yetenek kullanımı anlamında çok<br />

daha dinamik ve değişik hale geldi. Geleneksel<br />

reklam gelirleri ciddi anlamda düştüğünden geleneksel<br />

dağıtım modelleri baskı altına girdi. Bu da<br />

yapımcının gelir odaklanmasında yeni arayışlar<br />

düşünmesi gereğini ortaya çıkarttı. Dijitaldeki<br />

içeriklerin tüketiminde korsan olasılığı çok daha<br />

yüksek olduğundan, içerik korumaya yönelik<br />

arayışlarda bir artış oldu. Dijital dönüşümün tüketim<br />

üzerindeki etkisi, henüz yapımcı gelirlerine direk<br />

yansımış durumda değil. Halen ülkemiz gibi ülkelerde<br />

yapımcının yayın gelirlerinin önemli kısmını<br />

geleneksel TV kanalları sağlıyor. Bu ikilem hem medya<br />

kuruluşlarını, hem yapımcıları ve hatta telekom<br />

operatörlerini yeni iş modellerine ve ortaklıklara itti.<br />

Örneğin, Netflix gibi mecralar tamamen orjinal içerik<br />

üretimine odaklanarak, mecra operatörlüğünden<br />

içerik kütüphanesi sahipliğine geçtiler.<br />

Eğitim programında dağıtım, yurtdışı satış, yan<br />

gelirler, telekom ve oyun sektörü entegrasyonu,<br />

yapay zeka, hukuk gibi konulara yer veriliyor.

Bir yapımcı neden çok yönlü olmalıdır? Eğitim<br />

konuları ve içerikleri hakkında kısaca bilgi verir<br />

misiniz?<br />

Yapımcının esas işi gider yönetimi ve gelir maksimizasyonu.<br />

Bu bağlamda yapımcı, hem içeriğinin<br />

yayınlanacağı mecraları, hem o mecralarda değişen<br />

ekosistemi, hem de ek gelir alanlarını bilmek durumunda.<br />

Oyun sektörü, telekom entegrasyonu, yapay<br />

zeka gibi konular bu bağlamda önemli. İçeriğin<br />

küresel dağıtımı, merchandising gibi bizim ülkemizin<br />

yeni yeni aşina olunan gerçekler de programımızda<br />

yer almaktadır. Esasen yapımcının hukuk, işletme,<br />

iletişim bilim dallarında temel donanımı tam, ilgili<br />

sektörel derinliği olması gerekir.Yapımcılık Akademisi<br />

bu perspektifte ders planlamasını yapmıştır. Programda<br />

Mars Dağıtım, Star TV, Kanal D, Blu TV, Türk<br />

Telekom, Turkcell, Matchpoint, ComScore, Dolby,<br />

Gamestar, Elmaalma, Insignia gibi sektörlerinde<br />

öncü kuruluşlardan üst düzey yöneticiler pratisyen<br />

eğitmenler olarak Bahçesehir Üniversite’sinin akademik<br />

kadrosu ile birlikte ders veriyor olacaklar.<br />

Türkiye eskiden Brezilya dizileri tüketirken şimdi<br />

Brezilya’ya ve tüm dünyaya dizi satar hale geldi.<br />

Bu büyük bir başarı. Öte yandan birkaç sayılı<br />

yönetmen dışında Türk Filmleri uluslararası<br />

festivallerde görünür değil. Yapımcılar bu sürecin<br />

neresinde? Sinemamızın iyi yönetmenler kadar<br />

iyi yapımcılara da mı ihtiyacı var?<br />

İçerik üreticisi olarak Türkiye dünyanın ilk 10 üreticisi<br />

arasında. Asya’da Çin, Hindistan ve Güney Kore,<br />

ABD, Almanya, Brezilya, Fransa, Nijerya ile birlikte<br />

en çok üretim yapan ülkelerdeniz. Tükettiğimiz<br />

içerik genel olarak yerel olduğundan, üretilen içerik<br />

de yerel hedef kitle için üretiliyor. Dizilerimizde<br />

yerel içeriklerin özellikle dönem dizileri, İstanbul<br />

ve Anadolu’nun bazı bölgelerinin ve/veya kültürlerinin<br />

yansıtıldığı kurgudaki işlerin küreselde de bir<br />

yansıması ve ilgi çekmesi var. Dolayısıyla dizilerimiz<br />

ve dizi sektörümüz dünyada da belirli bir bilinirlik<br />

ve saygı görüyor. Uzun metrajda ise özellikle komedi,<br />

drama, romantik temalı eserlerde içerik yerel<br />

olduğunda, küresel bir yansıma yakalmak daha zor<br />

oluyor. Nuri Bilge, Ferzan Özpetek gibi küreselde<br />

de belirli etki alanı olan sanatçılarımız olsa da film<br />

tarafında hali hazırda dizilerden gerideyiz. Burada iyi<br />

yönetmen, iyi yapımcı kombinasyonu ve küresel anlamda<br />

satılabilir ilgi çeken içeriğe ihtiyacımız var. Tek<br />

bacağı eksik bir masa ayakta duramıyor sonuçta.<br />

Son olarak Erkan Bey, Bahçeşehir Üniversitesi sinema<br />

tv bölümünün bu projede nerede duruyor? Aktif<br />

bir platform mu yoksa bağımsız bir kuruluş olarak mı<br />

ilerleyecek?<br />

Proje, Bahçeşehir Üniversitesi Kreatif Endüstriler<br />

Araştırma Merkezi şemsiyesinde tasarlanmış<br />

ve hayata geçmiştir. Dolayısıyla üniversitemiz<br />

bünyesinde aktif bir akademik platformdur. Ben Sinema-TV<br />

bölümü öğretim üyesi olmakla beraber, sektörel<br />

deneyimim ve gelecek perspektifi beklentimle,<br />

program tasarımcılarından biri olarak yer alıyorum.<br />

Sonuç olarak sadece bölüm olarak değil, İletişim<br />

Fakültemiz ve Üniversitemizle beraber projedeyiz.

KILLING GROUND VE GHOST HOUSE<br />

ÜZERİNDEN TOPLUMSAL<br />

CİNSİYET ROLLERİ<br />

Yakın tarihli iki korku filmini<br />

-Killing Ground ve Ghost<br />

House’u- masaya yatırdık<br />

ve toplumsal cinsiyet rolleri<br />

bağlamında inceledik<br />

MURAT KIZILCA<br />

Cinsiyet: Bireye, üreme<br />

işinde ayrı bir rol veren ve<br />

erkekle dişiyi ayırt ettiren<br />

yaradılış özelliği, eşey,<br />

cinslik, seks. (TDK, Güncel<br />

Türkçe Sözlük)<br />

n Türk Dil Kurumu’nun cinsiyet tanımı,<br />

kelimeye sadece biyolojik açıdan yaklaşan<br />

bir tarif getirir. Toplumsal cinsiyet için ayrı<br />

bir kelime kullanılmaz. Hâlbuki İngilizcede<br />

biyolojik cinsiyet (sex) ve toplumsal cinsiyet<br />

(gender) için ayrı kelimeler kullanılır.<br />

Türkçede aynı kelime ile işimizi görmemiz<br />

istenir, dolayısıyla toplumsal cinsiyet sözlükte<br />

kendine yer bile bulamaz. Biyolojik<br />

cinsiyet, doğuştan gelen bir özelliktir.<br />

Kadın ve erkek olarak doğan bireyler,<br />

zamanla belli başlı fizyolojik farklılıkların<br />

ayırdına varmaya ve coğrafya, kültür, gelenek,<br />

inanç vb. faktörlerin etkisiyle çeşitlilik<br />

gösteren birtakım toplumsal cinsiyet rollerini<br />

öğrenmeye başlar.<br />

Erkek otoritesine dayalı ataerkillik,<br />

modern (diye tanımladığımız) dünyada<br />

dahi tartışmasız bir hâkimiyete sahiptir.<br />

Ataerkil toplumsal düzen, erkeğin<br />

üstünlüğü, saygınlığı ve mutlak hâkimiyeti<br />

üzerine kuruludur. Buradan<br />

hareketle erkeğe ve kadına belli başlı<br />

roller, sanki doğuştan gelen, mutlaka<br />

olması gereken özelliklermiş gibi yüklenir.<br />

Toplumsal düzenin katı yapısına<br />

uyum gösteren (teslim olan) bireyler, bu<br />

rolleri sorgulamadan kabul ederler ve<br />

aksi durumlarla karşılaştıklarında ister<br />

istemez ötekileştirmek zorunda kalırlar.<br />

Damien Power’ın yazıp yönettiği, 2016<br />

yılı Avustralya yapımı Killing Ground ve<br />

Rich Ragsdale’in yönettiği, 2017 yılı ABD/<br />

Tayland ortak yapımı Ghost House filmlerinin<br />

başrollerindeki erkek karakterler,<br />

ataerkil toplumsal düzenin dikte ettiği<br />

rollerin dışına çıkmaya çalıştıklarında<br />

başrollerdeki kadın karakterlerin farklı<br />

tepkileri ile karşılaşırlar. Bundan sonraki<br />

kısımda her iki filmdeki karakterlerin belli<br />

bir noktaya kadar benzerlik gösteren ama<br />

oradan sonra ayrışan davranış biçimlerine

ve karşılaştıkları tepkilere yakından göz<br />

atacağız.<br />

*** Bundan sonraki kısım yoğun miktarda<br />

sürprizbozan içerdiğinden filmleri izledikten<br />

sonra okumanız tavsiye edilir. ***<br />

Killing Ground (2016)<br />

Klasik bir “şehirli taşraya gelir<br />

ve taşralı ile hayatta kalma mücadelesine<br />

girişir” filmi olan Killing<br />

Ground’da Ian ve Sam taşraya<br />

kamp yapmaya gelen şehirli bir<br />

çifttir. (Dış görünüşü erkeksi olmasa<br />

bile Sam’in ismi, önemli bir işaret<br />

olarak, ‘slasher’lardaki final kızları<br />

gibi erkeksidir.) Ian’ın çocukluktan<br />

kalma güzel anılarını süsleyen<br />

Gungilee Falls’ta (ıssız sayılabilecek<br />

ormanlık alanda) çadır kurarlar. Aynı yerde<br />

çadır kuran dört kişilik başka bir aile üç<br />

dört gün önce korkunç bir olaya kurban<br />

gitmiştir. Chook ve German isimli iki yerel<br />

serseri, anneye ve kızına tecavüz etmiş,<br />

sonra da daha yeni yürümeye başlamış<br />

bebekleri Ollie hariç bütün aileyi<br />

acımasızca öldürmüştür. Çiftimiz Ollie’yi<br />

bulur, sonra taşralı tecavüzcü katillerle<br />

karşılaşır ve beklenen hayatta kalma<br />

mücadelesi başlar. Mücadelenin bir yerinde<br />

Sam, Chook tarafından yakalanmış,<br />

Ian ise ormanda saklanmaktadır.<br />

Arkadaşı tarafından yanlışlıkla vurulup<br />

yaralanan German ile yine Chook<br />

tarafından hunharca yere çarpılan Ollie<br />

ise biraz ötesinde kıpırdamadan<br />

yatmaktadırlar. Ian, German’ın yanında<br />

duran tüfeği alıp kadını için savaşması<br />

gerektiğini bilmektedir ama yapamaz.<br />

Bunun yerine saklanmaya devam etmeyi<br />

tercih ederek kendisine biçilen erkek<br />

rolüne uygun davranmaz. Bu sahnede<br />

German’ın yanına kadar gelen Ian,<br />

tüfeğe bakar ve büyük bir ikilemde kalır.

Ataerkil toplumsal düzene teslim olmuş<br />

seyirci, büyük ihtimalle “tüfeği al, savaş,<br />

diğer adamı öldür, sevgilini kurtar” gibi<br />

kendisine öğretilen kodları sıralamaya<br />

başlayacaktır farkında olmadan. Ian kendisinden<br />

bekleneni yapmaz ve saklandığı<br />

çalılığa geri döner. Filmin toplumsal cinsiyet<br />

rollerine ilişkin unutulmaz sahnesi<br />

hemen bundan sonra gelir. Chook, Sam’i<br />

bir ağaca bağlar ve Ian’ın teslim olmasını<br />

ister. Ian ise German’ın cebindeki araba<br />

anahtarlarını alıp kaçar. Araba sesini<br />

duyan Chook, Sam’i de yanına alarak<br />

diğer arabayla Ian’ın peşine düşer. Yolda<br />

“Erkek arkadaşın korkak tavuk gibi kaçtı”<br />

diyerek dalga geçen Chook’a Sam: “Hayır,<br />

kaçmadı, Ollie’yi kurtardı” diye yanıt verir.<br />

Arabaya giderlerken Ollie’nin sarılı olduğu<br />

bezin boş olduğunu görmüştür. Bu sahnede<br />

ataerkil toplumsal düzenin sarsılmaz<br />

gücüne bir kez daha şahit oluruz. Farklı<br />

katmanlarda da olsa aynı yapı içinde<br />

yaşamakta olan kurban ile tecavüzcü<br />

katil, toplumsal cinsiyet rolleri hakkında<br />

neredeyse birebir aynı düşünmektedir.<br />

Sam de önce Ian’ın kaçtığına inanmak<br />

istemez; kalması, kadınını koruması ve<br />

onun için savaşması gerektiği dışında<br />

başka doğru olamayacağını düşünür. Ama<br />

sonra Ollie’yi göremeyince Ian’ın yaralı<br />

bebeği kurtarmak için gittiğine inanmayı<br />

tercih ederek rahatlar. Ian’ın olay yerinden<br />

uzaklaşmasını ancak bu şekilde mantığına<br />

uydurabilir. Başka türlüsü imkân ihtimal<br />

dâhilinde değildir. Finale yaklaştığımızda<br />

çiftimiz tekrar bir araya gelir ve Sam’in ilk<br />

merak ettiği şey Ollie’nin nasıl olduğudur.<br />

Ian ise bilmediğini söyler. Sam’in başından<br />

aşağı kaynar sular dökülür ve acı gerçekle<br />

yüzleşir: Ian polisten yardım almak<br />

üzere bile olsa “gerçekten” kaçmıştır.<br />

Hayal kırıklığı ve öfke ile dolan Sam, ipleri<br />

eline alır. Erkeği tarafından kurtarılmayı<br />

beklemek yerine kendi toplumsal cinsiyet<br />

rolünden sıyrılır, savaşmaya başlar<br />

ve çiftimiz yaralı da olsa kurtulmayı<br />

başarır. Final sahnesinde, filmin hemen

aşında evlenmeye karar veren çiftimizi<br />

hastanede görürüz. Bakışlarından hâlâ<br />

Ian’a âşık olduğunu hissettiğimiz Sam,<br />

bir yandan da “seninle ne yapacağım<br />

ben” çaresizliği içinde gibidir. Killing<br />

Ground, aralarında üç dört gün olan iki<br />

ayrı olayı paralel kurguyla vererek aslında<br />

bir bakıma basit hikâyesini biraz daha<br />

süslü bir biçimde sunmaya çalışıyor ve bu<br />

tercihiyle istediğini almayı da başarıyor.<br />

Yukarıdaki paragrafta detaylıca bahsetmeye<br />

çalıştığım toplumsal cinsiyet rolleri<br />

hakkında seyirciyi özeleştiriye zorlayan<br />

sahneler bu denli güçlü olmasa, izlenip<br />

unutulacak sıradan bir film olma ihtimali<br />

çok yüksek.<br />

Ghost House (2017)<br />

Ghost House ise egzotik bir tatil hayaliyle<br />

Tayland’a gelen Amerikalı bir çiftin<br />

başına gelen doğaüstü olayları anlatıyor.<br />

Jim ve Julie, aynı Killing Ground’daki çift<br />

gibi, filmin hemen başında evlenmeye<br />

karar verirler. Havaalanında karşılaşıp<br />

anlaştıkları Gogo isimli Taylandlı<br />

şoför/tur rehberi ile beraber<br />

Bangkok’u gezmeye başlarlar. Bu<br />

tip “Amerikalılar yurtdışı tatilinde”<br />

filmlerinde sıkça karşılaştığımız<br />

üzere burada da geri kalmış<br />

Doğu’yu aşağılama ve modern<br />

Batı’yı yüceltme diyaloglarıyla/<br />

sahneleriyle sıkça karşılaşırız.<br />

Derken çiftimiz otelde iki İngiliz<br />

(Robert ve Billy) ile tanışır ve<br />

onların kurduğu tuzak neticesinde<br />

Julie’ye intikamcı bir hayalet musallat<br />

olur. Jim, kız arkadaşını kurtarmak<br />

için “erkek rolüne” bürünerek “kendince”<br />

ipleri eline alır ama yardıma çağırdığı<br />

Gogo’nun yönlendirmesiyle, fenalaşan<br />

Julie’nin hastaneye değil de yakınlardaki<br />

bir köye götürülmesine karşı çıkamaz.<br />

Köyde Julie’ye ‘watabe’ ismi verilen<br />

intikamcı bir hayaletin musallat olduğuna<br />

kanaat getiren köylüler bir keşiş çağırır.<br />

Jim, kültürel olarak yabancı olduğu müdahaleye<br />

karşı çıksa da çaresizlikten kabul

etmek zorunda kalır, ipler bir kez daha<br />

elinden alınmıştır. Keşiş, hayaleti kovmak<br />

için bir ayin düzenler ve Julie’ye koruyucu<br />

tılsımlar takar ama genç kadın düzelmez.<br />

Tekrar direksiyona geçen Jim, Julie’ye<br />

hastaneye götürür ama aradığı ilacı orada<br />

da bulamaz. Daha sonra kendilerini bu<br />

işe bulaştıran İngilizlerin peşine düşer ve<br />

aksiyon filmlerindeki kahramanları aratmayacak<br />

fedakârlıklarda bulunarak Julie’yi<br />

kurtarır. Bütün bu olan biten esnasında<br />

Julie tamamen pasif durumdadır. Erkeğin<br />

(kimi zamanlarda yetersiz ya da çaresiz<br />

kalacak zayıflıkta olsa bile) üstünlüğü<br />

kutsanır, kadının konumu net bir şekilde<br />

belirlenir.<br />

Ghost House için en çok, “medeniyetler<br />

arası sosların çılgın bir karışımından<br />

müteşekkil, pek de lezzetli olmayan bir<br />

çorba” tanımı uygun düşecektir. Modern<br />

dünyayı temsilen Amerikalı bir çift,<br />

geri kalmış dünyayı temsilen Tayland’a<br />

tatile gelir ve tabii ki başlarına gelmey-

en kalmaz. Tayland’da olduğumuz için<br />

felaketin adresi tabii ki intikamcı hayalettir.<br />

Ancak hayaletin hareket etme<br />

tarzını belirlemek için ilginç bir tercihte<br />

bulunmuşlar. Ringu (1998) ile başlayan<br />

dönem sonrası (J-Horror başlığı altında<br />

toparlanıp Batıya, bilhassa ABD’ye sunulan)<br />

Japon korku filmleri, ABD’de bir<br />

hayli popüler olmuştu. Bu filmlerdeki hayaletlerin<br />

kurbanlarına yaklaşırken kendine<br />

özgü bir hareket tarzı vardı. (Sadako’yu ya<br />

da Kayako’yu aklınıza getirin.) Filmdeki<br />

intikamcı hayaleti Taylandlı bir adama âşık<br />

olmuş, onunla evlenip Tayland’a gelmiş,<br />

aldatıldığını öğrenince de intikam almaya<br />

çalışırken yanarak ölmüş bir Japon<br />

kadına dönüştürerek Amerikalıların kolayca<br />

benimseyebileceği, onlara yabancı<br />

gelmeyecek (hatta belki Sadako’yu veya<br />

Kayako’yu hatırlatacak) biçimde hareket<br />

etmesini sağlamışlar. Ama bütün bu detaylar<br />

birleşince ortaya garip bir bileşim<br />

çıkıyor. Ghost House, öyle çok fazla dikkate<br />

alınması gerekmeyen, çılgın ama<br />

işlevsiz bir formülün peşine takılıp giden,<br />

vasatın altında kalan bir intikamcı hayalet<br />

filmi. Toplumsal cinsiyet rolleri hakkındaki<br />

söylemleri de ataerkil düzene hizmet edecek<br />

şekilde dizayn edilmiş.<br />

Sonsöz<br />

Her iki filmin sunduğu gerçeklik üzerinden<br />

bir yorum yapmak gerekirse; ister<br />

modern Batı’nın herhangi bir şehrine ya<br />

da taşrasına gidin, ister dünyanın diğer<br />

ucundaki az gelişmiş bir ülkeye gidin,<br />

ataerkil toplumsal düzenin dikte ettiği<br />

toplumsal cinsiyet rollerini benimsemiş<br />

bireylerin çoğunluğu oluşturduğuna şahit<br />

olacaksınız sonucuna ulaşıyoruz. Şaşırtıcı<br />

mı? Pek sayılmaz. Ancak ataerkil yapı<br />

tarafından acımasızca ezilen kadınların<br />

konumu, belli bir farkındalığa ulaşması<br />

ve akabinde dönüşümü hakkında önemli<br />

laflar eden Killing Ground ilginç noktalara<br />

temas ederken, Ghost House ataerkil<br />

yapıyla hiçbir biçimde ters düşmemeye<br />

özen gösteriyor.

KISA FİLM<br />

ÖZGÜR SİNEMA<br />

YAPABİLMENİN<br />

TEK YOLUDUR<br />

FIRAT SAYICI<br />

Bu ay<br />

“Kapan” filminin<br />

yaratıcısı Korhan<br />

Günay sorularımı<br />

cevaplandıran<br />

isim oldu.<br />

UZUN FİLMİN KISASI<br />

Bu ay “Kapan” filminin yaratıcısı<br />

Korhan Günay sorularımı<br />

cevaplandıran isim oldu.<br />

“Kapan”da zor bir konuyu etkili metaforlar<br />

ve sürpriz finalle bitiren Günay’ın kısa<br />

film üzerine düşünceleri...<br />

Öncelikle biraz kendinden bahseder<br />

misin?<br />

İstanbul’da doğdum. Mimar Sinan Üniversitesi<br />

Sinema bölümünden mezun<br />

oldum. 2008’den bu yana yönetmenlik<br />

ve senaryo yazarlığı yapıyorum.<br />

Senin için kısa filmin tanımı nedir?<br />

Kısa film, bir hikaye anlatma biçimi ve<br />

yoludur. Sinema kökeni itibarı ile kısa<br />

filmden türemiştir. Hatırlayın, ilk filmler<br />

hep kısa metrajlıdır. Bu anlamda sinemada<br />

oldukça eski bir geleneğin hali<br />

hazırdaki temsilcisidir. Kısa film, özgür<br />

ve bağımsız sinema yapabilmenin<br />

neredeyse tek yoludur. Sinemanın finansla<br />

olan ilişkisi, bağımsız film<br />

yapabilmeyi neredeyse imkansız<br />

hale getirdiği günümüz dünyasında,<br />

sinemacının üzerinde herhangi bir baskı<br />

olmadan rahatça üretim yapabileceği<br />

ciddi bir mecradır. Kısa film, uzun filmin<br />

kısaltılmış hali değildir.<br />

Biraz Kapan’dan ve onu çekme nedenlerinizden<br />

bahseder misin?<br />

Kapan, bir çöp evde tıkılıp kalmış bir<br />

anne kızın hikayesini anlatıyor. Bir yalana<br />

sarılmış bu iki kadın birbirleri ile bir<br />

tür kedi fare oyunu oynarlar. İnsanoğlu,<br />

kendine medeni dediği tarihten bu<br />

yana üç şeyi gizlemeye, üzerini örtmeye<br />

çalışmıştır: Ceset, dışkı ve çöp. Bu<br />

gizleme, halının altına süpürme durumu<br />

gerçekten de çok dikkat çekici bir<br />

mesele. Benim gibi polisiye romanlara<br />

düşkün biri için, bu özellikle gizleme,<br />

üzerini örtme hali üzerine gidilmesi gereken<br />

bir mesele oldu. İnsanı tanımak,<br />

insanlığın gittiği yolu anlamak için onun<br />

sırlarını karıştırmanın iyi bir yol olduğunu<br />

düşünüyorum. Kapan, bu anlamda,<br />

benim insanoğlunu tanıma çabamın bir<br />

ürünü oldu. Ailenin ve özel mülkiyetin<br />

temelleri hakkında bir tür beyin jimnastiği

yapmış oldum.<br />

Kapan, tek bir mekanda<br />

geçen, tek bir<br />

sahneden oluşan<br />

bir film. Tek bir anda<br />

geçen bu filmde,<br />

hikayenin zamanı ve<br />

seyircinin zamanı bir<br />

ve aynıdır. Kapan,<br />

benim nazarımda<br />

biçimsel olarak diğer filmlerden ayrılmaktadır.<br />

Kapan’ı yapma isteğimin en büyük sebeplerinden<br />

biri de budur. Kapan, yurt içinde ve yurt dışında<br />

pek çok festivalde gösterildi ve ödüller aldı.<br />

Cannes Film festivalinde Short Film Corner bölümünde,<br />

İsrail’de Arava film festivalinde gösterildi.<br />

İzmir uluslararası kısa film festivalinde ikincilik<br />

ödülü, Setem İpek yolu kısa film festivalinde ise<br />

en iyi kadın oyuncu (Irmak Ünal) ve en iyi görüntü<br />

yönetimi (Durmuş Sorkut) ödüllerini aldı.<br />

Sence hızla gelişen teknolojinin, kısa filme ne gibi<br />

katkıları olabilir? Neler götürür?<br />

Sinema, doğumundan bu yana teknolojiye<br />

göbekten bağlı bir sanat biçimidir. Sinemanın<br />

kendisi bizatihi teknolojik bir icattır. Durum böyle<br />

olunca, sinema tarihi boyunca teknoloji ile son<br />

derece içeriden ve dolaysız bir ilişki kurmuştur.<br />

Sesli sinemanın doğuşu, renkli film, günümüzde<br />

CGI teknolojisi sinemanın hiç zorlanmadan<br />

içine aldığı teknolojik gelişmelerdir. Bütün bu<br />

gelişmeler sinemaya çok yeni, çok farklı anlatım<br />

olanakları getirmiş bu anlamda da sinemanın<br />

özgürleşmesini sağlamıştır. Ne var ki, bütün<br />

bu teknolojik gelişimler, sinemanın finansla<br />

olan bağını daha da sıkı hale getirmiş, finansın<br />

sanat üzerindeki tahakkümünü güçlendirmiştir.<br />

Bu da sinemanın, sinemacının bağımsızlığını<br />

neredeyse imkansız hale getirmiştir. Kısa film<br />

açıcından bakacak olursak, teknolojinin ilerlemesi<br />

ve ulaşılabilir olması özgürleştirici bir<br />

etki yaratmıştır. Son dönemde giderek artan<br />

kısa film sayısına ve prodüksiyon kalitesindeki<br />

görece artışa da bakarak bunu rahatlıkla<br />

söyleyebiliriz. Bütün bu niceliksel artışın nitelik

anlamında da bir gelişmeye neden olacağına<br />

inanıyorum.<br />

Örnek aldığın, sinemasını sevdiğin, yerli ve<br />

yabancı yönetmenler kimler?<br />

Kurosawa ve Kieslowski öğrenciliğimden beri sevip<br />

takip ettiğim ustalardır. Keza, Lütfi Akad atölyesinden<br />

mezun bir sinema öğrencisi olarak Lütfi<br />

hocanın üstümde emeği çoktur. Son dönemde ise<br />

beni en çok heyecanlandıran sinemacı Asghar<br />

Farhadi oldu.<br />

Türkiye’deki film festivalleri ve kısa filmcilere<br />

yaklaşımları konusunda neler söylemek istersin?<br />

Kısa filmin, uzun metrajın bir yedeğiymiş gibi<br />

algılandığı, yeterince önem verilmediğini gözlemliyorum.<br />

Bu çok üzücü bir durum elbette. Kısa filmin<br />

başlı başına bir uğraş, çok önemli bir anlatım<br />

aracı olduğunu yakın zamanda fark etmelerini<br />

umuyorum.<br />

Son olarak gelecek planlarından bahsedelim…<br />

Şu aralar bir uzun metraj filme hazırlanıyorum.<br />

Senaryosunu yazdığım ve yönetmenliğini<br />

eşim Canan Çelik’le birlikte yapacağımız filmin<br />

yapımcılığını da Bulut Reyhanoğlu üstlenecek.<br />

Şimdiden, Antalya Film Forum ve Boğaziçi<br />

Film Festivali Filmlab gibi önemli pitching<br />

platformlarında filmimizi tanıtmaya başladık. Bu<br />

yıl sonuna kadar filmin çekimlerini tamamlamış<br />

olmak gibi bir niyetimiz var. Sonrasında uzun<br />

metrajlı filmlerle devam etmeyi düşünsem de<br />

kısa filmi bırakmayı hiç düşünmüyorum. Kısa<br />

film özgürce film yapabilmenin şimdilik en kestirme<br />

yolu. Bu lüksü hiçbir şeye değişmem.

BÖYLE BABAYA<br />

BÖYLE KIZ<br />

Klint Eastwood’un kızı Francesca Estwood<br />

iyice beyazperdeye ısınmakta. Ocak sonunda<br />

vizyona giren Ölüm Odası-The Vault’ta<br />

James Franco ile rol alan güzel yıldız yeni<br />

filmlerle kendinden söz ettireceğe benzer.<br />

SERDAR AKBIYIK<br />

n Francesca,<br />

Clint Eastwood<br />

ve Frances<br />

Fisher’ın kızıdır.<br />

Hollywood’ta<br />

ünlü bir ismin<br />

kızı olmak<br />

her daim iyise<br />

de büyürken<br />

yaşadıkları açısından hep bir problemleri<br />

olur. Clint Eastwood’un<br />

6 çocuğundan biridir Francesca.<br />

Çoğunlukla babasız büyüdüğü<br />

söylenebilir. Daha 9 yaşındayken<br />

ölümden dönmüştür. 2001 yılbaşı<br />

sabahı Francesca ve annesi Frances<br />

Fisher ucu ucuna evlerini yakıp<br />

kül eden bir yangından kaçmışlardır.<br />

Francesca yatak odası camına<br />

tırmanıp kendisini annesinin ve bir<br />

komşusunun kollarına bırakmıştır,<br />

hemen hastaneye yatırılmış ve duman<br />

zehirlenmesi nedeni ile tedaviye<br />

alınmıştır. Aynı zamanda ellerindeki<br />

yanıklar nedeni ile de tedavi

FRANCESCA<br />

ESTWOOD<br />

edilmiştir. Clint Eastwood, kızını hastanede<br />

görmek için hemen bir uçak<br />

ile gelmiş ve kızının kurtarıcılarına<br />

şahsen teşekkür etmiştir. Baba<br />

tarafından Kimber Eastwood, Kyle<br />

Eastwood, Alison Eastwood, Scott<br />

Eastwood, Kathryn Eastwood,<br />

Morgan Easwood gibi bir çok yarıkardeşi<br />

vardır. The Star Fell on Henrietta<br />

(1995) filminde annesi ile Gerçek<br />

Suç (1999) filminde babası ile rol<br />

almıştır. Hollywood Foreign Princess<br />

kuruluşu tarafından 2013de Miss<br />

Golden Globe ilan edilmiştir. 70.<br />

Golden Globe ödüllerinde o yılın Mr.<br />

Golden Globes’u Sam Michael Fox<br />

ile Miss Golden Globe olarak görev<br />

almıştır. Miss ve Mr. Golden Globes<br />

genelde sinema ortamında çok ünlü<br />

insanların, o insanlar tarafından bir<br />

yere gelmesi istenen çocuklarına<br />

verilir. Eski Miss Golden Globes’lar<br />

Linda Evans (1964), Anne Archer<br />

(1971), Melanie Griffith (1975), Laura<br />

Dern (1982), Joely Fisher (1992), Tori<br />

Reid (1999)Dakota Johnson (Melanie<br />

Griffith’in kızı) (2006) ve Lorraine<br />

Nicholson (2007). Freddie Prinze<br />

Jr.’da 1996’da Mr. GG seçilmişti.

OYUNCUNUN ELLI TON<br />

JAMIE<br />

DORNAN<br />

James Jamie Dornan<br />

“Karanlığın Elli Tonu”,<br />

“Özgürlüğün Elli Tonu” isimli<br />

yapımlarda, başrolde yer<br />

aldı. Serinin üçüncü filmi olan<br />

Özgürlüğün Elli Tonu’nu bu ay<br />

izleyeceğiz…

U<br />

BANU BOZDEMİR<br />

n Iames Jamie<br />

Dornan, 1982<br />

yılında, Kuzey<br />

İrlanda’da<br />

dünyaya geldi.<br />

Eğitim hayatında<br />

gittiği Belfast’ta<br />

bulunan Metodist<br />

Koleji büyük<br />

rol oynadı, burada aldığı tiyatro<br />

eğitimi sonrası, oyunculuk yeteneği<br />

büyük oranda gelişti.. Üniversite<br />

eğitimi için, Teesside’ye kaydolsa<br />

da, eğitimini yarıda bırakıp, aktör<br />

olma ümidiyle, Londra’nın yolunu<br />

tutmuştur.<br />

Başarılı bir oyuncu olmasının<br />

yanında, podyumlarda aranan bir<br />

mankendi. “Calvin Klein”, “Dior” gibi<br />

markalar için manken olarak podyumlarda<br />

sahne almış, tasarımları<br />

denemiştir. Ayrıca, New York Times<br />

aktörün bu yönünü, “Altın Vücut”<br />

unvanı ile pekiştirmiştir.<br />

24 yaşında ilk defa bir sinema filmi<br />

ile kamera karşısına geçti. “Marie<br />

Antoinette” isimli, konusu Avustu-<br />

rya arşidüşesi, Fransa ile ittifak<br />

için evlilik yapmak zorunda kalan<br />

bir kadının hikayesi olan filmde,<br />

çok önemli bir rol ile olmasa da,<br />

canlandırdığı “Axel von Fersen”<br />

karakteri ile izleyicinin beğenisini<br />

kazanmayı başarmıştır.<br />

26 yaşında, “Beyond the Rave”<br />

isimli, bölgesel yerel askerlerin<br />

özgürlük mücadelelerini konu edinen<br />

filmde, başrol karakteri olan<br />

Ed’i canlandırmıştır.<br />

27 yaşında, “Shadows in the Sun”<br />

yapımı ile kamera karşısına geçen<br />

oyuncu bir anda normal bir ailenin<br />

hayatlarına giren, garip bir gencin,<br />

onların hayatlarını nasıl olumlu<br />

etkilediğini konu edinen filmde Joe<br />

isimli genci canlandırdı. Sanatçı<br />

iki kısa filmde yer almıştır. “X Returns”<br />

filmi ile başrol X karakterini<br />

canlandırmış, “Nice To Meet You”<br />

filmi ile genç adamı oynamıştır.<br />

33 yaşında yer aldığı “Grinin Elli<br />

Tonu” filmi şüphesiz, sanatçının en<br />

büyük çıkış yakaladığı yapım oldu.<br />

Başrolde yer aldığı bu yapım ile<br />

beraber tüm dünyada tanınan bir<br />

aktör olma sıfatına sahip oldu 40<br />

milyon dolarlık düşük bütçeli film,<br />

gişede tam 571 milyon dolar hasılat<br />

elde etmiştir. Filmde, cinsel dürtülerin<br />

de ötesine geçen sıra dışı hazza<br />

dayalı bir ilişki, tutkulu şekilde<br />

lanse edilmiştir. Film ile beraber,<br />

Jamie Dornan, “Altın Ahududu<br />

Ödülleri” ile En İyi Erkek Oyuncu<br />

kategorisinde aday gösterilmiştir.<br />

Ayrıca, film ve aktörleri, farklı dallarda,<br />

17 farklı kategoride ödüle<br />

aday gösterilmiştir.<br />

Sanatçı, sonrasında gösterime<br />

girecek, “Karanlığın Elli Tonu”,<br />

“Özgürlüğün Elli Tonu” isimli<br />

yapımlarda, yine başrolde yer<br />

aldı. Serinin üçüncü filmi olan<br />

Özgürlüğün Elli Tonu’nu bu ay<br />

izleyeceğiz…

Çağan Irmak<br />

yönetmenliğinde<br />

ki Gülizar Kanal D<br />

ekranlarından cumartesi<br />

akşamları izleyici<br />

ile buluşmaya başladı.<br />

HER ŞERDEN BIR HAYIR<br />

ÇIKAR MI? GÜLIZAR VE<br />

MURAT AŞK YAŞAR MI?<br />

NERGİZ KARADAŞ<br />

DİZİFUN<br />

Çağan Irmak yönetmenliğinde ki Gülizar Kanal D<br />

ekranlarından cumartesi akşamları izleyici ile buluşmaya<br />

başladı. Asmalı Konak, Çemberimde Gül Oya gibi dizilerle<br />

izleyici ekran başına bağlamış filmleri çokça izlemiş<br />

yönetmen bu kez doğduğu şehir İzmir’de başlayan bir<br />

hikâye ile izleyici karşısına çıktı. Dizide Farah Zeynep<br />

Abdullah (Gülizar), Ömer Berk Cankat (Murat) , Ebru<br />

Cündübeyoğlu (Suzan) ve Berkay Ateş (Fettah)’in yanı<br />

sıra Şerif Sezer (Hayriye), Sevtap Özaltun (Mine), Berk<br />

Erçer (Tuğrul), Osman Alkaş (Veysel), ve Zuhal Gencer<br />

(Candan) gibi çok sayıda isim yer alıyor.<br />

Her Şerde Bir Hayır Var mıdır?<br />

Dizimizin esas kızı Gülizar İzmir’de annesinin kendisini<br />

emanet ettiği Suzan ile yaşayan, en büyük hayali<br />

söylediği ve sosyal medyada patlamasını beklediği<br />

şarkılarıyla şöhreti yakalamak olan genç, güzel bir kızdır.

Gülizar ve ekürisi Fettah’ın sosyal medyadan<br />

beklentileri tam da günümüz gerçekliğine uyuyor<br />

ve birçok kişinin hayallerini ekrana taşıyor aslında.<br />

İzlerken çok daha uzun gelse de 24 saat<br />

içerisinde Gülizar’ın hayatı değişir. Bir anda<br />

sonrasında yaşanacakları daha kolay kabullenmesini<br />

sağlayacak bir sürü kötü olay yaşar.<br />

Suzan’ın çalıştığı pavyonun sahibi Şeref adındaki<br />

kadın Gülizar’ın annesine olan kinininde etkisiyle<br />

onu Suzan’ın borçlarına karşılık kendi mekânında<br />

zorla çalıştırmaya çalışır. Zaten yokluk içerisinde<br />

yaşadıkları için<br />

Suzan’ın borcunu<br />

ödeme şansı yoktur.<br />

Eş zamanlı olarak<br />

Gülizar kendisi ile<br />

evlenmek isteyen<br />

babası yaşındaki bir<br />

adamın tacizine uğrar<br />

ve adamın Şeref’in<br />

adamları tarafından<br />

öldürülmesi üzerine<br />

ilk etapta cinayet<br />

üzerlerine kalmış gibi<br />

görünür. Bu durum<br />

polise gitmeme hallerini<br />

meşrulaştırır.<br />

Fettah Şeref’in<br />

adamları tarafından<br />

vurulur. Gülizar<br />

babasını öldü bilmesine<br />

rağmen Veysel<br />

kapılarını çalar ve onu<br />

milyoner olan öz babasına götürür ve tabiî ki ölüm<br />

döşeğindeki babanın Gülizar’ın varlığından haberi<br />

olmayan eşi ve çocukları kıyameti kopartır. Baba<br />

Gülizar ile tanışmasının hemen ardından kanserden<br />

ölür. Yaşanan bunca kötü olayın ardından<br />

Gülizar milyonluk bir mirasın varisleri arasında<br />

yerini alır. Gülizar kendisini yıllarca aramayan<br />

babasını benim açımdan çok akla yatkın gelmese<br />

de bir anda affeder. Mezarı başında ona hakkını<br />

helal eder. Bunun hemen öncesinde ne tesadüftür<br />

ki babasının ailesinden ciddi kazık yemiş<br />

bir avukatı şans eseri bulur ve payına düşen<br />

mirası almak için dava açar. Gülizar ve babasının<br />

ailesi arasında bundan sonra yaşanacak miras<br />

savaşı dizinin temel çatışma noktalarından birini<br />

oluşturacaktır.<br />

Kesişen Hayat ve Tohumları Atılan Aşk<br />

Gülizar’ın babasının evi olan çiftlikte yolları<br />

Murat ile kesişir. Gülizar’ı oraya getiren kâhya<br />

Veysel’in oğlu olan Murat yakışıklı, son derece<br />

gururlu, çalışkan bir gençtir. Gülizar’ın kız<br />

kardeşi Mine ile uzun yıllardır sözlüdür. Herkes<br />

ikilinin evlenmesini beklese de Murat’ın<br />

bu konuda çekimser bir tavrı var gibidir.<br />

Gülizar’ın babası kızı Mine ile bir an önce<br />

evlenmesini istediği Murat’a Gülizar’ı da emanet<br />

eder. Bu yüzden Gülizar’ın eve gelişiyle<br />

başlayan savaşta Murat Gülizar’ın yanında<br />

olur. Sonrasında herkesi karşısına alacağını<br />

bile bile Gülizar’ı İzmir yolculuğunda yalnız<br />

bırakmamaya karar verir. Gerek onun bu<br />

tavırları, gerekse Gülizar’ın o karmaşa ve acı<br />

halinde bile onu yakışıklı bulduğunu Fettah’a<br />

ve sonrasında kendi kendisine dile getirmesi<br />

dizinin bundan sonraki seyrinin göstergesidir.<br />

İkili arasında çetin savaşlarla karşı karşıya<br />

kalacakları bir aşk olacağının sinyalleri verilir.<br />

Normalde belki de izleyici tarafından ahlaki<br />

bulunmayacak bu aşk Mine’nin Gülizar’a karşı<br />

olan düşmanca tavrı ve annesi Candan’ın<br />

Murat’ın ailesi ile olan sınıf farklarına ilişkin<br />

vurgularıyla izleyici açısından anlaşılır<br />

kılınmaya çalışılmış kanımca. Zira Gülizar’ın

kendisinden nefret eden kız kardeşine bu konuda<br />

bir sorumluluk hissetmemesi kimileri için anlaşılır<br />

bir durum haline gelecektir. Murat’ın kendisine çok<br />

âşık olan Mine’ye verdiği sözden vazgeçmesi ise<br />

ailesinin aşağılanmasına sessiz kalmayacak bir<br />

karakter olması ile anlaşılır ve hatta kabul edilebilir<br />

hale gelecektir. Söylemeden edemeyeceğim iyi ve<br />

insani yönleriyle ön plana çıkartılan Murat’ın ikinci<br />

babam olarak söz ettiği Mehmet Rıfat’ın cenazesinin<br />

ardından Mine ve ailesine destek olmak ve<br />

dolayısıyla cenaze evinde olmak yerine veteriner<br />

kliniğine gidip çalışmış olması benim açımdan senaryonun<br />

inandırıcılığına gölge düşürdü. Bununla<br />

birlikte dizinin veteriner kimliği ile Murat’ın Sokak<br />

hayvanları ile kurduğu ilişki üzerinden farkındalık<br />

mesajları veriyor olması benden artı puan aldı.<br />

Hikâyenin hızlı akmasının iyi yanları olmakla<br />

birlikte bundan sonra nelerin yaşanacağının bu<br />

kadar açık edilmesi ya da edilmiş görünmesi<br />

merak duygusunu ortadan kaldıracağından<br />

benim gibi birçok izleyicinin diziyi izlemeye devam<br />

etme noktasında çekimser davranmasına<br />

neden olacağı düşüncesindeyim. Hali hazırda<br />

yayınlanan iki bölümüyle reytinglerde üst<br />

sıralara tırmanamayan dizinin akıbetine ilişkin<br />

bir şey söylemek için erken olmakla birlikte<br />

izleyiciyi ekran başına bağlaması kolay olmayacak<br />

gibi görünüyor diyebilirim. Ne olur hep<br />

birlikte göreceğiz.

SEN ANLAT KARADENİZ<br />

Geçtiğimiz<br />

günlerde ekrana<br />

gelen Sen Anlat<br />

Karadeniz henüz ilk<br />

bölümüyle<br />

reyting<br />

sıralamasında<br />

üst sıralara<br />

yerleşeceğinin<br />

sinyallerini<br />

verirken bir yandan<br />

da eleştirilerin<br />

odağında yer aldı.<br />

GİZEM MERVE KABOĞLU<br />

TVMANIA<br />

Geçtiğimiz günlerde ekrana gelen Sen Anlat<br />

Karadeniz henüz ilk bölümüyle reyting<br />

sıralamasında üst sıralara yerleşeceğinin<br />

sinyallerini verirken bir yandan da eleştirilerin odağında<br />

yer aldı. Kadına şiddetin altını çizeceği belirtilen proje<br />

şiddet içeren sahneleri ve karakter özellikleri ile eleştiri<br />

oklarının hedefi oldu. Diziye genel çerçevede bakarak<br />

biraz üstüne düşünelim istiyorum. Genel olarak dizinin<br />

konusu şöyle: “Nefes ve Tahir’in imkansız aşkını konu<br />

alan dizide, geçmişte para karşılığı satıldığı adamın<br />

zulmünden kaçıp çocuğuyla birlikte Karadeniz’e<br />

sığınan Nefes’le, onu koruduğu için ailesinin büyük<br />

tepkisiyle karşılaşan Tahir’in hikayesine yer veriliyor.”<br />

Dizinin Komedisi de Dramı Kadar Cömert<br />

Sen Anlat Karadeniz, dram ağırlığı kadar komedi<br />

unsurlarıyla da ilk bölümden dikkat çekti. Eli yüzü<br />

düzgün, ilk bakışta seyri keyifli bir iş. Dizinin senaristleri<br />

son olarak Ver Elini Aşk’ta kalemine şahit<br />

olduğumuz Ayşe Ferda Eryılmaz ve Nehir Erdem. O di-

ANLAT DA BİN<br />

DÜŞÜN, BİR ANLAT<br />

zide de diyaloglara bayılmıştım, henüz Karadeniz<br />

kültürüne ait özgün çok fazla deyiş duyamasak da<br />

ilerleyen bölümlerde bu eksiklerinde kapanacağını<br />

umut ediyorum. Ver Elini Aşk’ta Antep kültürüne<br />

doymuştuk zira… Şiddet gören kadının, kendisini<br />

zorla eve kapatan adamla evlenmemiş olması ve<br />

bunu anlatırken “Bana bir tek orada fikrimi sordular”<br />

dediği sahne muazzamdı. Bu sapkın birlikteliği<br />

evlilikle sözde meşrulaştırmadıkları için teşekkürü<br />

borç biliyorum. Dizide sorunlu mesajlar yok mu,<br />

tabii ki var, onlara birazdan geleceğim. Öncesinde<br />

mizansenlerin oldukça sıcak olduğunun, ailenin<br />

gerçekliğinin izleyiciye geçtiğinin altını çizmek<br />

istiyorum. İç karartan motivasyondan yoksun<br />

dramların arasında komedisi de gözyaşı kadar<br />

cömert dizinin, özlemiştik.<br />

Öykü Gürman’ın Başına Talih Kuşu Konmuş<br />

Dizinin o tartışılan sahnelerine gelmeden belirtmem<br />

gerek Öykü Gürman’ın canlandırdığı Asiye<br />

Kaleli karakteri fenomenleşecek şimdiden belli.<br />

Sinan Tuzcu ile partner olan Öykü Gürman<br />

henüz oyunculuğu ile partnerine yetişmeye<br />

çalışıyor olsa da enerjisi ve rolün kalibresi ile<br />

izleyicinin gönlünü kazanacak hiç şüphem yok.<br />

Rol o kadar keyifli ki, “Gürman’ın başına talih<br />

kuşu konmuş” demekten kendimi alamıyorum.<br />

Dizinin kare ası ile Mehmet Ali Nuroğlu, ne yalan<br />

söyleyeyim ekranda görmeyi özlemişim. Son<br />

sahnede ağzından salyalar saçarak öfkelendiği<br />

anlar dizinin en etkileyici performanslarını sundu.<br />

Alkışlar…<br />

Biraz da Madalyonun Öteki Yüzüne Bakalım<br />

Dizi için “erkek şiddet uyguladı ve o sahneler<br />

ekrana geldi” eleştirisi sıklıkla yapıldı, ben<br />

konunun çerçevesini biraz daha genişletmek<br />

istiyorum. Asıl sorunun şiddetin gösteriminin<br />

yanı sıra karakterle beraber şiddeti<br />

dışsallaştırmamız olduğunu düşünüyorum.

Mehmet Ali Nuroğlu’nun başarıyla canlandırdığı<br />

Vedat Sayar karakteri tam bir psikopat olarak<br />

karşımızda. Kadını ve çocuğunu eve kapatan,<br />

kendisini istemeyen bir kadını rehin alan,<br />

korumalarla onu hapseden, sürekli şiddet<br />

uygulayan, kıskanç, takıntılı, uzun süre bu<br />

işkenceleri sürdürecek kadar saplantılı ve “sorunlu”<br />

bir karakter Vedat. Aslına bakarsanız<br />

dizide karakterler o kadar siyah ve beyaz<br />

ki, Vedat’ın dizide şeytani bir boyutta ele<br />

alındığını söylemem yanlış olmayacaktır. Vedat<br />

insani tüm bağlardan kopmuş, silah çeken,<br />

gözünü kırpmadan birine zarar veren gerçekten<br />

uzak bir karakter. “Her evde yaşanan<br />

şiddet” olaylarını ekrana taşıyacağı vaadiyle<br />

tanıtımları yapılan dizinin, ana karakterini bu<br />

kadar normalin uzağında şekillendirilmesinin<br />

dikkat çekici olduğunu düşünüyorum. Yıllarca<br />

“Trafik canavarı”, “enflasyon canavarı”<br />

tanımlamalarıyla dışarıya atfettiğimiz kötülüklerin<br />

üstesinden gelmenin asıl yolunun onların<br />

içimizde olduğunun vurgulanması olduğunu<br />

düşünüyorum. Siyah veya beyaz değil gri<br />

olduğumuzu, o canavarların içimizde yaşadığını<br />

kabullendiğimizde şiddete karşı rehabilite edici<br />

yöntemlerin geliştirilebileceğinden eminim.<br />

Özetle dizi misyonunu yerine getirir, şiddete<br />

karşı bir ünlem koyabilir mi derseniz, maalesef<br />

sanmıyorum.<br />

Şiddet Sahneleri Can Acıttı<br />

Üstelik dizide erkeğin kadının parmaklarını<br />

kırdığı bir sahne oldukça dramatik görüntülerle<br />

ekrana geldi. İlgi uyandırır, reyting getirir<br />

mi derseniz elbette şiddetin ekranda çekici<br />

olduğundan şüphe bile duyamayız ama içimiz<br />

cız etmedi desem yalan olur. Televizyonun<br />

eğitici, öğretici bir misyonu yok. Her türlü<br />

yasağa da baştan karşıyım, kamu spotu gibi<br />

diziler izlememiz anlamsız. Ancak her yıl binlerce<br />

insanın zarar gördüğü şiddet konusunda,<br />

şiddetin karşısında durulacağının ilanıyla<br />

hazırlanan bir dizide bu kadar alenen şiddetten<br />

nemalanılması da “yazık” dedirtti. Aslında ilan<br />

edilenin tam tersine hizmet edebilecek o şiddet<br />

sahneleri yalnız dizideki Nefes karakterinin<br />

değil, hepimizin canını acıttı.<br />

Erkek Himayesinde Özgürleşen Kadın<br />

Kadın ve erkek cinsiyet rollerinin altının çizildiği<br />

dizide, Vedat’ın zulmünden kaçan Nefes’in<br />

Karadenizli bir ailenin yanına sığınmasına tanık<br />

olduk. Ailenin cevvalliği ile “deli” addedilen oğlu<br />

Tahir Kaleli’nin genç kadına ilgisi tavrından belli<br />

olurken sahiplenici maço tavırları da ekrana<br />

geldi. Kadınla konuşmak için onu pazar yerinden<br />

kolundan çekerek götürmesi, sürekli emir<br />

kipi ile konuşması, adamlık ve Karadenizlilik<br />

üzerine ahkamları dikkat çekiciydi. Nefes de belli<br />

ki ilerleyen bölümlerde adamın bu tavırlarından<br />

etkilenecek. Etkilenecek de, insanın da sorası<br />

geliyor. Yahu kadın korunup kollanacak, daha aciz<br />

bir canlı olarak başka nasıl çizilebilirdi acaba?<br />

Belli dikbaşlı yapılmaya çalışılmış ama eli kolu<br />

bağlanmış karakterin, ne olurdu kadını biraz daha<br />

ayakları yere basan bir halde görseydik? Kadının

zulümden kurtulması illa başka bir erkeğin<br />

himayesiyle mi mümkün canım izleyici? “Ben<br />

özgürüm” nidaları atan kadının yanında ilk<br />

andan itibaren bir adamın gölgesi mi olmalı?<br />

Tabii ki bu bir dizi, elbette aşk da olacak… O<br />

kadın kolundan çekiştirilmese, Tahir emir kipi ile<br />

konuşmasa ne eksilirdi aşktan? Karadenizli cevval<br />

adam bu kadın ile deliliğinden kendini azletse,<br />

kadınla beraber o da sıkışıp kaldığı “erkek<br />

adam”lık kimliğinden biraz olsun soyutlansa<br />

ne olurdu? Hele bir de bu adamın henüz ilk<br />

bölümden kadından hoşlandığının belli olması<br />

itici değil mi? Alt metinleri okuduğumuzda<br />

çok tehlikeli mesajlar çıkıyor, hele ki her<br />

gün kadınlarımızı kurban verdiğimiz şiddet<br />

hayatımızın ortasındayken…<br />

Gelelim diziyle ilgili ufak notlara. Ağız kullanılan<br />

dizilerin en büyük sorunu oyuncuların her birinin<br />

başka bir ağız ile konuşması elbette. Sen Anlat<br />

Karadeniz’de de öyle… Herkes İstanbul ağzıyla<br />

konuşsa bile bu karmaşadan daha iyi olacak<br />

gibi geliyor bana. Bir de greenboxlı final sahnesi<br />

olmasaydı keşke… Karadeniz’in mükemmel<br />

manzarasını evlerimize getiren Osman Sınav ve<br />

Emre Kabakuşak imzasıyla beklenti yükselten<br />

dizinin ilerleyen bölümlerde mesajlarına da biraz<br />

daha dikkat edilmesini umuyorum. Yolun açık<br />

olsun Sen Anlat Karadeniz… Anlat da bin düşün<br />

bir anlat ne olur…

EPISODE<br />

DIRK GENTLY<br />

GiZEMLi OLAYLARI FAZLA K<br />

YORMADAN ÇÖZMEYE DEV<br />

MASİS ÜŞENMEZ<br />

Dizi: Dirk Gently’s Holistic Detective<br />

Agency<br />

Platform: Netflix<br />

Yapımcı: Max Landis<br />

Oyuncular: Samuel Barnett, Elijah Wood,<br />

Hannah Marks, Jade Eshete, Mpho Koaho,<br />

Dustin Milligan, Fiona Dourif, Osric<br />

Chau, Michael Eklund, Zak Santiago, Viv<br />

Leacock, Amanda Walsh, Izzie Steele,<br />

Neil Brown Jr., Christopher Russell, Aaron<br />

Douglas, John Hannah, John Stewart<br />

Yıl:2016-2017<br />

Douglas Adams’ı pek çoğumuz<br />

absürt komedi bilim kurgu serisi<br />

Otostopçunun Galaksi Rehberi’nin<br />

yazarı olarak tanırız. Ancak bu kitap<br />

ile fotoğraf çekip Instagram’a koymak<br />

dışında Douglas Adams külliyatına hakim<br />

sıkı Nerd’ler için Dirk Gently’s Holistic<br />

Detective Agency de özel bir yere<br />

sahiptir. Gene de hiçbir zaman da Otostopçunun<br />

Galaksi Rehberi kadar popüler<br />

olmamıştır.<br />

Daha özel bir kitlenin sevgisini kazanan<br />

Dirk Gently, son yılların parlayan yazar/yapımcı/yönetmen<br />

ve oyuncusu<br />

Max Landis tarafından BBC America<br />

için diziye çevrildi. Netflix’de de<br />

yayınlanan dizinin ilk sezonu hem Adams<br />

okuyucuları, hem de genel izleyici<br />

tarafından hızlıca tüketilince, ikinci sezonun<br />

gelmesi kaçınılmaz oldu. Geçtiğimiz<br />

ay yayımlanan ikinci sezon da ilkini arat-

EVRENiN HiZMETiNDE<br />

AFA<br />

AM EDiYOR<br />

mayan komedi anlayışı ile hikayeye kaldığı<br />

yerden devam ediyor. Ancak kötü haberi<br />

şimdiden verelim. BBC America diziyi iptal<br />

ettiğini açıkladı. Yani ne yazık ki bir üçüncü<br />

sezon olmayacak. Buna rağmen ilk iki sezon<br />

pek ekranlarda rastlanmayan komedi<br />

bilim kurgu türünde önemli bir boşluğu<br />

dolduruyor.<br />

Öncelikle ilk sezonu bilmeyenler için<br />

konuya girecek olursak. Hikayemiz Dirk<br />

Gently(Samuel Barnett) adlı gizemli bir dedektifin<br />

yolunun bir cinayetin ortasında kalan<br />

bell boy Tod(Elijah Wood) ile kesişmesi<br />

ile başlıyor. Dirk bir dedektifin yapmaması<br />

gereken her şeyi yaparak, rüzgarın kendisini<br />

savurduğu yöne giderek, olayları<br />

çözmeye çalışan bir “Holistic” dedektiftir.<br />

Ona göre evren ona olayları sunmakta ve<br />

çözmesi için yardım etmektedir. Böylece gizler<br />

önünde aralanmakta, her şey birbiri ile<br />

bağlantılı olduğundan, olaylar kendi stili ile<br />

bir şekilde çözülmektedir. Dirk’in bu tutumu<br />

başta Todd’a saçma gelse de olayın içine<br />

girdikçe sorgulamayı bırakacak ve Dirk’ün<br />

sağ kolu olacaktır. Böylece ilk sezon karakterlerin<br />

birbirlerini bulması ve seyirciye<br />

tanıtılması ile klasik Douglas Adams komedi<br />

tarzında geçer. Konuya dahil olan<br />

gene evrenin ona yol gösterdiğini söyleyen,<br />

yaşamının amacının Dirk’ü öldürmek<br />

olduğunu düşünen ve bu yolda önüne gelen<br />

herkesi de öldüren katil Bart(Fiona Dourif),<br />

Todd’un korktuğunda halüsinasyonlar<br />

gören hasta kız kardeşi Amanda(Hannah<br />

Marks), tam bir Hit girl olan Farah(Jade<br />

Eshete), bir gurup enerji emici vampir, şekil<br />

değiştirebilen gizli bir örgüt, bir(hatta iki)<br />

zaman makinesi gibi pek çok karakter ve<br />

öğe ile eğlencenin dozu artar.<br />

Konumuz Adams’a aşina olanların bildiği<br />

üzere pek karmaşık olsa da sizi içine çekmeyi<br />

başarıyor. Bunu da kendini fazla da<br />

ciddiye almadan yapıyor. Fatih Terim’in şu

sözleri Dirk’ün meselesini anlamamızda<br />

bize yol gösterecektir “Everything is<br />

something happened”. Yani sonuç<br />

büyük resme bakmamız gerekir.<br />

Bunca olayla sonlanan birinci sezondan<br />

sonra ikinci sezon bir anda garip<br />

bir masal dünyasında başlıyor. Adeta<br />

bir fantezi oyununun içine girdiğimiz bu<br />

dünyada iki farklı ulus birbirine düşmek<br />

üzere. Kötü bir büyücü bu dünyayı ele<br />

geçirmek için hain bir plan kurmuş. Bu<br />

insanların tek kurtuluş yolu da efsanedeki<br />

Dirk Gently’i bulup, bir çocuk ile beraber<br />

dünyalarına gelmelerini sağlamak.<br />

Artık kaybedecek zamanları yok.<br />

Bizim evrenimizde ise Dirk, Blackwing<br />

adlı siyah giyen adamlar tarafından<br />

tutsak edilmiş, Todd ve Farah FBI’ın en<br />

çok arananlar listesinde. Amanda vampir<br />

dostlarını bulmaya çalışıyor, Bart<br />

ise dostu Ken’in izinde dolaşmakta. Bu<br />

noktada olaylar gene ardı ardına gelen<br />

garip tesadüfler ile kenetlenirken, suda<br />

açılan portallar, havadan düşen araba<br />

ile kesişen yollar, duvarlara işlenmiş<br />

evrenler, küçük kasabanın Dirk’ün<br />

her dediğini anlayan ve yardımcı olan<br />

şerif ve yardımcısı gibi absürtlük seviyesi<br />

yukarıda bir sezon ile baş başa<br />

kalıyoruz.<br />

2001 yılında aramızdan ayrılan usta yazar<br />

Douglas Adams’ın komedi anlayışına<br />

bir kez kendinizi verdiğinizde bir daha<br />

çıkabilmeniz çok zor. Ancak o modda<br />

değilseniz bu tarzı beğenme şansınız<br />

çok az. Hatta ben izlerken bir ara bu<br />

diziyi özellikle benim için mi yapıyorlar<br />

acaba, benden başka seyredip sevebilen<br />

olabilir mi diye düşünmedim değil.<br />

İkinci sezon özellikle fazla Nerd kaçmış.<br />

Sanırım bu yüzden de seyirci sayısında<br />

gerileme olmuş ve BBC America diziyi<br />

sonlandırma kararı almış.<br />

Çevrim olarak bakılırsa, Max Landis<br />

akıcılık konusunda ikinci sezonda da çok<br />

iyi bir işe imza atıyor. Douglas Adams’ın<br />

dünyasını vermekte başarılılar. Özellikle

oyuncular çok iyi seçilmiş. Rolleri ne kadar<br />

garip olsa da son derece inandırıcı bir<br />

şekilde bize yansıtıyorlar. Tabii ki sürükleyici<br />

iki isim Samuel Barnett ve Elijah Wood<br />

ikilisi. Beraber yarattıkları bu dünyada bir<br />

Sherlock Holmes ve Doktor Watson sinerjisi<br />

sağlıyorlar.<br />

İlk sezonda Barnett’ın Dirk Gently<br />

performansı çok başarılıydı. Bu sezonda<br />

Wood’un üzerine daha fazla yük<br />

bindirilmiş gibi. Ancak bir geçiş sezonu<br />

olduğu anlaşılan ikinci sezon bizi sonraki<br />

sezonda daha büyük olaylar olacakmış<br />

gibi bir beklentiye sürüklese de ne yazık ki<br />

alınan iptal kararı diziyi havada bırakıyor.<br />

Özellikle evrenin gerçekliğinin bozulduğu<br />

Amanda’nın özellikle gelişen güçleri ile<br />

buna bir son vereceği üzerine geçen diyaloglar<br />

seyirciyi yeni sezona hazırlamak<br />

amacı ile tüm sezona serpiştirilmiş. Ancak<br />

iyi haber dizinin fanları BBC America ve<br />

Netflix’e baskı kurup diziyi devam ettirmesini<br />

istemekte. Kim bilir belki de Sense 8’de<br />

olduğu gibi iptal kararına rağmen Dirk’ün<br />

hikayesi bir film olarak geri dönüp toparlanabilir.<br />

Ama o güne kadar elimizdeki ile<br />

yetinip, Douglas Adams kitaplarında huzur<br />

bulma şansımız her zaman var.

logo

Ürünler

Kaynaklar

Şirketler

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!