Konfeksiyon Teknik Dergisi Haziran 2017 Sayısı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
10 DÜĞME - FERMUAR<br />
KONFEKSİYON TEKNİK | HAZİRAN | JUNE | <strong>2017</strong><br />
onları toparlamak için yeterli gelmez. Kemer dışında<br />
bu iş için kullanılan iğnelerin ise sık sık kaybolması<br />
başka bir derttir. İkinci nedense; kumaşların daha<br />
ince ve kaliteli kumaşlara doğru geçiş yapmasıdır.<br />
Düğme Çeşitleri<br />
Moda eğilimlerine ve kumaş türlerine göre düğmelerin<br />
model, boyut ve renkleri de çeşitlenir.<br />
Günümüzde düğmeler genellikle kozein (bir tür<br />
plastik) ya da naylon asetat polyester, akrilik gibi<br />
sentetik gereçlerden üretilir. Renkli düğmeler, yeni<br />
tip düğmeler, çift renkli düğmeler, söz konusu sentetik<br />
gereçlerden üretilmektedir. Fantezi giysilerde,<br />
suni elmas ya da taklit mücevherler kullanılırken,<br />
altın ve inci görünümlü düğmelere de günümüzde<br />
oldukça fazla rastlanmaktadır. Düğmeler hammaddelerine<br />
göre bitkisel, hayvansal, madenî ve<br />
cam, plastik olmak üzere dört gruba ayrılır.<br />
Bayanların düğmeleri niçin solda?<br />
Dikkatinizden kaçmış olabilir, neden erkeklerin<br />
tüm giysilerinde düğmeler sağda, ilikler solda iken<br />
kadın giysilerinde tam tersidir? İşte, insanların daha<br />
çok sağ ellerini kullanmalarından dolayı yerleşen<br />
bir alışkanlık daha. Sağ elini kullanan bir insan için,<br />
sağdaki bir düğmeyi, soldaki bir iliğe geçirmek<br />
daha kolaydır. Bu nedenle de erkeklerin düğmeleri<br />
daima sağdadır. Peki kadınların düğmeleri niçin solda?<br />
Kadınların çoğunluğu da, daha çok sağ ellerini<br />
kullanmıyor mu? Giysilerde düğmelerin kullanılmaya<br />
başlanıldığı ilk zamanlarda, düğmeler hem<br />
çabuk kırılabiliyordu, hem de herkesin alamayacağı<br />
kadar pahalı idi. Düğme alabilecek zengin kadınlar<br />
da, uzun elbiselerini ancak hizmetçilerinin yardımı ile<br />
giyebiliyorlardı. Hizmetçiler ise hanımlarının karşısında,<br />
onların düğmelerini, sağ ellerini kullanarak daha<br />
rahat ve daha hızlı ilikleyebiliyorlardı. Bu nedenle,<br />
terziler düğmeleri hizmetçinin sağına, hanımının ise<br />
soluna gelecek şekilde diker oldular.<br />
FERMUARIN SERÜVENİ<br />
Bütün icatlarda olduğu gibi fermuarın bulunuşu<br />
da zaruriyet kaynaklı. Daha önce insanlar giysilerini<br />
iri ve kapanması zor olan düğme ile kapatmaya<br />
çalışırlardı. 1850 yılından itibaren dünyanın çeşitli<br />
yerlerinde birbirinden bağımsız mucitler tarafından<br />
icat edilen fermuarın öncülleri arasında Elias Howe<br />
ve Whitcomb Judson bulunuyor. 1890’lı yıllarda parmakları<br />
düğme dikmekten şişen karısının şikayetlerinden<br />
usanan Whitcomb Judson “ kaygan-kopça “<br />
adını verdiği aygıtı icat eder ve ayakkabı başlamada<br />
kullanılan bir alet olarak patentini alır. 1913<br />
yılında ise Gideon Sundback adındaki İsveçli bir<br />
mühendis kullanımı zor olan ve çabuk bozulan<br />
kaygan-kopçayı geliştirerek günümüzde kullanılan<br />
modern fermuarı ortaya çıkarır. 1917 ‘de ABD’nin<br />
savaşa girmesiyle birlikte, donanma komutanı binlerce<br />
fermuar ısmarlayarak bir gecede Soundback’i<br />
zengin etmekle kalmayıp, hepimizin vazgeçemediği<br />
ve açık kaldığında rezil olabileceğimiz çok önemli<br />
bir buluşun bu günlere kadar taşınmasına yardımcı<br />
oldu. Sonuç olarak, birçok tesadüfi icat gibi, fermuar<br />
da bir dizi maceradan sonra bugünkü halini aldı.<br />
HAYATIMIZI KOLAYLAŞTIRAN ÜRÜNLER<br />
Fermuar, dişlerin üzerine dizili bulunduğu iki şeritle bu<br />
dişleri kavrayarak hareket edebilen bir parçadan<br />
(elciklerden) oluşur. Elcikler çekildiğinde iki şeridi<br />
birbirine birleştirir ve üzerindeki dişlerin kenetlenmesini<br />
sağlar, ters yöne çekildiğinde onları ayırır.<br />
Günümüzde fermuar, açma – kapama fonksiyonu<br />
dışında özellikle spor ve dış giyimin değişmez aksesuarı<br />
olmuştur. Fermuar dikiş tekniği seçimi yapılırken<br />
kumaş cinsi ve model özellikleri dikkate alınmalıdır.<br />
Günümüzde gelişen tekstil teknolojisi, su geçirmeyen,<br />
yanmayan, donmayan veya kırılmayan özelliklere<br />
sahip fermuarlar üretebilmektedir. Moda açısından<br />
uzun kullanım yılları içinde sürekli değişen fermuar,<br />
günümüzde halen vazgeçilmezliğini korumaktadır.<br />
FERMUAR ÇEŞİTLERİ<br />
Fermuarlar, üretim şekli, kullanım alanları ve yapı<br />
özellikleri açısından çeşitlilik gösterebiliyor. Metal<br />
Dişli Fermuarlar: Sert kumaştan üretilen giysilerin<br />
kapama işleminde örneğin; spor giyimde, erkek<br />
pantolonlarında, kot pantolon, kot etek vb. üretimlerde<br />
kullanılır. Kemik Dişli Fermuarlar: Genellikle dış<br />
giyimde mont, kaban, yağmurluk, eşofman gibi spor<br />
giysilerin üretiminde kullanılır. Naylon dişli fermuarlar<br />
Çocuk ve kadın giyiminde etek, elbise, pantolon<br />
ve bluz gibi dış giyim üretiminde kullanılır. Özel Fermuarlar:<br />
Bunlar şeffaf dokuma ve gizli fermuarlardır.<br />
Bu fermuarların üretim teknolojisinin farklılığı gibi dikimi<br />
de farklıdır. Özel bir ayakla giysiye tersten dikilir.
Change language