H+ Sayı 1
27.07.2017 • Views
Share Embed Flag

H+ Sayı 1

ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
lexpera

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

Hukuk ve Daha Fazlası<br />

www.hplusdergi.com<br />

Mayıs - Haziran 2017<br />

<strong>Sayı</strong> 01<br />

h+<br />

ÜCRETSİZDİR<br />

İş Yaşamında<br />

Stres ve<br />

Baş Etme<br />

Yolları<br />

Yurt Dışı<br />

LL.M. Rehberi<br />

University of<br />

Wrocław<br />

Kapak Söyleşisi<br />

Av. Mehmet<br />

DURAKOĞLU<br />

Sayfa 58<br />

Mehmet GÜN<br />

Yargı<br />

Performansını<br />

Güçlendirmek<br />

Sayfa 04<br />

Murat Volkan DÜLGER Mert YAŞAR Nazlı CAN<br />

Adli Bilişim ve<br />

Ülkemizde<br />

Uygulaması<br />

Sayfa 20<br />

Devletin Spora<br />

Müdahale Hakkı<br />

Olmalı mı?<br />

Sayfa 26<br />

Uzay<br />

Madenciliğinin<br />

Hukuki Boyutu<br />

Sayfa 30<br />

+ 3 Soru 3 Cevap Avukat M. Gökhan AHİ<br />

+ Spor İstediğin Yerden Başla<br />

+ Ofis Yaşamı Mutluluk İçin İpuçları<br />

+ Üretkenlik Avukatlar İçin Coworking Fırsatları<br />

+ Teknoloji Mobil Tarayıcılar<br />

+ Hukuk Konulu Diziler #HTGAWM

Merhaba<br />

YÖNETİM VE YAZI İŞLERİ<br />

Hukuk Akademisi Eğitim ve Yayıncılık Ltd. Şti.<br />

Adına Sahibi<br />

KAAN ÖNCÜ<br />

Genel Yayın Yönetmeni:<br />

MERVE GÜLMEZ<br />

Editör<br />

SENA TUĞRUL<br />

sena@hplusdergi.com<br />

Yazı İşleri Yönetmeni<br />

ERHAN KAHRAMAN<br />

erhan@hplusdergi.com<br />

Tasarım & Dizgi:<br />

Gökçe KOCAMAN<br />

gokce@hplusdergi.com<br />

Fotoğraf Yönetmeni:<br />

Sertan TÜRYAKİ<br />

sertan@hplusdergi.com<br />

Hukuk Danışmanı:<br />

Ömer ÖZGÜR ÜNLÜ<br />

omer@hplusdergi.com<br />

Reklam & Dağıtım<br />

Eda Cansu ALPASLAN<br />

eda@hplusdergi.com<br />

BASKI<br />

TURKUVAZ HABERLEŞME VE YAYINCILIK A.Ş.<br />

A. Akpınar Mahallesi Hasan Basri Cad.<br />

No:4 Sancaktepe- İST. T. 0216.585.9000<br />

( h+) Dergisi, Hukuk Akademisi Eğitim ve<br />

Yayıncılık Ltd. Şti. tarafından T.C. yasalarına<br />

uygun olarak yayınlanmaktadır.<br />

Türk yayın hayatında Hukuk konulu çok sayıda Akademik<br />

ve Bilimsel derginin varlığına kıyasla, öznesi Avukat olan<br />

ve mesleki makallerin yanısıra güncel yaşam konularına<br />

da değinen basılı bir dergi ne yazık ki bulunmamaktaydı.<br />

Oysaki doktorlar, mühendisler, mimarlar ve benzeri meslek<br />

grupları için güncel yaşam ile mesleki gelişmeleri harmanlayan<br />

dergiler uzunca bir süredir rafları süslüyor. Hukuk Akademisi<br />

AVUKATLARIN<br />

HEM KIŞISEL<br />

HEM DE<br />

PROFESYONEL<br />

YAŞAMLARINA<br />

DOKUNAN<br />

Kapsamlı Bir<br />

Dergi SUNMAYI<br />

AMAÇLADIK.<br />

olarak bu eksikliği gidermeyi<br />

ve mesleki makalelerin yanısıra<br />

Avukatların hem kişisel hem<br />

de profesyonel yaşamlarına<br />

dokunan kapsamlı bir dergi<br />

sunmayı amaçladık.<br />

Şüphesiz en büyük teşekkürü<br />

bu dergiye bilgi ve emekleriyle<br />

değer katan yazar kadromuz hak<br />

ediyor. Onların desteği ve inancı<br />

olmasaydı bu dergi de olmazdı.<br />

Kapak söyleşisinde değerli<br />

sohbetiyle bizi onurlandıran<br />

İstanbul Barosu Başkanı Sn.<br />

Mehmet DURAKOĞLU’na yoğun<br />

temposunda ayırdığı vakit için bir<br />

kez daha teşekkür etmeyi borç biliyoruz. Son olarak, bu kapsamda<br />

bir derginin ücretsiz olarak dağıtılmasına olanak sunan ilan<br />

sahiplerine ve iş ortaklarımıza teşekkür ediyoruz. Umarız h+ yoğun<br />

iş temponuzda ufak ve keyifli bir<br />

mola vermenize vesile olur. Her<br />

türlü görüş ve önerinizi bizimle<br />

paylaşmanızdan mutluluk duyacağız.<br />

Temmuz ayında tekrar görüşmek<br />

dileğiyle.<br />

Avukat Sena TUĞRUL, Editör<br />

sena@hplusdergi.com<br />

YAYIN TÜRÜ / TRAJ<br />

Yaygın, Süreli (İki Aylık) / 5.500 Ad.<br />

HUKUK<br />

AKADEMİSİ<br />

A. Şahkulu Mahallesi Serdar-ı Ekrem Sokak<br />

15/A Galata - İST. T. 0850.532.2824<br />

M. bilgi@hukukakademisi.com.tr<br />

www.hplusdergi.com l info@hplusdergi.com<br />

Bizi Takip Edin<br />

instagram.com/hplusdergi<br />

facebook.com/hplusdergi<br />

linkedin.com/in/hplusdergi<br />

twitter.com/hplusdergi

Hukuk<br />

04 YARGI<br />

PERFORMANSINI<br />

GÜÇLENDIRMEK<br />

08<br />

20<br />

ADLI BILIŞIM<br />

VE ÜLKEMIZDE<br />

UYGULAMASI<br />

Alman ve İngiliz<br />

Dijital dünya sınırlarımızı<br />

yargılarının performans<br />

zorlarken suçu<br />

karşılaştırmasının Türk<br />

aydınlatabilecek bilgiyi de<br />

yargısı için zorunlu kıldığı<br />

yine dijital ortamlardan<br />

vakıa ve delillerin tam<br />

elde etmek zorundayız.<br />

ve doğru ifşası, yargıyı<br />

Hal böyle olunca, dijital<br />

topluma maliyet olmaktan<br />

çıkararak Türk hukukçularını<br />

hizmet ihraç eder hale<br />

getirecektir.<br />

KAPAK SÖYLEŞİSİ<br />

AV. MEHMET<br />

DURAKOĞLU<br />

İstanbul Barosu<br />

ortamlardan delil tespit<br />

etmek, kıldan DNA tespit<br />

etmek gibi uzmanlık<br />

gerektiren bir konu oldu.<br />

Av. Mehmet GÜN<br />

Başkanı<br />

Doç. Dr. Murat Volkan DÜLGER<br />

26<br />

DEVLETIN SPORA<br />

MÜDAHALE HAKKI<br />

OLMALI MI?<br />

30<br />

UZAY<br />

MADENCILIĞININ<br />

HUKUKI BOYUTU<br />

40<br />

EVLILIKTE YOLLARI<br />

AYIRIRKEN VELAYETE<br />

ORTAK OLMAK<br />

Devletin spora müdahale<br />

hakkı, hatta müdahale<br />

yükümlülüğü var mı? Yoksa<br />

Sporun Siyaset ve Hukuk<br />

Düzeni Karşısında Özerkliği<br />

olmalı mıdır? Bu soruların<br />

ciddi şekilde tartışılması<br />

gerekiyor.<br />

Uzay, halen bilinmeyenlerle<br />

dolu olabilir. Hatta orada<br />

yapılacak madencilik<br />

faaliyetleri için önümüzde<br />

uzun yıllar da olabilir. Fakat<br />

bu, uzay madenciliğine<br />

dair hukuki altyapının<br />

hazırlanmasına engel değil.<br />

Geçtiğimiz Şubat ayında,<br />

Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin<br />

ortak velayet ile ilgili verdiği<br />

bir karar oldukça ses getirdi.<br />

Hukukçular kendi aralarında<br />

bu işin hukuki boyutlarını<br />

tartışırken, çoğu gazete<br />

“velayette devrim” başlığı ile<br />

konuya dikkat çekti.<br />

Av. Mert YAŞAR<br />

Av. Nazlı CAN<br />

Av. Ayça ÖZDOĞAN<br />

44<br />

3 SORU 3 CEVAP<br />

AV. M. GÖKHAN AHI<br />

46<br />

SÖYLEŞİ<br />

DOÇ. DR. BAŞAK BAYSAL<br />

Bilişim Hukuku alanında<br />

Ekonomik krizler toplumun neredeyse tüm katmanlarında büyük değişim<br />

uzmanlaşmak için nasıl bir<br />

ve dönüşümleri beraberinde getiriyor. Özellikle reel ekonomide ortaya<br />

eğitim almak gerekiyor,<br />

çıkan olumsuz yansımalar, hukuk dünyasındaki önemli bir tartışmayı;<br />

Mesleğin ne gibi zorlukları<br />

“Sözleşmelerin Uyarlanması” konusunu tekrar gündeme taşıyor. İstanbul<br />

var? Bilişim Hukuku uzmanı<br />

Av. M. Gökhan AHİ cevapladı.<br />

Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Başak Baysal’a hem yeni kitabının<br />

detaylarını hem de konu hakkındaki düşüncelerini sorduk.

ve Daha Fazlası<br />

18<br />

56 14<br />

YURT DIŞINDA<br />

HUKUK<br />

YÜKSEK LİSANSI<br />

WROCŁAW<br />

ÜNIVERSITESI<br />

TAHKİM<br />

GELECEĞIN<br />

HUKUKÇULARI<br />

“TAHKIM” IÇIN<br />

YARIŞTI<br />

28 58<br />

ÜRETKENLİK<br />

BÜROSUNU YENI<br />

KURACAK AVUKATLAR<br />

IÇIN COWORKING<br />

FIRSATLARI<br />

HUKUK KONULU DİZİLER<br />

HOW TO GET AWAY<br />

WITH MURDER?<br />

İNCELEME<br />

INGILTERE’DE<br />

HUKUK KARIYERI<br />

06<br />

AJANDA<br />

HUKUK<br />

ETKINLIKLERI<br />

36<br />

SAĞLIK<br />

STRES VE BAŞ ETME<br />

YOLLARI<br />

42<br />

OFİS YAŞAMI<br />

MUTLULUK IÇIN<br />

IPUÇLARI<br />

52<br />

SPOR<br />

ISTEDIĞIN YERDEN<br />

BAŞLA<br />

60<br />

MOBİL TEKNOLOJİ<br />

TARAYICI<br />

UYGULAMALARI<br />

64<br />

ONLINE YAŞAM<br />

SOSYAL MEDYA<br />

KULLANIMI

Sayfa 4<br />

İngiltere<br />

Almanya<br />

Türkiye<br />

Av. Mehmet GÜN<br />

Yargı<br />

Performansını<br />

Güçlendirmek<br />

ALMAN VE INGILIZ YARGILARININ<br />

PERFORMANS KARŞILAŞTIRMASININ<br />

Türk Yargısı IÇIN ZORUNLU KILDIĞI VAKIA<br />

VE DELILLERIN TAM VE DOĞRU IFŞASI,<br />

YARGIYI TOPLUMA MALIYET OLMAKTAN<br />

ÇIKARARAK Türk Hukukçularını HIZMET<br />

IHRAÇ EDER HALE GETIRECEKTIR.<br />

2,81<br />

Türkiye’de, 2014 yılında<br />

100.000 kişiye düşen hakim<br />

sayısı 11,4 olup bu rakam<br />

AB ülkelerinde 10,4 - 11,5<br />

aralığında iken Almanya’da 23,9<br />

hakimle en yüksek; İngiltere’de ise<br />

3,3 hakimle en düşüktür. Almanya AB<br />

ortalamasının 2, İngiltere’nin 8 katı<br />

kadar; İngiltere ise AB ortalamasının<br />

3’te 1’i; Almanya’nın 8’de 1’i kadar<br />

fazla hakim çalıştırmaktadır.<br />

Hakim<br />

Başına Düşen<br />

Dava <strong>Sayı</strong>sı<br />

4<br />

1.487<br />

414<br />

262<br />

Türkiye<br />

İngiltere<br />

Almanya<br />

Aynı yıl içinde açılan dava sayısı<br />

Türkiye’de 3.706.000, İngiltere<br />

2.815.000 ve Almanya’da 5.064.000<br />

olup, nüfus ve ekonomiye göre<br />

karşılaştırılabilir büyüklüktedir.<br />

İngiltere’de 1 hakime düşen dava<br />

sayısı 1.487 ile 262 dava düşen<br />

Almanya’nın 7 katı, 419 dava düşen<br />

Türkiye’nin 3 katı daha fazladır.<br />

Bir Türk hakim, 1 Alman hakimin<br />

iki katı; İngiliz hakimin ise yaklaşık<br />

3’te biri kadar davaya bakması<br />

gerekmektedir. İngiliz hakimin<br />

yarısı kadar davaya bakan Türk<br />

hakimi iş yükü altında boğulmakta;<br />

dava sayısını Almanya seviyesine<br />

indirmeye çalışmaktadır.<br />

İngiliz yargısı, davaların % 98’inde<br />

uzlaşma sağlarken Alman yargısı<br />

sadece % 38’ini sulh edebilmekte.<br />

Türkiye’de ise durum oldukça vahim...<br />

Türkiye’de davaların % 2’nde bile sulh<br />

sağlanamamakta. Davaların % 98’inde<br />

tatmin edici olmayan kararlar veren yargı,<br />

toplumda uzlaşmayı artırıp ihtilafları<br />

azaltmak yerine adeta körüklemekte<br />

olan mahkemeler, uyuşmazlıkları barışla<br />

sonuçlandırılarak uzlaşma yeri değil, tam<br />

tersine yeni uyuşmazlıklar doğurma yeri<br />

haline gelmiş bulunmaktadır.<br />

5,06<br />

3<br />

3,76<br />

Toplam<br />

Dava <strong>Sayı</strong>sı<br />

(Milyon Adet)<br />

Yargıdan memnuniyet aynı seviyelerde<br />

olan Almanya’da hakim çokluğundan<br />

ve yargı bütçesinin yüksekliğinden;<br />

İngiltere’de ise yüksek yargılama<br />

maliyetlerinin adalete erişim hakkını fiilen<br />

kısıtladığından şikayet edilmektedir.<br />

2014 yılında Yargı bütçesi Almanya’da<br />

12.7; İngiltere’de 6; Türkiye’de ise 2.5 Milyar<br />

Avro’dur. Almanya, İngiltere’deki adalete<br />

erişim şikayetlerini İngiltere’nin iki katı<br />

bütçe ayırmak ve 8 katı fazla hakim<br />

çalıştırmak suretiyle çözmüş olmasına<br />

karşın; ancak yine de İngiltere’nin<br />

3’te biri kadar uzlaşma performansı<br />

gösterebilmektedir.

100.000 Kişiye Düşen<br />

4<br />

Dava <strong>Sayı</strong>sı<br />

Arada bu kadar bariz ve büyük fark<br />

olmasının temel sebebi, İngiltere’de her<br />

uyuşmazlıkta olayların ve delillerin -<br />

aleyhe olsa bile - dürüştçe tam ve doğru<br />

ifşa ve ibrazı geçerli iken Almanya’da<br />

iddiayı ispat etme - ispat edilebilecek<br />

şeylerin iddia edilmesi sisteminin geçerli<br />

olmasıdır.<br />

Tam ve doğru ifşa ve ibraz sistemi,<br />

hakimin davadaki iş yükünü % 90<br />

azaltırken tarafları uzlaşmaya zorlamakta;<br />

yargılamada mahkemeye düşün iş yükünü<br />

azaltarak her daim iyiye giden bir döngü<br />

oluşturmaktadır. 2011 yılındaki bir ankete<br />

göre tam ve doğru ifşa sistemine sahip<br />

olan İngiltere, Hollanda ve İsviçre’de yargı<br />

hizmetlerinden memnuniyet ve yargılama<br />

hızı, bu sisteme sahip olmayan ülkelere<br />

göre oldukça yüksektir.<br />

Almanya’dan iktibas edilmiş olan<br />

iddiayı ispat etme sistemi, Türkiye’de<br />

yozlaşmış; uyuşmazlık konusu olaylar ve<br />

delilleri tarafların işlerine geldiği şekilde<br />

cımbızlayarak ifşa ve ibraz etmesine,<br />

yargılamaların da mahkemeyi kandırma<br />

çabasına dönüşmüştür. Bu yozlaşma<br />

doğal ve kaçınılmazdır. Çünkü Aman<br />

toplumu düzen, organizasyon ve onu<br />

iyi işleten mekanizmalara itibar eder;<br />

bireylere itimadı en sona bırakır. Bu<br />

konularda Alman toplumundan çok farklı<br />

olan Türk toplumunda bireylere ve onların<br />

iyi niyetine daha çok itimat edilmekte;<br />

düzen ve organizasyon, bireylerin<br />

inisiyatifine daha çok bırakılmaktadır.<br />

Türkiye, sosyolojik ve kültürel olarak<br />

farklı olduğu Alman yasalarını tercüme ve<br />

iktibas etmesinin sonuçlarının farkında<br />

olmalıdır.<br />

Türkiye, İngiltere ve Almanya<br />

arasındaki farklar, başarı ve zayıflıklar<br />

analiz edilip dersler çıkarılarak bu<br />

farkındalığı sağlayabilir; adalete erişim<br />

hakkını güvence altına alırken yargısını<br />

ve yargılamalarını etkin ve verimli<br />

çalıştıracak kendine özgü bir sistem<br />

kurabilir. Yargı performansı, Türkiye’nin<br />

kendi ihtiyaçlarına cevap veren özgün bir<br />

tam ve doğru ifşa ve ibrazı getirilmesi<br />

suretiyle kolaylıkla artırılabilir.<br />

Tam ve Doğru İfşa ve İbraz, yargının<br />

tüm paydaşlarına büyük kazançlar ve<br />

fırsatlar getirecektir. Önlerine tekemmül<br />

etmiş dosyalar gelmesi, hakimlerin hızlı<br />

ve sıhhatli kararlar vermelerini, adalette<br />

İngiltere<br />

3,3<br />

Almanya<br />

23,9<br />

Türkiye<br />

11,4<br />

“YARGI<br />

PERFORMANSI,<br />

TÜRKIYE’NIN KENDI<br />

IHTIYAÇLARINA<br />

CEVAP VEREN<br />

Özgün Bir Tam ve<br />

Doğru İfşa ve İbrazı<br />

GETIRILMESI<br />

SURETIYLE<br />

KOLAYLIKLA<br />

ARTIRILABILIR.”<br />

Sayfa 5<br />

kaliteyi ve saygınlıklarını artıracaktır.<br />

Avukatların sorumlulukları, iş kaynakları<br />

hızla artacak, paralel olarak etkinlik ve<br />

saygınlıkları yükselecek; hem adalete<br />

güven güçlenecek hem de daha az<br />

sayıda hakimle daha çok sayıda ve daha<br />

yüksek kalitede hizmet üretilebilecek;<br />

toplumda uzlaşma ve işbirliği kültürü hızla<br />

gelişecektir.<br />

Yargı Türkiye’ye maliyet olmaktan<br />

çıkarak yüksek katma değer sağlar hale<br />

gelmesi, hukuk sektörünün büyüyerek<br />

Türkiye’yi uluslararası uyuşmazlık<br />

çözüm merkezi haline getirmesi, Türk<br />

hukukçuların hizmet ihraç eder hale<br />

gelmesi hayal değildir; gerçekleşmesi için<br />

uyuşmazlık çözümünde dürüstlük ilkesinin<br />

tam ve doğru ifşa yoluyla sağlanması<br />

yeterlidir.<br />

Av. Mehmet GÜN<br />

Gün+Partners<br />

mehmet.gun@dahaiyiyargi.org<br />

12.770<br />

3<br />

Toplam<br />

Yargı Bütçesi<br />

(Milyar Euro)<br />

6.006<br />

2.455<br />

Almanya<br />

İngiltere<br />

Türkiye

Sayfa 6<br />

HALİT ÇELENK HUKUK ÖDÜLLERİ<br />

ETKİNLİK AJANDASI<br />

Üçüncü kez<br />

düzenlenen Halit<br />

Çelenk Hukuk<br />

Ödülleri, 1 Mart<br />

2017 tarihine kadar eserlerini<br />

seçici kurula gönderen<br />

katılımcılardan ödüle layık<br />

görülenlerin 5 Mayıs Cuma<br />

günü onurlandırılmasıyla<br />

gerçekleşecek. 2011 yılında<br />

kaybettiğimiz hukukçu Halit<br />

Çelenk adına üç yıldır verilen<br />

ödüllerin amacı “Yaşamda<br />

ve hukukta devrimci<br />

duruşun, adaletsizliğe karşı<br />

mücadelenin simgelerinden<br />

olan Halit Çelenk’in hukuk<br />

mücadelesi ve eserleri<br />

doğrultusunda, toplumsal<br />

ilişkiler ile hukuk arasında<br />

bağlantı kuran yayın,<br />

tez veya diğer eserlerin<br />

üretilmesini teşvik etmek”<br />

olarak açıklanırken, eser<br />

konusunun ise serbest<br />

olduğu belirtilmişti. Üstelik<br />

katılımcıların hukukçu<br />

olmaları da gerekmiyor<br />

Prof. Dr. Rona Aybay, Prof.<br />

Dr. Korkut Boratav, Prof.<br />

Dr. Ali Murat Özdemir, Yard.<br />

Doç. Dr. İlker Kılıç, Av. Erşen<br />

Şansal, Av. Başar Yaltı, Av.<br />

Barış Aybay, Serpil Çelenk<br />

Güvenç, Av. Bilgütay Hakkı<br />

Durna, Ali Rıza Aydın ve<br />

Av. Özlem Şen Abay’ın yer<br />

aldığı Seçici Kurul tarafından<br />

değerlendirmelerin yapıldığı<br />

etkinliğe Türkiye Barolar<br />

Birliği de katkı sağlıyor.<br />

KİM DÜZENLİYOR?<br />

Halit Çelenk<br />

Hukuk Ödülleri<br />

Düzenleme<br />

Kurulu<br />

NEREDE?<br />

Ankara<br />

NE ZAMAN?<br />

05 Mayıs 2017<br />

KATILIM BEDELİ<br />

Ücretsiz<br />

DETAYLI BİLGİ<br />

bilgi@halitcelenk.org<br />

AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNDA GÜNCEL GELİŞMELER KONFERANSI<br />

KİM DÜZENLİYOR?<br />

Ankara Üniversitesi<br />

Hukuk Fakültesi<br />

Avrupa Birliği<br />

Hukuku Anabilim<br />

Dalı ve ATAUM<br />

NEREDE?<br />

Ankara<br />

Ankara Üniversitesi<br />

Hukuk Fakültesi<br />

Avrupa Birliği<br />

Hukuku<br />

Anabilim Dalı ve Avrupa<br />

Toplulukları Araştırma ve<br />

Uygulama Merkezi (ATAUM)<br />

tarafından 11 Mayıs’ta<br />

düzenlenmesi planlanan<br />

Avrupa Birliği Hukukunda<br />

Güncel Gelişmeler<br />

Konferansı, özellikle AB<br />

Hukuku alanında yüksek<br />

lisans ve doktora yapan<br />

genç akademisyenlerin<br />

tebliğleriyle hareket<br />

kazanacak. Tebliğ<br />

çağrılarının Şubat 2017’de<br />

sona erdiği konferans<br />

için kabul bildirimleri ise<br />

Mart ayı başında dağıtıldı.<br />

Konferansta Avrupa Birliği<br />

Kurumsal Hukuku, Avrupa<br />

Birliği Maddi Hukuku ve<br />

Türkiye-Avrupa Birliği<br />

İlişkilerinin Hukuki Boyutu<br />

ana başlıklarında tebliğler<br />

yayınlanması bekleniyor.<br />

Öte yandan, yakın dönemde<br />

Birleşik Krallık’ın Avrupa<br />

Birliği’nden çıkış kararıyla<br />

sonuçlanan ve “Brexit” olarak<br />

bilinen sürecin hukuki boyutu<br />

da tebliğ başlıkları arasında<br />

yer alıyor.<br />

NE ZAMAN?<br />

11 Mayıs 2017<br />

KATILIM BEDELİ<br />

Ücretsiz<br />

DETAYLI BİLGİ<br />

ataum.ankara.edu.tr<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 7<br />

ANKARA YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ ULUSLARARASI SEMPOZYUMLARI<br />

Ankara Yıldırım<br />

Beyazıt<br />

Üniversitesi<br />

Hukuk Fakültesi<br />

ile Ticaret ve Fikri Mülkiyet<br />

Hukuku Uygulama ve<br />

Araştırma Merkezi, iki yıldır<br />

başarıyla tamamlanan<br />

sempozyum serisine Mayıs<br />

ayı sonunda arka arkaya iki<br />

etkinlikle daha devam ediyor.<br />

25 Mayıs Perşembe günü<br />

düzenlenecek olan III. Fikri<br />

Mülkiyet Hukuku Uluslararası<br />

Sempozyumu’nda Patent<br />

Hukuku ele alınacak. Merkez<br />

hemen ertesi gün, 26 Mayıs<br />

Cuma, III. Ticaret Hukuku<br />

Uluslararası Sempozyumu ile<br />

Banka ve Sermaye Piyasası<br />

Hukukuna odaklanıyor.<br />

Her iki sempozyum da<br />

Türkçe ve İngilizce dillerinde<br />

sunulurken, Ticaret Hukuku<br />

Sempozyumunda İngilizceye<br />

ek olarak Almanca simültane<br />

çeviri hizmeti de sağlanacak.<br />

KİM DÜZENLİYOR?<br />

Ankara Yıldırım<br />

Beyazıt Üniversitesi<br />

Hukuk Fakültesi<br />

& Ticaret ve Fikri<br />

Mülkiyet Hukuku<br />

Uyg. ve Ar. Merkezi<br />

NEREDE?<br />

Ankara<br />

NE ZAMAN?<br />

25 - 26 Mayıs 2017<br />

KATILIM BEDELİ<br />

Ücretsiz<br />

DETAYLI BİLGİ<br />

commerciallaw@ybu.edu.tr<br />

ABERDEEN ÜNİVERSİTESİ ULUSLARARASI TAHKİM YAZ OKULU<br />

Birleşik Krallıktaki en<br />

iyi ilk 15 üniversite<br />

arasında yer<br />

alan Aberdeen<br />

Üniversitesi Hukuk Fakültesi,<br />

29 Mayıs – 9 Haziran<br />

2017 tarihleri arasında<br />

“Uluslararası Tahkim Yaz<br />

Okulu” programı düzenliyor.<br />

Tahkim alanında farklı<br />

ülkelerden dünyaca ünlü<br />

akademisyenlerin ve<br />

avukatların vereceği eğitim;<br />

öğrencilere uluslararası bir<br />

ticari tahkimin en başından<br />

en sonuna kadar kılavuzluk<br />

ediyor. Bu eğitim sırasında<br />

tahkim sürecinin her<br />

aşamasının tatbiki yönleri<br />

mercek altına alınıyor.<br />

Eğitimin merkezinde sınıf<br />

içi münazaralar ve atölye<br />

çalışmaları yer alıyor ve<br />

bu sayede öğrencilerin<br />

bu alanda çalışmak<br />

için ihtiyaç duydukları<br />

becerileri uygulamalı olarak<br />

geliştirmeleri planlanıyor.<br />

İki haftalık kurs boyunca<br />

öğrencilere çalışma<br />

materyalleri sağlanırken,<br />

gerçekçi bir tahkim<br />

mizanseni oluşturabilmek<br />

amacıyla her öğrenciye<br />

davalı ya da davacı rolü<br />

veriliyor.<br />

KİM DÜZENLİYOR?<br />

Aberdeen<br />

Üniversitesi Hukuk<br />

Fakültesi<br />

NEREDE?<br />

Aberdeen, İskoçya<br />

NE ZAMAN?<br />

29 Mayıs - 09<br />

Haziran 2017<br />

KATILIM BEDELİ<br />

£2800<br />

+ Konaklama Bedeli<br />

DETAYLI BİLGİ<br />

www.abdn.ac.uk<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 8<br />

KAPAK SÖYLEŞİSİ<br />

Avukat Mehmet Durakoğlu<br />

“Ben Okula<br />

Girdiğim İlk Gün<br />

Avukat<br />

Hissetmiştim<br />

Kendimi.”<br />

Avukatlık mesleğinin<br />

duayenlerinden İstanbul<br />

Barosu Başkanı Mehmet<br />

Durakoğlu ile yaşamı<br />

ve Türkiye’nin hukuk yolculuğu<br />

hakkında özel bir söyleşi<br />

gerçekleştirdik. Durakoğlu, bir<br />

yandan henüz çocuk yaşta, bir<br />

daktilonun mekanik takırtısıyla<br />

başlayan hukuk ilgisini<br />

ve ardından gelen fakülte<br />

yıllarını anlatırken, diğer yandan<br />

Türkiye’nin Son 30 Yılını bir<br />

hukukçu gözüyle resmetti.<br />

Fotoğraf: Orhan GEÇGİN<br />

Işık: Cüneyt ALKOÇ<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 9<br />

1982’DE İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ<br />

HUKUK FAKÜLTESİ’NDEN MEZUN<br />

OLDUNUZ. ÖNCESİNE DÖNERSEK<br />

HUKUK OKUMAYA NE ZAMAN<br />

VE NASIL KARAR VERDİNİZ?<br />

Çocukluğumun özlemidir Avukatlık.<br />

Ben daktilo ile büyüdüm babamın<br />

yazıhanesinde. Ofislerin adı<br />

yazıhaneyi o zamanlar. Kâtibiydim<br />

ben babamın. Kâtipti sekreterlerin<br />

adı... ERİKA’ydı daktilom benim.<br />

ERİKA bir daktilo markasıdır. Ama,<br />

daktiloların Mercedes’idir. Muhteşem<br />

kayan bir şaryosu vardır. Şeridi,<br />

isterseniz kırmızı- siyah iki renk<br />

olabilir. Satır sonuna geldiğinde<br />

uyaran bir zil sesi vardır. Vurduğu<br />

yerde harf biter.<br />

Bir Anadolu kentinin 1968 yılında,<br />

henüz 12 yaşındayken, böyle başladı<br />

bende hukuk semptomları. Henüz<br />

yanlışlıkların “delete” edilerek<br />

silinemediği, her yanlış tuş basımının<br />

“sayfa güzelliğini” bozduğu, üzerine<br />

vurulan yeni harfin aslında “acemiliği”<br />

anlattığı yıllardaydık. Hiç bu kadar<br />

dikkat kesilmemiştim ben yaşama,<br />

ERİKA’ya...<br />

Çocuklar için en ciddi şey,<br />

oyuncaklarıdır diye duymuştum.<br />

Benim en ciddi oyuncağımdı<br />

ERİKA. Ben de top oynadım, elma<br />

ağaçlarından ben de kopardım<br />

elmaları, benim de oldu haylazlıklarım<br />

ama, bir yaşamın biçimlendiğini<br />

fark etmeden gelişen zamana esir<br />

olduğumda, biçimlenen yaşamın<br />

avukatlık olduğunu sonradan<br />

anlayacaktım. Eski kitaplar kokardı.<br />

Çoğu kez toz kokardı. Toz kokusunu<br />

bilir misiniz? Hele hukuk kitapları<br />

mutlaka toz kokardı... Tiyatrocunun<br />

sahne tozunu yutması gibi yutardı<br />

avukatlar da kitap tozlarını. Avukat<br />

kitap ilişkisi de daktilo ilişkisi kadar<br />

muhteşemdi. Dedim ya 1968 yılıydı<br />

ve her yazıhanede sadece bir duvara<br />

yerleşecek kadar kitaplar, bu ülkenin<br />

toplam mevzuatı idi sanki... O kadardı<br />

yani. Her avukat yazıhanesinden<br />

adliye yönetilebilirdi sanki. Swartz<br />

adını, Ebulula Mardin ismini, Hirch’i,<br />

Sulhi Dönmezer’i ben daha o yaşımda<br />

kitaplardan tanımıştım. Daha 12<br />

yaşındaydım. Bu adamlar sayfalar<br />

dolusuydu, anlamadığım dilde bir<br />

şeyler yazıyorlardı ve sonradan<br />

çok sevmiştim, kitap kokuyorlardı.<br />

Babamın akıl hocalarıydılar.<br />

Büyük adamlar olmalılar diye<br />

düşünüyordum. Öyle ya babamdan<br />

bile çok biliyorlardı. Sonraki yıllarda<br />

bir gün - ki o günü unutamam -<br />

“Kurtçuklardan muhteşem kelebekler<br />

yapmayı becerebilen insanlardır<br />

avukatlar” demişti babam. Onu<br />

becerebilirse bir insan avukat olur<br />

demişti. Yıllar sonra üstelik de<br />

birdenbire “sen de avukat ol” demişti<br />

bana... “Yaparsın” demişti. ERİKA’yla<br />

göz göze gelmiştim.<br />

AVUKATLIK MESLEĞİNE<br />

İLİŞKİN İDEALLER, HAYALLER<br />

VE BEKLENTİLER TÜM HUKUK<br />

FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİ İÇİN<br />

TEMEL MOTİVASYON KAYNAĞI.<br />

SİZİN ÖĞRENCİLİK YILLARINIZDA<br />

BU MESLEĞE İLİŞKİN İDEALLERİNİZ<br />

NELERDİ?<br />

En kanlı dönemlerin öğrencisi olmak<br />

varmış yaşamımda. 12 Eylül 1980<br />

darbesine çeyrek bile kalmamışken;<br />

1976’da başlamıştım İstanbul Hukuk’a.<br />

Kalacak yerim olsa getirirdim ERİKA’yı<br />

da. Otelde kalıyordum... Başka yerlerin<br />

kalacak güvende olmadığı, öğrenci<br />

yurtlarının silahlarla tarandığı devirlerdi...<br />

Sokaklar kurşun trafiğinden mustaripti.<br />

Yayasız ve hukuksuzdu.<br />

Biliyor musunuz, ya da nereden<br />

bileceksiniz! Ben okula girdiğim ilk<br />

gün avukat hissetmiştim kendimi. O<br />

kadar içinden geliyor ve içimde o kadar<br />

yaşatıyordum ki bu mesleği, ben okulu<br />

bitirmeyecektim de onlar diploma<br />

vereceklerdi sanki...Sanki onlar çağırmıştı<br />

beni okula.<br />

“O KADAR IÇINDEN<br />

GELIYOR VE<br />

İçimde<br />

O Kadar<br />

Yaşatıyordum ki<br />

Bu Mesleği,<br />

BEN OKULU<br />

BITIRMEYECEKTIM<br />

DE ONLAR<br />

DIPLOMA<br />

VERECEKLERDI<br />

SANKI...<br />

SANKI ONLAR<br />

ÇAĞIRMIŞTI<br />

BENI<br />

OKULA”<br />

Şu yanımdan geçen insanlar falan,<br />

onlar da bilmeliydiler ki ben Hukuk<br />

Fakültesi talebesiydim. Yürüyüşümün bile<br />

değiştiğinin farkındaydım. Ben farklıydım.<br />

Onlar fark etmiyorsa bana neydi... Bu okul<br />

bitecekti. Bitirecektim ve kurtçuklardan<br />

muhteşem kelebekler yapacaktım.<br />

Beni Avukat öyküleri büyütmüş,<br />

fakülteye kadar da getirmişti. Benimkisi<br />

sıradan bir öğrencilik değil de, sanki doğal<br />

bir sürecin bu aşamasıydı.<br />

4<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 10<br />

AVUKATLIĞA ADIM ATARKEN SİZE<br />

İLHAM VEREN İSİMLER KİMLERDİ?<br />

Avukatların biat etmediklerini, ram<br />

etmediklerini, boyun eğmediklerini<br />

öğrencilik yıllarımda Orhan Apaydın’dan<br />

öğrenmiştim.<br />

Dedim ya öyküler büyütmüştü beni<br />

diye. Ne şanlı bir direniştir o... Baro<br />

Başkanlığı boyunca, cezaevlerindeki<br />

sanıkların hastaneye götürülürken “sevk<br />

zinciri” denilen zincirlere bağlanmasının<br />

insan onuru ile bağdaşmadığını<br />

söylerken birgün kendisine de sevk zinciri<br />

vurulacağını düşünmüş müydü? Başkan<br />

olarak bunun mücadelesini verdikten<br />

sonra 12 Eylül Darbesi Baroyu basmış,<br />

kapılarını mühürlemiş ve Başkanı Orhan<br />

Apaydın’ı mahpuslara göndermişti. O<br />

da mahpusta hastalanmıştı da sevk<br />

zincirine vurmaya kalkışmışlardı. İstemedi,<br />

vurdurmadı kendini. Vurdurmadı ve öldü.<br />

Barosunu darbelerin direnç merkezi yapan<br />

adam ölmüştü. Darbelerin mahkemeleri<br />

yurtdışına çıkış yasağı koyduğu için daha<br />

60’ında ölmüştü.<br />

Bir yaşamın inanç uğruna sonlanması<br />

bana hep saygın gelmiştir. O’nun<br />

avukatlar için öldüğünü düşündüm hep.<br />

Avukatlar daha dik yürüyebilsinler diye.<br />

Onlara kaideler yapıp, dikerim heykellerini<br />

yüreğime o günden bu yana.<br />

Avukatlığımın yüreğimde yer ettirdiği,<br />

yaşadıkça saygıyla anacağım Sevgili<br />

Hocam Prof. Dr. Uğur Alacakaptan’ın<br />

yanında ise stajda ve sonrasında<br />

öğrendiklerimi engin bir deneyim<br />

“AVUKATLARIN BIAT<br />

ETMEDIKLERINI,<br />

RAM<br />

ETMEDIKLERINI,<br />

BOYUN<br />

EĞMEDIKLERINI<br />

ÖĞRENCILIK<br />

YILLARIMDA<br />

Orhan Apaydın’dan<br />

ÖĞRENMIŞTIM.”<br />

diye sakladım. Darbe hukukunun<br />

acı tadını ben de içinden alıyordum<br />

işte... Hukuksuzluğun ya da. Ben haklı<br />

davaların karar duruşmalarından başı<br />

önde çıkmanın yüreğine yüklediği yükü<br />

taşıyarak başladım avukatlığa. Dişimi<br />

de yumruğumu da sıkıp, biriktirmemeye<br />

çalışmıştım bunun kinini. Biliyordum insan<br />

yüreğinde bir yüktü kin, Taşınmamalıydı.<br />

Mesleğime ilişkin bileylenmedir benim<br />

yaşadıklarım. Beni oluşturan değerlerin<br />

izi işte.<br />

30 YILI AŞAN MESLEK HAYATINIZDA<br />

4 DÖNEM BAŞKAN YARDIMCILIĞI<br />

GÖREVİNİ ÜSTLENDİNİZ.<br />

TÜM BU SÜREÇ BOYUNCA<br />

AVUKATLIK MESLEĞİNE VE<br />

MESLEKTAŞLARINIZIN KARŞILAŞTIĞI<br />

SORUNLARA İLİŞKİN EN BELİRGİN<br />

GÖZLEMLERİNİZ NELERDİ?<br />

Anlattıklarımı yaşarsanız “mücadele”<br />

denilen kavram, başka yaşamların<br />

aynı kavrama yükledikleri anlamlardan<br />

farklılaşır. Genleriniz de sizi bu yönde<br />

güdülüyorsa kaçamazsınız. Ben Sevgili<br />

Başkanım Kazım Kolcuoğlu’nun çağrısıyla<br />

geldim Baro Yönetimi’ne. Öncesindeki<br />

siyasal öz taşıyan uğraşlarıma devam<br />

etmek yerine bu görevi yeğlememin<br />

nedeni, Baronun hak ettiği etkinlik<br />

noktasına taşınabileceğine dair<br />

inancımdı. Bence İstanbul Barosu bir<br />

Baro olmanın çok ötesine taşınabilirdi.<br />

Sonrasında da Ümit Kocasakal<br />

başkanlığında bu algının tüm Türkiye’de<br />

yaygınlaştığını gördükçe tercihimdeki<br />

haklılık da çıktı. Bugün İstanbul Barosu<br />

sadece avukatların değil, yurttaşların<br />

da Barosu olmayı başarabilmiş bir<br />

kurumsallığa sahiptir. Bunu önemsiyorum<br />

ve dahası böyle bir örgütleri olduğu<br />

için meslektaşlarımın da önemsediğini<br />

biliyorum.<br />

Böylesine bir etkinlik noktasına<br />

ulaşabilmiş olmak, yargı dünyasında<br />

taleplerinizin her koşulda karşılanması<br />

olanağını sağlamasa bile, bir itiraz<br />

mesleği olan avukatların kendileri için bir<br />

“Direnç Merkezinde” örgütlenmeleri çok<br />

önemli olabiliyor. Bu ülkenin hukuk devleti<br />

olabilmesini sağlamak ve bu bağlamda<br />

yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı gibi<br />

kavramları yerli yerine oturtmak, özellikle<br />

de bu konjonktürde bizim için temel<br />

görevdir. Avukatlar, yargının bağımsız<br />

olmadığı atmosferde nefes alamazlar. Bu<br />

alandaki mücadele “bedelini göze alarak”<br />

yapılan mücadeledir. Bizim için de öyle<br />

oldu. Soruşturmalar geçirdik. Yargılandık.<br />

Mahkum olsak mesleğimiz bile elden<br />

gidecekti.<br />

Kuşkusuz sorunları sadece bu<br />

düzlemde ele almak yetmez. Mesleğimizin<br />

kendisine özgü sorunlarına da çözüm<br />

aramak ve bulmak zorundaydık. Ancak<br />

bir gerçeği gözlemlemek olasıydı. Hukuk<br />

Devleti olmak yolundaki mücadelenin<br />

savsaklandığı her aşama, kaçınılmaz<br />

olarak mesleğimizi ve ona özgülenen<br />

sorunları büsbütün geriye götürmekteydi.<br />

Örneğin, Hukuk Devleti olamadığımız<br />

için zorunlu müdafilik kavramı<br />

önemsenmiyor. Örneğin, Adli Yardımla<br />

yurttaşların adalete erişimi sağlanmakta<br />

iken, bu çabaya atfettiğimiz değer,<br />

iktidarlar için bizimle aynı anlama<br />

gelmiyor. Hükümet, inşaata ayırdığı<br />

kaynağın binde birini bu alana aktarmayı<br />

düşünmüyor.<br />

Hukuk Devleti olamadığımız<br />

için, sadece yargının bağımsızlığı<br />

etkilenmekte kalmıyor, onun da<br />

ötesinde yargının kurucu unsuru olan<br />

avukatlık, ciddi ekonomik sorunlarla<br />

karşı karşıya kalabiliyor. Oluşturmakta<br />

geciktikçe hukuk devletini, geçmişte<br />

genç meslektaşlara özgülenen kazanç<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 11<br />

sorunu, her yaştaki avukatın sorunu<br />

olmaya dönüşüyor Daha ötesi mesleğin<br />

itibarsızlaştırılması gibi daha bir “özgün”<br />

sorunlarla karşılaşıyoruz.<br />

MESLEĞE İLK ADIM ATTIĞINIZ 1986<br />

YILINDAN GÜNÜMÜZE, AVUKATLIK<br />

MESLEĞİNDE NELER DEĞİŞTİ?<br />

Doğrusu bu noktada gri bir yerde<br />

duruyorum. Biz bu mesleği, Batı’nın<br />

tarihsel süreçlerine benzer gelişimlerde<br />

yaşamadığımız için, değişimleri de<br />

farklı değerlendirmek konumundayız.<br />

Zaman içinde beklenen değişimin bir<br />

gelişim olarak yansımaması, ülkemizin<br />

de değişimindeki parametrelerde<br />

“BUGÜN ISTANBUL<br />

BAROSU SADECE<br />

AVUKATLARIN<br />

DEĞIL,<br />

Yurttaşların da<br />

BAROSU<br />

OLMAYI<br />

BAŞARABILMIŞ BIR<br />

KURUMSALLIĞA<br />

SAHIPTIR.”<br />

saklıdır. 30 yıl önce darbelerle uğraşan,<br />

sıkıyönetimlerde, DGM’lerde başlayan<br />

benim sürecim, ÖYM’lerde OHAL’lerde<br />

devam etti. İtiraf etmeliyim ki 30 yıl<br />

daha çok sorun biriktirdi. 30 yıl önce<br />

bugünü daha bir gelişmenin süreci<br />

olarak öngörürken, bugün yanıldığımı<br />

gözlemleyebiliyorum.<br />

Ama bu süreçte avukatların<br />

mücadeleleri diğer bütün mesleklerin<br />

önünde yer aldı. Toplumda ciddi bir takdir<br />

gördük. Sonra edindiğimiz itibar, bir<br />

biçimiyle budanmaya çalışıldı. Hatta belli<br />

odaklarda “itibarsızlaştırma” yönünde<br />

planlamalar yapıldı.<br />

Sorunu, hukuk devleti olup olmamakla<br />

bağıntılı algılıyorum. Bunu başarana<br />

kadar, iyimser olamayacağım.<br />

BAŞKAN ADAYLIĞI SÜRECİNİZE<br />

ÇOK FARKLI DİNAMİKLER ETKİ<br />

ETMİŞ OLMALI. ÖNCEKİ SORUDA<br />

BELİRTTİĞİNİZ SEBEPLERE EK<br />

OLARAK HANGİ BEKLENTİ VE<br />

KOŞULLAR SIZI BAŞKANLIĞA TAŞIDI?<br />

KISACA BAHSEDER MISINIZ?<br />

Düşlediğim dünyanın kurulmasına dair<br />

konulan her bir tuğlanın taşınmasına katkı<br />

vermeyi çok önemsedim ben. Öylesine<br />

bir lojistiğin neresinde olabileceğimi hiç<br />

önemsemedim. Yapabileceklerimden de<br />

geri durmadım hiç. Biriken emeklerin<br />

karşılığının olup olmaması ikincil bir<br />

sorun oldu benim için. Yenmek, yenilmek<br />

değildi amaç, bir tuğlanın daha konulup<br />

konulmadığıydı.<br />

Dedim ya, Ümit Kocasakal yönetimleri,<br />

Baroyu hak ettiği etkinlik noktasına<br />

taşıdı. O süreçlerin içindeki hepsi<br />

birbirinden önemli ve özverili işlevler<br />

yükümlenen yönetici arkadaşlarımın<br />

içinde, son sırada da olsa yer alabilmiş<br />

olmayı, yaşamımın en değerli terekesi<br />

sayacağım. Şimdi ben onların içinden<br />

birisi olarak, onları temsil ederken<br />

verdikleri emeğin, bana yüklediği prestiji<br />

kullanıyorum. Benimkisi, kişisel bir<br />

planlamanın beni getirdiği yer değil,<br />

arkadaşlarımızla birlikte oluşturduğunuz<br />

değerlerin simgelendiği yerdir.<br />

Gelebilmek değildir aslında marifet;<br />

giderken yapılan icmaldir önemli olan...<br />

Bunu biliyorum. Şimdi de aynı özveriyle<br />

çalışan yönetici arkadaşlarımla birlikte,<br />

bu devasa sorunların üstesinden gelmeye<br />

çalışıyoruz. Biz büyük bir ekibiz. Sadece<br />

resmen görevlendirilmiş arkadaşlarımızın<br />

değil, görevlerini kendi bilinçlerinde<br />

saklayan Önce İlke Çağdaş Avukatlar<br />

Grubu’nun her bir ferdi bu çalışmaların<br />

içinde özel yükümlülükler taşıyorlar. Onlar<br />

beni eşitler arasında birinci seçtiler.<br />

Bütün beklenti ve koşulları da birlikte<br />

belirliyoruz.<br />

Bizi bir ekip yapan değerleri bir adım<br />

daha öne çıkarmak ve mesleğimizi<br />

bir adım daha ileriye götürmek temel<br />

yaklaşımdır bizim için. Biz hiç Atatürk<br />

çizgisinden ödün vermeden, çağdaşlaşma<br />

idealini temel hedef sayan bir algıyla<br />

yürüdük, doğru yolu öyle bildik. Bizim<br />

laikliği fanus içine alıp korumamız, onunla<br />

yarattığımız artı değerlerin korunması ve<br />

halka mal edilmesi çabasıydı. Bölünmez<br />

bütünlüğümüze atfettiğimiz öneme<br />

dudak bükülmesine, burun kıvrılmasına<br />

izin vermedik hiç. Hukuk, pusulamız<br />

oldu bizim hep. Onu siyasal stratejilerin<br />

parçası olmaya yöneltenlerin karşısında<br />

durduk. Hukuku krizlerin parçası<br />

yapanlara karşı, onu krizlerden çıkışın<br />

momentumu olarak tanıtmaya çalıştık.<br />

Siyasal iktidarların meşruiyet kaynağı<br />

olan halk iradesinin, hukukla çakışmasının<br />

gerekliliğini anlatageldik. Hukuk<br />

felsefesinin temel meşguliyet alanı olan, o<br />

iki ontolojik ve ahlaki değerden -özgürlük<br />

ve eşitliğin- özünden türeyen insan<br />

4<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 12<br />

haklarının, bütün hakların iddialarından<br />

da önce geldiğini haykırdık. Bu bir ahlaki<br />

taleptir dedik. İnsan Hakları’nın yaşamak<br />

için değil, insanca yaşamak için gerekli<br />

olduğunu anlattık. Savunma Hakkına<br />

yüklediğimiz anlamı herkes kavrasın<br />

istedik. Romalıların kölelerinden bile<br />

esirgemedikleri bu hakka yüklediğimiz<br />

kutsiyete saygı besleyip büyüttük biz.<br />

Keşke bunları söylemeye gerek<br />

olmasaydı. Bunları savunmak bir<br />

gereksinim olmasaydı keşke…<br />

36 BİNDEN FAZLA ÜYEYE SAHİP<br />

İSTANBUL BAROSUNUN BAŞKANI<br />

OLARAK MESLEKİ SORUN VE<br />

BEKLENTİLERİ KARŞILAYACAK KISA<br />

VE ORTA VADELİ PLANLARINIZI<br />

PAYLAŞABİLİR MISINİZ?<br />

Hukuk Devleti iddiasını hak etmeyi<br />

amaçlayan mücadele vadesiz planımızdır.<br />

Yargıyı bağımsız kılamazsak Avukatlık<br />

yapılamayacağını biliyoruz. Onun için<br />

bunu önemsiyoruz ve önceliyoruz.<br />

Önümüzdeki planlamalarımız içinde<br />

Baro Binamızın ve Balmumcu’daki yeni<br />

sosyal tesis inşaatının bitirilerek açılması<br />

var. Bu yıl içinde bu açılışları yapmış<br />

olacağız. 2017 içinde Huzurevi inşaatına<br />

da başlamış olacağız. İlk bakışta, bu<br />

uğraşların mesleki bağlantıları kimilerince<br />

algılanmasa da özellikle itibarsızlaştırma<br />

tartışmalarının yaşandığı konjonktürde<br />

ciddi sonuçları vardır.<br />

Avukatlık Yasası değişikliğinin<br />

önümüzdeki dönem içinde gündemimizde<br />

yer alacağı anlaşılıyor. Bu alandaki<br />

reforma çok ihtiyacımız var. Yeni bir<br />

model oluşturmak ve artık eskiyen<br />

yapıyı yenilemek gerekiyor. Meslek İlke<br />

ve Kuralları ile Reklam Yönetmeliği yeni<br />

algılarla yeniden oluşmalı. Bu alanda<br />

çalışmalarımız sürüyor.<br />

Üniversitelerin, olağanüstü sayıda ve<br />

denetimsiz olarak açılması nedeniyle<br />

ortaya çıkan sorunların giderilmesi<br />

bağlamında yeni bakış açıları geliştirmek<br />

ve akreditasyon benzeri çözümler önerip<br />

üretmek de düşünsel çalışmalarımız<br />

bağlamında.<br />

Sağlık güvencesinde geldiğimiz noktayı<br />

geliştirmek, munzam emekliliği bir adım<br />

daha yaygınlaştırmak, bilişim sistemlerini<br />

mesleğimizin etkin yardımcısı konumuna<br />

getirmek, süreklilik isteyen takip<br />

konularımız olacak.<br />

Genç meslektaşlarımızın çok ciddi<br />

sorunları var. Bu sorunların tespit ve<br />

çözümünü birlikte sağlayacağımız<br />

platformlarda yeni örgütlenmeler<br />

oluşturup, katılım modelleriyle karar<br />

süreçlerini değiştirmeyi planlıyoruz.<br />

Adli Yardımda ve zorunlu müdafilik<br />

sistemlerinde “etkin savunma” algısını<br />

daha bir egemen kılmayı amaçlayan<br />

yeni bakış açıları geliştirirken, ücretler<br />

noktasında da adımlar atılması yolundaki<br />

çabalarımızı yoğunlaştırıyoruz.<br />

Aslında, mesleki sorunlarımız o denli<br />

yoğun ki, Baro olarak çözüme ilişkin<br />

stratejimiz, temel bir ayrıma dayanıyor.<br />

Baro olarak gücümüzün yeteceği ve<br />

gerçekleştirilmesi konusunda bizim<br />

uğraşımızı gereksindiren her türlü sorun<br />

çözülecektir. Baroyu aşan ve yasal<br />

düzenleme gereksindiren her konuda da<br />

mutlaka bir yaklaşımımız olacak ve bu<br />

yaklaşım yansıtılacaktır.<br />

SON YILLARDA ÜLKEMİZDE<br />

HUKUK EĞİTİMİNİN YÖNTEM<br />

VE KALİTESİNE İLİŞKİN CİDDİ<br />

TARTIŞMALAR YAŞANIYOR. BIR<br />

KIYAS YAPMANIZI İSTERSEK<br />

ÖĞRENCİLİK YILLARINIZDAKİ EĞİTİM<br />

ILE GÜNÜMÜZ EĞİTİMİ ARASINDA<br />

NİTELİK AÇISINDAN NE GİBİ FARKLAR<br />

MEVCUT?<br />

Bu konudaki yakınmalar, öteden bu<br />

yana kuşaklar arası farklılık olarak ileri<br />

sürülmektedir. Ben, birkaç kuşak içinde<br />

bu söylemlere tanık oldum. Bizden önceki<br />

kuşaklar, kendi dönemlerini övünç vesilesi<br />

sayılan öykülerle anlatırken, gelinen<br />

evreyi eleştirirlerdi. Tıpkı sonrasında bizim<br />

yaptığımız gibi.<br />

Ama son dönem, bizim ve önceki<br />

kuşakların öykülerinden çok farklı...<br />

Öylesine bir süreç yaşadık ki, denetimsiz<br />

açılan hukuk fakültelerinin bizi getirdiği<br />

nokta bu alanda ciddi sorunsallar üretti.<br />

Yeterli öğretim ve eğitim kadrosuna<br />

sahip bulunmadan açılan Fakülteler<br />

eliyle yansıtılan sonuçlar çok ağır<br />

oldu. Bugün sadece avukatlıkta değil,<br />

yargıç ve savcılar da dahil olmak üzere,<br />

yargı dünyamızın çok ciddi bir kalite<br />

sorunu var. Bugünkü sorunu önceki<br />

kuşakların farklı yargılarından beslenen<br />

öykülerinden ayırmak gerekiyor. Çığ gibi<br />

mezun veriliyor. Bu sayılar, ihtiyacı ifade<br />

eden sayılar değil. Nicelik sorunundan<br />

kaynaklanan nitelik sorunu ile eğitimin<br />

özünden kaynaklanan çok ciddi ama çok<br />

ciddi bir sorunla karşı karşıyayız.<br />

ÜLKEMİZDE BUGÜN 100’Ü AŞKIN<br />

HUKUK FAKÜLTESİ VAR VE BU<br />

FAKÜLTELER ARASINDA EĞİTİM<br />

KALİTESİ BAKIMINDAN ÇOK CİDDİ<br />

FARKLAR VAR. HERKES HUKUK<br />

ÖĞRENİMİNE İLİŞKİN ACİL REFORM<br />

İHTİYACINI DİLE GETİRİYOR.<br />

HUKUK ÖĞRENİMİNDE MEVCUT<br />

SORUNLARIN ÇÖZÜMÜNE İLİŞKİN NE<br />

GİBİ POLİTİKA ÖNERİLERİNİZ VAR?<br />

Türkiye’deki Hukuk Fakültelerinin<br />

sayısını takip edemez olduk. Biz<br />

konuşurken bir fakülte daha açılabilir.<br />

Bu noktada eğitimin önemi<br />

yadsınamaz bir gerçekliktir. Kuşkusuz ilk<br />

bakışta fakültelerin yapısal sorunlarından<br />

başlamak gerek. YÖK Sisteminin<br />

dayattığı sorun umut verici bir gelecek<br />

vaat etmiyor. Keza temel eğitim ve orta<br />

eğitim de umut vermiyor. Genel kültür<br />

düzeyindeki sorunlarla başlayan eğitimin<br />

ideal bir gelişkenlik düzeyi yaratabilmesi<br />

olası değildir.<br />

Hukuk fakültelerinin ders<br />

programlarında ciddi sorunlar var. Sorunu<br />

felsefi temelde algılatan dersler seçmeli.<br />

Uygulamalı dersler ise yok denilecek<br />

düzeyde. Batıda “hukukun genel teorisi”<br />

adı altındaki öğretiler bizde yok.<br />

Bu sorun çok derindir ve ciddiye<br />

alınmadıkça da derinleşecektir. Ben<br />

sorunun farkında olunduğundan da<br />

emin değilim. Ama bu sorunu tartışırken<br />

bazı fakülteleri ayırmak gerektiğine<br />

işaret etmek, hakşinaslık olacaktır.<br />

Parmaklarımızın sayısını geçmese de<br />

eleştirilerden uzak tutulması gereken<br />

fakültelerin olduğunu görüyorum. Daha<br />

önemlisi, bu sorunu öğrenci bağlamında,<br />

ona ilişkin bir kusur olarak nitelemenin<br />

de yanılgı olacağını kanısındayım.<br />

Hatta yetmezliklerine tanık olduğumuz<br />

bazı fakültelerden kendini yetiştirmeyi<br />

becerebilenlerin sıyrılabildiklerini de<br />

görüyorum. Ama bunlar, genel tabloyu<br />

değiştirmeye yetmiyor.<br />

EĞİTİM KONUSUNDA<br />

TBB İLE BİRLİKTE YÜRÜTTÜĞÜNÜZ<br />

ÇALIŞMALAR VAR MI?<br />

TBB bağlamında, akreditasyon da<br />

dahil olmak üzere hukuk fakülteleri<br />

arasında rekabet sağlayacak<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 13<br />

çalışmalar yapıyoruz. YÖK’ün hukuk<br />

fakültelerine kabulü ilk 150.000 içine<br />

almasının yeterli olmadığını, eğitim<br />

programlarından başlayan bir sürecin<br />

birlikte kararlaştırması gereğini<br />

anlatmaya çalışıyoruz. İstanbul Barosu<br />

olarak, hukuk kliniği uygulamalarına<br />

destek vererek fakültelerin uygulamalı<br />

derslerine Baro servislerinin katkılarını<br />

veren tasarımlar içindeyiz. Ancak, her<br />

şeyin ötesinde sorunu geniş bir çerçevede<br />

ele alıp, bu konuda YÖK’le birlikte yeni bir<br />

çerçeve çizilmesi gerekliliği kaçınılmaz<br />

noktaya varmıştır. Ankara’da TBB ve<br />

YÖK arasındaki çalışmaların, söylem<br />

düzeninden eylem düzeyine vardırılması<br />

beklentisindeyiz.<br />

BİR DİĞER ÖNEMLİ TARTIŞMA<br />

KONUSU İSE MEZUNİYET SONRASI<br />

SÜREÇLE İLGİLİ. SON YILLARDA<br />

“AVUKATLIK SINAVINA” İLİŞKİN<br />

BEKLENTILER OLDUKÇA ARTTI. BU<br />

KONUDAKİ GÖRÜŞLERİNİZ NELER?<br />

Sınavın mutlaka gerekli olduğu<br />

kanısındayım. Ancak sınavı, olağanüstü<br />

artışa işaret eden bir nicelik sorununun<br />

çözümü olarak değil, özellikle nitelik<br />

sorunu bağlamında değerli buluyorum.<br />

Sınav, mesleğimizin var olan sorunlarını<br />

çözecek önemli bir argüman olsa bile, her<br />

şeyi çözen bir “tılsım” değildir ve olamaz.<br />

Sınav, yargıç ve savcılıkta neyi ne ölçüde<br />

çözmekte ise, bizde de onu o ölçüde<br />

çözecektir.<br />

Hukuk fakültesi mezuniyetinin<br />

“avukatlığı garantileyen” bir unsur olması,<br />

stajın müeyyidesiz olması, “eşyanın<br />

tabiatına aykırıdır”. Batı örneklerine<br />

bakıldığında, ülkemizin bu alanda çok<br />

geriden geldiğini görmek olasıdır. Türkiye<br />

bu alanda, bazı Asya ülkelerinin de<br />

gerisindedir. Bu bize yakışmıyor.<br />

Söylediğim gibi, sınav her sorunumuzu<br />

çözmeyecek ama, sorun çözmeye<br />

başladığımızın bir göstergesi olabilecektir.<br />

AVUKATLIK MESLEĞİNE İLK<br />

BAŞLADIĞINIZ GÜNE DÖNSENİZ,<br />

KENDİNİZE NASIL BİR NASİHAT<br />

VERİRDİNİZ?<br />

Bilgi... Daha çok bilgi... Bu mesleğin<br />

tılsımlı sözcüğünün bilgi olduğunu<br />

düşünüyorum. Avukat kendisini sürekli<br />

geliştirmesi gereken kişidir. Sürekli<br />

bilgi açlığı çekmeli ve sürekli bilgi<br />

biriktirmelidir. DNA’sında olmalı insanın<br />

avukatlık; kromozomlarında yani... Bu bir<br />

söyleşi olmasa, yerimiz bol olsa ve ben<br />

saatlerce bilginin gerekliliğini anlatsam…<br />

“BILGI...<br />

DAHA ÇOK<br />

BILGI...<br />

Bu<br />

Mesleğin<br />

Tılsımlı<br />

Sözcüğünün<br />

Bilgi<br />

OLDUĞUNU<br />

DÜŞÜNÜYORUM.”<br />

YOĞUN ÇALIŞMA SAATLERİNDEN<br />

ARTA KALAN ZAMANLARDA<br />

VAZGEÇİLMEZLERİNİZ NELER?<br />

İŞ VE ÖZEL YAŞAMI NASIL<br />

DENGELİYORSUNUZ?<br />

“Arta kalan zaman” kavramını<br />

özlüyorum. Arta kalan zamanı üretmenin<br />

ne denli gerekli olduğunu bilmekle<br />

beraber bunu beceremiyorum. Bu<br />

görevin sorumluluğu, sürekli araştırmayı<br />

gereksindirdiği için okumak en temel<br />

uğraşa dönüşüyor. Ama bir farkı var.<br />

Kendi istediğimi okumaktan çok,<br />

zorunlulukların bana dayattıklarını<br />

okuyorum. Roman özlüyorum en çok.<br />

Alıp da okunacaklar sırasında bekleyen<br />

romanları.<br />

Uğraşımın düşünsel dünyamı bu<br />

denli esir alabilmesinden şikayetçiyim...<br />

Yalnızlığı bile görevimle yaşıyorum. Arta<br />

kalmıyor zaman... En önemli özgürlüğüm,<br />

Pazar günü birkaç saatimi verdiğim<br />

Cumhuriyet Bulmacası…<br />

İLGİ DUYDUĞUNUZ BIR SPOR YA DA<br />

SANAT DALI VAR MIDIR?<br />

Futbola ilgi duyarım. Fenerbahçeli<br />

olarak maçları takip eder, TV’den izlemeye<br />

çalışırım.<br />

Hiçbir sanata becerim olmasa da,<br />

özellikle plastik sanatların meraklısıyım.<br />

İddialı olmayan antika tutkum var. Evlerin<br />

duvarları, resim asmak içinmiş gibi gelir<br />

bana.<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 14<br />

TAHKİM<br />

Geleceğin Hukukçuları<br />

“Tahkim” İçin Yarıştı<br />

Yaklaşık 1,5 yıldır faaliyette olan<br />

İstanbul Tahkim Merkezi (ISTAC)<br />

ilk kez hukuk öğrencilerini<br />

tahkim davası yarışmasında<br />

buluşturdu. Bilgi Üniversitesi Santral-<br />

İstanbul Kampüsü, Türkiye’nin farklı<br />

köşelerinden gelen genç hukukçuların<br />

yarışma heyecanına sahne oldu.<br />

Zorlu Holding’in destekleriyle<br />

düzenlenen yarışma organizasyonuna<br />

Genç ISTAC platformu imza attı.<br />

Yurt genelinde üniversitelerin hukuk<br />

fakültelerinden 42 takımın katıldığı<br />

“Geleceğin Tahkim Avukatı Yarışması”nda,<br />

230 öğrenci birincilik hedefiyle<br />

mücadele etti. Takımlar, gerçek bir<br />

tahkim yargılamasında olduğu gibi,<br />

aylar öncesinden davacı ve davalı<br />

olarak dilekçelerini sundu. 29-30 Nisan<br />

tarihlerinde ise farazi duruşmalar<br />

gerçekleştirilirken, “söz savunmada” idi…<br />

29 Nisan Cumartesi günü 32<br />

takımın yer aldığı sözlü yargılama ve<br />

duruşmalarda, tahkim alanında uzman<br />

akademisyenlerin yanı sıra, önde gelen<br />

hukuk bürolarından avukatlar hakemlik<br />

yaptı. Ticari bir uyuşmazlığın “İstanbul<br />

Tahkim Merkezi Kuralları” uygulanarak<br />

çözümü etrafında kurgulanan yarışmada<br />

ilk 8’e kalan ekipler, 30 Nisan pazar<br />

günü yarı final ve final heyecanı yaşadı.<br />

Yarışmanın final duruşmasında ise Bilkent<br />

Üniversitesi ile Galatasaray Üniversitesi<br />

takımları karşı karşıya geldi.<br />

Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu<br />

Üyesi Av. Kürşat Karacabey, Ankara<br />

Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim<br />

Üyesi Prof. Dr. Seldağ Güneş Peschke ve<br />

İstanbul Tahkim Merkezi Başkanı Prof. Dr.<br />

Ziya Akıncı’nın hakemliğinde gerçekleşen<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 15<br />

final yarışmasında, birincilik sevincini<br />

yaşayan taraf Galatasaray Üniversitesi<br />

oldu. Geleceğin Tahkim Avukatı ödülü de<br />

Bilkent takımından Hande Pat’a verildi.<br />

Genç ISTAC Özel Ödülü’nü ise Ankara<br />

Yıldırım Beyazıt Üniversitesi ekibi aldı.<br />

ŞÖLEN GİBİ 2 GÜN…<br />

İstanbul Tahkim Merkezi Başkanı Prof.<br />

Dr. Ziya Akıncı, ödül töreninde yaptığı<br />

konuşmada, yarışmayı “hukukçuların<br />

şöleni” olarak yorumladı;<br />

”İstanbul Tahkim Merkezi artık<br />

avukatların merkezi konumunda,<br />

fevkalade sahip çıkıyorlar ISTAC’a…<br />

Bu yarışmaya gösterilen ilgi de bunun<br />

göstergesiydi. Şölen gibi iki gün<br />

yaşadık. Merkezimiz belki de en güzel<br />

aktivitelerinden birini gerçekleştirdi.<br />

ISTAC kısa bir süre önce faaliyete<br />

geçmesine rağmen, uluslararası davalarla<br />

aktif bir tahkim merkezi oldu. Genç<br />

hukukçularımız için de yeni bir çekim<br />

merkezi haline geldi. En önemlisi ise, hem<br />

özel sektör hem kamu sektörü ISTAC’ı<br />

benimsedi. Artık sözleşmelere ISTAC<br />

tahkimi şartı yazılıyor, etkinliğimiz her<br />

geçen gün artıyor.”<br />

Yarışmayı destekleyen Zorlu<br />

Grubu’na ve hakemlik yapan hukukçu<br />

ve akademisyenlere teşekkür eden<br />

ISTAC Başkanı Akıncı, geleceğin tahkim<br />

avukatlarına “Bu yarışmanın kaybedeni<br />

yok” mesajını verdi;<br />

“Yarışmanın gerçekleşmesinde aktif<br />

rol üstlenen Genç ISTAC, 1820’ye ulaşan<br />

üye sayısı ile kurumumuz için önemli bir<br />

platforma dönüştü. Artık İstanbul Tahkim<br />

Merkezi, genç hukukçuların adresi…<br />

Geleceğin avukatları mesleklerini bu<br />

merkezde milletlerarası düzeyde icra<br />

edecek. Biz ISTAC olarak avukatları ve<br />

hakemleriyle yeni bir tahkim jenerasyonu<br />

oluşturmaya çalışıyoruz. Geleceğin<br />

tahkim avukatı kim? Hepinizsiniz…”<br />

Zorlu Holding Hukuk Direktörü Özlem<br />

Gelbal Uluışık da, “ISTAC’ın avukatlık<br />

mesleğine katacağı itibarı gözardı<br />

edemeyiz” derken, genç hukukçuların<br />

yarışma heyecanına ortak olmaktan<br />

duydukları memnuniyeti dile getirdi.<br />

İstanbul Tahkim Merkezi’nin<br />

gelenekselleştirmeyi hedeflediği “Genç<br />

ISTAC Geleceğin Tahkim Avukatı<br />

Yarışması”nda final mücadelesi veren<br />

takımlar, üniversitelerine para ödülleri ve<br />

sürpriz hediyelerle döndü;<br />

BİRİNCİLİK ÖDÜLÜ;<br />

Galatasaray Üniversitesi (7.500 TL)<br />

İKİNCİLİK ÖDÜLÜ;<br />

Bilkent Üniversitesi (5.000 TL)<br />

ÜÇÜNCÜLÜK ÖDÜLÜ;<br />

Anadolu Üniversitesi (2.500 TL)<br />

GELECEĞİN TAHKİM AVUKATI;<br />

Hande Pat (Bilkent Üniversitesi)<br />

GENÇ ISTAC ÖZEL ÖDÜLÜ;<br />

Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi<br />

EN İYİ DAVA DİLEKÇESİ ÖDÜLÜ;<br />

Gazi Üniversitesi<br />

EN İYİ CEVAP DİLEKÇESİ ÖDÜLÜ;<br />

İstanbul Şehir Üniversitesi<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 16<br />

MEDENİ USUL HUKUKU<br />

KİTAP TANITIMI<br />

Medeni Usul<br />

Hukuku kitabının<br />

15. basısı olan<br />

3 ciltlik bu eser,<br />

daha geniş bir yazar kadrosu,<br />

yeni bir plan ve içerikle<br />

okuyucuya ve hukukçulara<br />

sunulmaktadır. Bu basıyla<br />

birlikte ülkemizde neredeyse<br />

pek mümkün olmayan bir şey<br />

gerçekleştirilmiş, yazar sayısı<br />

üç iken sekize ulaşmıştır. Her<br />

bir bölüm tek başına veya<br />

birlikte, o konuda özel olarak<br />

çalışmış, makalesi, tezi, eseri<br />

bulunan yazarlar tarafından<br />

kaleme alınmış, bazı<br />

bölümlerde ise farklı şekillerde<br />

katkıda bulunulmuştur.<br />

Kolektif bir çalışmanın ürünü<br />

olan kitabın bu basısı yaklaşık<br />

iki yıllık bir çalışma sonucu<br />

ortaya çıkmıştır.<br />

Kitabın birçok yönde<br />

farklı olduğunu söylemek<br />

mümkündür. Kitap medenî<br />

usûl hukuku (belki de tüm<br />

alanlar) bakımından bu kadar<br />

geniş yazar kadrosuyla,<br />

bu şekilde ülkemizde<br />

ortaya çıkan ilk eserdir, bu<br />

yönüyle sürdürülebilir bir<br />

örnek olmasını diliyoruz.<br />

Bu kitapta hem doktrin<br />

hem de uygulamaya katkı<br />

sağlanması, her iki bakımdan<br />

da başvuru kitabı olması<br />

amaçlanmaktadır. Bu sebeple,<br />

kitapta tüm genel eserler ve<br />

özellikle ilgili bölümlerdeki<br />

temel monografi, tez,<br />

makaleler değerlendirilmiş,<br />

aynı zamanda yabancı hukuk<br />

sistemlerindeki konuyla<br />

ilgili temel tartışmalara da<br />

değinilmiştir.<br />

Kitabın genel<br />

bibliyografyası yanında, ilgili<br />

bölümlerde o bölüme özgü<br />

bibliyografya verilerek atıf<br />

yapılan kaynaklar dışında<br />

da okuyucunun kaynaklara<br />

ulaşması, araştırma<br />

yapması kolaylaştırılmıştır.<br />

Kitapta mümkün olduğunca<br />

her konuda emsal yargı<br />

kararlarına yer verilmiş,<br />

bu kararlar gerektiğinde<br />

değerlendirilip tartışılmıştır.<br />

Ancak bu yapılırken<br />

kitabın, özellikle uygulamada<br />

yapıldığı gibi karar yığını<br />

haline getirilerek gereksiz yere<br />

hacminin artırılmamasına<br />

dikkat edilmiş, temel yargı<br />

kararları belirtildikten sonra,<br />

kısa açıklama ve künye atfıyla<br />

diğer kararlara değinilmiştir.<br />

TÜRK İSVİÇRE MEDENİ HUKUKU<br />

Kadir Has Üniversitesi<br />

Hukuk Fakültesi’nin ,<br />

17-18-19-20 Şubat<br />

2016 tarihlerinde<br />

düzenlediği, “Medeni Kanun’un<br />

ve Borçlar Kanunu’nun 90. Yılı<br />

Uluslararası Sempozyumu:<br />

1926’dan Günümüze Türk-<br />

İsviçre Medeni Hukuku” konulu<br />

bir dizi toplantı boyunca<br />

sunulan tebliğler, 90. Yıl<br />

Armağanı olarak 2 cilt halinde<br />

bu kitapta toplanmıştır.<br />

İsviçre Medeni Kanunu’nun<br />

Fransızca metninden<br />

tercüme edilerek 17 Şubat<br />

1926 tarihinde kabul edilen<br />

Medeni Kanun ve 23 Nisan<br />

1926 tarihinde kabul edilen<br />

Borçlar Kanunu ile Türkiye<br />

Cumhuriyeti, İslam Hukuku<br />

sisteminden ayrılarak Roma-<br />

Cermen Hukuku sistemini<br />

benimsemiş ve böylece laik<br />

hukuk esaslarının temelini<br />

oluşturan çok önemli bir<br />

Kanunlaştırma (Codification)<br />

hareketini gerçekleştirmiştir.<br />

Bu önemli adımın 90. yılı<br />

münasebetiyle, Medeni Hukuk<br />

ve ayrılmaz bir parçası olan<br />

Borçlar Hukuku alanına giren,<br />

kişiliğin başlangıcından<br />

sona ermesine kadar<br />

hem gerçek hem de tüzel<br />

kişileri ilgilendiren tüm<br />

temel hukuki kavram ve<br />

kurumlara ilişkin sunumların<br />

yapıldığı Sempozyum bu<br />

kitapta toplanarak gerek<br />

akademisyenlerin gerek<br />

uygulayıcıların istifadesine<br />

sunulmuştur. Armağan’da,<br />

Türkiye’den ve yurtdışından<br />

sempozyuma katılan çok<br />

sayıda uzman hukukçunun<br />

tebliğ metinleri esas<br />

alınarak düzenlenmiş 77<br />

makale yer almaktadır.<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 17<br />

BANKACILIK KANUNU ŞERHİ<br />

Bankacılık Kanunu<br />

Şerhinin ikinci<br />

baskısı olan bu<br />

kitapta, Bankacılık<br />

Kanununda, temel kanunlarda<br />

ve ikincil mevzuatta yapılan<br />

değişiklikler; Anayasa<br />

Mahkemesi, Yargıtay ve<br />

Danıştay kararları; Bankacılık<br />

Düzenleme ve Denetleme<br />

Kurumunun, Tasarruf<br />

Mevduatı Sigorta Fonunun,<br />

Türkiye Cumhuriyet Merkez<br />

Bankasının, Mali Suçları<br />

Araştırma Kurulunun, Gümrük<br />

ve Ticaret Bakanlığının,<br />

Maliye Bakanlığının ve ilgili<br />

diğer kurum ve kuruluşların<br />

görüşleri; öğretideki görüş<br />

ve eleştiriler dikkate<br />

alınmış ve uygulamada<br />

ortaya çıkan sorunlara ve<br />

tartışmalı konulara yönelik<br />

önerilere yer verilmiştir.<br />

Kitaptan hukukçuların<br />

yanında bankacıların da<br />

yararlanabileceği dikkate<br />

alınarak Bankacılık<br />

Kanunundaki düzenlemelerin<br />

temelini teşkil eden iktisadi<br />

ve mali sebeplere de<br />

değinilmiştir. Bu suretle Kanun<br />

hükümlerinin amacının ve<br />

kapsamının belirlenmesinde,<br />

yorumlanmasında<br />

farklı bir bakış açısı<br />

getirilmeye çalışılmıştır.<br />

Ayrıca, okuyucuya kolaylık<br />

sağlamak ve önemli<br />

açıklamaların dikkatten<br />

kaçmasını önlemek<br />

amacıyla “kavram ve<br />

tanımlara” ilişkin bazı önemli<br />

açıklamalar birden fazla<br />

maddeyle ilgili kısımda özet<br />

biçimde yer almıştır.<br />

BANKACILIK KANUNU ŞERHİ<br />

Yaşar Alıcı<br />

On İki Levha<br />

Yayıncılık<br />

2017 Nisan<br />

350,00 TL<br />

YENİ ÇIKANLAR<br />

SATIM SÖZLEŞMESİNDE<br />

HASARIN GEÇİŞİ<br />

TİCARİ İŞLETME HUKUKU<br />

(SABİH ARKAN)<br />

MEDENİ USUL HUKUKU<br />

PRATİK ÇALIŞMALARI<br />

Esra Hansu<br />

Sabih Arkan<br />

E. Yılmaz, E. Hanağası, R. Arslan,<br />

S. T. Ayvaz<br />

On İki Levha<br />

Yayıncılık<br />

Bankacılık ve<br />

Ticaret H. Araş. E<br />

Yetkin<br />

2017 Nisan<br />

2017 Mart<br />

2017 Mart<br />

30,00 TL<br />

70,00 TL<br />

35,00 TL<br />

ELVEDA ANAYASA<br />

Kemal Gözler<br />

Ekin<br />

2017 Mart<br />

13,50 TL<br />

PEKCANITEZ USÛL<br />

- MEDENÎ USÛL HUKUKU (3 CİLT)<br />

H. Pekcanıtez, H. T. Korkmaz,<br />

M. Akkan, M. Özekes<br />

On İki Levha<br />

Yayıncılık<br />

2017 Mart<br />

450,00 TL<br />

ÇOK SATANLAR<br />

İSTİNAF SİSTEMİNE GÖRE YAZILMIŞ<br />

İCRA VE İFLAS HUKUKU<br />

SÖZLEŞMENİN UYARLANMASI<br />

İŞ HUKUKU<br />

Baki Kuru<br />

Başak Baysal<br />

Sarper Süzek<br />

Legal<br />

On İki Levha<br />

Yayıncılık<br />

Beta<br />

2016 Eylül<br />

2017 Mart<br />

2017 Şubat<br />

90,00 TL<br />

95,00 TL<br />

82,50 TL<br />

ANONİM ORTAKLIKTA GENEL KURUL<br />

KARARLARININ HÜKÜMSÜZLÜĞÜ<br />

Erdoğan Moroğlu<br />

On İki Levha<br />

Yayıncılık<br />

2017 Mart<br />

75,00 TL<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 18<br />

LL.M. REHBERİ<br />

Yurt Dışında<br />

Yüksek Lisans İçin<br />

Farklı Bir Alternatif<br />

Wrocław Üniversitesi<br />

Wroclaw; her yıl<br />

ortalama 150<br />

bin öğrencinin<br />

hem çeşitli<br />

ülkelerden hem de Polonya’nın<br />

diğer şehirlerinden okumak<br />

için tercih ettiği bir şehir. Bir<br />

anlamda ülkemizin güzide<br />

öğrenci şehri Eskişehir’e<br />

benzetmek yanlış olmaz.<br />

Tam bir öğrenci şehri olan<br />

Wrocław, bulunduğu eyaletin<br />

coğrafi konumu sebebiyle<br />

hem Çek Cumhuriyeti ile hem<br />

de Almanya ile komşu bir<br />

şehir. Wrocław Üniversitesi,<br />

mimari yapısı ve merkezi<br />

lokasyonunun yanı sıra<br />

akademik anlamda da dünya<br />

sıralamasında 401-500<br />

bandında bulunuyor.<br />

FAKÜLTE HAKKINDA<br />

1811 yılında kurulan<br />

Prusya Hukuk Fakültesi’nin<br />

geleneği bugün de devam<br />

ediyor. Hukuk, Yönetim<br />

ve Ekonomi Fakültesi,<br />

Polonya’nın en büyüklerinden<br />

biri. Her yıl aralarında<br />

Avrupa, Rusya, Uzak Doğu<br />

ve Afrika ülkelerinden gelen<br />

uluslararası öğrencilerin de<br />

bulunduğu 12 binin üzerinde<br />

öğrencinin bünyesine katıldığı<br />

bu fakülte, öğrencilerine<br />

birçok farklı alanda Erasmus<br />

gibi uluslararası değişim<br />

programları da sunmakta.<br />

Bu tarihi yapı, hukuk eğitimi<br />

noktasında Polonya’daki<br />

“Uluslararası Hukuk ve Avrupa<br />

Birliği Hukuku” konulu yüksek<br />

lisans programına sahip tek<br />

fakülte olma niteliği taşıyor.<br />

İki yıllık bir içeriğe sahip olan<br />

program dahilinde Uluslararası<br />

Ekonomi Hukuku ya da İnsan<br />

Hakları Hukuku alanlarından<br />

birini uzmanlık aşamasında<br />

tercih edebiliyorsunuz.<br />

Yine program dahilinde;<br />

Uluslararası Kamu Hukuku,<br />

Karşılaştırmalı Anayasalar<br />

Hukuku, Uluslararası<br />

Ceza Hukuku, Uluslararası<br />

Vergi Hukuku, Uluslararası<br />

Sübvansiyonlar Hukuku<br />

gibi kamu hukuku alanları<br />

derslerini alabiliyor; bunlara<br />

ek olarak Karşılaştırmalı<br />

Özel Hukuk, Uluslararası<br />

Ticari Uyuşmazlık Çözümleri,<br />

Birleşme & Devralma Hukuku,<br />

Uluslararası Sigorta Hukuku<br />

derslerini de görebiliyorsunuz.<br />

Türkiye’deki Yüksek Lisans<br />

programlarından farklı olarak<br />

Wrocław Üniversitesi’nde<br />

Yüksek Lisans tezinizi iki yıllık<br />

eğitim dönemi içerisinde<br />

yazıyorsunuz.<br />

Tez danışmanınızla ilk<br />

toplantınızda iki yıllık bir<br />

plan yapıyor ve çalışma<br />

takviminize ilk günden<br />

itibaren başlıyorsunuz. Buna<br />

ilaveten farklı ülkelerden<br />

gelen sınıf arkadaşlarınız<br />

çalışmalarınızın uluslararası<br />

kimlik kazanmasına yardımcı<br />

oluyor.<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 19<br />

ORTALAMA BÜTÇE<br />

Programın yıllık bedeli<br />

3.000 Euro. Yaşam masrafları<br />

kişiden kişiye değişkenlik<br />

gösterdiği için aylık kira dahil<br />

400 - 1000 Euro arasında bir<br />

bütçeye ihtiyaç duyabilirsiniz.<br />

Ancak belirtmekte yarar var,<br />

Polonya birçok konuda Avrupa<br />

ülkelerine nazaran çok daha<br />

ucuz bir ülke.<br />

Özet olarak; “Başvuru<br />

Kolaylığı”, “Yaşam Giderleri”,<br />

“Eğitim Kalitesi” ve “Gelecek<br />

Fırsatları” göz önüne<br />

alındığında Polonya’da Hukuk<br />

Yüksek Lisansı yapmak,<br />

birçok yerli ve yabancı tercihe<br />

göre daha cazip hale geliyor.<br />

Konuyla ilgili daha fazla bilgi<br />

almak için okulun sitesini<br />

ziyaret edebilir, sorularınız<br />

olursa da çekinmeden benimle<br />

iletişime geçebilirsiniz.<br />

Av. Ömer Özgür ÜNLÜ<br />

omer@hplusdergi.com<br />

NASIL BAŞVURABİLİRSİNİZ?<br />

Wrocław Üniversitesi<br />

Uluslararası Hukuk ve Avrupa<br />

Hukuku LL.M. programına<br />

başvurular kış dönemi için<br />

Ekim’de, yaz dönemi içinse<br />

Şubat’ta sona eriyor.<br />

Başvurmak için<br />

lisans diplomanız, lisans<br />

transkriptiniz, B2 dil yeterlilik<br />

belgeniz, sağlık raporu,<br />

2 fotoğraf ve pasaport<br />

fotokopiniz yeterli. Bu<br />

anlamda Türkiye’den bir<br />

üniversiteye başvurudan<br />

çok daha kolay bir süreç<br />

sizi bekliyor. Wrocław<br />

Üniversitesi’nin https://<br />

international.uni.wroc.pl/<br />

en adresindeki internet<br />

sitesinden ilgili adımları takip<br />

ederek önce kendinize bir<br />

başvuru profili oluşturuyor,<br />

ardından istenen bütün<br />

belgeleri oraya yüklüyorsunuz.<br />

Okulla yazışmaları<br />

tamamlayıp ön kabulü<br />

aldıktan sonra ise ilk yılın<br />

ücretinin yatırılmasıyla<br />

birlikte okul size kabul<br />

mektubunuzu gönderiyor.<br />

Kabul mektubunuzu alır<br />

almaz ilgili evrakların hepsini<br />

toplayıp, kabul mektubunuz<br />

ile beraber Polonya vizesi için<br />

başvurunuzu tamamlıyorsunuz.<br />

B2 dil yeterliliği için IELTS<br />

5.5-6.0, TOEFL 550 dil yeterlilik<br />

belgesi sunabileceğiniz gibi,<br />

okulun Skype üzerinden kendi<br />

yaptığı sözlü dil yeterlilik<br />

mülakatına da girebilirsiniz.<br />

Polonya, batısında Almanya, güneyinde Çek Cumhuriyeti<br />

ile Slovakya, doğusunda ise Rusya, Belarus ve Ukrayna<br />

ile komşu olan bir Orta Avrupa ülkesi. Yaklaşık 40<br />

milyonluk nüfusuyla dünyanın en kalabalık 33. ülkesi olan<br />

Polonya 2004 yılından bu yana Avrupa Birliği’ne üye.<br />

Birlik dahilinde kendi para birimini (zloty) kullanan birkaç<br />

ülkeden biri olan Polonya, ekonomik anlamda diğer üye<br />

ülkelere nazaran daha tasarruflu politikalar izlemesine<br />

karşın iktisadi büyümesini devam ettiriyor.<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 20<br />

BİLGİLERİMİZİ ARTIK<br />

DİJİTAL ORTAMDA<br />

SAKLAMAYI TERCİH<br />

EDİYORUZ. KİTAP<br />

ÇALIŞMAMIZI,<br />

EN SON<br />

HAZIRLADIĞIMIZ<br />

BESTEYİ,<br />

ÇEKTİĞİMİZ<br />

FOTOĞRAFLARI<br />

KÂĞIT ÜZERİNDE<br />

DEĞİL KİŞİSEL<br />

BİLGİSAYARIMIZDA,<br />

ŞİRKETLERİN<br />

KAYITLARINI KALIN<br />

KLASÖRLERDE<br />

DEĞİL SUNUCU<br />

BİLGİSAYARLARDAKİ<br />

UYGULAMALARDA<br />

TUTUYORUZ.<br />

HATTA BUNUNLA DA<br />

YETİNMİYORUZ,<br />

HER ŞEYİ BULUTA<br />

GÖNDERİYORUZ.<br />

DİJİTALLEŞTİRDİĞİMİZ<br />

BİLGİ ARTIK HER<br />

YERDE VE HER AN<br />

DOLAŞIMDA.<br />

BİR TUŞA BASINCA<br />

KARŞIMIZA GELİYOR,<br />

BİR TUŞLA<br />

ÇOĞALIYOR VE BİR<br />

TUŞLA DA YOK<br />

OLUYOR VEYA BİZ YOK<br />

OLDUĞUNU<br />

ZANNEDİYORUZ!<br />

ADLİ BİLİŞİM<br />

&Ülkemizde<br />

Uygulaması<br />

Bilgi çağını yaşadığımız 21.<br />

yüzyılda teknolojiye bağımlı<br />

bir haldeyiz. Yaşamın her<br />

alanını dijitalleştiriyoruz.<br />

Bankacılıktan ticarete, habercilikten<br />

iletişime, iş hayatından sosyal hayata<br />

kadar her şeyin önüne “e” harfini<br />

koyar olduk. Teknolojinin yardımı ile<br />

yaşamımız ne kadar kolaylaşıyor<br />

gibi görünse de, madalyonun öteki<br />

yüzünde banka hesaplarımıza girilmesi,<br />

e-postlarımızın ele geçirilmesi, kişisel<br />

bilgilerimizin çalınması gibi bilişim<br />

suçu olarak tabir ettiğimiz istenmeyen<br />

ve bize zarar veren olaylara da maruz<br />

kalmaya başladık.<br />

Dijital dünya sınırlarımızı zorlarken<br />

suçu aydınlatabilecek bilgiyi de<br />

yine dijital ortamlardan elde etmek<br />

zorundayız. Hal böyle olunca, dijital<br />

ortamlardan delil tespit etmek, kıldan<br />

DNA tespit etmek gibi uzmanlık<br />

gerektiren bir konu oldu. Adli Bilişim<br />

(Computer / Cyber Forensic) olarak<br />

adlandırdığımız bu uzmanlık alanı artık<br />

Adli Bilimler çatısı altında ayrı bir<br />

disiplin ve uzmanlık alanı olarak kendini<br />

göstermeye başlamış durumda.<br />

Doç. Dr. Murat Volkan DÜLGER, Akademisyen/Avukat<br />

Bu makalede adli bilişimin tüm<br />

yönlerini teknik detaylara çok fazla<br />

girmeden, hukukçuların anlayacağı<br />

bir dil ile anlatmaya çalışılacağım.<br />

İlk önce dijital delil kavramı ve dijital<br />

delilin bütünlüğünü ve sağladığımız veri<br />

özet değeri kavramlarını anlattıktan<br />

sonra, adli bilişimin temel ilkelerine ve<br />

süreçlerine detaylı olarak değineceğim.<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 21<br />

DİJİTAL DELİL<br />

Adli bilimler, suçun ispatında<br />

kullanılabilecek nitelikteki bilginin,<br />

yani delilin bilimsel yollarla ortaya<br />

çıkarılmasını edilmesini konu alır. Adli<br />

bilişim incelemelerinde ise, sabit disk<br />

ve taşınabilir USB bellek gibi elektronik<br />

materyallerin içerisindeki gözle<br />

görülmeyen, elle tutulmayan ve sanal<br />

olarak nitelendirdiğimiz dijital veriler<br />

incelenir ve gerçek /fiziksel dünya ile<br />

ilişkisi kurulup, suçu ispat edebilecek<br />

nitelikteki dijital veriler ortaya çıkarılır.<br />

Elektronik materyallerin içerisinde<br />

suçu ispat edebilecek nitelikteki dijital<br />

veriler “dijital delil” olarak isimlendirilir.<br />

ELEKTRONİK<br />

MATERYALLERİN<br />

İÇERİSİNDE SUÇU<br />

İSPAT EDEBİLECEK<br />

NİTELİKTEKİ DİJİTAL<br />

VERİLER “DİJİTAL<br />

DELİL” OLARAK<br />

İSİMLENDİRİLİR.<br />

Dijital veriler doğası gereği çok hızlı<br />

şekil ve yer değiştirebildiği için, yanlış<br />

bir müdahale, dijital delillerin bir daha<br />

elde edilemeyecek şekilde yok olmasına<br />

sebebiyet verebilir. Bu sebeple dijital<br />

delillere müdahale edenlerin bilişim<br />

sistemlerinin nasıl çalıştığını, bilgiyi<br />

nasıl sakladığını ve nasıl ilettiğini,<br />

bununla birlikte siber dünyayı ve bu<br />

ortamlardaki dijital delillere nasıl<br />

yaklaşılması gerektiğini iyi bilmeleri<br />

gerekir. Adli bilişim konusunda tecrübe<br />

kazanmış bu insanlar ise “Adli Bilişim<br />

Uzmanı” olarak isimlendirilirler.<br />

Dijital delillerin incelendiği ortamlar<br />

da son derece önemlidir. İncelemeler<br />

ister adli kollukta ister özel bilirkişiler<br />

tarafından yapılıyor olsun, laboratuvar<br />

ortamı sağlanmalıdır. Adli bilişim<br />

laboratuvarlarında elektronik<br />

materyallere zarar gelmeyecek<br />

şekilde uygun ortam sağlanmalı ve<br />

incelemeler adli imaj dosyası üzerinden<br />

yürütülmelidir.<br />

VERİ ÖZET DEĞERİ (HASH)<br />

Adli bilişim incelemelerinde en<br />

kritik konu delilin değişmeden<br />

incelenmesidir. Delilin değişmediğinin<br />

ispat edilmesi için veri özet değeri<br />

(Hash) olarak tanımlanan bilginin delil<br />

ile beraber taşınması gerekir. Veri özet<br />

değeri bilimsel olarak kabul edilmiş<br />

matematiksel bir algoritmadır.<br />

DELİLİN<br />

DEĞİŞMEDİĞİNİN<br />

İSPAT EDİLMESİ<br />

İÇİN VERİ ÖZET<br />

DEĞERİNİN (HASH)<br />

DELİL İLE BERABER<br />

TAŞINMASI<br />

GEREKİR.<br />

Algoritmaya parametre olarak giren<br />

veri, işlem sonucunda belirli uzunlukta<br />

sayısal bir değer olarak çıkar. Birden<br />

fazla veri özet değeri hesaplama<br />

algoritması bulunmaktadır. Her<br />

algoritmada çıkan verinin özet değerinin<br />

sayısal uzunluğu farklıdır. Çıkan değerin<br />

sayısal uzunluğu, hesaplanan iki verinin<br />

özet değerinin aynı olma olasılığını<br />

düşürür.<br />

Örneğin; “Adli Bilişim” yazısından<br />

oluşan bir verinin özet değerini, MD5<br />

(Message-Digest 5) adlı algoritmayı<br />

kullanarak hesaplayacak olursak;<br />

“07ffec3f75b3b9b01c4fc3fe85de247”<br />

şeklinde bir sayısal değer üretilir.<br />

Oluşan veri özet değeri 32 adet 16’lık<br />

sayı sisteminin rakamlarını içerir. Bu<br />

kadar rakam ile oluşturabileceğimiz<br />

değer miktarı 2128, yani kullandığımız<br />

sayı sisteminde 36 rakamlı, çok büyük<br />

bir sayı olup, iki farklı veriye ait özet<br />

değerinin aynı çıkma olasılığının ne<br />

kadar düşük olduğunu gösterir.<br />

4<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 22<br />

Eğer “Adli Bilişim” verisinin veri<br />

özet değeri, SHA1 (Secure Hash<br />

Algorithm 1) algoritması ile<br />

hesaplanırsa “b16a22679c9550ad-<br />

85cd97621fd9640595ecdb84” sayısal<br />

değeri üretilir. Oluşan özet değeri ise<br />

bu sefer 40 adet 16’lık sayı sisteminin<br />

rakamlardan oluşan başka bir sayıdır.<br />

Ancak burada rakamlar arttığı için<br />

olasılık logaritmik olarak düşer. Veri<br />

özet değeri hesaplanacak bilgi ister 1<br />

TB boyutunda bir diskin içeriği olsun<br />

ister içerisinde sadece “Adli Bilişim”<br />

yazan bir metin dosyası olsun oluşan<br />

veri özet değerinin uzunluğu hep aynı<br />

olacaktır.<br />

Olasılık değerlerinin aşırı düşük<br />

olması sebebiyle, oluşan veri özet<br />

değerinin veriyi temsil ettiği kabul edilir.<br />

Adli bilişim incelemelerinde bir dijital<br />

delilin veri özet değeri için hem MD5<br />

hem de SHA1 algoritmaları kullanılır.<br />

ADLİ BİLİŞİM İNCELEMELERİ SÜRECİ<br />

Adli Bilişim incelemelerinin süreci,<br />

diğer tüm adli bilimler disiplinlerinde<br />

olduğu gibi olay yerinde başlar ve<br />

delilleri içeren raporun mahkemeye<br />

iletilmesi ile sona erer.<br />

Uygulamayı dikkate aldığımızda<br />

sürecin tamamını üç ana parçaya<br />

ayırmak gerekir. İlk aşama olaya<br />

müdahale edilip dijital delilleri içeren<br />

elektronik materyallerin toplanmasıdır.<br />

Bu aşama ne kadar sağlıklı yürürse,<br />

bundan sonraki aşamalarda o kadar<br />

sağlıklı yürütülecektir. Ardından<br />

elde edilen elektronik materyaller<br />

incelenerek dijital deliller ortaya<br />

çıkarılır.<br />

Bu aşama, laboratuvar<br />

ortamında adli bilişim uzmanlarınca<br />

gerçekleştirilmelidir. En son aşamada,<br />

elde edilen delillerin yazılı olarak<br />

raporlanması yapılır.<br />

Anglo Amerikan hukuku sistemine<br />

tabi ülkelerde ise ayrıca rapor<br />

mahkemede bir sunum eşliğinde<br />

anlatıldığından son aşama raporlama<br />

ve sunum başlığı altında karşımıza<br />

çıkmaktadır<br />

ELDE ETME AŞAMASI<br />

Olay yeri delile ilk temasın yapılacağı<br />

aşamadır. Delilin toplanması sırasında<br />

uygun koşulların sağlanamaması, delilin<br />

sağlıklı toplanamamasına ve delil<br />

niteliğini kaybetmesine yol açacaktır.<br />

Bu yüzden olay mahalline gelmeden<br />

önce kolluk kuvvetleri olay yeri ile ilgili<br />

bilgi edinmeli ve gerekli alet ve araçları<br />

yanlarına almalıdırlar.<br />

Ülkemizde olay yerinden elektronik<br />

materyallerin toplanması ile ilgili<br />

gerekli hukuki düzenleme; CMK madde<br />

134’de “Bilgisayarlarda, Bilgisayar<br />

Programlarında ve Kütüklerinde Arama,<br />

Kopyalama ve Elkoyma” başlığı altında<br />

yapılmıştır. Yapılan hukuki düzenleme<br />

her ne kadar yeterli olmasa da, olaya<br />

müdahale eden ve elektronik materyali<br />

toplayan kolluk görevlilerini bağlayan<br />

zorunluluklar bulunmaktadır.<br />

CMK 134(1):<br />

... ŞÜPHELİNİN<br />

KULLANDIĞI<br />

BİLGİSAYAR VE<br />

BİLGİSAYAR PROG-<br />

RAMLARI İLE<br />

BİLGİSAYAR KÜTÜK-<br />

LERİNDE ARAMA<br />

YAPILMASINA,<br />

BİLGİSAYAR KAYIT-<br />

LARINDAN KOPYA<br />

ÇIKARILMASINA …<br />

Maddenin birinci fıkrasında olay<br />

yerinde şüpheliye ait elektronik<br />

materyallerin içerisindeki verilerin<br />

kopyasının çıkarılması, yani adli<br />

imaj dosyasının elde edilmesi tarif<br />

edilmektedir. Adli imaj dosyası,<br />

materyalin içerisindeki verinin tamamını<br />

içeren bir bilgisayar dosyasıdır. İster<br />

materyalin içerisindeki verinin veri<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 23<br />

özet değeri alınsın ister adli imaj<br />

dosyasının veri özet değeri alınsın<br />

ikisi de aynı olacaktır. Daha sonra<br />

yapılacak incelemeler orijinal materyal<br />

üzerinde değil imaj dosyasında<br />

gerçekleştirilmelidir.<br />

İkinci fıkrada ise; imaj dosyasının<br />

alınmasının mümkün olmadığı<br />

durumlarda materyallere el konulması<br />

gerektiği ve imajları alındıktan sonra<br />

materyallerin gecikme olmaksızın iade<br />

edilmesi gerektiği belirtilmektedir.<br />

CMK 134 (2):<br />

…ÇÖZÜMÜN<br />

YAPILABİLMESİ VE<br />

GEREKLİ<br />

KOPYALARIN<br />

ALINABİLMESİ İÇİN,<br />

BU ARAÇ VE<br />

GEREÇLERE<br />

ELKONULABİLİR.<br />

ŞİFRENİN<br />

ÇÖZÜMÜNÜN<br />

YAPILMASI VE GE-<br />

REKLİ KOPYALARIN<br />

ALINMASI HALİNDE,<br />

ELKONULAN<br />

CİHAZLAR GECİK-<br />

ME OLMAKSIZIN<br />

İADE EDİLİR.<br />

Dördüncü fıkrada ise; elde edilen<br />

imaj dosyasının bir kopyasının şüpheli<br />

veya vekiline verilmesi gerektiği<br />

belirtilmektedir.<br />

İmaj alma sürelerinin uzun olması,<br />

yüksek boyutlardaki disklerin imajlarının<br />

almanın mümkün olmaması, imaj<br />

almadan inceleme yapılacağı zaman<br />

delillerin nasıl toplanacağı gibi durumlar<br />

detaylı olarak belirtilmediğinden, kanun<br />

CMK 134 (4):<br />

ÜÇÜNCÜ FIKRAYA<br />

GÖRE ALINAN<br />

YEDEKTEN BİR KOP-<br />

YA ÇIKARILARAK<br />

ŞÜPHELİYE VEYA<br />

VEKİLİNE VERİLİR VE<br />

BU HUSUS TUTA-<br />

NAĞA GEÇİRİLEREK<br />

İMZA ALTINA ALINIR.<br />

maddeleri bu hali ile uygulamada yeterli<br />

olmamaktadır.<br />

Kanun maddelerini bir yana koyarsak,<br />

sağlıklı ve doğru bir adli bilişim<br />

incelemesinin yapılabilmesi için en<br />

azından olay yerinde şüpheliye ait<br />

elektronik materyallerin imaj dosyasının<br />

oluşturulması ve imaj dosyasının veri<br />

özet değerinin taraflara verilmesi<br />

gerekir. Taraflara veri özet değerinin<br />

verilmesi, incelemenin doğru imaj<br />

üzerinden yapıldığını ispat etmek içindir.<br />

İnceleme sonucunda hazırlanan raporda<br />

incelemenin hangi veri özet değerine<br />

sahip imaj üzerinden yürütüldüğü<br />

belirtilir. Böylece başka bir adli bilişim<br />

uzmanı da aynı veri özet değerine<br />

sahip imaj dosyasını incelediğinde aynı<br />

sonuçlara ulaşacağı ortaya konulmuş<br />

olur. Eğer farklı bir veri özet değeri<br />

hesaplanırsa imaj dosyasının farklı bir<br />

diske ait olduğu veya disk üzerinde<br />

değişiklik yapıldığı anlamına gelir. Böyle<br />

bir durumda değişikliğin nasıl olduğu ile<br />

ilgili geriye doğru bir tespit yapmak da<br />

mümkün olmaz.<br />

Elde edilen materyaller toplandıktan<br />

sonra imaj dosyası olay yerinde alınmaz<br />

ise içerisine sonradan veri eklenip<br />

eklenmediği hususunda her zaman bir<br />

şüphe söz konusu olur. Bu yüzden delilin<br />

niteliği bozulmuş olacak ve yürütülen<br />

incelemeler de boşa gidecektir. Bununla<br />

birlikte elde edilen imaj dosyalarının<br />

veri özet değerleri taraflara verilmelidir.<br />

Aksi halde, incelemesi yapılan imaj<br />

dosyasının olay yerinde elde edilen<br />

imaj dosyası olup olmadığı ile ilgili<br />

şüphe oluşur. Bu şüphelerin önüne<br />

geçebilmek için ilke olarak kolluk<br />

kuvvetleri olay yerinde imaj dosyasını<br />

tarafların huzurunda almalı ve imaj<br />

dosyası alınırken oluşan veri özet değeri<br />

taraflara verilmelidir (CMK’nın 134/2.<br />

maddesi istisnadır ve istisna olarak<br />

uygulanmalıdır!).<br />

CMK’nın 134. maddesi bu hali ile<br />

uygulandığında en azından olay yerinde<br />

dijital delillere müdahale edildiğinde<br />

imaj dosyasının alınması ve taraflara<br />

veri özet değerinin verilmesi gerektiği<br />

konularını içerir. Bu yüzden kanundaki<br />

zorunluluklar kolluk kuvvetlerine delilin<br />

güvenliği açısından bağlayıcı bir<br />

zorunluluk getirmektedir.<br />

ADLİ İMAJ DOSYASI;<br />

OLAY YERİNDEN<br />

ELDE EDİLEN<br />

ELEKTRONİK<br />

MATERYALİN<br />

İÇERİSİNDEKİ<br />

VERİNİN<br />

TAMAMINI İÇEREN<br />

BİR BİLGİSAYAR<br />

DOSYASIDIR.<br />

LABORATUVAR İNCELEMESİ<br />

Olay yerinde elde edilen materyaller<br />

ve/veya imaj dosyaları henüz bulgu<br />

niteliğindedir. Bir sonraki aşama;<br />

bulgular incelenip içerisinde suçu ispat<br />

edebilecek nitelikte delilin bulunup<br />

bulunmadığının tespit edilebilmesidir.<br />

Laboratuvar ortamında yapılacak bir<br />

incelenmenin ardından materyaller<br />

ispata elverişli delil niteliğine kavuşur.<br />

İncelemeler adli imaj dosyası<br />

üzerinden yürütülmelidir. Eğer olay<br />

yerinden elde edilen materyal<br />

laboratuvara gönderildiyse üzerinde<br />

4<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 24<br />

zorunlu kalınmadıkça bir inceleme<br />

yapılmamalı ve güvenli bir ortamda<br />

saklanmalıdır. Özellikle sabit diskler<br />

mekanik aksamlara sahip olduğundan<br />

fiziksel güvenliği alınmadığında disk<br />

bir daha çalışamayacak bir duruma<br />

gelebilir.<br />

Adli bilişim incelemeleri gerekli<br />

donanım ve yazılımlarla donatılmış,<br />

yetişmiş uzmanları bulunan<br />

laboratuvarlarda yürütülmelidir.<br />

Laboratuvar ortamında; incelemelerin<br />

yapılacağı iş istasyonları, yazma<br />

- koruma cihazları, adli inceleme<br />

yazılımları, farklı tipteki elektronik<br />

materyalleri okuyabilecek<br />

dönüştürücüler ve ara kablolar gibi<br />

donanım ve yazılımlar bulunmalıdır.<br />

Olay yerinde elde edilen imaj dosyası<br />

terabaytlarca veri içeriyor olabilir. Bu<br />

kadar çok veri içerisinden suç unsuru<br />

verinin bulunması, samanlıkta iğne<br />

aramak kadar zor olabilir. Veriler bilinçli<br />

olarak değiştirilmiş veya silinmiş<br />

olabilir. Her incelemeye başlamadan<br />

önce materyalin durumuna göre veri<br />

kurtarma işlemleri uygulanmalıdır.<br />

Böylece anlamlandırılmış daha fazla bir<br />

veri ile çalışma imkânı olacaktır.<br />

Burada en kritik konu incelemeyi<br />

yapacak olan uzmanın niteliğidir.<br />

Adli bilişim uzmanları bilgisayar<br />

sistemlerinin nasıl çalıştığını, bilgiyi<br />

nasıl sakladığını ve nasıl ilettiğini,<br />

bununla birlikte siber dünyayı ve bu<br />

ortamlardaki dijital delillere nasıl<br />

yaklaşması gerektiğini iyi bilmelidir.<br />

Ülkemizde adli bilişim uzmanlığı ile<br />

ilgili bir standart bulunmamaktadır.<br />

Ancak bu konuda uluslararası<br />

bazı sertifikasyon kurumları sınav<br />

ile sertifikasyon sağlamaktadır.<br />

Sertifikasyonlar genel şartları sağlıyor<br />

olsa da, her inceleme konusu olayda çok<br />

farklı durumlarla karşılaşmak mümkün<br />

olduğundan, önemli olan adli bilişim<br />

uzmanının ne kadar tecrübeye sahip<br />

olduğudur.<br />

Bir uzman ne kadar çok dosya<br />

üzerinde çalışmış ise o kadar çok<br />

tecrübeye sahip olacaktır.<br />

RAPORLAMA AŞAMASI<br />

Adli bilişim incelemeleri sonucunda<br />

yapılan çalışmalar ve elde edilen<br />

deliller bir rapor eşliğinde ilgili makama<br />

sunulmalıdır. Hazırlanan rapor, talep<br />

edilen husus doğrultusunda elde edilen<br />

bilgileri içermelidir. Raporun içeriği<br />

yapılan inceleme doğrultusunda teknik<br />

bilgileri içereceği için raporun diline çok<br />

dikkat etmek gerekir. Zira kullanılacak<br />

gereksiz teknik bilgiler raporun<br />

anlaşılırlığını azaltacak ve sonucu<br />

özetlemeyecektir.<br />

Bir adli bilişim raporu, bir makalede<br />

bulunan Giriş-Gelişme-Sonuç<br />

bölümlerindeki gibi oluşturulmalıdır.<br />

Giriş bölümünde; yapılan inceleme<br />

öncesi bilgiler girilmelidir. Bu bilgiler:<br />

• İncelemede kullanılan donanım ve<br />

yazılımların versiyonları ile birlikte<br />

bir listesi: Aynı donanım ve yazılımlar<br />

kullanıldığında aynı sonuç elde etmesi<br />

gerekir.<br />

• Talep edilen incelemenin ne olduğu:<br />

Nasıl bir inceleme yapılması istenmiş<br />

ise, bu talep rapora dökülmelidir. Yapılan<br />

incelemeler de talep doğrultusunda<br />

yapılmalıdır. Talep edilen çalışmalardan<br />

herhangi biri eksik bırakılmamalı, eğer<br />

yapılamıyorsa neden yapılamadığı<br />

anlatılmalıdır.<br />

• Raporu hazırlayan uzman ile ilgili bilgi<br />

ve belgeler: Raporu inceleyen uzmanın<br />

yetenekleri ve incelemeyi kapsayıp<br />

kapsamadığı ortaya konulmuş olur.<br />

• Tarih bilgileri: Talebin ne zaman geldiği,<br />

ne zaman incelemeye başlandığı,<br />

imajın ne zaman alındığı vs. gibi<br />

tarihler raporda belirtilmelidir. Özellikle<br />

mahkemelerin en sık sorun yaşadığı<br />

konulardan birisi de raporun zamanında<br />

hazırlanmasıdır.<br />

• İncelenen elektronik materyallere ait<br />

bilgiler: İncelenen materyalin cinsi, sabit<br />

disk mi yoksa USB bellek mi olduğu,<br />

kapasitesi, seri numarası, veri özet<br />

değeri, içerisindeki işletim sistemine<br />

ait bilgiler vs. belirtilmelidir. Böylece<br />

incelenen materyalin detaylı bir künyesi<br />

çıkarılmış olur.<br />

Raporun gelişme bölümünde ise<br />

yukarıda listelenen materyaller üzerinde<br />

laboratuvarda bulunan donanım ve<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 25<br />

yazılımlar ile nasıl bir inceleme yapıldığı<br />

detaylı olarak anlatılmalıdır. Delilin<br />

hangi dosya olduğu, dosyanın veri<br />

özet değeri, disk üzerinde bulunduğu<br />

lokasyon gibi bilgiler belirtilmelidir.<br />

Ayrıca tespit edilen delile hangi işlemler<br />

sonucunda erişildiği kronolojik olarak<br />

anlatılmalıdır.<br />

Bazı adli bilişim raporlarında; sadece<br />

delil olarak tespit edilen dosyanın ve/<br />

veya veriye ait bilgilerin belirtildiğine<br />

rastlanılmaktadır. Ancak bu dosyanın<br />

nasıl elde edildiği ve hangi işlemler<br />

uygulandığı anlatılmaz ise, aynı süreçler<br />

uygulanarak raporda elde edilen<br />

sonucun doğrulaması yapılamayacaktır.<br />

Bu durum raporların kalitesini gösteren<br />

en önemli noktalardan biridir.<br />

Raporun sonuç bölümünde ise;<br />

sorulan hususu özetleyecek kısa bir<br />

metin yazılmalıdır. Örneğin; eğer sorulan<br />

husus, “X dosyası bu bilgisayarda var<br />

mı? Varsa ne zaman oluşturulmuştur?”<br />

şeklinde ise, raporun sonuç bölümüne<br />

“X dosyası incelenen bilgisayarda<br />

“C:\Dosyalar” klasörü altında<br />

bulunmaktadır. Dosyanın oluşturma<br />

tarihi 12.12.2016’dır” gibi kısa ve yalın<br />

bir bilgi bulunmalıdır. Bu bilgiye nasıl<br />

ulaşıldığı ile ilgili tüm teknik çalışmalar<br />

raporun inceleme yani gelişme<br />

bölümünde yazılmalıdır. Eğer yapılan<br />

inceleme adli bir vaka ise; raporun<br />

sonuç bölümü raporu talep eden hakim<br />

veya savcıya hitap eder.<br />

Zira hakim ve savcı için önemli<br />

olan “sorulan husus tespit edilmiş mi,<br />

edilmemiş mi?” olduğudur. Raporun<br />

teknik konuları ile ilgilenmeyecektir.<br />

Raporda anlatılan teknik kısımlar<br />

ise tarafları ikna etmek için yazılır.<br />

Avukatlar raporu başka bir adli bilişim<br />

uzmanına inceletmek isteyebilirler.<br />

Bu durumda hazırlanan rapordaki tüm<br />

süreç aynı inceleme yapıldığında yine<br />

aynı sonucu elde ediyor olmalıdır.<br />

SONUÇ<br />

Adli bilişim uzmanlığı ile ilgili<br />

ülkemizde bir standart bulunmuyor<br />

olması, çok farklı kalitelerde rapor<br />

çıkaran özel veya tüzel kişiliklerin<br />

bulunmasına sebep olmaktadır.<br />

3.11.2016 tarihli ve 6754 sayılı<br />

Bilirkişilik Kanunu dahi bu standartları<br />

koymamıştır. Sadece bilirkişilerin<br />

denetlenmesini zorunlu hale getirmiştir.<br />

Zorunluluğu denetleyecek ve<br />

adli bilişim uzmanlarının kalitesini<br />

ortaya koyacak nitelikte bir<br />

birimin oluşturulması çok da kolay<br />

görünmemektedir.<br />

Sorun ülkemizde adli bilişim<br />

konusunda yetişmiş insanların<br />

bulunmamasıdır. Mevcut durumda az<br />

sayıdaki uzman ise kurmuş oldukları<br />

adli bilişim laboratuvarları üzerinden<br />

inceleme yapmaktadır ve adli bilişim<br />

uzmanlarını denetleyecek daha üst bir<br />

makam henüz bulunmamaktadır.<br />

Çok sayıda bilişim suçunun işlendiği<br />

günümüzde adli bilişimuzmanlığının<br />

önemi yadsınamayacak kadar önemlidir.<br />

BU YÜZDEN<br />

ÜLKEMİZDE ADLİ<br />

BİLİŞİM UZMANI<br />

YETİŞTİRİLMESİNE<br />

BÜYÜK ÇABA SARF<br />

EDİLMESİ GEREKİR.<br />

Doç. Dr. Murat Volkan DÜLGER<br />

Akademisyen / Avukat<br />

volkan.dulger@dulger.av.tr<br />

[1] Ian Walden, Computer Crimes and<br />

Digital Investigations, Second Edition,<br />

Oxford, Oxford University Press, 2016, s.<br />

371.<br />

[2] Murat Volkan Dülger, Bilişim Suçları<br />

ve İnternet İletişim Hukuku, Altıncı Bası,<br />

Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2015, s. 789<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 26<br />

Devlet ve<br />

Spor Kurumları:<br />

Devletin<br />

Müdahale<br />

Hakkı<br />

Olmalı mı?<br />

“DEVLETIN SPORA MÜDAHALE HAKKI, HATTA MÜDAHALE<br />

YÜKÜMLÜLÜĞÜ VAR MI? YOKSA Sporun Siyaset ve Hukuk<br />

Düzeni Karşısında Özerkliği OLMALI MIDIR? BU SORULARIN<br />

CIDDI ŞEKILDE TARTIŞILMASI GEREKIYOR.”<br />

Sporun özerkliği kavramı ilk kez<br />

Modern Olimpiyat Oyunları’nın<br />

kurucusu Pierre de Coubertin<br />

tarafından 1909 yılında ortaya<br />

atılmıştı. Coubertin’e göre, özerk spor<br />

yapılanmasının üyelerinin iyi niyetle<br />

oluşturdukları spor düzeni, “devlet” olarak<br />

adlandırılan dev ve tanımlanamayan bir<br />

yapı karşısında büyük risk altındaydı.<br />

DEVLET KARŞISINDA ÖZERKLİK<br />

“Özerk” ifadesi resmi olarak ilk kez 1949<br />

yılında Olimpik Antlaşma’da (Olympic<br />

Charter) yer aldı. Bu Antlaşma’da, ulusal<br />

olimpiyat komitelerinin ancak “Bağımsız<br />

ve Özerk” olmaları halinde IOC tarafından<br />

tanınacağı öngörüldü.<br />

1949’dan bugüne Olimpik Şart’ta önemli<br />

değişiklikler yapıldı. “Özerklik” koşulu ise<br />

değişmeyen ve hatta güçlendirilen ilke<br />

oldu. Bugün uluslararası federasyonlar<br />

ve dünyanın pek çok ülkesindeki ulusal<br />

federasyonlar “özerklik” ilkesi ışığında,<br />

siyasi müdahalelerden uzak yönetiliyor.<br />

Özerklik ilkesi özellikle uluslararası<br />

spor kurumları tarafından çok ciddiye<br />

alınıyor. Bu kurumlar devletlerin spora<br />

müdahalesine sert tepki gösteriyor. 2012<br />

yılında IOC, Hindistan Ulusal Olimpiyat<br />

Komitesi’nin üyeliğini askıya aldı. 2016<br />

yılında Kuveyt’in ulusal olimpiyat<br />

komitesine ve futbol federasyonuna<br />

müdahale etmesinin ardından IOC ve<br />

FIFA, Kuveyt’in üyeliklerini askıya aldı.<br />

“Özerklik” ilkesi, devletlere karşı<br />

ileri sürülürken; devletlerin de bu ilkeyi<br />

savunma aracı olarak kullandıklarını<br />

görüyoruz. 2016 yılında, Dünya Dopingle<br />

Mücadale Ajansı (WADA), bağımsız<br />

bir soruşturma komisyonu kurdu.<br />

Bu komisyon Uluslararası Atletizm<br />

Federasyonu ile ilgili bir soruşturma<br />

yaptı. Soruşturma sonucunda yayınlanan<br />

Mclaren Raporu’nda Rusya’da sistematik<br />

doping sorunu olduğu iddia edildi.<br />

WADA ve IOC, Rus devletini dopingi<br />

kurumsallaştırmakla suçladı. Rusya<br />

Devlet Başkanı Vladimir Putin ise bu<br />

iddiaları reddetti ve iddiaları “sporun<br />

özerkliğine siyasi müdahale” olarak<br />

tanımladı. Putin, sporun devlet işlerine<br />

jeopolitik müdahale aracı olarak<br />

kullanıldığını ileri sürdü.<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 27<br />

ÖZERKLİK İLKESİ YENİDEN TANIMLANIYOR<br />

Teoride, özerklik ilkesi basittir:<br />

Federasyonlar ve sporu yöneten diğer<br />

uluslararası kurumlar sporu devletlerden<br />

koruyacak olağanüstü statüyü haiz<br />

tüzel kişiler olmalıdır. Özetle, siyasetin<br />

önemli bir silahı olan spor, siyasetten<br />

uzak tutulmalı ve İsviçre’de kurulmuş<br />

özel hukuk tüzel kişilerinin yönetimine<br />

bırakılmalıdır. Ancak uygulamada bu<br />

prensip geniş bir kesim tarafından<br />

sorgulanıyor.<br />

Bugün uluslararası spor federasyonları<br />

mutlak özgürlüğe sahip değil. Uluslararası<br />

spor federasyonları amaçlarını<br />

belirleyebilir, yapılanabilir, teknik oyun<br />

kurallarını yaratabilir, disiplin kuralları<br />

öngörebilir. Bununla birlikte, bu kurallar<br />

ve kuralların somut uygulaması hukukun<br />

temel ilkelerini ihlal etmemelidir. Aksi<br />

halde, hâkim müdahale edecek ve<br />

federasyonları cezalandıracaktır. Yargı,<br />

uluslararası hukukun genel ilkelerini,<br />

insan haklarını ve Avrupa Birliği hukukunu<br />

koruyacaktır. Bu “normalleşme”, bütün<br />

dünyada, bütün spor branşları ve spor<br />

federasyonları için yaygınlaşıyor.<br />

IOC, FIFA, UEFA gibi uluslararası<br />

spor kurumları, uzun süre sırtlarını spor<br />

tahkimine dayadı. İsviçre’de kurulan Spor<br />

Tahkim Mahkemesi (CAS), uluslararası<br />

spor yapılanmasını bir süre için devletlerin<br />

müdahalesinden korudu. Bugün ise<br />

CAS yargı kıskacında. İsviçre Federal<br />

Mahkemesi CAS’ın kararlarını iptal ediyor.<br />

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, CAS<br />

kararları sebebiyle İsviçre’ye karşı yapılan<br />

başvuruları ciddiye alıyor. Almanya,<br />

Belçika gibi devletlerin mahkemeleri<br />

CAS’ın mutlak yetkisini tehdit eden<br />

kararlar veriyor. IOC, FIFA, UEFA, IAAF<br />

yöneticileri soruşturuluyor, yargılanıyor ve<br />

mahkum ediliyor.<br />

“ISVIÇRE’DE<br />

KURULAN<br />

Spor<br />

Tahkim<br />

Mahkemesi (CAS),<br />

ULUSLARARASI<br />

SPOR<br />

YAPILANMASINI<br />

BIR SÜRE IÇIN<br />

DEVLETLERIN<br />

MÜDAHALESINDEN<br />

KORUDU. BUGÜN<br />

ISE CAS YARGI<br />

KISKACINDA.”<br />

ÖZERKLİK ÖLDÜ, YAŞASIN “ÖZEL YAPI”<br />

Sporun yargı aracılığıyla devletlerin<br />

müdahalesine tabi tutulması, spor<br />

camiasında hoş karşılanmadı. Devlet<br />

müdahalesinden mümkün oldukça<br />

korunmak isteyen spor camiası, özerklik<br />

yerine başka bir ilke yaratmak için<br />

kollarını sıvadı. Sonunda “sporun özel<br />

yapısı” kavramı yaratıldı.<br />

“Sporun özel yapısı” ilkesi, sporun diğer<br />

insan faaliyetlerine benzemediği, fark<br />

yaratan özellikleri olduğu ve bu özellikleri<br />

sebebiyle spor sektörü için istisnalar<br />

yaratılması gerektiği düşüncesine<br />

dayanıyor. Bu ilkenin yaratıcıları, spor<br />

dışındaki ekonomik faaliyetlere ve<br />

sektörlere uygulanan kurallarının spora<br />

doğrudan uygulanamayacağını iddia<br />

ediyorlar. İddiaya göre, ticaret hukuku,<br />

rekabet hukuku, vergi hukuku, sosyal<br />

hukuk gibi hukuk dallarının kuralları spora<br />

uygulanırsa, spor doğasından uzaklaşır ve<br />

ruhunu kaybeder.<br />

Bu yeni teori Avrupa Birliği’ni ve<br />

devlet yargıçlarını ikna etmedi. Avrupa<br />

Birliği, sporun özel yapısını kabul etse<br />

bile, spor Avrupa müktesebatından<br />

bağımsız hale gelmedi. Avrupa Komisyonu<br />

ve Avrupa Birliği Adalet Divanı spor<br />

sektörünü denetlemeye devam ediyor.<br />

Devlet mahkemeleri spor yöneticilerini<br />

cezalandırıyor, spor federasyonlarının<br />

kararlarını iptal ediyor.<br />

TÜRKİYE’DE SPOR: “DEVEKUŞU MODELİ”<br />

Bugün Türk sporu devletin yönetiminde.<br />

Gençlik ve Spor Bakanı fiilen sporun<br />

tek hakimi. Spor Genel Müdürlüğü<br />

aracılığıyla mevzuatı hazırlıyor. Spor<br />

federasyonlarının yönetimlerini belirliyor.<br />

Ceza Kurullarına ve Tahkim Kurulu’na<br />

istediği kişileri atıyor. Beğenmediği<br />

insanlar hakkında soruşturma açtırıyor<br />

ve Ceza Kurullarında yargılatıyor.<br />

Bakan’ın atadığı Merkez Ceza Kurulu’nun<br />

kararlarına karşı yine Bakan’ın atadığı<br />

Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu’na<br />

başvurulabiliyor. Spor Genel Müdürlüğü<br />

Tahkim Kurulu’nda Anayasa’ya aykırı<br />

şekilde hâkim ve savcı kökenli üyeler<br />

bulunuyor. Hâkim ve savcılar İdare’nin<br />

ajanı haline getirildiler.<br />

Dünyada spor federasyonlarının<br />

kararları yargı denetimine tabi iken,<br />

Türkiye’de spor, yargı denetiminden<br />

kaçırılıyor. Anayasa Mahkemesi, Tahkim<br />

Kurulu kararlarına karşı devlet yargısına<br />

başvurulmasını yasaklayan kanun<br />

hükümlerini iptal etti. TBMM, Anayasa<br />

Mahkemesi’nin iptal ettiği düzenlemeyi<br />

Anayasa hükmü haline getirdi. Bugün<br />

Türkiye Futbol Federasyonu ve SGM<br />

Tahkim Kurulu kararlarına karşı yargıya<br />

başvurulamıyor. Yargı denetimine tabi<br />

olmayan bu tahkim kurulları neredeyse<br />

tüm dosyalarda adil yargılanma hakkını<br />

ihlal ediyor.<br />

TÜRKİYE, SPORUN MERKEZİ OLABİLİR<br />

Türkiye Cumhuriyeti devleti bir<br />

yandan sporu siyasetin emrine<br />

sunarken, diğer yandan sporu yargıdan<br />

koruyor. Devletimiz uluslararası spor<br />

federasyonlarına Anayasa değişikliği<br />

önerip, onlara siyasi müdahale<br />

yapılmayacağı yönünde teminat verirse,<br />

Türkiye uluslararası sporun merkezi haline<br />

gelebilir. Böylece siyasetin ve yargının<br />

müdahale edemeyeceği bir spor düzeni<br />

yaratılması için teori üretmekle zaman<br />

kaybedilmez.<br />

Avukat Mert YAŞAR<br />

myasar@mertyasar.com<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 28<br />

ÜRETKENLİK<br />

Bürosunu<br />

Yeni Kuracak<br />

Avukatlar için<br />

Coworking<br />

Yoğun<br />

Fırsatları<br />

bir envanter<br />

gerektirmeyen, fiziksel araç<br />

gereç ihtiyacı sınırlı olan her iş<br />

gibi avukatlık mesleğinde de<br />

ortak çalışma alanları yeni trend haline<br />

geldi. İşini yeni kuran birer girişimci<br />

olarak, büro açacak avukatlar için kira,<br />

personel, aidat, elektrik, su ve internet<br />

gibi pek çok masrafı ortadan kaldıran<br />

sanal ve hazır ofisler, en az maliyetle işe<br />

başlamak isteyen avukatların tercihi<br />

oluyor.<br />

Özellikle sınırlı bir bütçeyle işe<br />

başlayacak olan avukatların sekreter,<br />

internet, temel tüketim ve hatta çaykahve<br />

ihtiyaçlarına karşılık veren ortak<br />

çalışma alanları, yine ihtiyaca bağlı<br />

olarak toplantı odası ve farklı alanlarda<br />

çalışma gibi seçenekler de sunuyor. Yeni<br />

insanlarla tanışarak, geniş bir çevreye<br />

ulaşmanın önem taşıdığı avukatlıkta,<br />

coworking alanlarında gerçekleştirilen<br />

etkinlikler, ortak ilgi alanları ve iş<br />

beklentileri çerçevesinde bir araya<br />

gelen insanlar için güçlü bir networking<br />

olanağı sağlıyor.

Sayfa 29<br />

Pınar Massena / CEO, Workinton<br />

ÜRETKENLİK ARTIŞIYLA ZAMAN<br />

TASARRUFU<br />

Aynı süre zarfında daha fazla işin<br />

üstesinden gelmenin yeni nesil ismi<br />

olan “üretkenlik” için pek çok araştırma<br />

yapılıyor. Bu araştırmalarda özellikle<br />

herkesin bir arada çalıştığı, açık ofis<br />

tasarımındaki ortamlarda motivasyonun<br />

artış gösterdiği dile getiriliyor. Daha<br />

verimli bir çalışma düzeni için, insanlardan<br />

uzak ve izole bir ortam yerine işlerin<br />

durmadığı, rahat ve konforlu bir çalışma<br />

ortamı tercih edilmesi gerekiyor.<br />

Benzer şekilde, uzmanlar çoğu<br />

insan için mutlak bir sessizlik yerine<br />

orta seviyede arka plan gürültüsünün<br />

verimliliği artırdığını kaydediyor. Ortak<br />

çalışma alanlarındaki toplantılar,<br />

görüşmeler ve diğer düşük ve orta seviye<br />

arka plan gürültüleri; üretkenliğin zirveye<br />

ulaşmasına yardımcı oluyor.<br />

HER YERDE OFİS İMKANI<br />

Ortak çalışma alanlarında kullanım<br />

tercihleri bir veya birden fazla ofisi<br />

kapsayabiliyor. Bu sayede örneğin<br />

İstanbul’un farklı konumlarında, tek bir<br />

ofise bağlı kalmaksızın çalışmak mümkün<br />

oluyor. Hatta Workinton gibi farklı illerde<br />

ofisleri bulunan ortak çalışma alanları<br />

sayesinde şehir dışı seyahatlerinde bile<br />

internet, çay/kahve ve ofis ortamı için<br />

araştırma yapmaya gerek kalmıyor.<br />

Tüm bu avantajlar sayesinde ortak<br />

çalışma alanları hizmet sektörünün<br />

diğer kollarında olduğu gibi avukatlık<br />

dünyasında da hızla yükseliyor.<br />

Coworking sisteminin Türkiye’deki ilk ve<br />

en büyük uygulayıcısı olan Workinton<br />

ofisleri, işletmelere yüzde 90’a varan<br />

oranlarda maliyet avantajları sağlarken,<br />

daha verimli ve bol seçenekli bir çalışma<br />

ortamı sunuyor.<br />

Workinton CEO’su Pınar Massena,<br />

sanal ofislerin sağladığı maliyet<br />

avantajını şöyle özetliyor: “Avukatlar,<br />

meslekleri gereği birden fazla yerde<br />

iş takibinde bulunabiliyor. Dolayısıyla<br />

en kısa zamanda çalışmasını<br />

tamamlaması gerekiyor. Workinton<br />

farklı lokasyonlardaki şubeleri ile<br />

avukatların ihtiyaçlarını karşılıyor.<br />

Ayrıca stresli bir meslek grubu olan<br />

avukatlar, Workinton’da düzenlenen<br />

etkinliklerde hem öğretici, hem de<br />

eğlenceli vakit geçirebilir. Üstelik<br />

Workinton’da ihtiyaçlarına göre aylık<br />

200 liradan başlayan fiyatlarla bir<br />

sanal ofis kiralayabilir. Workinton<br />

çalışma alanlarında her gün iş<br />

yapabilir, misafirlerini ağırlayabilir,<br />

sekreter hizmetlerinden de ücretsiz<br />

faydalanabilirler.”<br />

Pınar Massena, avukatların müvekkilleri<br />

ile özel görüşme yapmaları da gerektiğini<br />

söyleyerek, “Workinton savunma gibi<br />

kutsal görevi olan avukatlar için 2 ila<br />

10 kişi arasında özel görüşme odaları<br />

organize edebiliyor. Bu odaları avukatlar,<br />

saatlik, günlük ve aylık kralayabiliyor.<br />

Kurumsal bir duruş sergilemek isteyen<br />

avukatlar, görüşmelerini bu prestijli<br />

alanlarda yaparak itibarlı bir hizmet<br />

vermiş oluyorlar” şeklinde konuştu.<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 30<br />

Avukat Nazlı CAN<br />

[1] Rosetta Uydusu<br />

Uzay<br />

Madenciliğinin<br />

Hukuki Boyutu<br />

Uzay, halen bilinmeyenlerle dolu olabilir. Hatta orada yapılacak<br />

madencilik faaliyetleri için önümüzde uzun yıllar da olabilir. Fakat<br />

bu, uzay madenciliğine dair hukuki altyapının hazırlanmasına<br />

engel değil.<br />

Philae Modülü [2]<br />

Biliyor muydunuz?<br />

İNSANOĞLU İLK KEZ<br />

KUYRUKLU YILDIZA<br />

UZAY ARACI İNDİRDİ!<br />

Avrupa Uzay Ajansı tarafından 02 Mart 2004 günü Ariane 5 adlı<br />

füzeyle fırlatılan Rosetta Uydusu [1] ve taşıdığı minik iniş modülü<br />

Philae [2] , Güneşin etrafında 5 kez döndükten sonra yaklaşık<br />

6,4 milyon kilometrelik yolculuğunu 2014 yılında tamamlayarak<br />

67P [3] isimli kuyruklu yıldıza ulaştı.<br />

İniş modülü Philae 12 Kasım 2014 günü saat 08.35’de<br />

Rosetta’dan ayrıldı ve yaklaşık 1 metre/saniye hız ile 67P<br />

kuyruklu yıldızına yaklaştı. İlk olarak saat 15.33’de 67P kuyruklu<br />

yıldızına iniş yaptı ama iki defa geri sekti ve hedeflenen iniş<br />

bölgesinden çok öteye uygun olmayan bir durumda 67P’ye<br />

konumlanıp bilimsel çalışmalarına başladı.<br />

Kendisinden zaman zaman haber alınabilen Philae, kuyruklu<br />

yıldızın temel yapıtaşları hakkında bilim dünyası için oldukça<br />

önemli bilgiler paylaştı. 67P isimli kuyruklu yıldızın etrafında tur<br />

atmaya devam eden ana araç Rosetta ise 30 Eylül 2016’da 67P<br />

kuyruklu yıldızına intihar dalışı yaparak misyonunu tamamladı.<br />

67P Kuyruklu Yıldızı [3]<br />

Boyu 4.3 Km / En Geniş Yeri 4.1 Km<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 31<br />

İktisadi ve teknolojik gelişim için<br />

elzem olan çok sayıda elementin<br />

Dünyamız’da sınırlı bulunması<br />

dolayısıyla belki de 50-60 yıl<br />

içerisine tükenmesi beklenmektedir.<br />

Bu nedenle alternatif arayışlara<br />

girilmiş ve bunların tedariki ile ilgili<br />

uzaya yönelme fikri ortaya atılmıştır.<br />

Bazı bilim insanları tarafından<br />

asteroidlerle Dünyamız’a gelmiş<br />

olduğu iddia edilen altın, kobalt,<br />

demir, manganez, molibden, nikel,<br />

osmiyum, palladyum, platin, renyum,<br />

rodyum, ruthenyum ve tungsten<br />

gibi çok sayıda elementin bilhassa<br />

Dünya’ya yakın asteroidlerden<br />

tedarik edilebilmesi için çalışmalar<br />

başlatılmıştır.<br />

NASA’nın tahminlerine göre<br />

Dünya’ya yakın 10.000 civarında<br />

asteroid bulunmaktadır ve<br />

içlerindeki cevherin değeri<br />

trilyon Dolar’ın üzerindedir. Tüm<br />

bu bilimsel ve iktisadi veriler,<br />

uzay ve asteroid madenciliği<br />

alanında firmaların kurulmasına<br />

ve bu alandaki çalışmaların<br />

hızlanmasına yol açmıştır. Henüz<br />

madencilik faaliyetleri aktif olarak<br />

başlamamışken hukuki olarak en<br />

somut adım ise 25 Kasım 2015’te<br />

ABD tarafından atılmıştır.<br />

Dönemin ABD Başkanı Barack<br />

Obama “Uzay Yasası” adıyla bilinen<br />

ve asteroid ve uzay madenciliğine<br />

ilişkin hükümler ihtiva eden yasayı<br />

imzalayarak A.B.D. firmalarının ve<br />

vatandaşlarının uzay madenciliği<br />

yapmalarının önünü açmıştır. Peki<br />

uzayda madencilik faaliyetlerinin<br />

yürütülmesi hukuka uygun mudur?<br />

“Uzay Çağı”nın 4 Ekim 1957’de<br />

SSCB yapımı Sputnik 1’in<br />

fırlatılmasının ardından başladığı<br />

kabul edilmektedir. Sputnik’ten<br />

önce de “Uzay Hukuku” ile ilgili<br />

birtakım çalışmalar mevcuttu,<br />

ancak fırlatmadan sonra bu<br />

çalışmalar oldukça hız kazandı. Bu<br />

dönemde uzay hukuku ile ilgili temel<br />

düzenlemeleri yapan Birleşmiş<br />

Milletler’in “Uzayın Barışçıl Amaçlarla<br />

Kullanımı Komitesi”, beş temel<br />

uluslararası sözleşme ile beş ilke ve<br />

bildirge tanzim etti.<br />

Uzay madenciliğinin bu<br />

antlaşmalardan bilhassa 1967 tarihli<br />

“Ay ve Diğer Gökcisimleri Dahil<br />

Uzayın Keşif ve Kullanılmasında<br />

Devletlerin Faaliyetlerini Yöneten<br />

İlkeler Hakkında Antlaşma” (Uzay<br />

Antlaşması)’nın maddelerini ihlal<br />

edip etmediği yönünde çeşitli görüş<br />

ayrılıkları bulunuyor.<br />

Bu maddelerden ilki Antlaşma’nın<br />

uzayın bütün insanlığa tahsis<br />

edilmiş olduğunu, her devletin gök<br />

cisimlerinin bütün bölgelerine serbest<br />

erişim hakkı olduğunu ve iktisadi<br />

veya bilimsel kalkınmışlık düzeyinden<br />

bağımsız uzay faaliyetlerinin bütün<br />

ülkelerin hayır ve menfaatine<br />

yürütüleceğini düzenleyen birinci<br />

maddesidir. Madenciliği sadece<br />

uzay faaliyetlerinde önde gelen<br />

ülkelerin yapabilmesi ve menfaati bu<br />

ülkelerin elde edebilecek oluşu benim<br />

de içinde yer aldığım madenciliğin<br />

hukuka aykırı olduğunu düşünen<br />

hukukçulara göre işbu maddeyi ihlal<br />

etmektedir. Madenciliğin hukuka<br />

uygun olduğunu savunan hukukçular<br />

ise elde edilecek menfaatin tasnif<br />

şeklinin düzenlenmemiş olmasından<br />

ötürü maddenin ihlal edilmediğini öne<br />

sürmektedirler.<br />

Antlaşma’nın 2. maddesi de yine<br />

tartışma konusudur. Şöyle ki söz<br />

konusu maddeye göre; “Ay ve diğer<br />

gökcisimleri dahil, uzay, egemenlik<br />

ilanı, kullanma veya işgal suretiyle<br />

veya diğer herhangi bir suretle milli<br />

iktisaba konu olamaz.”<br />

Uzayda devletlerin egemenlik<br />

iddiası değil ancak gerçek kişilerin<br />

bir kısmı gülünç çeşitli ilginç mülkiyet<br />

iddiaları olmuştur. Amerikalı Dennis<br />

Hope, Ay’ın kendisine ait olduğunu<br />

iddia ederek ABD’ye, eski SSCB’ye ve<br />

B.M.’ye bu durumu bildiren mektup<br />

göndermiş ve 55.000 U.S.D.’lik çöp ve<br />

depolama ücreti istemiştir.<br />

NEAR Shoemaker uzay aracının<br />

433 Eros asteroidine 2001’deki<br />

inişini takiben Gregory Nemitz isimli<br />

bir kişi ise kendisine ait “Orbital<br />

Development” isimli şirketin bu<br />

asteroidin maliki olduğunu iddia<br />

etmiş ve NASA’dan her dünya yüzyılı<br />

için 20 U.S.D.’lik depolama ve park<br />

ücreti isteyerek mülkiyet iddiasıyla<br />

ilgili dönemin Amerikan Dışişleri<br />

Bakanı Colin Powell’a mektup<br />

göndermiştir. Reno Nevada da açtığı<br />

dava reddedilen Nemitz benzer<br />

davaları açmaya devam etmiş olsa<br />

da nihayet 2005’te bu ısrarından<br />

vazgeçmiştir. Bu gibi örneklerin<br />

yanısıra doğrudan asteroidlerin<br />

mülkiyeti ile ilgili bazı davalar da<br />

mevcuttur. Mesela; Iowa’daki Forest<br />

City’e 1890’da düşen bir meteorit ve<br />

Oregon’a düşmüş olan Willamette<br />

meteoriti ile ilgili mahkeme mülkiyet<br />

konusunda toprak sahibinin lehine<br />

karar vermiştir.<br />

Uzayda mülkiyet iddialarının<br />

yaygınlığı dolayısıyla Uluslararası<br />

Uzay Hukuku Enstitüsü (IISL) 2004<br />

4<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 32<br />

ve 2009 yıllarında uzayda mülkiyet<br />

hakkı iddialarına ilişkin bildiriler<br />

yayınladı ve devletlerin özel hukuk<br />

kişilerinin yapacakları faaliyetleriyle<br />

ilgili uluslararası sorumluluğa sahip<br />

olduğunu; özel hukuk kişilerinin<br />

yetkilendirilmesinin ve denetiminin<br />

de yine devletlerin sorumluluğunda<br />

olduğunu; bununla birlikte uzayda<br />

mülkiyet hakkının olmayacağını ifade<br />

etti. Uzaydaki doğal kaynakların<br />

çıkarımı konusunu da ele alarak IISL;<br />

bu kaynaklarla ilgili bir düzenlemenin<br />

olmaması dolayısıyla BM vasıtasıyla<br />

mevcut uluslararası uzay hukuku<br />

temelinde konunun açıklığa<br />

kavuşturulmasının gerektiğini de<br />

ifade etti.<br />

Uzay madenciliği konusuna yine<br />

dönecek olursak; uzaydan elde<br />

edilecek kaynakların mülkiyete<br />

konu olup olamayacağı da yine bir<br />

başka tartışma konusudur. Uzay<br />

madenciliğini destekleyen hukukçular<br />

Uzay Antlaşması’nın kaynaklarla ilgili<br />

bir malik statüsünü düzenlememesi<br />

dolayısıyla cisimleri elde edenlerin<br />

bunların maliki olacağını ve uzayın<br />

ticari kullanımının Antlaşma ile<br />

engellenmediğini savunmaktadır.<br />

Kanaatimce Uzay Antlaşması’nın<br />

ikinci maddesi uyarınca bu mümkün<br />

değildir.<br />

Bir diğer tartışma, Antlaşma’nın<br />

taraf devletlerin uzay faaliyetlerini<br />

diğer taraf devletlerin mukabil<br />

menfaatini dikkate alarak ve<br />

zararlı bir şekilde kirlenmesini ve<br />

yer dışı maddelerin sokulması<br />

sonucunda yeryüzü ortamında<br />

hasıl olacak zararlı değişmeleri<br />

önleyecek şekilde yürütmelerine<br />

müteallik 9. maddesinden kaynaklı<br />

çıkmaktadır. Diğer devletlerin mukabil<br />

menfaatlerinin ne olduğu ve nasıl<br />

gözetileceği net değildir. Menfaat ile<br />

maddi bir menfaat mi yoksa bilimsel<br />

bir menfaat mi ifade edilmektedir?<br />

Keza yeryüzü ortamında zararlı<br />

değişiklik meydana getirmenin ya<br />

da bunu önleyecek tedbirlerin ne<br />

olduğunun tanımı hususunda da<br />

netlik bulunmamaktadır. Çevre ile<br />

ilgili hassasiyetler konusunda da yine<br />

farklı görüşler mevcuttur.<br />

Söz konusu faaliyetlerin çevreye<br />

zarar vereceğini iddia edenlerin<br />

aksine uzun vadede çevre açısından<br />

uzay madenciliğinin faydalı<br />

olacağı görüşünü savunan kişiler<br />

de vardır. Örneğin; “Sürdürülebilir<br />

Madencilik: Çevrecilik Adına Asteroid<br />

Madenciliğinin Teşviki” isimli<br />

makalesinde Kevin Mac Whorter,<br />

önümüzdeki 60 yıl içerisinde bilim<br />

insanlarının modern endüstri<br />

için elzem olan bazı elementlerin<br />

tükeneceğini beklediğini yazmıştır.<br />

Cep telefonu, laptop bilgisayarlar,<br />

rüzgar türbinleri, güneş paneli gibi<br />

pek çok ürünün ham maddesi olan<br />

platin, çinko, altın, fosfor, indium<br />

gibi pek çok kaynağın tükeneceğini<br />

belirterek bugünkü madencilik<br />

endüstrisinin Dünya’ya çevresel<br />

açıdan çok zarar verdiğini ve bütün<br />

ekosistemin gerek su kirliliği gerekse<br />

ormansızlaşma dolayısıyla tahrip<br />

olduğunu ifade etmiş ve bu nedenle<br />

aslen uzay madenciliğinin çevre için<br />

faydalı olacağını savunmuştur.<br />

Uzay madenciliği demişken; bir<br />

başka zengin kaynak olan Ay’dan<br />

da kısaca bahsetmekte de fayda<br />

var. Dünyadaki gibi koruyucu bir<br />

manyetik alanı olmayan Ay’a güneş<br />

rüzgarlarıyla yüklü miktarlarda<br />

Helium 3 gelmektedir. Bu izotopun<br />

radyoaktif olmaması ve de<br />

tehlikeli atıklar oluşturmaması<br />

dolayısıyla güvenli bir nükleer enerji<br />

oluşturabileceği düşünülmektedir.<br />

(Helium 3’ün güvenliliğinin aksini iddia<br />

eden Frank Close gibi teorik fizikçiler<br />

de mevcut.)Çin’in bilhassa hakim<br />

olduğu seryum, lantan, neodimiyum,<br />

praseodimyum gibi ileri teknoloji<br />

ürünlerinde kullanılan kaynakların<br />

da yine Ay’da yüklü miktarlarda<br />

olduğu tahmin edilmektedir. Bu<br />

nedenle Ay da madencilik faaliyetleri<br />

ile ilgili önemli bir kaynak olarak<br />

görülmektedir. Bugün Rusya uzay<br />

programı uyarınca Ay’ın keşfi için<br />

uzay aracı fırlatarak Dünya’ya<br />

materyaller getirmek üzerinde<br />

çalışmaktadır. Rus bilimadamları<br />

Ay’ı aynı zamanda diğer gezegenlere<br />

seyahat için merkez olarak kullanma<br />

konusunu da değerlendiriyorlar.<br />

Avrupa Uzay Ajansı da yine Güneş<br />

Sistemi’ndeki görevlerde daha<br />

uzak noktalara gidebilmek için Ay’ı<br />

kullanmayı düşünmektedir. Özel<br />

sektör ise Ay’dan Helium3 yerine su<br />

alarak yakıt elde etmeyi hedefleri<br />

arasına eklemiş durumda. Örneğin<br />

Shackletonenergy isimli şirket,<br />

2020’li yıllarda Ay’daki suyu alıp<br />

Dünya’nın LEO yörüngesindeki yakıt<br />

istasyonuna getirmeyi planlıyor. Zira<br />

hidrojen ve oksijen sıvı hale getirildiği<br />

takdirde uzay aracı için çok etkili bir<br />

yakıttır. Çin ve Hindistan da Ay’da<br />

madencilik yapmayı planlayan diğer<br />

ülkeler olarak sıralanıyor. Çin, bu yıl<br />

içinde Chang’e 5’i fırlatarak Ay’dan<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 33<br />

2 kg’lık toprak ve kaya parçası alıp<br />

Dünya’ya getirmeyi ve incelemeyi<br />

planlıyor. Ay ile ilgili hukuki<br />

düzenlemelere gelecek olursak; Ay ile<br />

ilgili düzenlemeler daha sarihtir. Zira<br />

Ay Anlaşması’nda açık denizlerdekine<br />

benzer bir rejim düzenlenmiştir ve<br />

Ay’ın yüzeyinden veya yüzeyinin<br />

altından çıkarılan doğal kaynaklar<br />

hiçbir devlete, kuruma vs. ait<br />

olmayacaktır. Bu kaynaklar insanlığın<br />

ortak mülküdür ve kaynak çıkarımı ile<br />

ilgili bir uluslararası rejim mevcuttur.<br />

Ancak Türkiye’nin de tarafı olduğu Ay<br />

Anlaşması (1979) uzay faaliyetlerini<br />

yürüten ülkelerin tarafı olmadığı çok<br />

az sayıda ülkenin kabul ettiği bir<br />

anlaşmadır. Bugün asteroidlerden<br />

maden çıkarılması ile ilgili yasayı<br />

çıkarmış olan ABD’nin Ay Anlaşması<br />

ile ilgili tutumuna gelince; her ne<br />

kadar ilk başta dönemin Amerikan<br />

Başkanı Carter tarafından söz<br />

konusu anlaşma desteklenmişse<br />

de sonrasında bu anlaşmanın uzay<br />

kaynaklarının edinimi ile ilgili her türlü<br />

özel sektör faaliyetlerini tıkayacağı<br />

uyarısı üzerine taraf olunmamıştır.<br />

Madencilik ile ilgili tartışmalar<br />

sürerken dönemin Amerikan Başkanı<br />

Barack Obama madencilikle ilgili<br />

düzenlemeler içeren yasayı 25 Kasım<br />

2015’te imzaladı. Aslında kabul<br />

edildiği için dikkat çekmiş olsa bile<br />

benzeri bir girişim daha evvelden<br />

de olmuştu. Şöyle ki; “Uzayın<br />

Derinliklerindeki Kaynakların Keşfi<br />

İçin Amerikan Uzay Teknolojileri<br />

Yasası” 2013-2014 Kongre<br />

döneminde teklif edilmiş, ancak<br />

reddedilmişti. Amerikan Temsilciler<br />

Meclisi’nin Bilim, Uzay ve Teknoloji<br />

Komitesi’nin Uzay Alt Komitesi’ne<br />

10 Eylül 2014’te yazılı olarak<br />

görüş sunmuş olan Joanne Irene<br />

Gabrynowicz konunun hukuki boyutu<br />

ile ilgili tespitlerde bulunmuştu.<br />

Gabrynowicz, sivillerin eylemlerinin<br />

hukuki sorumluluğunun Uzay<br />

Antlaşması’nın tarafı olarak Amerikan<br />

Hükümeti’ne ait olduğunu, bu<br />

4<br />

Çin, bu yıl içinde Chang’e 5’i fırlatarak Ay’dan<br />

2 kg’lık toprak ve kaya parçası alıp Dünya’ya<br />

getirmeyi ve incelemeyi planlıyor.<br />

Biliyor muydunuz?<br />

Tarih 11 Aralık 1972’yi gösterirken, Apollo 17 aya iniş yaptı. Bu insanoğlunun son ay seyahati<br />

değildi, ancak aya giden insanlı uzay araçları için yörüngeden çıkılan son sefer oldu.<br />

Apollo 17 ay yüzeyine Orion kapsülünü bıraktıktan sonra Astronotlar<br />

kapsülden çıkarak bir dizi bilimsel araştırma yaptı.<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

yükümlülüğün federal lisanslandırma<br />

düzenlemeleri ile yerine getirildiğini<br />

ve uzaya giden cisimlerin ABD’de<br />

tescil edilerek Amerikan Yasaları’na<br />

tabi olduğunu, ancak yörünge üzeri<br />

lisanslandırmayı yapan bir otoritenin<br />

olmadığını belirtmiştir. Fırlatma ve<br />

Dünya’ya geri giriş ile ilgili olarak FAA<br />

(Amerikan Federal Havacılık Dairesi)<br />

lisanslandırma yetkisine sahipken<br />

yörüngede bir süre kalacak olan<br />

özel sektör cismini lisanslandırma<br />

yetkisine sahip değildir.<br />

Uluslararası antlaşmalar<br />

çerçevesindeki olası neticelerine<br />

ilişkin olarak ise Gabrynowicz<br />

uluslararası uzay hukukunun<br />

gelişiminde “opinio juris”in önemli<br />

olduğunu belirtmiş ve söz konusu<br />

yasa teklifinin muğlak olması<br />

dolayısıyla çekişmeli neticeler<br />

doğurabileceğini ifade etmiştir.<br />

Gabrynowicz’e göre Antlaşma<br />

sarih bir şekilde toprak edinmeyi<br />

ve egemenliği yasaklamışken<br />

doğal kaynakların edinimi ile ilgili<br />

net değildir. Ancak kaynakların<br />

çıkarılması uzayın “kullanımı” içinde<br />

değerlendirilebilir diye görüşünü<br />

sunmuştur. Buna karşın söz konusu<br />

kaynakların çıkarılması hususunu<br />

“kullanım” içinde değerlendirmek<br />

mümkün olsa dahi mülkiyetlerinin<br />

kime ait olacağı muğlaktır. Bu<br />

yasanın reddinden kısa bir süre<br />

sonrasında ise 2015’teki yasa<br />

çıkarılmıştır. Yasa uyarınca<br />

Amerikan vatandaşlarının ticari uzay<br />

faaliyetlerinin ve uzay kaynaklarını<br />

edinimlerinin kolaylaştırılması teşvik<br />

edilmektedir. ABD’nin uluslararası<br />

yükümlülükleri ile uyumlu olarak<br />

uzayın keşfi ve de uzay kaynaklarının<br />

edinimini ile ilgili kamusal engellerin<br />

kaldırılması gerekliliği düzenlenmiştir.<br />

Söz konusu faaliyetler ABD’nin<br />

uluslararası yükümlülüklerine uygun<br />

olarak ve de Federal Hükümet’in<br />

yetkilendirmesi ve denetimi altında<br />

yapılacaktır. İşbu yasa uyarınca<br />

madencilik faaliyeti yapanların uzay<br />

kaynağının veya asteroidin maliki<br />

olabilecekleri, bunları nakledebilme,<br />

kullanabilme ve satabilme haklarının<br />

da yine ABD’nin uluslararası<br />

yükümlülüklerine ve ilgili hukuk<br />

kurallarına uygun olarak bulunduğu<br />

kabul edilmiştir.<br />

Ayrıca ABD’nin herhangi bir<br />

gök cismi üzerinde egemenlik<br />

hakkının veya yargı yetkisinin veya<br />

gökcisminde mülkiyet hakkının<br />

olduğunun anlaşılmamasına da vurgu<br />

yapılmıştır. IISL Amerika Birleşik<br />

Devletleri’nin yeni yasasını ele alarak<br />

20 Aralık 2015’te konsensus ile kabul<br />

etmiş olduğu uzay kaynaklarının<br />

madenciliğine ilişkin görüşünde ise<br />

şu tespitleri yapmıştır: Yörünge alanı<br />

da dahil olmak üzere bir bölge/alan<br />

(territory) almak yasaktır ancak<br />

kaynak alımı konusu net değildir.<br />

Uzay Antlaşması’nın, uzayın eşitlik<br />

ilkesine uygun herhangi bir ayırım<br />

yapılmaksızın keşif ve kullanımı ile<br />

ilgili maddesindeki “serbest kullanım”<br />

kavramının içine gök cisimlerindeki<br />

mineraller ve su dahil “yenilenemeyen<br />

doğal kaynaklar”ın alınması/<br />

tüketilmesi dahil midir değil midir<br />

konusu net değildir ve bu konuda<br />

herhangi bir uluslararası anlaşma<br />

bulunmamaktadır.<br />

Kaynaklarla ilgili daha kısıtlayıcı<br />

düzenlemeler içeren Ay Antlaşması<br />

ise çok az sayıda devlet tarafından<br />

kabul edilmiştir ve burada<br />

düzenlenmiş olan doğal kaynakların<br />

dağıtımı ile ilgili rejimin teamül<br />

haline geldiği de söylenemez.<br />

Dolayısıyla ABD yasasının Uzay<br />

Antlaşması’nın bir yorumu olarak<br />

değerlendirmesi mümkündür. Yine<br />

bu sebepten madencilik faaliyetleri<br />

gök cisimleri üzerinde egemenlik<br />

hakkı iddia etmek şeklinde telakki<br />

edilmemiştir. Bu hususta ABD’nin<br />

ilgili düzenlemesindeki uluslararası<br />

düzenlemelere uygunluk ile ilgili<br />

maddesine de atıfta bulunulmuştur.<br />

ABD’nin yasasını takiben Şubat<br />

2016’da bu kez Lüksemburg, uzay<br />

madenciliği ile ilgili destekleyici<br />

adımlar atacağını duyurdu. Yaklaşık<br />

200 milyon Euro’luk bütçe ayıran<br />

Lüksemburg, uzay madenciliği<br />

faaliyetlerini düzenleyen bir yasal<br />

düzenlemeyi yürürlüğe koymayı<br />

planlıyor. Ancak Amerikan yasasından<br />

farklı olarak Lüksemburg’da yerleşik<br />

yerli/yabancı tüm şirket ve şahıslar<br />

kanunun sağladığı haklaradan<br />

faydalanabilecek . Hatta Lüksemburg<br />

bu konuda iddialı bir şekilde uzay<br />

kaynakları ile ilgili Silikon Vadisi<br />

olmayı hedeflediğini de belirtiyor.<br />

Uzay madenciliği faaliyetlerini<br />

gerçekleştirmeyi planlayan Deep<br />

Space Industries ve de Planetary<br />

Resources da Lüksemburg’da faaliyet<br />

göstermek üzere teşvik edildi ve<br />

söz konusu şirketlerle anlaşmalar<br />

imzalandı. Birleşik Arap Emirlikleri,<br />

Avustralya ve bazı başka ülkelerin de<br />

yakın zamanda uzay madenciliğine<br />

ilişkin bir yasal düzenlemeler yapması<br />

beklenilmektedir.<br />

Av. Nazlı CAN<br />

İstanbul Barosu Havacılık Ve Uzay<br />

Komisyonu Başkanı<br />

nazli@can.aero<br />

www.hplusdergi.com

Özel Adli Bilişim Danışmanlığı Veri Kurtarma Hizmetleri Güvenli Veri İmha Bilişim Suçlarının İncelenmesi<br />

Internet Web Sayfası İncelenmesi Eposta İncelemesi ve IP Tespiti Kredi Kartı Dolandırıcılığı<br />

CD/DVD, Kredi kartı, SIM kart, Takograf Kartı İncelemesi Bilgisayar, Hard Disk İncelemesi<br />

Cep Telefonu İncelemesi Şifreleme ve Şifre Çözümleme Güvenlik Kamera Sistemlerinin İncelenmesi<br />

FSEK Kapsamında Lisanssız Yazılımların İncelenmesi<br />

www.fidescfi.com.tr<br />

A. Yıldız Posta Cad. No: 14 Emel Apt. D:102 34349 Gayrettepe - İstanbul T. + 90 212 275 08 65 F. + 90 212 217 79 34<br />

P. info@fidescfi.com.tr

www.hplusdergi.com

Sayfa 37<br />

Uzman Klinik Psikolog Yasemin OZAN, MA, MSc<br />

Iş Yaşamında<br />

Stres ve<br />

Baş Etme<br />

Yolları<br />

ŞÜPHESIZ, AVUKATLAR<br />

YALNIZCA HUKUK KURAL<br />

VE KURAMLARI ILE<br />

MESLEK YAŞAMLARINI<br />

SÜRDÜRMEZ. AVUKAT –<br />

MÜVEKKIL ETKILEŞIMI<br />

VE BU ETKILEŞIM<br />

SONUCU ORTAYA ÇIKAN<br />

“KARŞIT TARAFLAR<br />

ILE ILETIŞIM SÜRECI”,<br />

BERABERINDE<br />

İntikam, Öfke, Kin, Hırs,<br />

Nefret ve Kıskançlık<br />

GIBI NEGATIF<br />

DUYGULARLA<br />

BAŞ ETME<br />

ZORUNLULUĞUNU DA<br />

GETIRIR.<br />

Tüm bu iletişim ve etkileşim<br />

sürecini düzenleyici kanun<br />

ve uygulamalar ışığında<br />

yönetmek durumunda<br />

olan avukatlar, iş yaşamına özgü<br />

rekabet, performans kaygısı, statüyü<br />

koruma ve kaybetme endişesi ya da<br />

ekonomik sıkıntılar gibi diğer baskı<br />

faktörleriyle de mücadele etmek<br />

durumunda kalabilir.Bu faktörler aynı<br />

zamanda strese yol açan en belirgin<br />

nedenlerdendir.<br />

Her bir birey stres karşısında<br />

farklı reaksiyon verir. Bazı kişiler<br />

iş yaşamında karşılaştıkları stres<br />

faktörleri ile baş edebilirken bazı<br />

kişiler zorlanırlar. Bazıları da baskıyı<br />

çok fazla bulup boyun eğerler.<br />

Aşırı stres, kaygı ve baskı, kişilere<br />

yaşamlarının kontrolünün kendi<br />

ellerinden çıktığı sinyalini verir ve<br />

bu durumda kişiler ya bedensel ya<br />

da ruhsal olarak bu duruma tepki<br />

vermeye başlarlar. Aslında stres,<br />

kişinin yaşamını kaldırabileceği<br />

yükten çok daha fazlasının olduğunu<br />

algılama biçimidir de. Bu durumda<br />

ister istemez kişinin ya psikolojik<br />

bağışıklık sistemi ya da fiziksel<br />

bağışıklık sistemi düşer ve içinde<br />

bulunduğu duruma reaksiyon verir.<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 38<br />

Yapılan bazı araştırmalar, düşük<br />

miktarda stresin yaşamımızın<br />

devamlılığı için gerekli olduğu<br />

yönündedir. Fakat günümüzde<br />

özellikle iş yaşamında yaşanan aşırı<br />

baskı, performans kaygısı, statüyü<br />

koruma ve kaybetme endişesi ile<br />

ekonomik sıkıntılar, kişilerin psikolojik,<br />

duygusal ve fiziksel sağlığı üzerinde<br />

önemli bir etki oluşturmaktadır.<br />

“Adrenalin ve Glükokortikoid” Bu<br />

iki hormon ve stres tepkisi hayatta<br />

kalmamız için oldukça önemlidir.<br />

Fakat beklenenin üzerinde stres<br />

kişinin yaşamını fiziksel ve ruhsal<br />

olarak tehdit etmeye başlar. Kişinin<br />

yüksek düzeyde stres faktörü ile karşı<br />

karşıya kalmasının yanı sıra olayları<br />

algılayış biçimi de stres düzeyinin<br />

artmasında belirgin rol oynamaktadır.<br />

Kuzey Carolina’da 1980’li yılların<br />

sonunda yapılan bir araştırmada<br />

stresin yol açtığı fiziksel, zihinsel ve<br />

duygusal sıkıntıların başında şunlar<br />

geliyor;<br />

Stres= Ülser<br />

Stres= Damar Sertliği<br />

Stres= Atardamar Duvarında<br />

Zedelenme<br />

Stres= Kalp Krizi<br />

Kronik Stres= Hipokampüste<br />

Küçülme, Öğrenme ve Hafızaya Zarar<br />

Verme<br />

Şiddetli Akut Stres= Çok İyi Bilinen<br />

Bilgilerin Kısa Zaman Diliminde<br />

Hatırlanmasını Zorlaştırır.<br />

“PROFESYONEL<br />

YAŞAM VE<br />

IŞ HAYATINA<br />

ILIŞKIN<br />

GEREKLILIKLERI<br />

GÖZ ARDI<br />

ETMEK<br />

GÜNÜMÜZ<br />

DÜNYASINDA<br />

PEK OLASI<br />

GÖZÜKMEMEKLE<br />

BIRLIKTE<br />

Bu Gerçek ile<br />

Yaşarken,<br />

STRES<br />

DÜZEYIMIZI<br />

AZALTABILMEK<br />

VE STRES ILE<br />

BAŞ EDEBILMEK<br />

MÜMKÜNDÜR.”<br />

4<br />

Stres ile<br />

Baş Etmek<br />

İçin<br />

1- OLAYLARA TAKILMAYIN!<br />

Kişiler, genelde yaşamlarındaki<br />

bir veya iki olaya takılır ve bu olay<br />

ile ilgili stres düzeylerini olması<br />

gerektiğinden çok daha yukarı<br />

çıkarır.<br />

Büyük fotoğrafa bakmaya<br />

çalışmak kişileri gerçekliğe<br />

çekmede pek çok kez fayda sağlar.<br />

Özellikle uzun süreli stres kaygı<br />

düzeyimizi de yükselttiği için<br />

öğrenme ve hatırlama güçlüğü<br />

yaşamamıza neden olabilir.<br />

Bu nedenle iş yaşamında<br />

“yapılması gerekenler listesi”<br />

yapmak, bu sorun ile baş etmede<br />

fayda sağlar. Kişinin kendisine iş<br />

yaşamının dışında ödül vermesi, bir<br />

yaşam oluşturması ya da var olan<br />

yaşamını canlandırması, stresin<br />

olumsuz etkilerini azaltmasına<br />

yardımcı olur.<br />

2- NEFES EGZERSİZLERİ!<br />

Nefes alışınız sık ve sığ olmamalı<br />

mümkün olduğunca derin şekilde<br />

olmalı. Doğru nefes almak kişiyi<br />

sakinleştirir ve stres belirtilerini<br />

azaltır. Doğru nefes almayı<br />

öğrenmek zaman ister, pratik<br />

yapmayı gerektirir.<br />

www.hplusdergi.com

Temel İpucu<br />

Sayfa 39<br />

STRES VE MİZAH ARASINDAKİ İLİŞKİ<br />

UYKU VE STRES ARASINDAKİ İLİŞKİ<br />

3- ANDA KALIN VE ENDİŞELENMEYİN!<br />

Gelecek için endişelenmek<br />

ya da geçmiş için pişmanlık<br />

duymak bizi stres içinde tutar ve<br />

yaşadığımız andan keyif almamızı<br />

engeller. Sadece anda kalmayı<br />

becerebilirsek stresi biraz olsun<br />

uzaklaştırabiliriz.<br />

Endişelenmek için 10 dakika<br />

yeterli bir zamandır. Bu nedenle<br />

bir konu ile ilgili endişelenmek için<br />

kendimize 10 dakika vermeye ve<br />

sonrasında kendimizi durdurmaya<br />

çalışmak önemlidir. Endişelerinizle<br />

randevulaşın, bu randevu haricinde<br />

endişelendiğiniz konu aklınıza<br />

geldiğinde, randevu zamanınıza<br />

erteleyin.<br />

4- BEDENİNİZE ÖNEM VERİN!<br />

Yemek, uyku ve düzenli egzersiz<br />

stres ile baş etmede önemli<br />

yollardandır.<br />

Vücudunuzu sağlıklı, dengede<br />

ve dinç tutmak için kaçınmanız<br />

gerekenler ise şeker, nikotin,<br />

alkol ve kafeindir. Bunlar<br />

vücudu gereğinden fazla uyarır,<br />

bununla birlikte stres zamanında<br />

Glükokortikoid ve adrenalin<br />

hormonlarının artışını kolaylaştırır.<br />

İyi bir kahkaha sonrasında bir<br />

rahatlama ve iyi bir hisse sahip<br />

olduğumuzu hiç fark ettiniz mi?<br />

Peki iyi bir his ve rahatlama dışında<br />

beynimizde neler oluyor? Samimi bir<br />

kahkaha pozitif duygular vermenin<br />

yanı sıra solunum ve abdominal<br />

bölgedeki kas fonksiyonlarını<br />

düzenler, kas gerginliğini azaltır,<br />

yaşanılan psikolojik stres<br />

faktörlerinin etkisini azaltır ve<br />

öğrenme zorluğunu azaltır.<br />

İyi bir kahkaha beyin fonksiyonlarını<br />

ve oksijen alımını arttırır; dolayısıyla<br />

beyinde daha fazla endorfin<br />

hormonunun salgılanmasını sağlar.<br />

Ayrıca iyi bir kahkaha stres hormonu<br />

olarak bilinen kortizol, epinefrin ve<br />

diğer stres hormonlarının düzeyini<br />

azaltır. Sonuç olarak, mizahın negatif<br />

duygularımızı azaltması, kişiler arası<br />

ilişkileri güçlendirmesi ve dolayısıyla<br />

stres algısını azaltması açısından<br />

önemli bir görevi vardır. Uyku<br />

yoksunluğu ise stres bağlantılı ruhsal<br />

bozuklukların artmasına neden olur.<br />

Yoğun iş temposu ve stresli<br />

bir hayat mücadelesinin önemli<br />

sonuçlarından birisi de uyku<br />

sorunlarıdır. Hiç düşündünüz mü<br />

neden uykusuz bir gecenin ardından<br />

stresli durumlar olduğundan daha<br />

kötü görünür? Aynı zamanda tam<br />

aksi de mümkündür. İyi bir uyku,<br />

mükemmel fikir ve çözümleri de<br />

beraberinde getirir. Yetersiz uyku<br />

sadece zihinsel fonksiyonlarımızı<br />

değil aynı zamanda bedensel<br />

fonksiyonlarımızı da olumsuz etkiler.<br />

Örneğin, dört saat ile sınırlanan<br />

kötü bir uyku ile geçen bir gece<br />

sonunda kan dolaşımımız artar<br />

ve kardiyovasküler sistemi<br />

fonksiyonlarımız azalır. Kronik ağrılar<br />

ve in amatuvar hastalıklara olan<br />

direncimiz azalır; yetersiz uyku ile<br />

insülin direncimizin düşmesi ise<br />

diabete kapı açar.<br />

Uyku yoksunluğu stres bağlantılı<br />

ruhsal bozuklukların artmasına ve<br />

zorluklarla baş etme becerilerimizin<br />

azalmasına neden olur. Sonuç olarak;<br />

yetersiz uyku hayati riskin artması ile<br />

birebir bağlantılıdır.<br />

Uyku düzenini sağlamak ve<br />

bedenimizin negatif bağışıklık<br />

tepkisini azaltmak için uyku<br />

hijyeni oldukça önemlidir. Uyku<br />

düzeninin kişinin kendisi tarafından<br />

değerlendirilmesi, iyi bir uykuya engel<br />

olan bariyerlerin tanımlanması ve<br />

kaliteli uyku ipuçlarının uygulanması<br />

önemlidir. Sağlıklı alınan bir uykunun,<br />

kronik, faturası ağır olan ağır<br />

hastalıkları önleme konusunda etkili<br />

olduğu bilinmektedir. Özetle, alınan<br />

iyi bir uykunun vücut fonksiyonları<br />

üzerindeki etkisi yadsınamaz bir<br />

gerçektir.<br />

Uzman Klinik Psikolog<br />

Yasemin OZAN, MA, MSc<br />

info@yaseminozan.com<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

RTAK V<br />

Evlilikte Yolları Ayırırken<br />

Sayfa 40<br />

Velayete<br />

Ortak Olmak<br />

GEÇTIĞIMIZ<br />

ŞUBAT AYINDA,<br />

YARGITAY 2. HUKUK<br />

DAIRESI’NIN ORTAK<br />

VELAYET ILE<br />

ILGILI VERDIĞI BIR<br />

KARAR OLDUKÇA<br />

SES GETIRDI.<br />

HUKUKÇULAR<br />

KENDI ARALARINDA<br />

BU IŞIN HUKUKI<br />

BOYUTLARINI<br />

TARTIŞIRKEN,<br />

ÇOĞU GAZETE<br />

“Velayette Devrim”<br />

BAŞLIĞI ILE<br />

KONUYA DIKKAT<br />

ÇEKTI.<br />

Yargıtay 2. HD. tarafından<br />

verilen kararda, ortak velayet<br />

düzenlemesinin Türk kamu<br />

düzenine açıkça aykırı olup<br />

olmadığı değerlendirilmiş ve ortak<br />

velayetin Türk kamu düzenine açıkça<br />

aykırı olduğunu, Türk toplumunun<br />

temel yapısı ve temel çıkarlarını<br />

ihlal ettiğini söylemenin mümkün<br />

olmadığı belirtilmiştir. Kararın hukuki<br />

dayanağı olarak da Avrupa Konseyi üye<br />

devletlerinin taraf olduğu, İnsan Hakları<br />

ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair<br />

Sözleşme’ye ilave adımlar kapsamında<br />

düzenlenen ek protokol gösterilmiştir.<br />

11 No.lu Protokol ile Değişik İnsan<br />

Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya<br />

Dair Sözleşme’ye Ek 7 No.lu Protokolün<br />

Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna<br />

Dair Kanun 25.03.2016 tarihinde yürürlüğe<br />

girmiştir.<br />

Ek 7 No.lu Protokolün “Eşler Arasında<br />

Eşitlik” başlıklı 5. maddesine göre<br />

“Eşler, evlilik bakımından, evlilik<br />

süresince ve evliliğin bitmesi halinde,<br />

kendi aralarındaki ve çocuklarıyla olan<br />

ilişkilerinde, özel hukuk niteliği taşıyan<br />

hak ve sorumluklar açısından eşittir. Bu<br />

madde, devletlerin çocuklar yararına<br />

gereken tedbirleri almalarına engel<br />

değildir.”<br />

Bilindiği üzere, Anayasa’nın 90.<br />

maddesi gereğince, usulüne göre<br />

yürürlüğe konulmuş milletlerarası<br />

andlaşmalar kanun hükmündedir ve<br />

usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel<br />

hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası<br />

andlaşmalarla kanunların aynı konuda<br />

farklı hükümler içermesi nedeniyle<br />

çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası<br />

andlaşma hükümleri esas alınır.<br />

Yargıtay tarafından ortak velayet<br />

konusunda verilen ilk karar olmasına<br />

rağmen, daha önce Yerel Mahkemelerce<br />

ortak velayet konusunda verilen kararlar<br />

olduğu bilinmektedir. Daha önce 2009<br />

yılında İzmir’de ortak velayet kararı<br />

verildiği gibi sonrasında da bazı Aile<br />

Mahkemesi hakimleri tarafından ortak<br />

velayet kararı verilmiştir. Yukarıda<br />

bahsettiğimiz Protokolün mevcut<br />

olmadığı dönemde de, yine taraf<br />

olduğumuz milletlerarası andlaşmalar<br />

çerçevesinde hakim tarafından<br />

ortak velayet kararı verilebileceği<br />

savunulmaktaydı. Hatta doktrinde<br />

RTAK VELAYET, İSVİÇRE, BELÇİKA,

ELAYET<br />

Sayfa 41<br />

bir görüş velayeti düzenleyen TMK m.<br />

336/2’de bir istisna boşluğu olduğu,<br />

maddenin amacının çocuğun en<br />

menfaatine olacak düzenlemeyi yapmak<br />

olduğu, bu sebeple de ortak velayet<br />

kararı verilebileceği yönündeydi. Ancak<br />

buna karşılık Yargıtay uygulamasında,<br />

ortak velayetin bizim hukuk sistemimizde<br />

uygulanmasının mümkün olmadığı<br />

yönünde kararlar mevcut olduğu<br />

gibi, ortak velayet içeren yabancı<br />

mahkeme kararlarının tanıma ve<br />

tenfizi de reddedilmekteydi. Yargıtay<br />

tarafından verilen kararın önemi buradan<br />

kaynaklanmaktadır.<br />

Türk Hukuku açısından, 25.03.2016<br />

tarihinde yürürlüğe giren Ek 7 No.lu<br />

Protokol kapsamında artık ortak velayet<br />

ile ilgili hukuki gerekçe daha güçlenmiş<br />

görünmekte. Öncelikle bu milletlerarası<br />

düzenleme ile iç hukukumuzdaki<br />

boşanma sonrası velayet düzenlemesinin<br />

farklı hükümler içerip içermediğine<br />

bakmak gerekir.<br />

TMK. 336. maddesinin düzenlemesi,<br />

boşanmada velayet, çocuk kendisine<br />

bırakılan tarafa aittir şeklindedir. Yani<br />

Medeni Kanunumuz boşanmadan sonra<br />

tekli velayeti kabul etmiştir. Türkiye’nin<br />

kabul ettiği ek protokolde ise evliliğinin<br />

bitmesi halinde, eşlerin kendi aralarındaki<br />

ve çocuklarıyla olan ilişkilerinde, özel<br />

hukuk niteliği taşıyan hak ve sorumluklar<br />

açısından eşit olduğu belirtilmiştir.<br />

Bu düzenlemenin Medeni Kanundaki<br />

düzenlemeden farklı olduğu açıktır.<br />

Çünkü bilindiği gibi velayet, çocukların<br />

şahıslarının ve mallarının korunması<br />

ile temsilleri konusunda tüm hak ve<br />

yükümlülükleri kapsamaktadır. Çocuk<br />

ile ilgili olarak böylesine geniş bir hak<br />

ve sorumluluğu ebeveynlerden sadece<br />

birine bırakmanın, boşanma sonrası<br />

anne ve baba arasında eşitliği bozan bir<br />

düzenleme olduğu açıktır.<br />

Ortak velayet, İsviçre, Belçika, Fransa,<br />

Almanya ve Amerika Birleşik Devletleri’nin<br />

çeşitli eyaletlerinde uygulanmaktadır.<br />

Ortak velayet İsviçre’de daha önce<br />

istisna bir düzenleme olarak ancak anne<br />

ve babanın anlaşması ve hakimin bu<br />

anlaşmayı onaylaması halinde geçerli<br />

olan bir uygulamayken, 2014 yılında<br />

yapılan değişiklik ile İsviçre’de genel kural<br />

ortak velayet, istisna ise tekli velayet<br />

olarak kabul edilmiştir.<br />

Ortak velayetin dünyadaki genel<br />

uygulaması, anne ve babanın bizim<br />

sistemimizde yer alan anlaşmalı boşanma<br />

gibi mahkemeye birlikte başvurmaları<br />

ve hakimin de anne ve babanın bu<br />

anlaşmalarını çocuğun yararına kabul<br />

edip onaylamasına bağlanmıştır. Ortak<br />

velayet halinde, yine çocuğun günlük<br />

bakımı tek veli tarafından sağlanmakta,<br />

çocuk bu velinin yanında yaşamakta ve<br />

yine diğer veli ile kişisel görüşme günleri<br />

belirlenmektedir. Ancak veliler, çocuk ile<br />

ilgili olan konularda örneğin yetiştirme<br />

tarzı, eğitim ya da sağlık gibi her<br />

konuda birlikte karar almak zorundadır.<br />

Bir konuda anlaşamamaları halinde<br />

ise yetkili makamlar tarafından karar<br />

alınır. İsviçre’de yetkili makam boşanma<br />

davası devam ederken bu davanın<br />

görüldüğü mahkeme, dava yoksa Çocuk<br />

ve Yetişkinleri Koruma Kurumu adındaki<br />

kurumdur. Yine İsviçre’de çocuğun<br />

bakımını üstlenen veli, günlük ve acil<br />

durumlarda tek başına karar verebilir.<br />

2004 yılından bu yana çeşitli<br />

kurumlarda ortak velayet ile ilgili<br />

çalışmalar yapan ve bu kavramı<br />

anlatmaya çalışan biri olarak, bu kavram<br />

ile ilgili olarak daha çok tartışacağımızı<br />

tahmin etmekteyim. Ancak bütün<br />

dünyada ortak velayet kavramına doğru<br />

bir gidiş bulunmaktadır ve özellikle<br />

boşanma sonrası çocuğu tek tarafa<br />

ait gibi gören görüş değişmektedir.<br />

Bizim kanunlarımızda da buna uygun<br />

düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.<br />

Avukat Ayça ÖZDOĞAN<br />

avukat@aycaozdogan.av.tr<br />

FRANSA, ALMANYA VE AMERİKA<br />

Ortak velayet, Isviçre, Belçika, Fransa, Almanya ve<br />

Amerika Birleşik Devletleri’nin çeşitli eyaletlerinde uygulanmaktadır.

Sayfa 42<br />

OFİS YAŞAMI<br />

İşyerinde<br />

Mutluluğunuzu<br />

Arttıracak Basit Düzenlemeler<br />

ÖNCELİK RENK SEÇİMİNDE<br />

OFİSLERDE KULLANILACAK RENKLER SEÇİLİRKEN,<br />

DÜNYACA ÜNLÜ RENK PSİKOLOĞU ANGELA WRİGHT’IN<br />

TAVSİYELERİNE UYMAKTA FAYDA VAR.<br />

ÖRNEĞİN, Mavi TONLARI ZİHİNSEL<br />

RAHATLAMAYI SAĞLARKEN, Sarı ZİHNİ<br />

HAREKETE GEÇİRİYOR, Kırmızı TANSİYONU YÜKSELTİP KAN<br />

AKIŞINI HIZLANDIRIYOR, Yeşil İSE SAKİNLEŞTİRİYOR.<br />

EĞER OFİSİN RENGİNİ DEĞİŞTİRME ŞANSINIZ YOKSA,<br />

ÇALIŞMA ŞEKLİNİZE UYAN RENKLERDEKİ OBJELERLE ÇALIŞMA<br />

MASANIZI SÜSLEYEBİLİRSİNİZ.<br />

Kaynak: www.huffingtonpost.com/liz-wilkes/happiness-tips_b_5476104.html<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 43<br />

GENÇLİK RUHU GİBİ KOKUYOR<br />

En güçlü duyularımızdan biri olan<br />

kokudan, üretkenliği artırmak için<br />

yeterince yararlanılmıyor. Japonya’da<br />

daktilo kullananlar üzerinde yapılan bir<br />

araştırmada, limon kokusuna maruz kalan<br />

kişilerin %54 oranında daha az hata<br />

yaptığı gözlemlenmiş.<br />

Araştırma farklı kokular denenerek<br />

tekrarlandığında, yasemin için bu<br />

oran %33, lavanta için ise %20 olarak<br />

tespit edilmiş. Çalışma alanınızda<br />

kullanabileceğiniz oda spreyini, su ve<br />

esansiyal yağları karıştırarak kendiniz de<br />

kolayca hazırlayabilirsiniz.<br />

ORTAM SICAKLIĞINI ARTTIRIN<br />

GÜN IŞIĞINDAN FAYDALANIN<br />

Amerikan Ulusal Yenilenebilir Enerji<br />

Laboratuvarı’nın yaptığı çalışmaya<br />

göre, gün ışığında çalışmak kişinin<br />

yaratıcılığını ve verimliliğini belirgin<br />

derecede artırıyor.<br />

Chicago Northwestern<br />

Üniversitesi’nin araştırmasında,<br />

güneş ışığına maruz kalmadan<br />

çalışanların, günlük 46 dakikalık uyku<br />

kaybı olduğu ortaya çıktı. Yapay<br />

ışığa maruz kalan kimselerde uyku<br />

ve stresli davranış halinin görülmesi,<br />

bilinen bir gerçek.<br />

Eğer çalışma masanızın<br />

doğrudan güneş ışığıyla teması<br />

yoksa, kendinize gün ışığından<br />

yararlanabileceğiniz alternatif<br />

mekânlar bulmalısınız. Doğal ışıktan<br />

yararlanma şansı olmayanlar ise<br />

çalışma mekânlarında doğal ışığa<br />

en yakın olan aydınlatma araçlarını<br />

tercih etmeli.<br />

YER DEĞİŞİKLİĞİ YAPIN<br />

International Management Facility<br />

Association’ın araştırmalarına göre,<br />

Amerika’daki çalışma alanlarının %70’i<br />

açık ofis şeklinde tasarlanıyor. Açık<br />

ofis yerleşimi ekip üyeleri arasındaki<br />

paylaşımı artırsa da, birçok kişi için<br />

uyarıcı etki gösteriyor. Kişinin dikkat<br />

dağınıklığını önlemek amacıyla, toplantı<br />

odası gibi özelleştirilmiş alanların tercih<br />

edilmesi gerekiyor.<br />

DOĞAYLA BİRLİKTE OLUN<br />

Çalışma masasının üzerinde<br />

saksı bitkisi yetiştirmek, üretkenliği<br />

artıracak en kolay yollardan biri. Exeter<br />

Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya<br />

göre, çalışma ortamında bitki bulunması<br />

yaratıcılığı artıyor, konsantrasyonu ve<br />

odaklanmayı sağlıyor. Yetiştirilen bitki<br />

aynı zamanda havayı temizliyor ve<br />

ortamdaki bakterileri yok ediyor.<br />

Ortam ısısının vücut sıcaklığına<br />

uygun olmaması durumunda, verimli<br />

çalışmak mümkün olmaz. Üşüdüğünüzü<br />

hissettiğiniz bir ortamda, iş yapma<br />

yeteneğiniz oldukça düşüktür. Cornell<br />

Üniversitesi, ortam sıcaklığının<br />

üretkenliğe etkisini araştırdı.<br />

Çoğu kişi tarafından soğuk ortamların<br />

kişi için daha uyarıcı olduğunu<br />

düşünülse de, elde edilen sonuçlar, ortam<br />

sıcaklığının düşük olmasının kişi için<br />

zararlı olduğunu ve üretkenliği azalttığını<br />

ortaya koydu.<br />

ERGONOMİ TAVSİYELERİ<br />

Vücudunuzu ekran karşısında<br />

dik duracak şekilde konumlandırın.<br />

Dirsekleriniz üst bedene göre 90o ya da<br />

hafif eğimli olabilir.<br />

Çalışma koltuğu seçimini,<br />

oturduğunuzda ayaklarınız yere değecek<br />

şekilde yapın. Eğer çalışma koltuğu size<br />

bel desteği sağlamıyorsa, alt sırtınız ve<br />

koltuğunuz arasına yastık koyabilirsiniz.<br />

Eğer sık sık telefonla konuşurken<br />

yazı yazma gereksinimi duyuyorsanız,<br />

telefonu baş ve omuz arasındaki bölgeye<br />

sıkıştırmak yerine, kulaklık kullanmayı<br />

tercih edin.<br />

Oturduğunuz pozisyonda monitörü,<br />

bir kol boyu uzağa ve direkt karşınıza<br />

gelecek şekilde yerleştirin. Ekranın üst<br />

noktasının, göz hizasının biraz aşağısında<br />

olmasına dikkat edin.<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 44<br />

Bilişim Hukuku<br />

BİLİŞİM HUKUKU ALANINDA UZMANLAŞMAK<br />

İÇİN NASIL BİR EĞİTİM ALMAK GEREKİYOR,<br />

MESLEĞİN NE GİBİ ZORLUKLARI VAR?<br />

BİLİŞİM HUKUKU UZMANI<br />

AVUKAT M. GÖKHAN AHİ CEVAPLADI.<br />

1-EĞİTİM<br />

2-ZORLUK<br />

3-TAVSİYE<br />

Bilişim hukuku uzmanlığı için<br />

hukuk eğitiminin ardından<br />

kişinin ne gibi eğitimler alması,<br />

kendini nasıl geliştirmesi gerekli?<br />

Bilişim Hukuku ve Adli Bilişim<br />

alanındaki konferanslara,<br />

seminerlere ve eğitim<br />

çalışmalarına katılmaları<br />

ve mesleki bilgi düzeylerini<br />

devamlı güncel tutmaları<br />

gerekiyor. Sadece hukuk<br />

konferansları değil, internet<br />

ve bilişim sektöründeki genel<br />

konferanslara da çevre edinmek<br />

için katılmaları önemli.<br />

Bir internet sitesini, bir kişisel<br />

blogu kendilerinin yapmalarını,<br />

sosyal medya jargonlarına hakim<br />

olabilmek için iyi bir sosyal<br />

medya kullanıcısı olmalarını ve<br />

internette bir çok platformda<br />

deneyimli bir kullanıcı olmalarını<br />

kesinlikle elzem görüyorum.<br />

Bir de adli bilişim alanı çok<br />

önemli. Elektronik ortamdan<br />

elde edilen delillerin toplanması,<br />

analiz edilmesi ve raporlanması<br />

oldukça hassas ve önemli bir<br />

konu. Zira, elektronik delilerin<br />

yok edilmesi, oluşturulması ve<br />

manipüle edilebilmesi çok kolay<br />

olabildiğinden, bilişim hukuku<br />

uzmanı olan kişinin elektronik<br />

deliller ve adli bilişim konusunu<br />

çok iyi bilmesi gerekiyor.<br />

Bilişim hukuku uzmanlığının ne gibi<br />

zorlukları vardır?<br />

Bilişim Hukuku, diğer geleneksel<br />

hukuk dallarına göre multi<br />

disipliner bir yapıdadır. Örneğin, bir<br />

elektronik ticaret sitesi açıldığında,<br />

Ticaret Hukuku, Borçlar Hukuku,<br />

Reklam Hukuku, Fikri Haklar<br />

Hukuku, Tüketici Hukuku’nun<br />

bilinmesi, hatta satılan ürünün /<br />

hizmetin konusuna göre Sağlık,<br />

Gıda veya Havacılık mevzuatının<br />

da ince noktalarının bilinmesi<br />

gerekmekte. Bilgi Teknolojileri ve<br />

İnternet alanında yeni çıkan bir<br />

iş modelinde, örnek olabilecek bir<br />

sözleşme daha önceden mevcut<br />

olmadığı için, çoğu zaman daha<br />

önce hukuk hayatında hiç var<br />

olmamış yepyeni sözleşmeler<br />

yazılabilmektedir. Bazen, bir<br />

suçun veya hukuki ilişkinin<br />

tanımlanmasında mevcut<br />

kanunlarda bir düzenleme olmaması<br />

ya da internetin ve teknolojinin<br />

doğasına ters kanunların varlığı<br />

zaten büyük bir zorluk yaratırken,<br />

bu konularda bilgi sahibi olmayan<br />

polis, savcı ve yargıçlara tüm bu<br />

konuları izah edebilmek çok sıkıntılı<br />

olabilmektedir.<br />

Teknolojiye ve internet sektörüne<br />

yönelik terimler ve kavramların<br />

fazlalığı, teknolojinin sürekli<br />

gelişmesi ve hiç olmayan yepyeni<br />

iş alanlarının çıkması da yaşanan<br />

zorluklardan bazıları olarak<br />

önümüze çıkabilmektedir.<br />

Bu alanda faaliyet göstermek<br />

isteyen Avukat ve Avukat<br />

adayları için tavsiyeleriniz neler?<br />

Avukatlık mesleği özü<br />

itibarıyla en başta meraklı<br />

ve şüpheci olmayı gerektirir.<br />

Olayların arka planını<br />

görebilmek, ticari ve sosyal<br />

ilişkileri iyi analiz edebilmek,<br />

var olanla yetinmemek, riskleri<br />

öngörebilmek ve kendini sürekli<br />

geliştirmek mesleğimizin temel<br />

nitelikleri arasında sayılabilir.<br />

Bunlara ek olarak, eğer bilişim<br />

hukuku alanı seçilecekse, bilim<br />

ve teknoloji alanındaki her<br />

tür yeniliklere açık olmak ve<br />

teknolojik ürünleri, hizmetleri<br />

ve gelişmeleri sürekli takip<br />

etmek gerekiyor. Sosyal ağların,<br />

teknolojik trendlerin ve bu<br />

alandaki terminolojinin takip<br />

edilmesi çok önemli. İnternet<br />

sitelerinin, internet ağının ve<br />

servislerinin arka plandaki<br />

teknik işleyişlerinin bilinmesi<br />

şart. Çünkü, şeytan detaylarda<br />

gizlidir.<br />

Bilişim ve internet<br />

sektöründeki haberlerin,<br />

gelişmelerin ve iş terimlerinin<br />

sürekli izleniyor olması,<br />

terminolojinin bilinmesi, sektör<br />

insanları ve müvekkillerle aynı<br />

dili konuşmak ve onları anlamak<br />

için oldukça yararlı.<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 46<br />

SÖYLEŞİ<br />

Ekonomik Krizler ve<br />

Sözleşmenin Uyarlanması<br />

Doç. Dr. Başak BAYSAL İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi<br />

Yaşanan her ekonomik kriz<br />

toplumun neredeyse tüm<br />

katmanlarında büyük değişim<br />

ve dönüşümleri beraberinde<br />

getiriyor. Özellikle reel ekonomide<br />

ortaya çıkan olumsuz yansımalar, hukuk<br />

dünyasındaki önemli bir tartışmayı;<br />

“Sözleşmelerin Uyarlanması” konusunu<br />

tekrar gündeme taşıyor. İstanbul<br />

Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim<br />

Üyesi Doç. Dr. Başak Baysal’a hem<br />

yeni kitabının detaylarını hem de konu<br />

hakkındaki düşüncelerini sorduk.<br />

MART AYINDA “SÖZLEŞMENİN<br />

UYARLANMASI-BK M. 138”<br />

İSİMLİ KİTABINIZ ON İKİ LEVHA<br />

YAYINCILIKTAN YAYINLANDI.<br />

SÖZLEŞMENİN UYARLANMASI İLE<br />

İLGİLİ BİR ÇALIŞMA YAPMA FİKRİ<br />

NASIL DOĞDU?<br />

Bu kitabın temelinde 2007 yılında<br />

savunduğum “Zaman İçerisinde Değişen<br />

Koşulların Hukuki İşleme Etkisi” başlıklı<br />

doktora tezim yer alır. İşlem temelinin<br />

çökmesi kuramı ve sözleşmenin<br />

değişen koşullara uyarlanması lisans<br />

öğrenciliğimden beri ilgimi çeken bir<br />

konuydu. Sözleşmeye bağlılık ilkesindeki<br />

tıkanmaların ifa sürecinde nasıl<br />

çözüldüğü bugün bile en temel çalışma<br />

konularımın ortak noktasıdır. Konu<br />

seçimini tez danışmanım, değerli hocam<br />

Prof. Dr. Rona Serozan’la birlikte yaptık;<br />

asistanı olma şansını yakaladığım için de<br />

tez sürecinin her anını birlikte yürüttük.<br />

Nitekim kitabın bu basısı da ona ithaf<br />

olunmuştur.<br />

2009 yılında bu tez çalışmasını<br />

“Sözleşmenin Uyarlanması” ismi ile yine<br />

On İki Levha Yayıncılık yayınladı. Bu ilk<br />

basıda, henüz tasarı aşamasında olan<br />

Borçlar Kanunu’nda yer alan “Aşırı İfa<br />

Güçlüğü” başlıklı hükmü de incelemiş,<br />

eleştirilerimi sunmuştum. Bu ve diğer<br />

yazarlarca yapılan eleştiriler neredeyse<br />

hiç dikkate alınmadan 01.07.2012<br />

tarihinde Türk Borçlar Kanunu yürürlüğe<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 47<br />

girdi ve kitapta tasarı hükmü olarak<br />

incelenen hüküm birçok eksiklikle<br />

138. maddede yasalaştı. Geçen bu<br />

zamanda kitabın basısı da tükendi.<br />

Sevgili dostum ve yayıncım Erol Öz’ün<br />

de cesaretlendirmesi ile sözleşmenin<br />

uyarlanması isimli bu kitabın kendisinin<br />

de yeni hüküm dikkate alınarak<br />

“uyarlanması” gündeme geldi, bu şekilde<br />

kitap tamamen gözden geçirilerek ve<br />

güncellenerek yayınlandı<br />

AŞIRI İFA GÜÇLÜĞÜ İLE İLGİLİ 138.<br />

MADDE 6098 SAYILI YENİ TÜRK<br />

BORÇLAR KANUNU İLE GETİRİLEN EN<br />

ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLERDEN. SİZCE<br />

NEDEN BÖYLE BİR DEĞİŞİKLİĞE<br />

İHTİYAÇ DUYULDU?<br />

Sözleşmenin uyarlanması sorunu Türk<br />

hukukuna has olmadığı gibi, yeni bir sorun<br />

da değildir. Türkiye’de belirli aralıklarla<br />

ortaya çıkan büyük ekonomik krizler<br />

nedeniyle, Türk hukuk uygulamasında bu<br />

konu BK m. 138 yürürlüğe girmeden uzun<br />

süre önce de özel bir önem kazanmıştır.<br />

Ekonomik krizler sonucu birçok sözleşme<br />

ilişkisinde edimler arasındaki denge<br />

bozulmuş; önceden görülemeyen,<br />

hesaba katılamayan değişiklikler sonucu<br />

birçok kişi mağdur olmuştur. Bu durum<br />

özellikle kira sözleşmeleri ve banka kredi<br />

sözleşmeleri bakımından uygulamada<br />

büyük bir sıkıntı doğurmuştur. Yargıtay,<br />

mağduriyetlerin giderilmesinin çözümünü<br />

sözleşmelerin değişen koşullara<br />

uyarlanmasında bulmuştur. Ancak<br />

ne yazık ki, verilen kararlar arasında<br />

tutarlılık ve birlik sağlanamamış; kira<br />

sözleşmesinde mağdur olan taraf<br />

sözleşmenin uyarlanması yoluyla<br />

korunurken, banka kredi sözleşmesi söz<br />

konusu olunca bu konuda çekingen bir<br />

tutum sergilenmiştir. Bunun ana nedeni,<br />

sözleşmenin uyarlanması gibi önemli bir<br />

konuda, hukuki ve teorik temel, şartlar<br />

ve sonuçlar bakımından kavramların<br />

yerine oturmamış olmasıdır. Yargıtay<br />

kararlarında çarpıcı bir şekilde ortaya<br />

çıkan bu belirsizliğin giderilmesi için,<br />

sözleşmenin uyarlanmasının hangi teoriye<br />

dayandığının, bu teorinin gereklerinin<br />

ve sonuçlarının mutlaka açıkça ortaya<br />

konması gerekir. Aksi takdirde, adaletli<br />

bir sonuca ulaşması için hâkime gerekli<br />

dayanak noktaları sunulmamış olur;<br />

benzer olaylarda farklı çözümlerin ortaya<br />

BK M. 138 ILE<br />

OBJEKTIF<br />

ÖLÇÜTLER<br />

GETIRILMEYIP<br />

OLDUKÇA<br />

GENEL IFADELER<br />

KULLANILARAK<br />

UYGULAMAYA<br />

ÇOK IŞ<br />

BIRAKILMIŞTIR.<br />

YARGI<br />

KARARLARINDA DA<br />

HER ŞEYDEN<br />

ÖNCE,<br />

BK M. 138’in İfa<br />

Sürecindeki Her<br />

Aksaklığa Bir<br />

Çözüm Olarak<br />

DÜŞÜNÜLMEMESI<br />

GEREKIR.<br />

çıkması da şaşırtıcı olmaz. BK m. 138’e<br />

bu nedenle ihtiyaç duyulduğunu, amacın<br />

sözleşmenin uyarlanması konusunda<br />

mümkün olduğunca somut ölçütlere<br />

ulaşmak, böylelikle de sözleşmelerin<br />

uyarlanması konusunda hukuk güvenliğini<br />

tehdit eden keyfi kararların engellenmesi<br />

olduğunu söylemek isterdim. Ancak, BK<br />

m. 138’in yürürlüğe girmesi ne yazık ki<br />

bu ihtiyacı azaltmamış, kitapta detaylı<br />

olarak açıkladığım üzere tam tersine<br />

daha da arttırmıştır. Yine de uygulamada<br />

BK m. 138’in yaratabileceği sorunların<br />

aşılmasına yönelik çözümler bulmaya<br />

çalıştım, ne de olsa artık yürürlükte<br />

olan bir hüküm söz konusu eleştirsek de<br />

bugün önemli olan doğru bir uygulamaya<br />

kavuşmaktır.<br />

AÇIKLAMALARINIZDAN YENİ<br />

KANUNLA GETİRİLEN HÜKMÜN<br />

BİRÇOK EKSİKLİK İÇERDİĞİ<br />

ANLAŞILIYOR. PEKİ YARGI<br />

KARARLARI İLE BU EKSİKLİKLERİN<br />

TAMAMLANMASI MÜMKÜN OLACAK MI?<br />

Bunu şu anda öngörmek zor. Sözleşmenin<br />

uyarlanması özünde bir risk paylaşımı<br />

sorunudur. Ortaya çıkan durum<br />

değişikliğinin yarattığı riske kim<br />

katlanacaktır? BK m. 138 ile sözleşmenin<br />

uyarlanmasının yasal bir hükme<br />

bağlanmış olması bu sorunun cevabını<br />

kolaylaştırmamış aksine zorlaştırmıştır;<br />

zira hüküm bizi Yargıtay uygulamasından<br />

bir adım öteye bile taşımamıştır.<br />

Dolayısıyla akla gelen soru bu hükmün<br />

düzenlenmiş olmasının Türk hukukuna ne<br />

gibi bir katkı sağlayacağıdır.<br />

Sözleşmenin uyarlanması, ahde vefa<br />

ilkesinin bir istisnası olarak sözleşme<br />

hukukunu temelinden değiştiren bir<br />

kurumdur. Böylesi bir kurumun Borçlar<br />

Kanunu gibi temel bir kanunda açık<br />

hükme bağlanmasının önemli sonuçları<br />

olacaktır. Sözleşmenin tarafları,<br />

karşılaştıkları her aksilikte kanunun<br />

onlara sözleşmeyi uyarlama imkânı<br />

verdiğini düşünmemelidirler. Sözleşmenin<br />

uyarlanmasının ölçütleri objektif olmalı<br />

ve ahde vefa ilkesini yürürlükten kaldırır<br />

şekilde asla yorumlanmamalıdır. BK<br />

m. 138 ile objektif ölçütler getirilmeyip<br />

oldukça genel ifadeler kullanılarak<br />

uygulamaya çok iş bırakılmıştır. Yargı<br />

kararlarında da her şeyden önce, BK m.<br />

138’in ifa sürecindeki her aksaklığa bir<br />

çözüm olarak düşünülmemesi gerekir.<br />

EKONOMİK KRİZLER ÜLKE<br />

GÜNDEMİMİZİN HER ZAMAN GÜNCEL<br />

KONULARINDANDIR. SÖZLEŞMENİN<br />

UYARLANMASI DA, HEPİMİZİN<br />

MALUMU EN ÇOK EKONOMİK<br />

KRİZLER ORTAYA ÇIKTIĞINDA<br />

BAŞVURULAN BİR ÇARE. SON<br />

DÖNEMDE UYARLAMA DAVALARINDA<br />

EKONOMİK KRİZ İLE İLGİLİ BİR TUTUM<br />

DEĞİŞİKLİĞİ MEVCUT MU?<br />

Kitabın bu basısına Lexpera Hukuk<br />

Bilgi Sistemi’nde yapılan tarama sonucu,<br />

konu ile ilgili Yargıtay’ın en temel<br />

kararları eklendi. Bu kararlardaki gelişim<br />

sözleşmenin uyarlanması konusunda özel<br />

bir önem taşıyan Yargıtay’ın tutumunu<br />

anlamak açısından da önemlidir. Aslında 4<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 48<br />

sözleşmenin uyarlanması sadece<br />

ekonomik krizlere özgülenemez ancak<br />

ülkemizdeki uygulama genellikle bu yönde<br />

olmuştur.<br />

Türk hukukunda sözleşmelerin<br />

uyarlanması sıklıkla ekonomik krizler<br />

sonucu edimler arasındaki dengenin<br />

bozulmasında gündeme gelmiştir.<br />

Sözleşmenin uyarlanması hususundaki<br />

önemli yargı kararları yaşanan iki<br />

önemli ekonomik kriz sonucu alınmıştır.<br />

Bunlardan ilki 1994, diğeri ise 2001<br />

ekonomik krizleridir. Bu ekonomik<br />

krizler sonucu, sözleşmede edimler<br />

arasındaki denge bozulmuş ve mağdur<br />

taraf, sözleşmenin değişen koşullara<br />

uyarlanmasını talep etmiştir. Ekonomik<br />

krizlerin sözleşmelerin uyarlanmasına<br />

ilişkin teorilerin doğmasına ve<br />

gelişmesine katkısı tüm ülkelerde<br />

gözlemlenmiştir.<br />

Japon Yeni davaları olarak bilinen<br />

ve Japon Yeninin Türk Lirası karşısında<br />

aşırı değer kazanması nedeniyle açılan<br />

son dönem uyarlama davalarında ise<br />

Yargıtay’ın tutumu ekonomik krizlerin<br />

öngörülebilirliğine vurgu yaparak<br />

uyarlamanın kabul edilmemesi yönünde<br />

olmuştur. 2014 yılında Yargıtay Hukuk<br />

Genel Kurulu oldukça tartışma doğuran<br />

bir karar vermiş ve sözleşmenin<br />

uyarlanmasını ekonomik krizlerde bile<br />

mümkün olmadığı yönünde katı bir<br />

tutum benimsemiştir. Bu karar özellikle<br />

ekonomik krizlerin Türkiye’de öngörülebilir<br />

olduğu gerekçesi bakımından belirli<br />

tartışmalar doğurmuştur<br />

SÖZLEŞMENİN UYARLANMASI<br />

SADECE ÜLKEMİZDE GÜNCEL<br />

BİR KONU DEĞİL. SON OLARAK<br />

KARŞILAŞTIRMALI HUKUK<br />

ALANINDA DA UZMANLAŞMIŞ BİR<br />

HUKUKÇU OLARAK BU KONUDAKİ<br />

GÖZLEMLERİNİZİ DE MERAK<br />

EDİYORUZ.<br />

Kitabın yayınlandığı 2009 yılından<br />

bugüne sözleşmenin uyarlanması ile<br />

ilgili birçok çalışma ve sunum yapma<br />

fırsatı bulduk. Bu nedenle uyarlama<br />

ile ilgili düşüncelerimiz de belirli bir<br />

olgunluğa erişti. Bugün sözleşmenin<br />

uyarlanması ile ilgili karşılaştırmalı bir<br />

değerlendirme yaptığımda, size belki<br />

şaşırtıcı gelecek ama kurumun kanun<br />

hükmü ile düzenlenmesinin uygun<br />

www.hplusdergi.com<br />

“TÜRK<br />

HUKUKUNDA<br />

SÖZLEŞMELERIN<br />

UYARLANMASI<br />

SIKLIKLA<br />

Ekonomik Krizler<br />

SONUCU<br />

EDIMLER<br />

ARASINDAKI<br />

DENGENIN<br />

BOZULMASINDA<br />

GÜNDEME<br />

GELMIŞTIR.”<br />

TÜRKİYE GSYH BÜYÜME<br />

ORANLARI 2000 - 2015<br />

Kaynak: TCMB<br />

5,3<br />

2003<br />

-5,7<br />

2001<br />

Ekonomik<br />

Kriz<br />

3,0<br />

2014<br />

2,1<br />

2012<br />

-4,8<br />

2009<br />

Küresel<br />

Ekonomik<br />

Kriz<br />

olmadığını düşünüyorum. Sözleşmeye<br />

bağlılık ilkesinin temel ilke olduğu bir<br />

düzende, sözleşmenin uyarlanması<br />

nesnel ve muğlaklıktan uzak ölçütlere<br />

bağlanmalıdır. BK m. 138 hükmü<br />

yukarıda açıkladığımız üzere böyle<br />

ölçütler sunmamıştır. BK m. 138 ile<br />

objektif ölçütler getirilmeyip oldukça<br />

genel ifadeler kullanılarak uygulamaya<br />

çok iş bırakılmıştır. İncelediğimiz birçok<br />

hükümde de durum farklı değildir. İşlem<br />

temelinin çökmesi teorisi temelinde<br />

düzenlenmiş olan ve en nesnel ölçütleri<br />

sunan § 313 BGB hükmü bile özellikle<br />

işlem temeli kavramının belirsizliği<br />

nedeniyle eleştiriye maruz kalmaktadır.<br />

Sözleşmenin uyarlanması konusundaki<br />

Avrupa sözleşme hukuku uyumlaştırma<br />

çalışmaları da sonuçta birer uzlaşma<br />

ürünüdür ve eleştirilen hükümlerde hep bu<br />

göze çarpar.<br />

Bu nedenle üzerinde düşünmeye<br />

devam ettiğimiz bir soru ile bitirmek<br />

isteriz: Sözleşmenin uyarlanması<br />

gibi bir kurumun son yıllarda artan<br />

eğilimlere uygun olarak yasal bir<br />

düzenlemeye kavuşturulması gerçekten<br />

en uygun çözüm müdür? Kitabın bu yeni<br />

basısında vardığımız sonuç sözleşmenin<br />

uyarlanması kurumunun bir kanun<br />

hükmüne hapsedilmesinin yerinde<br />

olmadığı yönünde olmuştur. Sözleşmenin<br />

uyarlanması kurumu açısından<br />

hâkimin, somut olay adaleti temelinde<br />

nesnel ölçütler sunmak konusunda<br />

kanunkoyucuya nazaran daha iyi bir<br />

konumda olduğu düşüncesindeyiz.<br />

BK m. 138’in varlığı içtihat hukuku<br />

yoluyla nesnel ölçütlerin getirilmesini<br />

engeller nitelikte değildir; hükmün<br />

yürürlüğe girmesi hâkimlerin somut olay<br />

adaleti sağlama noktasındaki önemlerini<br />

azaltmamıştır, bu konuda onlara<br />

daha çok iş düşmektedir, özellikle kriz<br />

zamanlarında sözleşme hukukunun temel<br />

ilkelerini zedelemeden objektif ölçütlerle<br />

sözleşmeyi uyarlamak kolay olmayan<br />

ancak sadece borçlar hukuku açısından<br />

değil ülke ekonomisi bakımından da<br />

önemli bir görevdir.

QR Kodu okutarak<br />

eğitim hakkında detaylı bilgi<br />

alabilir, başvuru işlemlerini<br />

başlatabilirsiniz

Sayfa 50<br />

MOLA<br />

Yurt Dışı Tatili İçin<br />

Alternatif Ülke<br />

TATİLİNİZİ YURT DIŞINDA<br />

GEÇİRMEYİ<br />

PLANLIYOR AMA NEREYE GİDECEĞİNİZE KARAR<br />

VEREMİYOR MUSUNUZ? FARKLI VE ÖZEL BİR TATİL<br />

GEÇİRMENİZ ADINA SİZLERE ALTERNATİF 5 ROTA<br />

BELİRLEDİK.<br />

1<br />

HIRVATISTAN<br />

Hırvatistan , Orta Avrupa, Balkanlar<br />

ve Akdeniz’in kesişme noktasında yer<br />

almaktadır. Hırvatistan da ana karanın<br />

ötesinde, keşfedilmeyi bekleyen irili<br />

ufaklı binlerce ada bulunmaktadır. Yeşilin<br />

mavi ile buluştuğu adalar kıyının bir<br />

parçası gibi, karaya çok yakın. Başkent<br />

Zagreb’den Split’in kıyı güzelliklerine<br />

ve Dubrovnik’in müthiş tarihine,<br />

Hırvatistan’da görülmesi gereken bir<br />

çok yer bulunmaktadır. Doğal Parkları,<br />

Maritime müzesi, barok kiliseler ve 13.<br />

Yüzyıldan kalma şehir duvarları gezilmesi<br />

gereken yerler arasındadır. İngiliz şair<br />

Lord Byron’un ‘adriyatikin İncisi’ diye<br />

tanımladığı Hırvatistan, Muhteşem kıyı<br />

şeridi, bozulmamış doğası ve orta çağdan<br />

kalma şehir merkezleri ile harika bir tatil<br />

cennetti.<br />

Hırvatistan, Split<br />

2<br />

RUANDA<br />

Ruanda ya da resmi adı ile Ruanda<br />

Cumhuriyeti, Afrika kıtasının orta<br />

bölümünün doğu kısmında yer alan bir<br />

ülkedir. Doğa tutkunları için, Ruanda’ya<br />

gitmek bir zorunluluk olmalı. Son derece<br />

fotojenik manzaraları ve ünlü çay<br />

bahçeleri ile “ Bin Tepeler Ülkesi” olarak<br />

bilinen ülke, harika bir doğaya sahip.<br />

Hatta Amazonlar dışındaki dünyanın<br />

tek yağmur ormanı burada bulunuyor.<br />

Büyüleyici altın maymunlara ve dünyanın<br />

vahşi yaşayan gorillerinin yarısına ev<br />

sahipliği yapan Volcanoes National Park,<br />

mutlaka görülmesi gereken bir cazibe<br />

merkezi. Ülkenin zengin yaban hayatına<br />

yakınlaşacak Vahşi Doğa Safarileri de<br />

yapabilirsiniz.<br />

Afrika’nın primat türlerinin dörtte<br />

birinden fazlasını barındığı Afrika’nın<br />

en büyük dağ ormanları olan Nyungwe<br />

Forest National Park da görmeniz gereken<br />

yerler arasında. Ruanda’nın başkenti<br />

Kigali, bütçenize uygun konaklama<br />

olanakları sunduğu gibi Akagera Ulusal<br />

Parkı ve Başkanlık Sarayı Müzesi gibi<br />

ilgi çekici mekanlara ev sahipliği de<br />

yapmaktadır.<br />

Ruanda, Nyungwe Forest National P.<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 51<br />

Portekiz, Sintra<br />

5<br />

PORTEKIZ<br />

Avrupa’nın güneybatısında İber<br />

Yarımadası üzerinde yer alan Portekiz,<br />

Avrupa Kıtası’nın en batısındaki ülkedir.<br />

Tarih, sanat ve doğa güzelliği bakımından<br />

görülesi bir yer olan Portekiz gezilecek<br />

yerler bakımından da turistlere bol<br />

alternatifli imkanlar sunuyor. Atlas<br />

okyanusu kıyısındaki bu küçük ülke<br />

ılıman iklimi ile gittiğinize değecek bir<br />

destinasyon. Portekiz’deki zamanınızı<br />

Algarve plajlarının keşfederek veya eski<br />

tarihlerini ve çağdaş kültürlerini güzelce<br />

evlendiren Lizbon ve Porto şehirleniri<br />

gezerek geçirebilirsiniz. Portekiz’de yaz<br />

mevsiminde festivaller önemli yer tutar.<br />

Her şehrin ve kasabanın kendi festivali<br />

vardır. Özellikle Haziran ayı festivalleri<br />

çok popülerdir. Eğer bu yaz için bir Avrupa<br />

gezisi düşünüyorsanız şahane yemekleri<br />

ve FODA müziği için bile rotanıza<br />

Portekizi ekleyebilirsiniz.<br />

4<br />

SEYŞELLER<br />

Seyşeller<br />

Hindistan, Taç Mahal<br />

3<br />

HINDISTAN<br />

Güneyinde Hint Okyanusu, batısında<br />

Umman Denizi ve doğusunda Bengal<br />

Körfezi’nin bulunmasıyla birlikte<br />

Hindistan’ın deniz kıyısı 7.517 kilometre<br />

uzunluktadır. Hindistan, kültür, renk, tarih,<br />

cömertlik ve gelenek bakımından zengin<br />

geniş bir ülkedir. Altın Üçgen olarak<br />

bilinen en önemli şehirleri.Delhi, Agra<br />

ve Jaipur. Delhi, gece kulüpleri, gelişen<br />

işletmeler ve kalabalık pazarları ile en<br />

modern Hindistan’dır. Agra ise; dünyanın<br />

güzelliklerinden birine ev sahipliği yapıyor,<br />

Taj Majal. Jaipur da yer alan Nahargarh<br />

Kalesini günbatımında ziyaret etmeye<br />

unutmayın. Gündüzler kendinizi fil<br />

sürerken bulabilir akşamları ise ; hint<br />

kültürlerine ait dans partilerine katılarak<br />

farklı tecrübeler edindiğiniz için şahane<br />

bir tatil geçirebilirsiniz.<br />

Seyşeller, Hint Okyanusu’nda 115’den<br />

fazla küçük tropik adadan oluşan<br />

bir ada ülkesi. Afrika’nın doğusunda,<br />

Madagaskar’ın ise kuzeydoğusunda yer<br />

almaktadır. Bu adaların en büyüğü Mahé<br />

Adasıdır. Diğer önemli adalar; Praslin,<br />

La Digue, Silhouette, Destroches ve<br />

Aldabradır.<br />

Adalar, granit ve genellikle volkanik<br />

türde olup, dağlık bir araziye sahiptir. En<br />

yüksek nokta Mahé Adasındaki Morne<br />

Seychellors Tepesi.<br />

Seyşeller, dünyanın en gözde tropik<br />

ada cennetlerden birisi. Beyaz kumlardan<br />

oluşan plajları, palmiyeleri ve turkuaz<br />

rengi denizi ile bu olağanüstü ada,<br />

sanki bu dünyaya ait olmayan bir<br />

cennet parçasıymış gibi duruyor. Hint<br />

Okyanusu’nun gizli hazinesi Seyşeller,<br />

ekvatora çok yakın olmasına rağmen<br />

iklim, güneydoğu alizeler sebebiyle ılıman<br />

seyrediyor.<br />

Tropik ada olan Seyşelleri gezmek için<br />

en uygun dönem, Haziran – Kasım arası.<br />

Güneşin yılın büyük bölümünde yalnız<br />

bırakmadığı Seyşeller tatili için vize de<br />

gerekmiyor.<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 53<br />

Oktay GÜNEŞ, Milli Atlet, Galatasaray SK<br />

istediğin<br />

yerden başla<br />

UZUN VE YORUCU<br />

GEÇEN MESAININ<br />

ARDINDAN EVE<br />

DÖNÜŞ YOLU BITMEK<br />

BILMIYOR. EBEDI<br />

ISTIRAHATE YATMIŞ<br />

GIBI GÖZÜKEN<br />

KIRMIZI IŞIK VE<br />

YEŞILI BEKLERKEN<br />

ZIHNINIZI MEŞGUL<br />

EDEN ONLARCA<br />

PROBLEM; Hala<br />

tamamlanmamış işler,<br />

müvekkiller, ekonomik<br />

baskı, aşırı iş yükü,<br />

ofis içi çatışmalar<br />

ve ülke gündemi.<br />

Siz bu düşüncelerle boğuşurken bir<br />

anda karşınızdan rengarenk spor<br />

kıyafetleri ve fosforlu ayakkabıları<br />

ile koşan insanlar beliriyor. Belliki<br />

kilo problemleri yok, son derece sağlıklı ve<br />

fit durumdalar. Her yaştan kadın ve erkek,<br />

farkettiyseniz sayıları da giderek artıyor<br />

ve artık heryerdeler.<br />

Koşarken görülen kişi yada kişilere<br />

yönelik (bahaneyle karışık) ilk tepkiler;<br />

“Dertsiz tasasız rahat insanlar!” ya da<br />

“İşsiz güçsüz insanlar!” Sahi, bu insanlar<br />

nereye koşuyor? ve neden koşuyor?<br />

Neden sorusuna verilebilecek<br />

yüzlerce cevaptan ilk akla gelenler;<br />

Yaşam kalitesini artırmak, sağlıklı bir<br />

hayat sürmek, sorun ve problemlerden<br />

uzaklaşmak, formunu korumak ya da<br />

mücadele becerisini artırmak olabilir.<br />

Fakat, biz koşucaların bildiği bir sebep<br />

daha var ki çoğu zaman diğerlerinin<br />

önüne geçebiliyor.<br />

YA DA SADECE MUTLU OLMA İSTEĞİ<br />

hücreleri tarafından üretilen hormonlara<br />

verilen isimdir. Hormonun işlevi, ağrının<br />

şiddetini azaltmak ve vücuda daha<br />

az rahatsızlık vermesini sağlamak için<br />

sinirleri uyuşturmaktır. Endorfin hormonu,<br />

yukarıda belirtilen işlevinden daha<br />

farklı olarak da salgılanır. Vücudunuz;<br />

yemek, seks, ağrı gibi farklı uyaranlarla<br />

karşılaştığında ön beyinin alt kısmı<br />

hypothalamus, endorfin çağrısında<br />

bulunur.<br />

Endorfin salgısı hem vücuttaki ağrı<br />

kesici sistemdir, hem de vücudun kendi<br />

kendini ödüllendirme sistemidir.<br />

Egzersiz sonrasında da endorfin<br />

salgılanır. Bu duruma en iyi örnek;<br />

koşucular arasında bilinen runner’s<br />

high terimidir. Runner’s high, belirli<br />

bir yoğunlukta yapılan koşu sonrası<br />

hissedilen aşırı mutluluk halidir. Ve evet<br />

tüm koşucular aslında birer endorfin<br />

bağımlısıdır.<br />

BAŞLANGIÇ ÇİZGİSİNDEN MERHABA<br />

İster 5K’lık hafif tempo bir koşuyu<br />

tamamlayın ister 40K’lık uzun bir<br />

maratonu, mesafe ve süre farketmeksizin<br />

koşu sonrası vücudunuz sizi her daim aynı<br />

hediye ile ödüllendirir; Endorfin Hormonu<br />

yada bilinen adıyla Mutluluk Hormonu.<br />

Endorfin, insan vücudunda ağrıyan<br />

dokularda ağrının azalması için beyin<br />

Bu köşede spor kültürü ve<br />

bilincinize katkıda bulunmaya ve koşu<br />

antrenmanlarınız hakkında ufak ama<br />

kullanışlı bilgiler vermeye çalışacağım.<br />

Öncelikli amacım, spor alışkanlığı<br />

kazanmanız, spora ayırdığınız vakti<br />

disipline etmeniz ve bunun bir sonucu<br />

olarak koşu sporunu hayatınızın önemli<br />

4<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 54<br />

bir parçası haline getirmek. Hedefimiz<br />

ise kısa ve net; 39. İstanbul Maratonunda<br />

10K kategorisinde koşmak. Kendinizi<br />

“hayatımda hiç spor yapmadım”, “spor<br />

yapmayı sevmiyorum” ya da “spor<br />

yapmaya vaktim yok” gibi bahaneler ile<br />

avutuyorsanız, buna son vermenin zamanı<br />

geldi!<br />

Mayıs ayını yalnızca yürüyüş<br />

egzersizleri ile tamamlayacağız. Haziran<br />

ayında ise “Yürüyüş + Koşu” anternmanı<br />

ile devam edeceğiz. Bir sonraki sayfada<br />

yer alan Mayıs ayı programını eksiksiz<br />

şekilde sürdürmeniz size üç konuda<br />

fayda sağlayacak; Zamanı disipline<br />

etmeyi öğreneceksiniz, vücudunuzu<br />

tanıyacaksınız ve mental açıdan hafif<br />

tempo koşuya hazır hale geleceksiniz. Bu<br />

üç konuda elde edeceğiniz kazanımlar<br />

Haziran ayında başlayacağımız<br />

“Yürüyüş+Koşu” antrenman programına<br />

daha kolay adapte olmanızı sağlayacak.<br />

ÇİTALAR, PİRELER VE KARINCALAR<br />

Çitalar hızlı koşar, pireler zıplar,<br />

karıncalar ise kendi ağırlıklarının 50<br />

katını taşıyabilir. Ya insanlar? İnsan<br />

türü yeryüzünde en uzun süre koşabilen<br />

canlıdır. Çitalar saatte 140 km’lik hızı<br />

ancak 4-5 saniye kadar sürdürebilir.<br />

Fakat astım hastası 40 yaşındaki bir<br />

kişi 111 km’lik ultra maratonu 13 saatte<br />

tamamlayabilir. 70 yaşındaki Bob Becker<br />

217 kilometrelik ultra maratonu 41 saat<br />

30 dakika ve 21 saniyelik derece ile<br />

tamamlamıştır. Siz farketmeseniz de,<br />

kas sisteminiz ve iskelet yapınız gün<br />

boyu masada oturmaya değil harekete<br />

ve koşmaya programlıdır. Modern şehir<br />

hayatının getirdiği kolaylık ve avantajlar<br />

fiziksel açıdan durağan bir yaşamı ve<br />

piskolojik ön kabulleri da beraberinde<br />

getiriyor. Özetle, koşabilirsiniz!<br />

Tek yapmanız gereken zihninizi ve<br />

vücudunuzu buna hazırlamak!<br />

HER KOŞU MENTAL BİR OYUNDUR<br />

Fiziksel açıdan iyi durumda olmanız<br />

çoğu zaman yeterli olmaz, Rekortmen<br />

koşucular bile her yarışta aynı mental<br />

mücadeleyi verir; Yorgun değilim!, Pes<br />

etmemem lazım!, 1 km daha dayan!<br />

Kimisi koşu boyunca kendisiyle konuşur,<br />

BIR SONRAKI<br />

SAYFADA<br />

YER ALAN PROGRAMI<br />

EKSIKSIZ ŞEKILDE<br />

SÜRDÜRMENIZ<br />

SIZE ÜÇ KONUDA<br />

FAYDA SAĞLAYACAK;<br />

Zamanı<br />

disipline etmeyi<br />

öğreneceksiniz,<br />

vücudunuzu<br />

tanıyacaksınız ve<br />

mental açıdan<br />

hafif tempo<br />

koşuya<br />

hazır hale<br />

geleceksiniz.<br />

kimisi yalnızca iyi şeylere odaklanmaya<br />

çalışır, kimisi ise müzik dinler ama herkes<br />

bu mücadelede bir yöntem geliştirir. Siz<br />

de ilk antrenmana başladığınız andan<br />

itibaren aynı mücadeleye girişeceksiniz,<br />

buna hazırlıklı olun! Zihniniz size türlü<br />

oyunlar oynayacak, Yorgunluk hissi<br />

(fiziksel bir ağrı eşliğinde gelmediği<br />

müddetçe) mücadele etmeniz gereken en<br />

önemli mental engel.<br />

Unutmayın, kimse ilk günden<br />

itibaren 40K, 15K ve hatta 10K’lık<br />

mesafeler koşmaz, koşmamalıdır da.<br />

Adım adım ilerlemek ve vücudu yavaş<br />

yavaş hazırlamak sizin kendinizi daha<br />

iyi tanımanıza ve mental direncinizi<br />

artırmanıza olanak sunar. Koşu<br />

egzersizi esnasında yalnızca kendinizle<br />

yarışırsınız. Hedefleri siz koyar, kuralları<br />

siz belirlersiniz. Bütün bunlar için öncelikle<br />

kendinizi ve vücudunuzu tanımanız<br />

gerekir. Haziran ayındaki “Yürüyüş+Koşu”<br />

programında belirli günler bir araya gelip<br />

ortak koşu antrenmanları yapacağız.<br />

Bu antrenmanların öncesinde ve<br />

sonrasında merak ettiğiniz konularda<br />

elimden geldiğince sizleri bilgilendirmeye<br />

çalışacağım. Yazıya son vermeden önce<br />

iki önemli konu hakkında bilgi vermek<br />

istiyorum;<br />

KOŞU AYAKKABISI SEÇİMİ<br />

Düzenli bir koşu programına<br />

başlamadan önce spor ayakkabısı satın<br />

almamanızı öneririm. Ayakkabı seçimi<br />

kişinin kilosu, yere basışı, koşu sıklığı,<br />

koşu yaptığı zemin, gündüz ya da akşam<br />

egzersizine bağlı olarak değişkenlik<br />

gösterir. Marka ya da popülariteyi baz<br />

alarak satın aldığınız ayakkabılar ilerleyen<br />

dönemlerde performans düşüklüğüne ve<br />

hatta sakatlıklara yol açabilir. Temmuz ayı<br />

yazımda ayakkabı seçimine ilişkin temel<br />

bilgileri sizlerle ayrıca paylaşacağım.<br />

SAĞLIK KONTROLÜ<br />

Kronik bir rahatsızlığınız varsa ya da<br />

yaşınız 45 ve üstü ise koşu aktivitelerine<br />

başlamadan önce doktorunuzla iletişime<br />

geçmeniz ve onun tavsiyeleri ile egzersiz<br />

programı oluşturmanız faydalı olacaktır.<br />

Mayıs ve Haziran aylarının herkes için<br />

sağlık ve mutluluk dolu geçmesi dileklerimle.<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 55<br />

MAYIS AYI : YÜRÜME<br />

EGZERSİZLERİNİZİ KAYDEDİN<br />

ESNEME HARKETLERİ<br />

Sizin için uygun olan 3 gün belirleyin.<br />

Hangi günler olduğu tamamen sizin<br />

kontrolünüzde. Önemli olan Mayıs ayı<br />

boyunca belirlediğiniz gün ve saatlere<br />

sadık kalmanız. Unutmayın, Mayıs ayı<br />

programında temel amacımız vücudunuzu<br />

ve zihninizi koşu egzersizlerine<br />

hazırlamak! İşte program;<br />

1. GÜN<br />

İlk gün antrenmanımızı 25 dakikalık<br />

rahat yürüyüş ile tamamlıyoruz<br />

2. GÜN<br />

25 dakikalık birinci gün yürüyüş<br />

egzersizine 8 dakika daha ekliyoruz ve<br />

toplamda 33 dakikalık bir antrenman<br />

çıkartıyoruz.<br />

3. GÜN<br />

Haftanın son antrenman gününde 7<br />

dakikalık bir artış söz konusu ve haftayı<br />

40 dakikalık yürüyüş ile kapatıyoruz.<br />

HAZİRAN AYI : YÜRÜME + KOŞMA<br />

Jeff GALLOWAY tarafından 43 yıl<br />

önce geliştirilen bu sistem özellikle<br />

koşu sporuna yeni başlayanlar için hala<br />

en etkili ve verimli yöntem. Haziran<br />

ayındaki programımızı “Yürüme + Koşma”<br />

anternmanları ile tamamlayacağız. Mayıs<br />

ayında olduğu gibi yine kendiniz için<br />

uygun olan 3 gün belirleyin;<br />

1. GÜN<br />

5 Dakikalık yürüyüşün ardından 1<br />

Dakikalık hafif tempo koşu yapın. 5+1<br />

şeklindeki bu anternmanı toplamda 5 set<br />

boyunca tekrarlıyoruz. (30 Dakika)<br />

2. GÜN<br />

5 Dakikalık yürüyüşün ardından 2<br />

Dakikalık hafif tempo koşu yapın.<br />

5+2 şeklindeki bu anternmanı toplamda 5<br />

set boyunca tekrarlıyın. (35 Dakika)<br />

3. GÜN<br />

5 Dakikalık yürüyüşün ardından 3<br />

Dakikalık hafif tempo koşu yapın.<br />

5+3 şeklindeki bu anternmanı toplamda 5<br />

set boyunca tekrarlıyın. (40 Dakika)<br />

* İlk hafta hafif tempo (Düşük Hız) ile<br />

başladığınız antrenman temponuzu<br />

ilerleyen haftalarda artırın. Örneğin 2’nci<br />

haftanın ilk günü, 1 dakikalık koşunuzu<br />

bir önceki haftaya kıyasla daha hızlı<br />

koşmaya çalışın. Ve bu tempo artışını her<br />

hafta uygulayın.<br />

Ios ya da Android farketmez, her marka<br />

ve model akıllı telefona uygun çok sayıda<br />

ücretsiz koşu uygulaması mevcut. Tek<br />

yapmanız gereken bu uygulamalardan<br />

birini telefonunuza yükleyip “Başla” ve<br />

“Bitir” ikonlarını kullanmak. Telefonunuz<br />

egzersize dair süre, mesafe, hız ve tempo<br />

bilgileri kayıt altına alacak. Bu bilgiler<br />

kedinizi daha iyi tanımanıza ve ölçmenize<br />

olanak sağlayacaktır.<br />

NE ÇOK KALIN NE ÇOK İNCE<br />

Egzersiz için kapalı mekandan<br />

dışarı ilk çıktığınızda hafif bir üşüme<br />

duygusu hissetmeniz kıyafet seçiminde<br />

ideal unsurdur. Belirli bir süre sonra<br />

vücudunuzun ısısı artacağı için kalın<br />

kıyafetler giyinmek egzersiz esnasında<br />

sizi rahatsız edebilir.<br />

PLAYLIST OLUŞTURUN<br />

Çoğu sporcu egzersiz esnasında müzik<br />

dinlemeyi tercih eder. Oluşturduğunuz<br />

playlistler Antrenmandan keyif almanıza<br />

katkı sunar. Ayrıca, ritim ile eşzamanlı<br />

olarak koşu temponuzu oluşturabilir ve<br />

onu koruyabilirsiniz<br />

Esneme, vücudun bir bölümünün<br />

eklem hareket açıklığında (ROM)<br />

belli bir noktaya ulaşması olarak<br />

ifade edilebilir. Esneme hareketi<br />

aktif veya pasif şekilde olabilir.<br />

Pasif esneme bir partner veya<br />

makina yardımıyla sağlanan<br />

esnemeleri içerir. Aktif esneme<br />

ise esneyen kişinin hareketi kendi<br />

gerçekleştirdiği, esnemek için<br />

bir kuvvet uyguladığı esnemedir.<br />

Örneğin kişi oturup ayak uçlarına<br />

uzanma (sit and reach) yapmak<br />

istediğinde karın kasları ve kalça<br />

bükücülerin kuvvetini hareketi<br />

yapmak için kullanır. Dinamik<br />

esneme kasları spora özgü<br />

harekete hazırlar, sinir sistemini<br />

aktive eder, kan dolaşımını<br />

hızlandırır ve vücut ısısını<br />

artırır. Bunların sonucu olarak<br />

performansta artış meydana gelir.<br />

Ayrıca, olası sakatlıkları önlemede<br />

oldukça faydalıdır.<br />

Mayıs ve Haziran ayı egzersiz<br />

programı kapsamında her<br />

antrenman öncesi ve sonrasında<br />

özellikle gün içerisinde gerilen ayak<br />

bileği çevresindeki kaslarımızı<br />

rahatlatmak için bir bank ya da bel<br />

hizanızı geçmeyecek yükseklikte<br />

sabit bir alana bacağınızı<br />

kaldırarak tutun ve göğsünüzü<br />

öne doğru itmeye çalışın. Bu işlemi<br />

21 saniye boyunca uyguladıktan<br />

sonra. Aynı egzersizi diğer<br />

bacağınız için de uygulayın.<br />

Söz konusu egzersizi resimde<br />

görüldüğü şekilde yapmaya çalışın<br />

fakat fazla zorlamayın. Zamanla<br />

kaslarınızın daha kolay<br />

esnediğini<br />

farkedeceksiniz.

Sayfa 56<br />

DİZİ REHBERİ<br />

How To<br />

Get Away<br />

With<br />

MURDER?<br />

“BEN PROFESÖR ANNALISE KEATING<br />

VE BU DA CEZA HUKUKUNA<br />

GİRİŞ DERSİ YA DA BENİM VERDİĞİM<br />

İSİMLE CİNAYETTEN PAÇAYI<br />

KURTARMAK”<br />

Evde dizi keyfi yapmayı planlıyor<br />

ancak ne izleyeceğinize karar<br />

veremiyorsanız sizlere ufak<br />

bir sürprizimiz var; “How to<br />

Get Away With Murder?” ya da sıkı<br />

takipçilerinin verdiği isimle #HTGAWM.<br />

Dizi, ABD’nin en saygın hukuk<br />

okullarından biri olan Middleton<br />

Üniversitesi’nde hırslı bir grup hukuk<br />

öğrencisi ile onların başarılı ceza<br />

hukuku profesörlerinin etrafında geçen<br />

hikâyeyi konu ediniyor. Gizem, rekabet<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 57<br />

ve entrika unsurlarının bolca işlendiği<br />

dizi yayınlandığı gece reytingleri altüst<br />

etmiş ve eleştirmenlerce “yeni nesil suç<br />

draması” olarak tanımlanmıştı.<br />

Dizinin hikayesi oldukça ilginç;<br />

üniversitedeki akademik çalışmalarının<br />

yanı sıra savunma avukatlığı da yapan<br />

Annalise Keating, dersine devam eden<br />

en başarılı beş öğrenciyi seçerek hukuk<br />

bürosunda çalışma fırsatı verecektir.<br />

Öğrenciler, zeki ve karizmatik Profesör<br />

Annalise Keating’in gözüne girebilmek ve<br />

hukuk bürosunda kendisiyle çalışabilme<br />

şansını yakalamak için Ceza Hukuku<br />

101, diğer adıyla “Cinayetten Paçayı<br />

kurtarmak” dersinde birbirleriyle kıyasıya<br />

yarışırlar. Bilmedikleri şey, derste<br />

öğrendiklerini kişisel yaşamlarında da<br />

uygulamak zorunda kalacak olmalarıdır.<br />

Genel olarak Profesör Annalise<br />

Keating’in kişisel ve iş yaşamı etrafında<br />

şekillenen dizi, zekice kurgulanmış<br />

senaryosu, yoğun diyalogları ve neredeyse<br />

her bölümde yaşattığı şaşırtıcı finalleri ile<br />

fenomen haline gelmiş durumda.<br />

Oyuncular: Viola Davis, Alfred Enoch, Jack Falahee, Aja Naomi King, Matt<br />

McGorry, Karla Souza, Charlie Weber ve Liza Weil<br />

Profesör Annalise Keating rolünü<br />

“Fences” filmindeki performansıyla<br />

2017 Oscar Töreninde “En İyi Yardımcı<br />

Kadın Oyuncu” ödülünü alan Viola<br />

Davis canlandırıyor. Viola Davis, 2015<br />

yılında #HTGAWM dizisi ile Primetime<br />

Emmy, ‘Bir Drama Dizisinde En İyi Kadın<br />

Başrol Oyuncusu Ödülü’nün de sahibi<br />

olmuştu. Eleştirmenlerce #HTGAWM<br />

‘deki performansından övgüyle bahsedilen<br />

Viola Davis’e genç isimler başarıyla eşlik<br />

ediyorlar.<br />

İlk bölümü 25 Eylül 2014’te yayınlanan<br />

ABD yapımı #HTGAWM, ABC kanalında<br />

yayınlanıyor. Üçüncü sezon finali Şubat<br />

2017’de yayınlanan dizi toplamda 45<br />

bölümlük bir arşive sahip. IMDB’de<br />

8.3 gibi yüksek bir puanlama alan ve<br />

yine aynı sitede “Cinayetten paçayı<br />

kurtarmak” çevirisiyle tanıtılan dizi,<br />

People’s Choice Ödülleri, Image Ödülleri,<br />

Screen Actors Guild Ödülleri, Altın Küre<br />

Ödülleri ve GLAAD Ödülleri’nde çok<br />

sayıda adaylık ve ödül almasının yanı sıra<br />

Amerikan Film Enstitüsü tarafından da<br />

teşekkürle onurlandırıldı. İlk bölümünden<br />

bu yana farklı yarışmalardaki adaylık<br />

sayısı 38 olan dizi, bunların 10’undan<br />

ödülle dönmeyi başarmış durumda.<br />

Son olarak ufak bir tavsiye; kurgusu<br />

fazlasıyla gizem ve suç unsurlarıyla<br />

örülü dizide diyalogları dikkatlice takip<br />

etmelisiniz. Gerilim unsurlarıyla dolu olay<br />

örgüsü ve sık sık kullanılan flashback’ler<br />

izleyici açısından yorucu olmakla birlikte<br />

film tadında dizi arayanlar için eşsiz bir<br />

imkân sunuyor.<br />

Dizi<br />

Künyesi<br />

Adı: How to Get Away with Murder?<br />

(Cinayetten Paçayı Kurtarmak)<br />

Ülke: ABD<br />

Kanal: ABC<br />

Yapım Yılı: 2014<br />

Türü: Hukuk Draması / Gizem / Suç<br />

Sezon: 3<br />

Bölüm <strong>Sayı</strong>sı: 45<br />

IMDB: 8.3 /10<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 58<br />

İngiltere’de<br />

Hukuk<br />

Kariyeri<br />

Ingiltere’nin hukuk sistemi, dünyanın<br />

en gelişmiş hukuk sistemlerinden<br />

biri olarak kabul ediliyor. Birçok<br />

ülkenin kendi hukuk sistemini<br />

geliştirirken İngiltere’yi örnek alması<br />

nedeniyle; uluslararası hukuk eğitiminde<br />

en çok tercih edilen ülkelerin başında da<br />

İngiltere geliyor. Bu yazımızda, kariyerini<br />

İngiltere’de sürdürmeyi planlayanlar<br />

için hem temel bilgiler hem de rehber<br />

niteliğinde ipuçlarını paylaşmayı<br />

amaçladık.<br />

SOLICITER VE BARRISTER<br />

İngiltere ve Galler’de yerleşik olan<br />

hukuk sisteminde iki tür avukat<br />

bulunuyor; “Solicitor” ve “Barrister”.<br />

Bunların her ikisi de Türkçe’ye avukat<br />

olarak çevrilse de, teknik açıdan önemli<br />

farklar mevcut. Solicitor’lar çoğu Türkçe<br />

literatürde “Dosya Avukatı” olarak<br />

tanımlansada bizim alışık olduğumuz<br />

türde standart mahkemelere bakıyor,<br />

şirketlere bağlı çalışıyor ve danışmanlık<br />

yapabiliyorlar. Barrister’lar ise yüksek<br />

mahkemelerde görev alıyor, serbest<br />

çalışabiliyor ve kendi hukuk bürolarını<br />

açabiliyorlar. Aradaki fark bu denli<br />

büyük olunca, aldıkları eğitim de ona<br />

göre farklılaşıyor. Hukuk derecesini alan<br />

mezunların, Solicitor olabilmek için bir<br />

yıl boyunca LPC - Legal Practice Course<br />

adı verilen eğitimi alıp, sonrasında iki<br />

yıllık ücretli staj süresini tamamlamaları<br />

gerekiyor. Staj bitince Solicitor unvanı<br />

alınıyor. Burada kritik noktalardan<br />

biri; staj yapılacak kurumun öğrenci<br />

tarafından bulunması gerekiyor. Barrister<br />

olmak için ise hukuk eğitimi sonrası<br />

BPTC - Bar Professional Training Course<br />

eğitimi alınıyor. Sonrasında bir yıllık<br />

staj tamamlanıyor ancak staj sonunda<br />

Soliciter gibi unvan verilmiyor. Barrister<br />

olabilmek için yaklaşık 7 yıl boyunca bir<br />

avukatla çalışmak ve çeşitli aşamaları<br />

tamamlamak gerekiyor.<br />

“TÜRKİYE’DE HUKUK OKUDUM, NE<br />

YAPMAM GEREKİYOR?”<br />

Türkiye’de verilen hukuk eğitimi<br />

ile İngiltere’deki eğitim birbirine denk<br />

olmadığı için; Türkiye’de lisans eğitimini<br />

tamamlayanlar İngiltere’de hukuk mezunu<br />

olarak tanınmıyor. Arada alınması gereken<br />

çeşitli dersler bulunuyor. Bu denkliği<br />

elde etmek için bir yıl süren ve GDL -<br />

Graduate Diploma in Law adını taşıyan<br />

bir programa dahil olunması gerekiyor.<br />

Zorunlu ve seçmeli derslerin yer aldığı<br />

GDL programı 1 yılda tamamlanabiliyor.<br />

GDL programını başarıyla tamamlayanlar<br />

tıpkı İngiltere’deki bir hukuk mezunu<br />

gibi seçtiği kariyer yoluna göre LPC ya<br />

da BPTC üzerinden eğitimine devam<br />

edebiliyor. Katılımcılar LPC eğitimine<br />

ilave dersler alması durumunda<br />

işletme yüksek lisansını da eş zamanlı<br />

olarak tamamlama imkanına sahip. Az<br />

sayıda üniversite tarafından verilen<br />

LPC ve BPTC programlarına kayıt<br />

koşulları farklılık gösteriyor. LPC için<br />

6,5 IELTS puanı yeterliyken, BPTC için<br />

minimum 7,5 IELTS puanı aranıyor.<br />

Yabancı öğrenciler uluslararası hukuk<br />

bürolarının Londra’da bulunmasından<br />

dolayı LPC ya da BPTC eğitimlerini bu<br />

şehirde tamamlamayı tercih ederken<br />

GDL programlarını ise eğitim ve yaşam<br />

maliyetlerinin nispeten daha az olduğu<br />

Londra dışındaki üniverstelerden alıyor.<br />

Bazı önde gelen hukuk büroları staj<br />

anlaşmasını yapacakları kişilere LPC<br />

eğitimleri için burs imkanı sunabiliyor.<br />

LPC ya da BPTC eğitimleri için Londra<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 59<br />

İNGİLTERE DIŞI HUKUK DERECESİ<br />

LLB (Hons)<br />

Hukuk<br />

Lisansı<br />

/3 Yıl<br />

LLB (Hons)<br />

Hukuk<br />

Lisansı<br />

(Uzaktan<br />

Eğitim)<br />

/3 Yıl<br />

LLB (Hons)<br />

Uluslararası<br />

Ticaret<br />

Hukuku<br />

Lisansı<br />

/3 Yıl<br />

GDL<br />

Eğitimi<br />

/1 Yıl<br />

Avukat<br />

Olma Şartı<br />

LPC<br />

Eğitimi<br />

/1 Yıl<br />

LPC + MA<br />

Eğitimi<br />

/1 Yıl<br />

BPTC<br />

Eğitimi<br />

/1 Yıl<br />

LLM<br />

/ 1 Yıl<br />

QLTS<br />

SINAVI<br />

STAJ / 2 YIL<br />

STAJ / 1 YIL<br />

STAJ / 2 YIL<br />

TECRÜBE / 7 YIL<br />

SOLICITOR BARRISTER SOLICITOR<br />

merkezli üniversitelerin seçilmesindeki<br />

en önemli sebeplerden birisi de bu.<br />

Ayrıca üniversitelerin bünyesinde faliyet<br />

gösteren kariyer merkezleri LPC ya da<br />

BPTC eğitim sonrası zorunlu olan staj<br />

anlaşması için öğrencilere ücretsiz<br />

danışmanlık hizmeti verebiliyor. Üniversite<br />

seçiminde kariyer merkezlerinin<br />

etkinliğinin ve anlaşmalı olduğu hukuk<br />

bürosu sayısı gibi çeşitli bilgileri<br />

araştırmanız oldukça önemli. İngiltere<br />

dışından gelip kariyerini bu ülkede<br />

sürdürmek isteyen hukukçular genelde<br />

Solicitor olma yolunda ilerliyor. BPTC<br />

Eğitiminin zorluğu, staj süresine ek<br />

olarak 7 yıllık yoğun bir hazırlık sürecinin<br />

olmasından dolayı Barrister tercih edilen<br />

bir kariyer seçeneği değil. 2015 itibarıyla<br />

İngiltere’de 170.000 dolayında kayıtlı<br />

Soliciter bulunuyor. Faal olarak çalışan<br />

Barrister sayısı ise sadece 16.000.<br />

ALTERNATİF SEÇENEK: QLTS SINAVI<br />

QLTS-The Qualified Lawyers Transfer<br />

Scheme yada Türkçe çevirisiyle “Kalifiye<br />

Avukatlar Transfer Programı”, başka<br />

ülkelerde avukat olarak çalışmakta<br />

olan kişilerin QLTS sınavını başardıkları<br />

takdirde staj, eğitim veya benzeri başka<br />

bir şarta ihtiyaç kalmadan Baro’ya (The<br />

Law Society of England and Wales)<br />

kaydolmalarına ve doğrudan solicitor<br />

olarak çalışmalarına imkan sağlıyor.<br />

QLTS sınavına girmek için kendi<br />

ülkesinde avukatlık yapıyor olmak,<br />

disiplin cezası yahut adli ceza almamış<br />

olmak ve yeterli düzeyde İngilizce bilmek<br />

gerekiyor. Bu koşulları sağlayan kişilere<br />

5 yıl geçerli “Uygunluk Sertifikası”<br />

veriliyor. Adaylar bu sertifika ile QLTS<br />

sınavına girme hakkına sahip oluyor.<br />

Uygunluk sertifikası almak için başvuran<br />

avukatlarda belirli bir tecrübe şartı<br />

aranmamakla birlikte QLTS sınavını<br />

başarmaları durumunda Baroya kayıt<br />

sürecinde C2 düzeyinde İngilizce şartı<br />

aranıyor.<br />

İngiltere’de avukatlık yapmak için<br />

başvuran bir aday uygunluk sertifikasının<br />

geçerlilik süresi olan 5 yıl içinde 3 kez<br />

QLTS sınavına girme hakkında sahip.<br />

QLTS sınavı iki aşamadan oluşuyor;<br />

Çoktan seçmeli test sınavı MCT ve<br />

OSCE olarak anılan uygulama sınavı.<br />

MCT, sabah ve öğleden sonra 3’er saatlik<br />

oturumlara bölünmüş tam günlük bir<br />

sınav. (90+90=180 Soru) OSCE ise<br />

mülakat, avukatlık, dosya hazırlama,<br />

yazma ve online hukuk araştırması<br />

yapma yeteneklerini ölçen bir sınavlar<br />

dizisi ve birkaç gün sürebiliyor. QLTS<br />

sınavı başvuru ücreti ise 200 Sterlin.<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 60<br />

Cem SÜNBÜL<br />

HABERTÜRK TV / Teknolojik<br />

TEKNOLOJİ<br />

Mobil Tarayıcılar<br />

Mobil dönüşüm hukuk<br />

dünyasında da pek çok<br />

alışkanlığın değişmesine<br />

neden oluyor. Çok değil,<br />

bundan sadece 10 yıl önce ayrı bir<br />

uğraş olarak gördüğümüz pek çok iş,<br />

bugün cebimizdeki akıllı telefonlarla<br />

anında halledilebiliyor. Mesafe ölçme,<br />

fotoğraf çekme, yön bulma, müzik<br />

dinleme ve internette dolaşma gibi tüm<br />

kullanıcıları ilgilendiren özelliklerin yanı<br />

sıra, akıllı telefonların bir de avukatların<br />

verimliliğini artıran, işlerini kolaylaştıran<br />

uygulamaları bulunuyor.<br />

NİSAN AYI: TARAMA UYGULAMALARI<br />

Dilekçe, fatura ya da benzeri basılı<br />

evrakları acil olarak paylaşmamız<br />

gerektiğinde (panikle karışık) Scanner/<br />

Tarayıcı arayışa gireriz: En yakın<br />

internet kafe nerede? Ofisteki yazıcının<br />

tarayıcı özelliği var mıydı? Telefonla<br />

resmini çekip göndersem aynı işi görür<br />

mü?<br />

Oysa cebinizde duran akıllı telefon,<br />

aynı zamanda tüm belgeleri kolaylıkla<br />

tarayıp, profesyonel bir tarama cihazı<br />

kalitesinde dijitalleştirerek dilediğiniz<br />

gibi paylaşma olanağı sunar. Bu hizmeti<br />

sunan pek çok uygulama ücretli olduğu<br />

için, ilk seferde doğru tercihi yapmanız<br />

zor olabilir.<br />

Android ve iOS platformlarında<br />

kullanılan uygulamalar arasında en<br />

iyi 5 alternatifi seçtiğim bu listede,<br />

her bir uygulamanın görsel tarama<br />

kalitesine, tarama sonrası paylaşım için<br />

bulut sistemlerle entegre çalışmasına,<br />

kullanım kolaylığına ve tarama sonrası<br />

düzenleme gibi ek özellikler sunup<br />

sunmadığına dikkat ettim.<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 61<br />

sayesinde, çocuğunuzun<br />

1-SCANBOT<br />

“Öyle bir tarama uygulaması<br />

olsun ki, ben daha dosyaya<br />

yaklaştırdığım anda taramayı<br />

kendisi yapsın, bana sadece<br />

biten tarama sonrası belgeyi<br />

nasıl paylaşacağımı seçmek<br />

kalsın” diyorsanız, Scanbot<br />

sizin için geliştirildi. Ücretsiz<br />

olarak indirilebilen uygulama,<br />

özellikle kolay kullanımı ve güçlü<br />

ek özellikleriyle dikkat çekiyor.<br />

Evrak taramak işinizin önemli<br />

bir parçasıysa, ki bu dergiyi<br />

okuyorsanız muhtemelen<br />

öyledir, Scanbot’un ücretli<br />

yükseltmeleriyle optik karakter<br />

tanımlama, arama, düzenleme<br />

ve imzalama özelliklerine, Touch<br />

ID ile güvenlik, renk filtresi,<br />

akıllı isimlendirme ve temalara<br />

kavuşmak mümkün. iCloud<br />

Drive’dan Dropbox’a, Google<br />

Drive’dan OneDrive’a kadar pek<br />

çok bulut depolama hizmetiyle<br />

entegre çalışan Scanbot<br />

üzerinde PDF dokümanları<br />

düzenleme imkanınız da<br />

bulunuyor.<br />

2-CAMSCANNER<br />

Tüm mobil platformlarda<br />

en yaygın kullanılan tarama<br />

uygulamalarından biri de<br />

CamScanner. Ücretsiz indirme<br />

sonrası çeşitli özellikler için<br />

aylık tarifeyle hizmet veren<br />

CamScanner, özellikle çoklu<br />

sayfa tarama ve toplu tarama<br />

işlemlerinde öne çıkıyor. Optik<br />

karakter tanımlama (OCR)<br />

özelliğiyle belgede yer alan fiyat,<br />

tarih, başlık gibi önemli detayları<br />

daha sonra arama yapılabilir<br />

şekilde kaydeden uygulama,<br />

taranmış görsellerin görüntü<br />

kalitesini artırmak için de<br />

araçlar sunuyor. Box, Dropbox ve<br />

Google Drive ile entegre çalışan<br />

CamScanner ile paylaştığınız<br />

PDF belgelerine parola koruması<br />

da koyabilirsiniz.<br />

3-GOOGLE DRIVE<br />

Android kullanıcısıysanız,<br />

en iyi ücretsiz tarama<br />

uygulaması büyük ihtimalle<br />

cihazınızda öylece yatıyordur.<br />

Şimdi onu işe koyma vakti!<br />

Google Drive uygulamasını<br />

açın, “Yeni Ekle” tuşuna basın<br />

ve “Tarama” seçeneğini<br />

tıklayın. Kaydedeceğiniz her<br />

türlü tarama görüntüsü, hem<br />

cihazınızda hem de Google<br />

Drive hesabınızda güvenle<br />

saklanacaktır. Sonrasında<br />

nasıl istiyorsanız o şekilde<br />

paylaşmanız mümkün<br />

olacaktır. Üstelik Drive’ın<br />

tarama işlevi, optik karakter<br />

tanımlama özelliği sayesinde<br />

PDF’e dönüştürülen dosyalar<br />

üzerinde metin bazlı aramalar<br />

yapılabiliyor.<br />

4- SCANNABLE BY EVERNOTE<br />

Üretkenlik uygulaması<br />

olarak Evernote<br />

kullanıyorsanız, iş dünyasında<br />

oldukça popüler olan bu<br />

servisin ücretsiz olarak<br />

yayınladığı Scannable adlı<br />

uygulama bir hayli işinize<br />

yarayacaktır.<br />

Her ne kadar sadece iOS<br />

aygıtlarında (iPhone veya<br />

iPad) çalışsa da, Scannable<br />

ile kartvizitlerden faturalara,<br />

kısa notlardan çok sayfalı<br />

kağıt evraklara kadar her<br />

türlü içeriği kolayca taramak<br />

mümkün. Tarama sonrası elde<br />

edilen görüntüler Evernote<br />

hesabına otomatik olarak<br />

yükleniyor.<br />

Görsellerden arka planın<br />

otomatik olarak kırpılması<br />

Transformers desenli<br />

masasında taradığınız<br />

evraklar iş yerinde günün<br />

eğlencesi haline dönüşmüyor.<br />

Scannable ile yapılan<br />

taramaları, iOS cihazındaki<br />

Dropbox veya iCloud gibi<br />

diğer uygulamalar üzerinden<br />

paylaşmak da mümkün.<br />

Üstelik herhangi bir ücretli<br />

sürüm olmaksızın, tamamen<br />

bedava olması Scannable’ı<br />

çoğu iOS kullanıcısı için<br />

birinci tercih haline getiriyor.<br />

5-SCANNER PRO<br />

Taradığınız her dokümanı<br />

doğrudan Dropbox, Google<br />

Drive ya da Evernote arşivinize<br />

ekleyen Scanner Pro da iOS<br />

üzerinde kaliteli bir tarama<br />

uygulaması arayanların ilk<br />

durakları arasında yer alıyor.<br />

Çok sayfalı evraklar ya da<br />

boyutları standart dışı kalan<br />

fatura gibi belgeler üzerinde iyi<br />

çalışan Scanner Pro, ayrıca aynı<br />

kablosuz ağ üzerinden erişim<br />

sağlayarak örneğin dizüstü<br />

bilgisayarınıza web tarayıcısı<br />

üzerinden kolayca dosyaları<br />

indirmenize olanak tanıyor.<br />

Biliyor muydunuz?<br />

Doküman taramaya olanak<br />

tanıyan teknoloji, aslında<br />

telefondan bile önce icat edildi.<br />

“Elektrik Baskılama Telegrafı”<br />

(Electric Printing Telegraph)<br />

adını taşıyan bu teknoloji, ilk<br />

olarak 1843 yılında İskoç mucit<br />

Alexander Bain tarafından<br />

geliştirildi. Sonraları 20. yüzyılda<br />

faks makinesi için temel alınan<br />

EPT teknolojisi, 1966 yılında<br />

ilk makul fiyatlı, taşınabilir ve<br />

standart telefon hattı üzerinden<br />

çalışan faks makinesini<br />

piyasaya sürmesiyle yaygın<br />

kullanıma ulaştı.<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 62<br />

Vizyon<br />

Mayıs<br />

12 Mayıs<br />

26 Mayıs<br />

YARATIK: COVENANT<br />

KARAYIP KORSANLARI<br />

5: SALAZAR’IN INTIKAMI<br />

Gladyatör filminin usta<br />

yönetmeni Ridley Scott,<br />

Kaptanımız Jack Sparrow<br />

Alien’da kendi yarattığı evrene,<br />

yelken açtığı sularda<br />

Prometheus ile başlayan<br />

yaklaşan kötü rüzgarları<br />

THE LAST FACE<br />

05 Mayıs<br />

yeni üçlemesinin ikinci filmi<br />

olan Alien: Covenant filminde<br />

geri dönüyor. 90’lı yıllardan<br />

Alien filmlerini serisi ile ismi<br />

DEHA<br />

26 Mayıs<br />

hisseder. Korkunç Kaptan<br />

Salazar’ın yönetimindeki<br />

ölümcül hayalet korsanlar,<br />

denizdeki tüm korsanları<br />

ne kadar örtüşse de bu film<br />

öldürerek Şeytan Üçgeni’nden<br />

Yetenekli ve çekici bir<br />

Prometheus filminin devamı<br />

Hayatı başarısızlıklarla dolu<br />

kaçmayı başarmıştır; hayatta<br />

doktor Afrika’nın çatışma<br />

niteliğinde çekilmiştir.<br />

olan Frank Adler karakterini<br />

kalan tek korsan ise kaptan<br />

bölgelerinden birinde görevini<br />

Koloni gemisi Covenant’ın<br />

canlandıracak olan Chris<br />

Jack’tir. Jack, Salazar’ın<br />

sürdürmektedir ve bu esnada<br />

mürettebatı galaksinin<br />

Evans, Florida kırsalında<br />

gazabından ve intikamından<br />

aynı bölgede çalışan birine<br />

oldukça uzak bir köşesinde,<br />

yeğeni Mary’yi büyütürken,<br />

kurtulmak için Poseidon<br />

aşık olur.<br />

keşfedilmemiş cennet olarak<br />

Mary’nin okula başlamasıyla<br />

Asası’nın peşine düşer. Bu<br />

Aşk ikisi için de başlamış<br />

varsaydıkları gezegenin<br />

birlikte hemen yetenekli<br />

efsanevi asayı bulmak içinse<br />

olsa da ilişkileri ile son derece<br />

aslında karanlık ve çok<br />

olarak yaftalanması sebebiyle<br />

güzel ve zeki gökbilimci<br />

tehlikeli olan ve ciddi mesai<br />

tehlikeli bir yer olduğunu<br />

Mary’nin annesi Evelyn ile<br />

Carina Smyth ve Kraliyet<br />

isteyen işlerini dengede<br />

anlarlar. Gezegendeki yegane<br />

kızı büyütme konusunda bir<br />

Donanması’ndan dik başlı,<br />

tutmak kahramanlarımız için<br />

canlı lanetli Prometheus’un<br />

savaşa girecek.<br />

genç bir denizci olan Henry<br />

bir hayli güç olacaktır.<br />

keşfinden sonra hayatta kalan<br />

Film, mücadelenin yasal<br />

ile zorlu bir anlaşma yapar.<br />

69.Cannes Film Festivali’nde<br />

‘sentetik’ David’dir.<br />

sürecine odaklanacak.<br />

Dying Gull’un dümenindeki<br />

prömiyeri yapılan filmin<br />

Bir önceki filmde de<br />

Senaryosunu Tom Flynn’ın<br />

Jack Sparrow, hem kötü<br />

yönetmen koltuğunda<br />

izlediğimiz X-Men serisinin<br />

yazdığı filmin yönetmen<br />

kaderini tersine çevirmenin<br />

oyuncu kimliğinin yanı sıra<br />

genç Magnetosu Michael<br />

kolduğunda Marc Webb<br />

hem de şimdiye dek karşına<br />

yönetmenliğiyle de beğeni<br />

Fassbender başrolde<br />

oturuyor (Aşkın 500 Günü,<br />

çıkan en dişli ve korkunç<br />

toplayan ünlü isim Sean Penn<br />

seyrederken, Fantastik<br />

İnanılmaz Örümcek Adam<br />

düşmandan kurtulmanın<br />

oturuyor.<br />

Canavarlar Nelerdir, Nerede<br />

1&2). ABD yapımı Film aile için<br />

yollarını arayacaktır. Johnny<br />

Erin Dignam’ın senaryosunu<br />

Bulunurlar? isimli filmde<br />

dramaya ağırlık verecek.<br />

Depp’e Javier Bardem ve<br />

yazdığı filmde başrolleri<br />

rol almış olan büyücü ajan<br />

Brenton Thwaites’ın eşlik ettiği<br />

Charlize Theron, Adèle<br />

Katherine Waterston yanı sıra<br />

filmin yönetmen koltuğunda<br />

Exarchopoulos ve Javier<br />

Demian Bichir ve Billy Crudup<br />

Joachim Rønning ve Espen<br />

Bardem paylaşıyor.<br />

gibi isimler de yer alıyor.<br />

Sandberg oturuyor.<br />

www.hplusdergi.com

Haziran<br />

Sayfa 63<br />

SAHIL GÜVENLIK<br />

02 Haziran<br />

MUMYA<br />

09 Haziran<br />

90’ların meşhur dizisi<br />

Sahil Güvenlik (Baywatch)<br />

beyazperdeye uyarlanan filmin<br />

başrollerini Dwayne Johnson<br />

ve Zac Efron üstlenirken,<br />

Priyanka Chopra, Alexandra<br />

Daddario, Jon Bass, Kelly<br />

Rohrbach ve Ilfenesh Hadera<br />

da kadroda yer alıyor.<br />

Mitch Buchannon<br />

kendini işine adamış, cesur<br />

ve sorumluluk sahibi bir<br />

cankurtarandır. Sorumlu<br />

olduğu koyu korumak<br />

onun için her şeyden önce<br />

gelmektedir. Onunla birlikte<br />

çalışan ekibiyle hiçbir sorunu<br />

yoktur ve ekip görevlerini<br />

mükemmel bir şekilde yerine<br />

getirmektedir. Ancak günün<br />

birinde aralarına yeni bir<br />

ekip üyesi daha katılır. Bu<br />

küstah yeni cankurtaran<br />

Mitch’in sinirlerini bir hayli<br />

zorlayacaktır. Ancak koyu<br />

tehdit eden bir suç planı<br />

su yüzüne çıkınca ikili<br />

aralarındaki çekişmeyi bir<br />

kenara bırakıp iş birliği<br />

yapmak zorunda kalacaktır.<br />

Aksiyon, komedi ve macera<br />

türündeki filmin yönetmeni<br />

Seth Gordon.<br />

WONDER WOMEN<br />

02 Haziran<br />

Filmin senaryosunu Allan<br />

Heinberg ve Geoff Johns<br />

kaleme alırken filmin süper<br />

kahraman kadınını Batman<br />

v Superman: Adaletin Şafağı<br />

filminde olduğu gibi yine Gal<br />

Gadot canlandırıyor.<br />

Filmin kadrosunda Connie<br />

Nielsen, Chris Pine, Robin<br />

Wright ve David Thewlis gibi<br />

başarılı isimler bulunuyor.<br />

Amazon prensesi Diana<br />

Price, nam-ı diğer Wonder<br />

Woman dünyayı keşfetmek<br />

için tropik topraklarını geride<br />

bırakıp demir ve camın hüküm<br />

sürdüğü dünyamıza dalar.<br />

Birçok inanüstü yetenek ve<br />

kıvrak bir zekayla donatılmış<br />

olan güzel kahraman Cennet<br />

Adası’nın medeniyete açılan<br />

kapısı olacaktır. v<br />

İlki 1932 yılında çekildikten<br />

sonra beyazperdede kendine<br />

hatırı sayılır bir yer edinmeye<br />

başlayan Mumya hikayeleri,<br />

uzun bir aradan sonra, 1999<br />

yılında bu kez Stephen<br />

Sommers’ın kamerasıyla<br />

yeniden izleyiciyle<br />

buluşmuştu.<br />

Universal Stüdyoları orijinal<br />

‘The Mummy’i bir yeniden<br />

çevrimle tekrar canlandırma<br />

yoluna gitti ve yönetmen<br />

olarak Mama (2013) filminin<br />

genç yönetmeni Andrés<br />

Muschietti’yi seçti.<br />

Sıkıca mühürlenmiş olan<br />

antik bir mezar yüzyıllardır<br />

unutulmuş bir çölde<br />

yatmaktadır. Ancak askeri bir<br />

operasyon sonucu keşfedilir<br />

ve açılır.<br />

Zamansız bir şekilde hayatı<br />

elinden alınan antik kraliçenin<br />

ruhu da uyanmış olur. Yüzyıllar<br />

boyunca büyüyen öfkesiyle<br />

günümüze uyanan kraliçe<br />

insanlığa boyun eğdirmeye<br />

ve kendisine yapılanları<br />

ödetmeye kararlıdır.<br />

Filmin başrollerinde Tom<br />

Cruise ile beraber Russell<br />

Crowe yer alıyor.<br />

ARABALAR 3<br />

16 Haziran<br />

Pixar’ın sevilen serisi<br />

Arabalar’ın 3. devam<br />

halkasının yönetmen<br />

koltuğunda Brian Fee<br />

oturuyor. Şimşek McQueen’in<br />

yeni maceralarını göreceğimiz<br />

filmde sevimli arabayı<br />

kendisinden genç ve<br />

hızlı arabalar tarafından<br />

bozguna uğratılmış olarak<br />

görüyoruz. Şimşek pistlere<br />

geri dönmenin hayalini kurup<br />

kenara itildiğine içerlerken<br />

bir anda #95’in işinin henüz<br />

bitmediğini kanıtlamaya karar<br />

veriyor. Hevesli genç yarış<br />

teknisyeni Cruz Ramirez’in<br />

yardımına, kazanmak için<br />

bir plana, merhum Hudson<br />

Hornet’in verdiği ilhama ve<br />

birkaç beklenmedik numaraya<br />

ihtiyacı olan arabamız Piston<br />

Kupasının en büyük yarışında<br />

boy göstermeye hazırlanıyor.<br />

Hukuk ve Daha Fazlası

Sayfa 64<br />

ONLINE YAŞAM<br />

Kişisel ve<br />

Mesleki Gelişim İçin<br />

Sosyal Medya Kullanımı<br />

Son on yılda sosyal medya hem<br />

kişisel hem de profesyonel<br />

hayatımızın vazgeçilmez bir<br />

parçası oldu. Üstelik uzmanlar,<br />

bu eğilimin yavaşlamaya hiç de niyeti<br />

olmadığını söylüyor.<br />

Peki bu sizin için ne ifade ediyor?<br />

Cevabı çok basit: Sosyal medyayı daha<br />

aktif olarak kullanmanız gerekiyor!<br />

Çünkü, sosyal medya kişisel ve kurumsal<br />

itibar yönetiminde en güçlü araçlarından<br />

biri haline geldi. Sosyal medya, doğru<br />

ve etkin bir şekilde kullanıldığında<br />

mesleki gelişim açısından eşsiz sonuçları<br />

beraberinde getiriyor. Sosyal medyanın<br />

sunduğu sınırsız iletişim gücünü arkanıza<br />

almak, mesleki ve bireysel gelişiminiz<br />

için yaptığınız en doğru hamlelerden<br />

biri olacaktır. Web geliştirme uzmanları,<br />

sosyal medya ve çeşitli sosyal<br />

platformların en iyi nasıl kullanılacağı<br />

hakkında oldukça kapsamlı çalışmalar<br />

gerçekleştiriyor. Sayfalarca rehber<br />

okumaya vaktiniz yoksa; işe 5 basit adımı<br />

uygulayarak başlayabilirsiniz:<br />

1-Sosyal medyayı ne amaçla kullanmak<br />

istediğinizi öncesinde belirleyin.<br />

Avukatların sosyal medyayı yalnızca<br />

reklam amaçlı kullanmaları hem<br />

yasal düzenlemeler açısından hem de<br />

takipçilerinizle sürdürülebilir iletişim<br />

açısından olumsuz sonuçlar doğurur.<br />

2-Anlamlı içerik paylaşımında bulunun:<br />

Faydalı bilgiler, görüş ya da haber<br />

paylaşmaya özen gösterin.<br />

3-İstikrar sosyal medyada da önemlidir.<br />

Paylaşımlarınızda sürekliliğe önem verin.<br />

4-Mesleğiniz ile ilgili gelişmelerin yer<br />

aldığı farklı sosyal medya platformlarını<br />

da takip edin.<br />

5-Etkiyi ölçün, geri dönüşümü doğru bir<br />

şekilde yorumlayıp gerekli değişiklikleri<br />

yaparak sosyal medya hesaplarınızı en iyi<br />

hale getirin.<br />

www.hplusdergi.com

Sayfa 65

logo

Ürünler

Kaynaklar

Şirketler

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!