KOAH Bülteni 2013 Sayı 2
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
literatür özetleri<br />
Akciğer Kanseri İçin Gen Temelli Risk<br />
Tahmininin Klinik Uygulamaları ve <strong>KOAH</strong>’ın<br />
Merkezi Rolü<br />
Çeviren: Yard. Doç. Dr. Gazi Gülbaş<br />
İnönü Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD, Malatya<br />
Clinical applications of gene-based risk prediction<br />
for lung cancer and the central role of chronic<br />
obstructive pulmonary disease. Mini review article<br />
Young RP, Hopkins RJ and Gamble GD.<br />
Frontiers in Genetics 2012;3:1-7 Doi:10.3389/<br />
fgene.2012.00210.<br />
<strong>KOAH</strong> EPİDEMİYOLOJİSİ<br />
<strong>KOAH</strong>, FEV 1<br />
değerindeki azalmanın spirometrik ölçümüne<br />
dayalı kalıcı hava akımı kısıtlanmasıyla karakterizedir.<br />
Hem prospektif hem de kesitsel çalışmalarda,<br />
sigara içenlerin %20-30’unda <strong>KOAH</strong> tespit edilirken,<br />
geriye kalanların normal akciğer fonksiyonlarına sahip<br />
oldukları tahmin edilmektedir. Sigara içenler sigaraya<br />
maruz kalma dozuna göre tabakalandırıldığında, tahmin<br />
edilen FEV 1<br />
değeri, hafif içicilerde tek katmanlı<br />
(unimodal) dağılım gösterirken, ağır içicilerde üç katmanlı<br />
(trimodal) dağılım gösterdiği tespit edilmiştir.<br />
Bu dozdan bağımsız trimodal dağılım, <strong>KOAH</strong>’lı duyarlı<br />
içicileri ve sigaranın etkilerine dirençli sağlıklı içicileri<br />
tanımlar. Bu tespit, 3-4 dekat ağır sigara dumanına maruziyetten<br />
sonra, sigaraya dozdan bağımsız olarak bir<br />
diferansiyel cevabın gözlemlenebileceğini ortaya koymaktadır.<br />
Sigaraya verilen bu dozdan bağımsız cevap,<br />
genetik yapıdaki değişikliklerin kişinin sigaraya cevabının<br />
farmakogenetik etkisi ile izah edilebilir. Bu gözlemler,<br />
<strong>KOAH</strong>’ın genetik olarak duyarlı kişilerde uzun<br />
yıllar sigaraya maruz kalma neticesinde oluştuğunu<br />
düşündürmektedir. Böyle bir gözlem, iki farklı fenotipi<br />
tanımlayan kompleks hastalıklar alanında eşsizdir.<br />
Hassas fenotip <strong>KOAH</strong>’lı içiciler iken, dirençli fenotip<br />
normal akciğer fonksiyonu görülen içicilerdir. <strong>KOAH</strong><br />
tanısı konan hastaların %80-90’ı önemli ölçüde sigaraya<br />
maruz kalsa da, ya kronik astımı olan ya da kronik<br />
olarak diğer hava kirleticilere maruz kalan %10-20’lik<br />
hasta grubu da vardır. İkizlerde yapılan çalışmalar, genetik<br />
faktörlerin hava akımı kısıtlanması üzerine olan<br />
etkisinin %40-75 gibi değişen oranlarda olduğunu göstermektedir.<br />
Pek çok diğer hastalık veya fizyolojik durumla<br />
karşılaştırıldığında, solunum fonksiyonlarının<br />
güçlü bir genetik özelliğe sahip olduğunu akla getirir.<br />
<strong>KOAH</strong>’daki FEV 1<br />
düşüşünün önemli genetik etki altında<br />
olduğunu gösteren çalışmalar olsa da, sigara KO-<br />
AH’ın gelişiminde kritik role sahip çevresel etkendir.<br />
Kompleks hastalıklarda genetik ilişkiyi tekrar gösterememenin,<br />
az örnek sayısı, çalışma dizaynındaki<br />
farklılıklar, özellikle hastalık ve kontrol fenotipi tanımlamadaki<br />
değişiklikler, değişken yaşın etkisi ve çevresel<br />
maruziyetlerin fenotipik ifadesi gibi faktörlerden kaynaklandığına<br />
inanılmaktadır.<br />
AKCİĞER KANSERİ EPİDEMİYOLOJİSİ<br />
<strong>KOAH</strong> gibi akciğer kanserlerinin de %85-90’ının sigaraya<br />
maruziyetten kaynaklandığı söylenebilir. Sigara<br />
içme, akciğer kanserine yakalanmada temel etken<br />
iken, diğer faktörler de vardır. Yaş, akciğer kanserinde<br />
önemli bir faktördür. Sigara içmeyenlerle karşılaştırıldığında<br />
yaşlı sigara içenlerde özellikle 60 yaşından<br />
sonra artmış bir risk vardır. Yaş ve paket-yıl sayısı çok<br />
değişkenli analizlerde azalan FEV 1<br />
ile karşılaştırıldı-<br />
18
Change language