11.12.2012 Views

pdr3.pdf

pdr3.pdf

pdr3.pdf

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Özel Coflkun E¤itim Kurumlar›’n›n Ücretsiz Yay›n›d›r.<br />

• Yaz Tatilini Nas›l De¤erlendirelim<br />

• OKS Haz›rl›kta Yaz Tatilinin Önemi<br />

• Yaz, Çocuk ve Spor


‹çindekiler<br />

Editör 01<br />

Karneye Nas›l Bakmal›y›z? 02<br />

Çocuklar›n ‹ple Çekti¤i Ailelerin ise .... 04<br />

Yaz Tatilini Nas›l De¤erlendirmeliyiz? 06<br />

Haf›za Gelifltirme Teknikleri 08<br />

Meslek Seçiminde Yaz F›rsat› 10<br />

20 Y›ll›k Tecrübe 12<br />

H›zçl› Okuma Teknikleri 14<br />

Kitap Tan›t›m› 16<br />

Baltay› Bilemek 18<br />

Hiç Koleksiyonunuz Oldu mu? 20<br />

Okul Öncesi E¤itim Nedir? 21<br />

Çocu¤um Yuvaya Gitmeye Haz›r m›? 22<br />

Çocu¤um Yuvaya Nas›l Al›flacak? 24<br />

Çocu¤um 1. S›n›fa Bafll›yor! 28<br />

Okula Bafllarken Duygusal Olgunluk 32<br />

Yaz, Çocuk ve Spor 34<br />

Unutulmayan Oyunlar›m›z-2 36<br />

OKS Haz›rl›kta Yaz Tatilinin Önemi 40<br />

Unutulmayan Günler 42<br />

Neden Do¤a Sporlar›? Neden Do¤a? 44<br />

Bofl Zaman m› Dediniz? 46<br />

ÇiziYorum 48<br />

ÖZEL COfiKUN E⁄‹T‹M KURUMLARI<br />

ADINA SAH‹B‹:<br />

Fatih ELC‹K<br />

ED‹TÖR:<br />

Ömer ÖZCAN<br />

YAYIN KOORD‹NATÖRÜ<br />

Mehmet ERDEM<br />

‹LET‹fi‹M coskunpdr@coskunkoleji.org<br />

Yap›m<br />

Sürat Görsel Sanatlar Merkezi<br />

0216 523 30 00 www.sgsm.com.tr<br />

42<br />

Unutulmayan<br />

Günler<br />

Stresli ve bir o kadar da e¤lenceli<br />

geçen okul günleri, dokuz ayl›k<br />

e¤itim döneminin ard›ndan son<br />

bulmak üzereydi. Okullar›n kapanaca¤›<br />

düflüncesi bizleri tatil aç›s›ndan<br />

sevindirse de sevdi¤imiz ...<br />

PDR COfiKUN<br />

Y›l:1 Say›:03 2005<br />

46<br />

YAYIN KURULU:<br />

Mehmet ERDEM<br />

Ferhat ÇEL‹K<br />

Birgül EKfi‹<br />

‹dris TAMER<br />

Yusuf DO⁄AN<br />

Oya DURAK<br />

Emine AYDIN<br />

Erhan KILIÇ<br />

Mübeccel CANSEVER<br />

Canan fiEKERAL<br />

Musa SARICI<br />

Grafik<br />

Güler<br />

/<br />

DEM‹RC‹<br />

Tasar›m<br />

Huriye GÜL<br />

Sürat Görsel Sanatlar Merkezi<br />

Elif AKYÜZ<br />

0216 523 30 00 www.sgsm.com.tr<br />

06<br />

Yaz Tatilini<br />

Nas›l De¤erlendirmeli<br />

Uzun bir süre olan okul dönemi<br />

bitmek üzere ve yaz tüm cezbedici<br />

havas›yla geldi. Yaz›n gelmesiyle<br />

insanlarda bir gevfleme hali ortaya<br />

ç›kt›. Tabi tatil herkesin hakk›.<br />

Aileler bir y›l›n verdi¤i ...<br />

22<br />

Çocu¤um Yuvaya<br />

Nas›l Al›flacak?<br />

‹lk günlerde çocu¤unuz yuvaya<br />

al›flmakta zorlan›yorsa, bir iki hafta<br />

içerisinde al›flacakt›r. Sadece<br />

rahat olun. Çocu¤unuza bu ifli yak›nda<br />

baflaraca¤›n› telkin edin ve<br />

ona yeni arkadafllar edinmesi ...<br />

Bofl Zaman m› Dediniz?<br />

Bofl zaman kavram› asl›nda bofl insanlar için<br />

geçerlidir. Meflgul olan insan›n zaten bofl zaman<br />

diye bir lüksü de olamaz. Daha do¤rusu; ...<br />

Cemalbey Cad. Turgutreis Sk. No:27 Maltepe - ‹STANBUL<br />

Tel: 0216 474 33 10 Faks: 0216 325 73 23<br />

www.coskunkoleji.org info@coskunkoleji.org<br />

‹NCELEME KURULU<br />

Eyüp ALACA<br />

Ercan KURBAN<br />

M. Ali GENCER<br />

Yaflar NARI<br />

Levent EYÜBO⁄LU<br />

Emine ÖNYURT<br />

Kadriye BORAK<br />

Grafik / Tasar›m<br />

M. Fatih BELEK<br />

Kapak ‹llustrasyon<br />

Yusuf ALYAR<br />

Bültenimiz 1455 Say›l› Tebli¤ler Dergisi’nde yay›mlanan “Okullarda Ç›kar›lacak Dergi, Gazete ve Y›ll›klar Hakk›nda Yönetmelik”e uygun olarak haz›rlanm›flt›r.


Zaman› Verimli De¤erlendirmek<br />

2004-2005 e¤itim-ö¤retim y›l›n›n son say›s›yla yeniden sizlerin karfl›s›nday›z ….<br />

Daha önceki dergilerimizde sizlerden gelen talepler do¤rultusunda ve yay›n politikam›za<br />

da ba¤l› olarak hep tek bir konu etraf›nda durduk. Bu say›da hedefimiz yaz<br />

tatilinin etkin ve verimli bir flekilde geçirilmesidir.<br />

Yaz tatili süresince evde ve ev d›fl›nda yap›labilecek çeflitli etkinlikler ve farkl›<br />

programlar›n anlat›ld›¤› dopdolu bir dergi bulacaks›n›z karfl›n›zda. Bu say›m›zda konu<br />

olarak “Yaz Tatili”ni seçtik. 3. say›m›z konu itibariyle oldukça zengin bir içerikten<br />

oluflmakta. Dergimizde tatil kavram› ile ilgili düflüncelerin nas›l oldu¤u ve gerçekte<br />

nas›l olmas› gerekti¤i gibi konularda haz›rlanm›fl, aç›klamal› ve doyurucu enfes yaz›lar<br />

sizleri beklemekte. Ayr›ca okul öncesi e¤itim ve okula haz›rl›k süreci ile ilgili<br />

olarak bilinmesi gereken, yap›lmas› gereken konular› da bu say›m›zda bulacaks›n›z.<br />

Ve yine, k›ssadan hisseler, hat›ralar, gezi rehberleri, haf›za ve h›zl› okuma teknikleri,<br />

koleksiyon yapma, sportif aktiviteler, meslekleri tan›ma, oyunlar vb.<br />

konular ile gerçekten tam tatil rehberi olacak bir say› var karfl›n›zda.<br />

Tatil boyunca hep yan›n›zda olacak, s›k›lmadan zevkle okuyaca¤›n›z<br />

hatta tan›d›klar›n›za bile gururla verebilece¤iniz,<br />

tavsiye edebilece¤iniz bir dergi.<br />

Hem velilerimize hem de ö¤rencilerimize yönelik olarak<br />

ele al›nm›fl çal›flmalar› büyük bir ilgi ve zevkle okuyaca¤›n›za<br />

inan›yorum.<br />

Son olarak bu y›l k›sa bir süre içinde 3. say›y› ç›kararak<br />

gerçekten büyük bir baflar› elde eden yay›n kurulumuzu<br />

gönülden tebrik ediyoruz. Okullar›n ikinci dönem<br />

itibariyle sosyal faaliyetler ad›na oldukça yo¤un<br />

oldu¤u hepimizce malumdur. ‹flte böyle bir dönemde<br />

yay›n kurulumuzdaki arkadafllar›m›z çok k›ymetli vakitlerini<br />

siz de¤erli okuyucular›m›za faydal› bir hizmet<br />

yolunda kulland›lar ve bu dergileri ç›kard›lar. Bu<br />

vesile ile dergide eme¤i geçen herkesi bir kez daha<br />

kutluyorum ve nice böyle güzel çal›flmalara imza atmalar›n›<br />

temenni ediyoruz.<br />

Güzel bir tatil geçirmeniz dile¤iyle …<br />

Editör<br />

Yaz tatili süresince evde ve ev<br />

d›fl›nda yap›labilecek çeflitli<br />

etkinlikler ve farkl› programlar›n<br />

anlat›ld›¤› dopdolu bir dergi<br />

bulacaks›n›z karfl›n›zda.


Musa SARICI<br />

2<br />

Yaz Tatili<br />

Bir y›l boyunca zorlu bir maratonun sonu. Hasat<br />

zaman›, art›k meyveler toplan›yor. Kimi ö¤rencilerin<br />

elinde, yüzlerini güldüren, çevrelerine karfl›<br />

koltuklar›n› kabartan, ailelerinin yan›na gururla<br />

gelmelerini sa¤layan karneleri var.<br />

Bir k›s›m ö¤renciler ise bu kadar flansl› de¤il.<br />

Karnelerini belki hiç almak bile istemiyorlar.<br />

Keflke okul bitmese de karne almasak diye<br />

düflünenler oldu¤u gibi, karnesini eve getirmeden<br />

baflka yerlerde unutanlar da var.<br />

Bir de ald›¤› karne hiç umurunda olmayanlar var.<br />

Önemli olan tatilin gelmesidir. S›k›c› bir okul<br />

dönemi bitmifltir. Önünde e¤lenecek uzun bir yaz<br />

dönemi vard›r.


Yaz Tatili<br />

Her ö¤renci karnesi bir mesaj verir. Önemli olan bu mesaj› do¤ru okumakt›r. Peki,<br />

nas›l okursak, karneyi do¤ru okumufl oluruz. Bunun için karnenin ne manaya geldi-<br />

¤ine bakal›m ilk önce. Karne; bir ö¤rencinin y›l boyunca okul derslerinde ne derece<br />

baflar›l› oldu¤unu gösteren bir ölçüttür. Burada unutulmamas› gereken, karnenin,<br />

zekây› veya kiflili¤i de¤il, baflar›y› ve çal›flmay› ölçtü¤üdür.<br />

KARNEY‹ NASIL OKUYALIM<br />

Elimizde iyi notlarla dolu, bizi memnun<br />

edecek bir karne varsa;<br />

1. Karnedeki notlardan ve ö¤retmenlerin<br />

de¤erlendirmelerinden memnun iseniz, olumlu<br />

duygu ve düflüncelerinizi mutlaka ö¤renciyle<br />

paylafl›n.<br />

2. Ö¤rencinin baflar›l› yönleri için, O’nu<br />

mutlaka ödüllendirin.<br />

3. Verece¤iniz ödülün maddi ödül olmas›<br />

flart de¤il. Güzel söz, takdir ifadeleri de ödül<br />

say›l›r. Ödüllendirmede önemli olan, verece¤iniz<br />

ödülün manevi de¤eri olmal›.<br />

4. Ödüllendirme baflar› nispetinde olmal›d›r.<br />

Küçük baflar›lara büyük mükâfatlar verirseniz,<br />

daha büyük baflar›larda onu tatmin<br />

edemezsiniz. Verdi¤iniz ödül onun için<br />

s›radanlafl›r. Baflar›y› kendi için de¤il de ödül<br />

için elde etmeye çal›fl›r. Ödül olmad›¤›nda ise<br />

baflar› için çaba sarf etmez.<br />

5. Her baflar›da maddi ödül vermek de<br />

do¤ru de¤il. Çocuk her olumlu davran›fl›n sonunda<br />

ödül beklememeli.<br />

Karne istenilen düzeyde de¤ilse:<br />

1) Önce kendinizle ilgili öz elefltiri yap›n.<br />

a) Ö¤renciyle yeterince ilgilenebildiniz mi?<br />

Okul ile diyalogunuz ne düzeyde. Veli toplant›lar›na<br />

ve okulda düzenlenen programlara<br />

yeterince kat›ld›n›z m›?<br />

b) Ö¤renciyle iletifliminiz ne düzeyde?<br />

Onun sadece maddi de¤il manevi ihtiyaçlar›<br />

da vard›r. Ona yeterince vakit ay›rabildiniz<br />

mi? Ders d›fl› faaliyetlerini soruyor musunuz,<br />

onunla “sohbet” ediyor musunuz?<br />

c) Evde ders çal›flmas› için uygun bir ortam<br />

haz›rlad›n›z m›? Ders çal›flmas› için yeterince<br />

motive ettiniz mi?<br />

2) Ö¤renciyi yarg›lamay›n. Onu yarg›lad›¤›n›z<br />

zaman hemen kendini savunmaya<br />

geçecektir. Ne söylerseniz söyleyin tesir etmeyecektir.<br />

3) Ö¤renciyi baflkalar›yla karfl›laflt›rmay›n.<br />

K›yaslama yapt›¤›n›z zaman, k›yaslad›¤›n›z<br />

kifliye kin besleyecektir. Onu sevmedi¤inizi,<br />

kabullenmedi¤inizi, sadece baflar›lar›n› sevdi-<br />

¤inizi düflünecektir.<br />

4) Ö¤rencinin olumsuz yönlerini genellemeyin.<br />

Bir fleyde baflar›s›z olan birisi di¤er bir<br />

fleyde baflar›l› olabilir. Birkaç baflar›s›z dersten<br />

dolay› onu her fleyde baflar›s›z olarak genellendirmek,<br />

onda yetersizlik duygusu oluflturur.<br />

O sadece derslerinde baflar›s›z olmufltur.<br />

Karne kiflili¤ini ve karakterini ölçmez. Bu baflar›s›zl›¤›n›<br />

genellerseniz çocuk baflar›s›z oldu¤unu<br />

kabullenir ve çaba sarf etmekten vazgeçer.<br />

Ö¤renciye ahlak dersi vermeyin.<br />

5) Ö¤renciye olumsuz s›fat yüklemeyin.<br />

6) Karneyi ö¤renci ile beraber de¤erlendirin.<br />

Onun de¤erlendirmelerini dikkatli ve samimane<br />

dinleyin. Görüfllerine önem verin.<br />

7) Durumu düzeltmek için ne yap›labilece-<br />

¤i hakk›ndaki fikirlerini ona sorun.<br />

8) Ö¤rencinin istekleri do¤rultusunda bir<br />

plan haz›rlay›n. Kendi karar›na daha çok sahip<br />

ç›kacakt›r. Yaz ay› uzun bir süre. Derslerden<br />

uzak kalmas› bildiklerini de unutmas›na neden<br />

olacakt›r. En az›ndan bilgi seviyesini korumas›<br />

için çok a¤›r olmayan tekrar programlar›<br />

haz›rlanabilir.<br />

9) Ö¤rencinin bu plan› uygulay›p uygulamad›¤›n›<br />

takip edin.<br />

10) Olumlu geliflmelerini ödüllendirin. (Plan›<br />

kendisi haz›rlad›¤› için plana uyacakt›r.)<br />

11) Karneyi de¤erlendirilirken AOBP’ n›n (<br />

a¤›rl›kl› orta ö¤retim baflar› puan› yani okul<br />

baflar›s›) ÖSS’ ye etkisi göz önünde bulundurulmal›d›r.<br />

De¤erlendirdi¤iniz fley ö¤rencinin flahs›<br />

veya kiflili¤i de¤il ald›¤› notlard›r.<br />

3


Erhan KILIÇ<br />

4<br />

Yaz Tatili<br />

Tatil neden ürkütür anne babalar›?<br />

Oysa çocuklar› ile doyas›ya vakit<br />

geçirmek için, onlar›n bilmedikleri<br />

yönlerini keflfetmek için bulunmaz<br />

bir f›rsat de¤il midir tatil? Anneler,<br />

çocuklar okulda iken ne ile meflgul<br />

oluyorlar ki; daha fazla lezzet al›yorlar<br />

ve tatilin gelmesinden bu<br />

denli korkuyorlar acaba? (Pek tabi<br />

böyle olmayan anne-babalar da var sözümüz<br />

onlara de¤il zaten..).


Tatil kelime kökü itibari ile atalet<br />

kelimesinden geliyor ve pek ço-<br />

¤umuz da bu kelime karfl›l›¤›n›n<br />

hakk›n› fazlas›yla veriyoruz herhalde…veremedi¤imiz<br />

di¤er haklar›n<br />

yerine...<br />

Tatil denilince nedense insan›n<br />

akl›na sadece hiçbir fley yapmadan<br />

günlerce yat›p uzanmak geliyor<br />

ve bu yanl›fl anlay›fl› da model<br />

oldu¤umuz çocuklar›m›z›n tatil<br />

anlay›fllar›na kötü bir miras olarak<br />

b›rak›yoruz maalesef...<br />

Çocuklar›m›za sorduk nas›l bir<br />

tatil yapmak istersiniz? Nerede<br />

nas›l bir yerde tatil yapt›¤›n›z› hayal<br />

edersiniz diye... Ama onlar›n<br />

hayal güçlerini gelifltirecek olan<br />

tabiat- beden buluflmas›n› çoktan<br />

ihmal etmifl oldu¤umuz için verilen<br />

cevaplar aras›nda farkl› bir tatil<br />

anlay›fl›na rastlayamad›k maalesef…<br />

Deniz kenar›nda... yazl›¤›m›zda...<br />

fleklinde yaz›lan o kadar çok<br />

cevap vard› ki... “Güneflin do¤uflunu-<br />

bat›fl›n› seyredece¤im...topra-<br />

¤a saatlerce uzan›p doyas›ya birikmifl<br />

negatif enerjimi ataca¤›m...<br />

sürekli biriktirdi¤im kartpostallar›m›<br />

düzenleyece¤im... Dedemle<br />

birlikte bahçeyi düzenleyece¤iz...<br />

Gezdi¤im yerlerin resimlerini yapaca¤›m...<br />

ilerde sergi açmay› düflünüyorum<br />

da.. Biriktirdi¤im küçük<br />

fliflelerin içini bakliyatla doldurup<br />

mutfak için süs yapaca¤›m...<br />

Bebe¤ime elbiseler dikece¤im...<br />

yo¤un program aras›nda fark<br />

edemedi¤im güzelliklerin fark›nda<br />

olmaya çal›flaca¤›m... Küçük bir<br />

roman yazmak istiyorum... anneannemle<br />

röportaj yap›p onun hayat›n›<br />

anlataca¤›m... Örgü örmeyi<br />

ö¤renece¤im... gezerek görerek<br />

ama amaçl› bir ö¤renme yapaca-<br />

¤›m... Gördü¤üm turistlerle konuflaca¤›m<br />

onlara yard›mc› olaca-<br />

¤›m…sürekli ayn› iflle meflgul olan<br />

beynimi farkl› alanlara kayd›rarak<br />

dinlendirece¤im... day›m›n yan›nda<br />

çal›flaca¤›m biraz...” gibi daha<br />

do¤ru tatil anlay›fllar›n› yans›tan<br />

cevaplar› bulamad›k ne yaz›k ki...<br />

Ama onlar›n bir kabahati yok;<br />

bizler zamanla bu yanl›fl tatil anlay›fl›n›<br />

aktard›k durduk hep onlara...<br />

fiimdi çal›fl... bak yaz›n tatilde<br />

dinleneceksin istedi¤in kadar<br />

uyuyacaks›n gibi ya hep ya hiç<br />

anlay›fl›... iflte bu dengesizlik hayat›m›z›n<br />

her karesine de zamanla<br />

aksediyor ya zaten... flimdi<br />

gençken hayat›m› yaflayay›m; günümü<br />

gün edeyim yafllan›nca bir<br />

fley yapamam ki... ya da flimdi çal›flay›m<br />

yafllan›nca çal›flamam zaten..<br />

gibi…<br />

Tatil geliyor gelmesine de biz<br />

anne-babalar haz›r m›y›z acaba<br />

onu karfl›lamaya? Çocuklar›m›z›<br />

her anlamda doyuracak bir tatil<br />

imkan› sunmaya... Bu tatil varl›k<br />

ya da zenginlik istemiyor... Ne istiyor<br />

biliyor musunuz ?<br />

Sadece; Sizin taraf›n›zdan verilmifl<br />

ve onun için ayr›lm›fl bir zaman›<br />

= ‹lginizi<br />

Ç›kar›n gömdü¤ünüz yerden<br />

çocukluk günlerinizi ve çekinmeden<br />

paylafl›n çocu¤unuzla, çocuklu¤unuzun<br />

sizi e¤lendiren mutlu<br />

eden an›lar›n›... Oynay›n en sevdi-<br />

¤iniz oyunlar›... göreceksiniz ki sizin<br />

en sevdi¤iniz o oyunlar çocu-<br />

¤unuzun da en çok sevdi¤i oyunlar<br />

olacak ve o da bu günleri hat›rlad›¤›nda<br />

sizin gibi mutlu olup torunlar›n›za<br />

arma¤an edip onlarla<br />

paylaflacak… ve onlar› mutlu edecek<br />

t›pk› sizin onu mutlu etti¤iniz<br />

gibi... Ve siz bitmeyen bu mutluluktan<br />

hissenize düfleni alacaks›n›z<br />

elbette ki... ya da bunlar›n hiçbirini<br />

yapmayarak yine alacaks›n›z<br />

hissenize düfleni ama bakal›m<br />

memnun edecek mi sizi?<br />

Yaz Tatili<br />

Tatil geliyor<br />

gelmesine de biz<br />

anne-babalar haz›r<br />

m›y›z acaba onu<br />

karfl›lamaya?<br />

Çocuklar›m›z› her<br />

anlamda doyuracak<br />

bir tatil imkan›<br />

sunmaya... Bu tatil<br />

varl›k ya da zenginlik<br />

istemiyor... Ne istiyor<br />

biliyor musunuz ?<br />

5


‹dris TAMER<br />

6<br />

Yaz Tatili<br />

Uzun bir süre olan okul dönemi bitmek üzere ve yaz tüm cezbedici<br />

havas›yla geldi. Yaz›n gelmesiyle insanlarda bir gevfleme<br />

hali ortaya ç›kt›. Tabi tatil herkesin hakk›. Aileler bir y›l›n<br />

verdi¤i yorgunlu¤u iyice dinlenerek gidermeli.<br />

Dinlenme ve rahatlama dönemi olan yaz<br />

tatilini aile ve ö¤renciler etkin olarak<br />

de¤erlendirmelidir.<br />

Peki biz ö¤renci ve veliler olarak yaz› nas›l<br />

de¤erlendirmeliyiz? Asl›nda tümüyle bofl<br />

verilmifllik aylar› gibi görünse de çok verimli<br />

de¤erlendirilmesi gereken bir dönem yaz<br />

dönemi. Özellikle ö¤rencilerimizin okula yabanc›laflmamalar›<br />

aç›s›ndan önemli bir dönem.<br />

Peki bu döneme bak›fl aç›m›z nas›l olmal›<br />

ve bu dönemi nas›l de¤erlendirmeliyiz?<br />

Bunlarla ilgili düflüncelerimi sizlerle paylaflmak<br />

istiyorum.<br />

• Yaz›n, “Çocuk gönlünce e¤lensin can›m”<br />

demek yerine e¤lenme ve dinlenmesi<br />

kontrol edilmeli.<br />

• Saatlerce d›flar›da kalmas›, internetin<br />

bafl›ndan ayr›lmamas› ya da televizyon ba-<br />

¤›ml›s› olmas›n› önleyecek aile içi ortak programlar<br />

yap›lmal›..<br />

• Her fleyi gerekti¤i kadar yapmas› sa¤lanmal›.<br />

• Yaz tatili, mutlaka yetenekli oldu¤u bir<br />

sportif faaliyetle, sosyal etkinlikle ya da gidece¤i<br />

bir kurs ile e¤lenceli hale getirilmelidir.<br />

• Ö¤rencinin ihtiyac›na göre (ö¤retmenlerin<br />

tavsiyesi göz önünde bulundurularak)<br />

takviye dersler ald›r›lmal›d›r. Burada özellikle<br />

ö¤rencinin baflar›l› olamad›¤› alanlar<br />

ve konular tespit edilmeli; çal›flmalar o yönde<br />

sürdürülmelidir. Bunun için örne¤in bitirilen<br />

s›n›fa uygun bir deneme yap›labilir ve<br />

baflar›s›z olunan konular hedef seçilebilir.<br />

Ya da y›l içerisinde olunan s›navlar ve denemeler<br />

göz önünde bulundurularak böyle bir<br />

tespit yap›labilir.


NE; NE KADAR OLMALI<br />

• Kitap okuma: Günde en az 45 dk.<br />

• Bilgisayar: Yaz boyunca günde en fazla 1 -1.5 saat<br />

• Televizyon: Yaz boyunca günde en fazla 2 - 2.5 saat<br />

• Ders çal›flma: Yaz boyunca 2-3 günde en az 1 - 1.5 saat<br />

• Oyun ve spor: Yaz boyunca, gidilen kurs varsa 3 saat,<br />

yoksa 2 saat<br />

• Uyku: ‹lkö¤retim ikinci kademe ö¤rencileri için, en fazla 8-9 saat<br />

• Birinci kademe ö¤rencileri için en fazla 9-10 saat<br />

• Yemek: Günde mutlaka üç ö¤ün olmal› kahvalt› ve ö¤le yeme¤i<br />

normal, akflam ise hafif fleyler.<br />

• ‹letiflim: Aile içi iletiflim ya da akrabalar› ziyaret için için özel<br />

zamanlar olmal›.<br />

• Bu dersler tatilin her günü olmamal›.<br />

Haftada 2-3 günde bir 1-1.5 saatlik çal›flma<br />

yeterli olacakt›r. Yoksa okullar›n aç›lma zaman›nda<br />

okula adapte olma süresi uzayabilir.<br />

• Bu nedenle temmuz dönemi tamam›yla<br />

dinlenmeye ayr›lmal›d›r.<br />

• Eylül ay›nda art›k her fleyiyle okula bafllama<br />

zaman› yaklaflt›¤›ndan önümüzdeki<br />

y›l görülecek derslere ait konu anlat›m kitaplar›<br />

al›nmal› ve konulara k›saca göz at›lmal›d›r.<br />

Tüm bunlar çocuklar›m›z›n yaz›n ne yapmas›<br />

gerekti¤i ile ilgiliydi. Peki bizler yaz› nas›l<br />

de¤erlendirmeliyiz?<br />

• Yaz ay› bizim için de önemlidir. Y›l içinde<br />

yo¤unluktan okuyamad›¤›m›z kitaplar›m›z›<br />

okumal›y›z.<br />

• Dinlenmenin yan›nda bir fleyler okuma<br />

ile de meflgul olmay›z ki, çocuklara da “Oku!”<br />

dedi¤imizde severek okumalar› konusunda<br />

zorlanmayal›m.<br />

• Tüm bunlar göz önünde bulundurularak<br />

yaz aylar› etkin kullan›l›rsa yeni döneme<br />

tam haz›rl›k yap›lm›fl olunur. Yoksa bir din-<br />

Yaz Tatili<br />

Bu program da ö¤renci<br />

kendine göre küçük de-<br />

¤ifliklikler yapabilir.<br />

(Bazen bir gün spor<br />

günü olabilir. Bilgisayar<br />

ya da televizyon<br />

azalabilir.) Yaln›z kitap<br />

okuma flart› mutlaka<br />

konulmal›.<br />

lenme ve haz›rl›k dönemi, yeni çal›flma y›l›n›n<br />

bafllamas› ile yeni s›k›nt›lar›n bafllang›c›na<br />

dönüflecektir. Yaz tatilinin gönlünüze göre<br />

geçmesi temennimizle...<br />

7


Mehmet ERDEM<br />

8<br />

Yaz Tatili<br />

Haf›za e¤itimi alan bir kifli beynin etkin çal›flma prensiplerini<br />

ö¤renerek h›zl›, kolay ve kal›c› ö¤renmenin gizli s›rlar›n› keflfediyor.<br />

Birkaç örnek vermek gerekirse, kifli bu e¤itimde bilginin alg›lanma ve<br />

ifllenme flartlar›n›n ne kadar önemli oldu¤unu ö¤renerek, kendi<br />

alg›lama mekanizmalar›n› bu flartlara uygun olarak kullan›yor.<br />

Örne¤in beyindeki “limbik (limbic)” k›s›mda bulunan “amygdala”<br />

duygusal içerikli bilgilerle ilgleniyor. Bu tip bilgilerle karfl›lafl›ld›¤›nda<br />

“amygdala” beynin en üst k›sm›ndaki “neocortex” ile birlikte bu bilginin<br />

kal›c› haf›zaya kaydedilip, keydedilemeyece¤ine karar veriyor.


• Belirli bir ölçüde gevflemek. (Gözlerinizi kapat›p<br />

hafif bir okyanus müzi¤i eflli¤inde kendinizi zihnen<br />

ve bedenen gevfleterek ve en önemlisi hayal<br />

ederek.)<br />

• Konuya sürekli bir ilgi. (Yüksek konsantrasyon.)<br />

• Dikkati engelleyen duygusal problemin<br />

yat›flt›r›lmas› (Yani s›k›nt›n›z varsa mutlaka bu<br />

s›k›nt›n›z› konuflarak çözmelisiniz.)<br />

• Dikkat da¤›ld›¤› zaman biraz hava ald›ktan<br />

sonra tekrar ayn› konu üzerine yo¤unlaflma.<br />

Yaz Tatili<br />

- Görsel hale getirmek.<br />

- Aral›kl› tekrarlar yapmak.<br />

- Kitap okumak.<br />

- Ba¤lant› kurmak: Okuduklar›n›z›, ö¤rendiklerinizi<br />

akl›n›zda kalacak kadar ilginç, kötü, güzel,<br />

hofl ya da nahofl hale getirme mutlaka bir<br />

olayla ba¤lant›l› hale getirme.<br />

- ‹lginçlefltirme, dahas› ö¤rendiklerinizi anlatma<br />

ve uygulama yapmak.<br />

Haf›zaya yard›mc› olacak ipuçlar›<br />

• Küçük notlar yaz›p görece¤iniz yere as›n.<br />

• ‹htiyac›n›z olan eflyay› görece¤iniz yere koyun.<br />

• Günlük programlar›n›z için defter tutun ve<br />

listeleyin.<br />

• Herhangi bir fleyi hat›rlamak için elinize not<br />

yaz›n.<br />

Ne kadar Hat›rlar›z?<br />

• Okuduklar›m›z›n % 10 ’ unu,<br />

• ‹flittiklerimizin % 20 ’ sini,<br />

• Gördüklerimizin % 30 ’ unu,<br />

• Hem görüp hem iflittiklerimizin % 50 ’ sini,<br />

• Söylediklerimizin % 80 ’ ini,<br />

• Yaflayarak söylediklerimizin % 90 ’ ›n›<br />

Hat›rlar›z<br />

9


Canan fiEKERAL<br />

10<br />

Yaz Tatili<br />

Bireyin zihinsel fiziksel yeteneklerini, becerilerini,<br />

ilgilerini, ihtiyaçlar›n› ve ekonomik<br />

durumunu göz önünde bulundurarak seçim<br />

listesindeki seçenekleri belirlemesi gerekir.<br />

En son olarak bu seçeneklerden en uyun olan›na<br />

karar vermesi gerekir. Tabi ö¤renciler<br />

Meslek seçimi; bireyin kendisine uygun<br />

olan meslekleri çeflitli yönleri ile<br />

de¤erlendirip, tercih edilen meslekler<br />

aras›ndan kazanabilme olas›l›¤›<br />

en yüksek olana yönelmesidir.<br />

bu durumda bir sürece ihtiyaç duyarlar. Yaz<br />

tatili de bu seçim için en ideal zamanlardan<br />

biridir.<br />

Sonunda okul bitiyor. Ö¤renciler yorucu<br />

bir dönemin ard›ndan bir rahatlama süreci<br />

olan tatile giriyorlar. Özellikle lise dönemin-


deki ö¤renciler için yaz tatili meslek seçimi<br />

için bir f›rsat. Nas›l m›?<br />

Lise birinci s›n›f› bitirmifl bir ö¤renciyi düflünelim.<br />

‹kinci s›n›fta bir alan belirleyecek ve<br />

gelece¤ini bu alanda planlayacak. Tabii seçti¤i<br />

alan onun gelecekte yapaca¤› mesle¤i de<br />

belirleyecek. Bu aç›dan düflündü¤ümüzde<br />

yaz tatili karar verme aç›s›ndan önemli bir<br />

f›rsat. Lise ikinci s›n›ftan, üçüncü s›n›fa geçmifl<br />

bir ö¤renci için de ayn› durum söz konusu.<br />

Bu ö¤renci de lisede son y›l›n› okuyacak<br />

ve üniversite s›navlar›na girip mesleki bir tercih<br />

yapacak. Bu ö¤rencilerimiz için de yaz<br />

tatili meslek seçiminde do¤ru karar› verebilmeleri<br />

ad›na önemli bir f›rsat.<br />

Ö¤rencilerimiz yaz tatilini bu aç›dan çok<br />

iyi de¤erlendirebilirler. fiimdi sizlere meslek<br />

seçiminde do¤ru karar› verebilmek için, yaz<br />

tatilinde yap›labilecek etkinliklerden birkaç<br />

örnek vermek istiyorum.<br />

• Kendini tan›ma. ‹leride seçmeyi düflündü¤ü<br />

mesle¤e fiziksel olarak, kiflilik yap›s›<br />

olarak uygun olup olmad›¤›n› de¤erlendirme.<br />

• Meslek seçimi konusunda biyografi kitaplar›<br />

okuma. Mesle¤inde baflar›l› olmufl kiflilerin<br />

hayat hikayelerini ö¤renme.<br />

• K›sa süreli de olsa ileride yapmay› düflündü¤ü<br />

meslekle ilgili bir yerde çal›flma.<br />

Mesle¤in ortam›n› görme, özelliklerini inceleme,<br />

havas›n› koklama.<br />

• De¤iflik mesleklerden kiflilerle tan›flma.<br />

Tatile gidilen yerlerde farkl› kifliler ile diyalog<br />

kurup, farkl› meslek gruplar› hakk›nda bilgi<br />

edinme.<br />

• ‹leride yapmay› düflündü¤ü mesleklerle<br />

ilgili gelece¤inin nas›l oldu¤unu hayal edip bu<br />

hayali yaz›ya dökme, daha sonra bunlar› de-<br />

¤erlendirip en do¤ru karar› verme.<br />

• Güzel sanatlar, el becerileri gibi alanlarda<br />

yetene¤inin olup olmad›¤›n› keflfetme.<br />

• Seçmeyi düflündü¤ü mesleklerle ilgili<br />

bilgi toplama: Gerekli olan e¤itim süresi ne<br />

kadar? Okul sonras› özel bir haz›rl›k gerekiyor<br />

mu? Üniversitede okutulan dersler hangileri?<br />

Meslekte ilerleme durumu nedir? Bu<br />

mesle¤e talep ne durumda? ‹fl<br />

bulma durumu nas›l? Mesle¤in<br />

getirece¤i kazanç ne kadar?<br />

gibi sorulara cevap bulma.<br />

• En önemlisi de ilgi ve yeteneklerini<br />

do¤ru belirleme.<br />

Yeteneklerin belirlenmesi<br />

bireyin “Ben neler yapabilirim?”<br />

sorusuna verdi¤i cevap,<br />

hangi e¤itim program›nda<br />

daha baflar›l› olaca¤›n› gösteren,<br />

meslek seçiminde temel<br />

bir etmendir. ‹lgilerin belirlenmesi<br />

ise bireyin “Ben neler<br />

yapmaktan hofllan›r›m?” sorusuna<br />

verdi¤i cevapt›r. Yetenekler<br />

bireyin hangi alanda<br />

baflar›l› olaca¤›n› gösterirken,<br />

ilgiler hangi alanda çal›flmaktan<br />

zevk duyaca¤›n› belirler<br />

ve iflin özüne iner. Ö¤rencilerimizin<br />

yaz tatilinde öncelikle<br />

kendilerini daha iyi tan›malar›<br />

Yaz Tatili<br />

Yetenekler bireyin<br />

hangi alanda baflar›l›<br />

olaca¤›n› gösterirken,<br />

ilgiler hangi<br />

alanda çal›flmaktan<br />

zevk duyaca¤›n›<br />

belirler ve iflin<br />

özüne iner. Ö¤rencilerimizin<br />

yaz tatilinde<br />

öncelikle<br />

kendilerini daha iyi<br />

tan›malar› ve meslekleri<br />

kendilerine<br />

uygunluklar› aç›s›ndande¤erlendirmelerigerekmektedir.<br />

ve meslekleri kendilerine uygunluklar› aç›s›ndan<br />

de¤erlendirmeleri gerekmektedir. Böylece<br />

yaz tatili bofla geçen, sadece e¤lenilen<br />

bir zaman de¤il, e¤lenirken hayata dair pek<br />

çok fleyin ö¤renildi¤i bir zaman dilimi olabilir.<br />

Ö¤rencilerimize güzel ve dolu<br />

dolu bir yaz tatili dileklerimizle.<br />

11


Emine AYDIN<br />

12<br />

Yaz Tatili<br />

Bir iflle 20 sene u¤raflm›fl birisinin yazd›¤› kitab› güzelce<br />

okusan›z o ifle 20 y›ll›k tecrübe ile bafllam›fl olursunuz.<br />

Unutulmamal›d›r ki okudu¤umuz her kitab›n sayfalar›<br />

y›llar süren tecrübenin ürünüdür. Bunun manas› fludur:<br />

Her Kitap Bir Ömürdür.<br />

Kitap okuman›n sa¤layaca¤› faydalar› anlatmak ciltler<br />

dolusu eser vermeye niyet etmek gibidir. Ancak hayat›n›<br />

bugün için de¤il; yar›nlara haz›rlayan ve gelecekte büyük<br />

ifller baflarmaya azmetmifl, istikbalin seçkin insanlar›na<br />

konu hakk›nda baz› hat›rlatmalarda bulunmaya çal›flal›m.<br />

• James Hawel: “Dünyay› yöneten, kalem, mürekkep<br />

ve ka¤›tt›r” diyor. Haks›z da de¤il. Unutulmamal›d›r ki kifli<br />

hangi mesle¤i seçerse seçsin çal›flt›¤› kurumda bir numara<br />

olmal›d›r. Balzac “Bilginin efendisi olmak için çal›flman›n<br />

kölesi olmal›s›n›z ”der. Kiflinin hayat›nda bir numara olmas›<br />

demek birçok konuda genel bilgilere sahip olmas› demektir.<br />

‹flte bir numara olman›n ilk flart›: Okumak, okumak,<br />

okumak....<br />

• Baflar›l› olabilmenin en önemli flartlar›ndan biri de<br />

geçmiflteki insanlar›n tecrübelerinden yararlanarak onlar›n<br />

düfltü¤ü hatalar› tekrarlamamak ve bafllanan ifle onlar›n<br />

tecrübeleri ile bafllamakt›r. Diyelim ki bilgisayar mü-


hendisi olacaks›n›z. Bu iflle 20 sene u¤raflm›fl<br />

birisinin yazd›¤› kitab› güzelce okusan›z<br />

o ifle 20 y›ll›k tecrübe ile bafllam›fl olursunuz.<br />

Unutulmamal›d›r ki okudu¤umuz her<br />

kitab›n sayfalar› y›llar süren tecrübenin ürünüdür.<br />

Bunun manas› fludur: HER K‹TAP<br />

B‹R ÖMÜRDÜR.<br />

• Hangi meslek dal›nda olursa olsun, insanlarla<br />

iliflki içerisinde olaca¤›m›z ve insanlar›n<br />

isteklerine cevap verece¤imiz malumdur.<br />

Mesle¤inde baflar›l› kifli insanlar›n<br />

bütününe hitap edebilecek projeler haz›rlayabilendir.<br />

Bir araba tasar›mc›s›n›n baflar›s›<br />

üretti¤i modelin birçok insan taraf›ndan be-<br />

¤enilmesi ile ölçülür. Toplumun birço¤unun<br />

beklentisine cevap verebilmek için toplumu<br />

iyi tan›mak gerekir. ‹nsanlar› tan›man›n en<br />

k›sa ve güvenilir yolu K‹TAP OKUMAKTIR.<br />

• Eskiler “sanat alt›n bileziktir demifller” .<br />

‹nsan›n iyi bildi¤i bir yetene¤i ( Kuaförlük,<br />

ayakkab›c›l›k, vs) varsa hangi halde olursa<br />

olsun ihtiyaç duydu¤unda ona, fayda sa¤lar.<br />

‹nsan çok zengin olup iflas edebilir. Büyük<br />

bir makamda olup makam›n› kaybedebilir.<br />

Ama okuma sayesinde elde edilen bilgi<br />

ve onun getirmifl oldu¤u itibar, mezara kadar<br />

devam eder. ‹nsanlar aras›nda sizi hiç<br />

terk etmeyecek asil bir konumunuz olmas›n›<br />

istiyorsan›z ÇOK OKUMALISINIZ.<br />

• Günlük hayatta çok defa duymuflsunuzdur;<br />

”Mal, makam önemli de¤il, önemli<br />

olan insanl›k”. Asl›nda burada kastedilen<br />

olgunluk, zerafet, kibarl›k ve nezakettir. Be-<br />

¤enilen insanlar› di¤er insanlardan ay›ran<br />

budur. ‹nsan›n bu davran›fllar› do¤ru ve<br />

Yaz Tatili<br />

kapsaml› ö¤renebilece¤i en<br />

önemli kaynak; kitapt›r.<br />

Herkes taraf›ndan takdir<br />

edilmek istenirseniz K‹TAP<br />

OKUMALISINIZ.<br />

• Kitap okuman›n önemli<br />

faydalar›ndan biri de insana<br />

kendini tan›ma f›rsat› vermesidir.<br />

Okuyan insan hangi<br />

dalda baflar›l› olaca¤›n› çok<br />

çabuk kavrar . Unutmamal›y›z<br />

ki ayd›nlanmam›z› sa¤layan<br />

Edison, nobel ödüllü büyük<br />

fizikçi Einstein, üniversite<br />

mezunu de¤ildi. Ama<br />

okuduklar› kitaplar sayesinde<br />

hangi dalda kabiliyetli olduklar›n›<br />

keflfettiler ve baflar›l›<br />

oldular . Evet görüldü¤ü<br />

gibi; hayatta baflar›l› olman›n<br />

tek flart› var o da K‹TAP-<br />

LARLA DOST OLMAK.<br />

• Bilgiye ulaflman›n çeflitli<br />

yollar› vard›r. Bunun için<br />

konferanslar dinleyebilir,<br />

belgeseller seyredebilirsiniz.<br />

Fakat bu faaliyetlerde insan›n<br />

durup düflünmeye yada<br />

ihtiyac› oldu¤unda bu bilgiye<br />

tekrar ulaflmaya imkan› yoktur. Fakat insan›n<br />

kitap okurken düflünmeye zaman›<br />

vard›r. Tekrar tekrar ayn› bilgiye ulaflabilir.<br />

Çiçero : “Kitaps›z bir ev ruhsuz bir cesede<br />

benzer”, derken ne kadar hakl›d›r.<br />

Dünyadaki kötülüklerin<br />

temel sebebi<br />

cehalettir.<br />

‹nsan›n bafl düflman›<br />

cehalete<br />

karfl›, savafl açmal›.<br />

Devaml› kitap<br />

okumal›d›r.<br />

13


Emine AYDIN<br />

14<br />

Yaz Tatili<br />

➔ Kitaplar elinizde haftalarca sürünüyor mu?<br />

➔ H›zl› okuma metotlar›n› bilmiyor ve h›zl› okuma yapam›yor musunuz?<br />

➔ Az zamanda çok okuman›z gerekiyor mu?<br />

➔ Okurken yo¤unlaflam›yor musunuz?<br />

➔ Dikkatiniz da¤›l›yor mu?<br />

➔ Anlamak için cümleleri tekrar tekrar okuyup vakit kaybediyor musunuz?<br />

➔ Okuduklar›n›z› tam olarak idrak etmekte zorluk çekiyor musunuz?<br />

➔ A¤›r metinler içerisinde kayboluyor musunuz?


Cevaplar›n›z›n ço¤u ‘evet’se<br />

h›zl› okuma ve anlamaya ihtiyac›n›z<br />

var demektir. H›zl› okumaya<br />

olan ihtiyac›m›z günümüz flartlar›ndan<br />

kaynaklanmaktad›r. En<br />

baflta ö¤renciler bu durumdan istifade<br />

edeceklerdir. Rakiplerinden<br />

daha h›zl› okuyup anlamak onlar›<br />

öne geçirecektir. Yo¤un çal›flma ve<br />

ifl hayat› içerisinde abonesi oldu¤umuz<br />

gazete ve dergileri s›k›lmadan<br />

k›sa sürede bitirmek h›zl› okumayla<br />

mümkündür.<br />

H›zl› okuma belli bir e¤itim ve<br />

teknik isteyen bir ifltir. O yüzden<br />

dergimizde uzun uzad›ya bahsetmedik.<br />

Bunun için size Zambak Yay›nlar›’n›n<br />

h›zl› okuma setini tavsiye<br />

ediyorum. 2 egzersiz örne¤i:<br />

AAmmaaçç:: Gözün kavrama alan›n› geniflletmek<br />

YYöönntteemm:: Gözünüzü kelimelerin alt›ndaki<br />

noktaya odaklay›n ve her<br />

sat›rda kaç kelime görebildi¤inizi<br />

belirleyin<br />

Kitap Kalem<br />

Silgi Ödev<br />

At<br />

·<br />

Tay<br />

·<br />

Kaya<br />

·<br />

H›zl›<br />

·<br />

Çok oku<br />

·<br />

Kitab› sev<br />

·<br />

Kendine güven<br />

·<br />

Hayat çok güzel<br />

·<br />

Sanata de¤er ver<br />

·<br />

Hayata olumlu yaklafl<br />

·<br />

Damlaya damlaya göl olur<br />

·<br />

Sempatik olmaya çal›fl<br />

·<br />

Çevreni temiz tut<br />

·<br />

Ifl›¤› aç›k b›rak<br />

·<br />

H›zl› oku<br />

·<br />

Fatih<br />

·<br />

May›n<br />

·<br />

Kar<br />

·<br />

ak<br />

Yaz Tatili<br />

AAmmaaçç:: Gözün daha h›zl› odaklanmas›n›<br />

sa¤lamak.<br />

YYöönntteemm:: fiekilde gösterilen kelimeleri,<br />

gözünüzü oklar<br />

istikametinde ( pinpon<br />

maç› izliyor gibi) h›zl›ca<br />

hareket ettirerek, bir bak›flta<br />

okuyunuz. Her iki<br />

kelime aras›nda yedifler<br />

defa tur at›n›z.<br />

15


Huriye GÜL<br />

16<br />

Yaz Tatili<br />

Anne babalar olarak çocuklar›m›za, baflar›l› birer birey<br />

olabilmeleri için gereksinim duyacaklar› her fleyi daha onlar<br />

do¤madan önce anne karn›nda vermeye bafll›yoruz.<br />

.Biliyoruz ki ilk y›llarda kazan›lan do¤ru al›flkanl›klar, ileriki<br />

y›llarda oluflacak ve güçlenecek flefkat, sevgi, kendine<br />

güven gibi karakteristik özelliklerin ve iletiflim becerilerinin<br />

gelifliminde etkili... Çocu¤un ilk y›llar›ndan, ergenlik<br />

dönemine kadar olan sürecin anlat›ld›¤› bu kitapta, baflar›l›<br />

ebeveyn olman›n ne anlama geldi¤ini keflfedecek, çocu¤unuzun<br />

baflar›l› olabilmesi için var olan özelliklerini<br />

nas›l gelifltirece¤inizi ö¤renecek ve onlar›n istedi¤iniz bireyler<br />

olarak yetiflmesine yard›mc› olacaks›n›z. Kifliliklerine<br />

sayg› duyuldu¤unda, ilgilenildi¤inde ve duygusal yönden<br />

iyi beslenip yetifltirildi¤inde, her çocu¤un farkl› ve<br />

kendine has bir y›ld›z olabilece¤ini sak›n unutmay›n.<br />

BU ÇOCUK<br />

BEN‹ ANLAMIYOR<br />

Yazar: HAKAN METAN<br />

Zafer yay›nlar›<br />

Hiçbir iflimiz annelik ve babal›k sorumlulu¤undan<br />

daha önemli olamaz.‹fller bekleyebilir, çocuk e¤itimi<br />

beklemez. Eksik kalan bir iflimizi sonradan tamamlayabiliriz,<br />

ancak gerekti¤i zaman dinlemedi¤imiz, bir<br />

sorun yaflad›¤›m›zda al›p karfl›m›za konuflmad›¤›m›z,<br />

birlikte 10 dakika dahi olsa ara ara özel bir zaman<br />

dilimi geçirmedi¤imiz çocu¤umuzun içinde oluflan<br />

bofllu¤u doldurmam›z mümkün de¤ildir…<br />

Zafer Dergisi’nde çocuk e¤itimi ve psikolojisi alan›nda<br />

yay›mlanan makalelerden oluflan bu kitap en<br />

temel psikolojik problemleri ve bu konularda en çok<br />

sorulan sorular›n cevaplar›n› içeriyor.<br />

BAfiARILI ÇOCUK<br />

Yazar: MARTHA SEARS<br />

WILLIAM SEARS<br />

Çevirmen: Özlem Gültekin,<br />

Boyner Yay›nlar›<br />

Ne güzel günlerdi... Yap deyince yapar, git deyince gider,<br />

gel deyince de gelirdi. Sonradan bir haller oldu bu çocu¤a.<br />

Biliyorum arkadafllar› onu etkiliyor, babas› da çok fl›martt›…<br />

Her zaman kullan›r›z buna benzer ifadeleri de¤il mi?<br />

Ama bilmemiz gereken bir fley var ki çocu¤umuzun davran›fllar›ndan<br />

1. derecede sorumlu olan çevreden ve okuldan<br />

önce bizleriz. Bu bilinçte olmayan anne baba, çocuk e¤itimi<br />

konusunda ne kendini gelifltirir ne de çocu¤unun gereksinimlerine<br />

duyarl› olabilir.<br />

Yazar bu kitab› haz›rlamadaki amac›n›n, günümüz çocuklar›n›<br />

siz ebeveynlere anlatmak onlar› daha iyi tan›man›za<br />

ve anlaman›za yard›mc› olmak oldu¤unu söylüyor. Bu<br />

do¤rultuda çocuklar›n biz büyükleri, büyüklerin de çocuklar›<br />

neden anlamad›klar›n› ortaya koyarak aileler ile çocuklar›<br />

aras›ndaki iletiflim kopukluklar› ve disiplin sorunlar›n›n giderilmesi<br />

için yeni yaklafl›mlar getirerek yol gösteriyor.<br />

ÇOCUKLARIMIZ MUTSUZ<br />

VE BAfiARISIZ OLMASIN<br />

Yazar: AL‹ ÇANKIRILI<br />

Timafl yay›nlar›


SEVG‹L‹ ANNE BABACI⁄IM /<br />

LÜTFEN BU K‹TABI<br />

OKUR MUSUNUZ!..<br />

Yazar: HASAN YILMAZ<br />

Çizgi Kitabevi Yay›nlar›<br />

Hayal gücü ne kadar zengin olursa olsun<br />

her çocuk zaman zaman s›k›l›r ve huysuzlan›r.Böyle<br />

anlarda çocuklar›n› s›k›nt›dan<br />

kurtarmak, ayn› zamanda onlar›n el<br />

becerilerini artt›rmak isteyen anne babalar›n<br />

faydalanabilece¤i 365 oyun örne¤i bulunan<br />

bir kitap.Art›k ‘Çocu¤umla oyun oynamak<br />

istiyorum ama oynayacak oyun bulam›yorum.’<br />

ifadesinin arkas›na s›¤›namay›z.<br />

Çocuklar›n›zla hem zaman› üretkenli¤e<br />

dönüfltürecek hem de evde her gün kulland›¤›n›z<br />

bir çok malzeme ile oyunlar oynay›p<br />

oyuncaklar yapabileceksiniz. En önemlisi<br />

de sevgi ortam›nda yetiflen, sevgiyi tan›yan<br />

çocuklara sahip olacaks›n›z.<br />

ÖNEML‹ ‹fiLERE ÖNCEL‹K<br />

Yazar: STEPHEN R. COVEY,<br />

A. ROGER MERR‹L<br />

Varl›k Yay›nlar›<br />

Yaz Tatili<br />

Yazar Hasan Y›lmaz ‘Biz ne yapaca¤›n› bilmeyen<br />

ana-babalar kufla¤›y›z…!’ diyor ve ekliyor.’Dünyan›n<br />

eski dünya, ülkemizin eski ülkemiz,<br />

insanlar›n eski insanlar olmad›¤›, de¤iflim<br />

rüzgarlar›n›n çoktan f›rt›naya dönüfltü¤ü<br />

bir ça¤da çocuk yetifltiriyoruz.Günümüz Türkiye’sinde<br />

eski yöntem ve anlay›fllara göre çocuk<br />

yetifltirilemeyece¤ini kabul eden ve kendi<br />

ebeveynlik anlay›fl ve sorumluluklar›n› yeniden<br />

gözden geçirmek isteyen anne babalar<br />

için iyi niyetli bir çal›flma’ olarak tan›t›yor kitab›n›<br />

bizlere.Ak›c› anlat›m› ve örnekleriyle faydalanabilece¤iniz<br />

bir kitap…<br />

BEN‹MLE OYNAR MISIN ANNE /<br />

365 E⁄‹T‹C‹ ÇOCUK OYUNU<br />

Yazar: AL‹ ÇANKIRILI<br />

Timafl Yay›nlar›<br />

‘Çok iflim var, zaman›m yetmiyor; ailemle iflim<br />

aras›nda denge kurmay› bir türlü beceremiyorum;birine<br />

öncelik verirsem öteki zarar görüyor,ne yapaca-<br />

¤›m› flafl›rd›m.’ gibi ifadeleri s›k s›k duyar ve söyleriz.<br />

Zaman›m›z› bir türlü kullanamad›¤›m›zdan flikayet<br />

ederiz.<br />

Bu kitap zaman yönetimiyle ilgili basit teknikler<br />

ö¤reten bir kitap de¤il. Kitapta yer alan bir ifadeyle<br />

yeni bir saat yerine, bir pusula sunuyor bize; çünkü<br />

ilerledi¤imiz yön, hareket h›z›m›zdan çok daha<br />

önemlidir. Edinece¤iniz bilgiler hem zaman›n›z› daha<br />

iyi kullanman›z, hem de yaflam kalitenizi yükseltmeniz<br />

için yol gösterecektir.<br />

17


Ferhat ÇEL‹K<br />

18<br />

Yaz Tatili<br />

“Bir ormanda iki kifli a¤aç kesiyormufl.<br />

Birinci adam sabahlar› erkenden kalk›yor,<br />

a¤aç kesmeye bafll›yormufl. Bir a¤aç devrilirken<br />

hemen di¤erine geçiyormufl. Gün<br />

boyu ne dinleniyor ne ö¤le yeme¤i için<br />

kendine vakit ay›r›yormufl. Akflamlar› da<br />

arkadafl›ndan bir kaç saat sonra a¤aç kesmeyi<br />

b›rak›yormufl. ‹kinci adam ise arada<br />

bir dinleniyor ve hava kararmaya bafllad›-<br />

¤›nda eve dönüyormufl. Bir hafta boyunca<br />

bu tempoda çal›flt›ktan sonra ne kadar<br />

a¤aç kestiklerini saymaya bafllam›fllar.<br />

Sonuçta; ikinci adam daha fazla a¤aç<br />

kesmifl. Birinci adam öfkelenmifl :<br />

"Bu nas›l olabilir? Ben daha çok çal›flt›m.<br />

Senden daha erken ifle bafllad›m, senden<br />

daha geç bitirdim. Ama sen daha fazla<br />

a¤aç kestin. Bu iflin s›rr› ne?" ‹kinci adam<br />

yüzünde tebessümle yan›t vermifl.<br />

"Ortada bir s›r yok. Sen durmaks›z›n<br />

çal›fl›rken ben arada bir dinlenip baltam›<br />

biliyordum. Keskin baltayla, daha az çabayla<br />

daha çok a¤aç kesilir." demifl.


Sevgili ebeveynler her geçen gün bizler de<br />

çocuklar›m›zla büyüyoruz. Yeni bir y›l yeni bir<br />

dönem güzel fleyleri getiriyor ve bazen de<br />

bizden bir fleyleri götürüyor fark›nda olmadan.<br />

Ama iyi ama kötü, bir y›l daha bitiyor,<br />

bir y›l daha büyüdük biz de çocuklar›m›zla ya<br />

da küçüldük sorunlar›m›z›n aras›na gizlenerek,<br />

kendimizi kabu¤umuza kapatarak. Hayat<br />

elbette sadece bahardan ibaret de¤il yaz›,<br />

k›fl› ve sonbahar› da var. Önemli olan her<br />

mevsimin bahar olmas› de¤il, k›fllar› da bahara<br />

çevirebilecek güçte olabilmemiz. Karfl›laflt›¤›m›z<br />

sorunlar› yok saymam›z de¤il, onlar›<br />

aflmak için mücadele edebilmemiz<br />

önemli. T›pk› öykümüzde oldu¤u gibi sorunlarla<br />

mücadele edebilmek için hem baltam›z›<br />

bilemeyi bilmeli hem de buna zaman ay›labilmeliyiz.<br />

Nedir peki baltay› bilemekle kastetti¤imiz?<br />

Hayat›n güzelliklerini görmek için sorunlar›m›z›n<br />

d›fl›na ç›kabilmeli, sahilde meltemin<br />

esintisini hissedebilmeliyiz. Gecenin<br />

karanl›¤›n› delen günefli seyrederek uyanabilmeliyiz<br />

bir sabah. Çocu¤umuzun elinden<br />

tutup sevinçle koflabilmeliyiz lunaparka (görev<br />

gibi alg›lamadan), elmal› fleker yemesine<br />

izin verebilmeli, tramvayla tarihe bir gezi yapabilmeliyiz.<br />

Eminönü’nde kufllar› selamlayabilmeli,<br />

kula¤›m›za ayr› bir name ile gelen<br />

Yaz Tatili<br />

Asl›nda mutluluk yürüdü¤ümüz zorlu<br />

yollarda dikenlere, otlara ald›rmadan<br />

aradaki mine çiçeklerini görebilmekten,<br />

yapabiliyorsak koklamakdan geçiyor...<br />

sabah ezan›nda bafl›m›z› secdeye Eyüp’te<br />

koyabilmeliyiz. Bir günün her an›n› hissederek<br />

yaflayabilmeli, Yüce Yaratan karfl›s›nda<br />

aczimizi görüp verdikleri nimetlere tüm benli¤imizle<br />

flükredebilmeliyiz. Ve bir sabah mükellef<br />

sofralar› bir kenara b›rak›p Bo¤az’da<br />

bir simitle sabah çay›m›z› yudumlayabilmeliyiz<br />

ifl yo¤unlu¤una ald›rmadan...<br />

Hayat böyledir iflte. Daha çok yürümeyi<br />

daha çok koflmay› daha çok çabay› istemez<br />

asl›nda. Gerekti¤i yerde gerekti¤i kadar çaba<br />

göstermeyi ister. Hayat okulunda baflar› için<br />

baltalar›m›z bilenmek ister. Yorucu ifl hayat›ndan<br />

sonra boflalan enerji kaynaklar› yeniden<br />

dolmak ister. Belki de tüm yapaca¤›m›z<br />

arada s›rada da olsa yetiflkin olarak kendi<br />

baltam›z› nas›l bileyece¤imizi, çocuklar›m›z›n<br />

kendi baltalar›n› nas›l bileyeceklerini görmemiz<br />

ve buna f›rsat tan›mam›z gerekiyor.<br />

Gerçek mutlulu¤un iyi yaflamak ya da<br />

çok yaflamak olmad›¤›n›, yaflamay› iyi bilmekten<br />

ibaret oldu¤unu ö¤renmemiz ve çocuklar›m›za<br />

da ö¤retmemiz gerekiyor.<br />

19


Mübeccel CANSEVER<br />

20<br />

Yaz Tatili<br />

Koleksiyon kelimesi geçti¤inde akl›m›za<br />

pul, kelebek tafl koleksiyonlar› gelir. Ço¤umuzun<br />

çocuklu¤umuzda bir koleksiyonu olmufltur.<br />

Bu arkadafllar›m›z›n gönderdi¤i<br />

kartpostallar, peçeteler, gazoz kapaklar›,<br />

pullar olabilirdi. Onlara gözümüz gibi bakar,<br />

hiçbir hazinenin de¤eri bizim kartpostallar›m›z›<br />

geçemezdi. Koleksiyon kelimesinin kökeni<br />

Frans›zca. "Collection" kelimesinin türkçeye<br />

uyarlanm›fl hali. Türkçe karfl›l›¤› derlem.<br />

"Ö¤renme, yarar sa¤lama veya zevk amac›yla<br />

bir araya getirilmifl ve özelliklerine göre<br />

s›n›flara ayr›lm›fl nesnelerin bütünü.”<br />

Koleksiyon insanlar›n u¤raflt›¤› zevkli aktivitelerinden<br />

biridir. Çocuklu¤unda bu tutkudan<br />

vazgeçmeyen yetiflkinler koleksiyon<br />

yapmaya devam eder. Resim, antika eserler<br />

gibi birtak›m aksesuarlar›n koleksiyonunu<br />

yapmaya u¤rafl edinmifl bir çok kifli vard›r<br />

çevremizde. Peki koleksiyon yapmak insan<br />

kiflili¤ine ne kazand›r›r:<br />

Koleksiyon özellikle çocukluk y›llar›nda<br />

sabr›, düzeni, esteti¤e önem vermeyi ve<br />

araflt›r›c›l›¤› gelifltirir. Çocuklar›n çevrelerine<br />

olan duyarl›l›¤› artar. Do¤ada bulunan nesnelerle<br />

ilgili koleksiyon yapan çocuklarda<br />

do¤a sevgisi artar. Koleksiyon yapmak karfl›l›¤›nda<br />

maddi ç›kar gözetmeden yeni fleyler<br />

oluflturma duygusunu çocuklara afl›lar. Kim<br />

flimdiye kadar aylar›n› vererek biriktirdi¤i deniz<br />

kabuklar›ndan para kazanm›flt›r? Çocuklu¤unda<br />

koleksiyon yapan kiflilerin hayata<br />

bak›fl aç›lar›, üretici düflünme yetene¤i geliflmifltir.<br />

Üreticilik yeni yüzy›l›n gereksinim<br />

duydu¤u en önemli psikososyal ve zihinsel<br />

olgudur.<br />

Koleksiyon insanlar›n u¤raflt›¤›<br />

zevkli aktivitelerinden biridir.<br />

Çocuklu¤unda bu tutkudan<br />

vazgeçmeyen yetiflkinler koleksiyon<br />

yapmaya devam eder.<br />

Resim, antika eserler gibi birtak›m<br />

aksesuarlar›n koleksiyonunu<br />

yapmaya u¤rafl edinmifl bir<br />

çok kifli vard›r çevremizde.<br />

‹nsanda nesneleri özelliklerine göre s›ralama<br />

iste¤i 6 yafl›ndan itibaren görülmektedir.<br />

Yani 6 yafl›ndan itibaren çocuklar›n›z› koleksiyon<br />

yapmak için teflvik edebilirsiniz. Yeni<br />

koleksiyonlar ortaya ç›karmak onlar› çok<br />

mutlu edecek ve zihinsel geliflimlerine büyük<br />

oranda katk›da bulanacakt›r. Gelin bu yaz<br />

her yafltaki çocuklar›n›zla ortak koleksiyonlar<br />

yap›n. Aran›zda kurulan koleksiyon arkadafll›¤›<br />

güzel bir an› olarak zihinlerinizde kals›n.<br />

Deniz kenar›ndaki kabuklar,nehir kenar›ndaki<br />

çak›l tafllar› sizleri bekliyor.


Elif AKYÜZ - Birgül Ç‹L<br />

Çocuklar›n geliflim özellikleri dikkate<br />

al›narak haz›rlanan ve çocuklar›n fiziksel,<br />

biliflsel, duygusal ve sosyal geliflim alanlar›n›<br />

destekleyen deneyimlerin güvenli ve<br />

çocuk-merkezli bir ortamda sunulmas›d›r.<br />

Okul öncesi e¤itiminde amaç çocu¤a bilgi<br />

aktarmaktan çok, çocu¤un var olan yeteneklerinin<br />

serpilip geliflmesine yard›mc›<br />

olmak ve ö¤renmeye ilgi uyand›rmakt›r.<br />

Okul öncesi e¤itimi niçin önemlidir?<br />

Okul öncesi e¤itimi, çocuklar›n geliflmekte<br />

olan becerilerini destekledi¤i için çok önemlidir.<br />

Okul öncesi e¤itimi alan çocuklar›n, almayanlarla<br />

oranla kendi kendine yetebilen, grup<br />

halinde çal›flabilen, sözel olarak kendini daha<br />

rahat ifade edebilen, yard›mseverlik duygusu<br />

geliflmifl ve yeni durumlara uyum sa¤lamada<br />

daha çok baflar›l› olduklar› gözlemlenmifltir.<br />

Çocu¤unuzun seven, üreten ve paylaflan bir<br />

birey olmas›n› istiyorsan›z, okul öncesi e¤itim<br />

kurumlar› aç›k oldu¤u sürece çocu¤unuzu bu<br />

e¤itimden yararland›rmal›s›n›z…<br />

Yaz Tatili<br />

De¤erli Anne Babalar Okul Öncesi E¤itimle<br />

‹lgili Bunlar› Biliyor muydunuz?<br />

• Zeka gelifliminin % 60'›n›n 0-6 yafl aras›nda<br />

tamamland›¤›n›,<br />

• Kiflili¤in temelinin at›ld›¤› kritik bir dönem<br />

olarak adland›r›lan okul öncesi y›llarda verilen e¤itimin,<br />

tüm e¤itim kademelerini, hatta tüm yaflam›<br />

etkiledi¤ini, kendine güveninin artt›¤›n›,<br />

• Ailenin verdi¤i e¤itim önemlidir ama asla tek<br />

bafl›na yeterli de¤ildir. Okul öncesi e¤itim kurumlar›nda<br />

verilen e¤itimin çocu¤unuzun ilkö¤retime<br />

geçiflte haz›r bulunufllu¤unu sa¤lad›¤›n›,<br />

• ‹lkö¤retim 1. s›n›f›na, okul öncesi e¤itimden<br />

yararlanm›fl olarak gelen çocu¤un, bu e¤itimi almadan<br />

gelen çocuktan çok daha baflar›l› oldu¤unu,<br />

okuma-yazmaya di¤er çocuklardan daha erken<br />

bafllad›¤›n› ve dil geliflimlerinin olumlu yönde<br />

ilerledi¤ini, problem çözme, iletiflim kurma ve grup<br />

içinde olma becerilerinin çok daha iyi geliflti¤ini,<br />

• Okul öncesi e¤itimin çocu¤unuzun anlama<br />

ve anlatma becerisini gelifltirdi¤ini,<br />

• Okul öncesi e¤itimi alan çocu¤un duygu ve<br />

düflüncelerini daha rahat ifade etti¤ini, sosyal yaflama<br />

daha rahat uyum sa¤lad›¤›n›,<br />

• Çocu¤unuzun yarat›c›l›¤›n›n gelifltirilmesinde,<br />

okul öncesi e¤itimin rolünün çok önemli oldu-<br />

¤unu,<br />

• Vücudu temiz tutma, difl sa¤l›¤› ve di¤er<br />

tüm öz bak›m becerilerinin okul öncesi e¤itimle çocuklar›n›za<br />

kazand›r›ld›¤›n›,<br />

• Sa¤l›kl› beslenme bilincinin okul öncesi e¤itimle<br />

daha kolay verilebildi¤ini,<br />

• Çocu¤unuzun Çoklu Zeka Kuram›na göre<br />

hangi zekaya/zekalara sahip oldu¤unu okul öncesi<br />

e¤itim kurumlar›nda ortaya ç›kar›ld›¤›n›.<br />

Kaynakça:<br />

1. www.ooegm.meb.gov.tr<br />

2. Cole, M& Cole S (2001). The development of children.<br />

New York:Worth Publishers.<br />

3. http://www.drpaul.com/behaviour/schoolreadi.html<br />

4. http://www.mental-health-matters.com/articles/article.php?artID=814<br />

21


Elif AKYÜZ<br />

22<br />

Yaz Tatili<br />

Çocuklar, evde yaln›z<br />

olmad›klar›n›, evi di¤er<br />

kiflilerle paylaflt›klar›n›<br />

ö¤renmelidirler.<br />

Bu kavram okul ortam›<br />

için de geçerlidir.<br />

Çocuklar›n bu kavram›<br />

ö¤renmeleri önemlidir<br />

çünkü okul ortam›nda<br />

onlardan eflyalar›<br />

kald›rmalar›,<br />

s›ralar›n› beklemeleri<br />

istenecektir.<br />

Yuvaya Bafllarken Çocu¤un<br />

Evde Edinmesi Gereken Beceriler<br />

Ebeveynler çocuklar›n›n ilk ö¤retmenidirler.<br />

Çocuklar, birçok beceriyi ebeveynleri ile<br />

etkileflimleri sonucu edinirler. Çocu¤unu yuvaya<br />

göndermeyi düflünen anne-babalar,<br />

çocu¤unun baz› becerileri edindi¤inden emin<br />

olmal›d›rlar. Anne-baba, yuvaya bafllayacak<br />

olan çocu¤una<br />

• Kendi çamafl›rlar›n› toplama<br />

• Oyuncaklar›n› toplama<br />

• Baz› ev ifllerini yerine getirme (sorumluluk<br />

alma)<br />

gibi tertip ve organize olma al›flkanl›klar›n›<br />

kazanmas› için deneyim f›rsat› vermelidir.<br />

Çocuklar, evde yaln›z olmad›klar›n›, evi di¤er<br />

kiflilerle paylaflt›klar›n› ö¤renmelidirler. Bu<br />

kavram okul ortam› için de geçerlidir. Çocuklar›n<br />

bu kavram› ö¤renmeleri önemlidir çünkü<br />

okul ortam›nda onlardan eflyalar› kald›rmalar›,<br />

s›ralar›n› beklemeleri istenecektir. Bu becerileri<br />

evde ö¤renmifl ve denemifl olmak okul<br />

bafllad›¤›nda onlara kolayl›k sa¤layacakt›r.<br />

Tertip ve organize olma becerilerinin yan›<br />

s›ra anne ve baba, okula bafllamadan evvel<br />

afla¤›daki becerileri çocu¤una ö¤retmelidir.


Dil Geliflimi:<br />

Dil becerisinin okuma becerisine etkisi oldukça<br />

yüksek bulunmufltur. Bu nedenle ebeveynler<br />

çocuklar›na ilk 7 yafl süresince dil geliflimi<br />

destekleyici her türlü ortam› sa¤lamaya<br />

dikkat etmelidirler. ‹lk 7 yafl süresince çocu¤un<br />

dil ö¤renmeye karfl› ola¤anüstü bir yetene¤i<br />

vard›r. Ancak bu yafltan sonra çocu-<br />

¤un bu yetene¤i bir yetiflkinin dil ö¤renme<br />

becerisiyle ayn›d›r.<br />

Ebeveynler, çocuklar›yla çok küçük yafltan<br />

itibaren mümkün oldu¤unca çok konuflmal›d›rlar.<br />

Çocuk ne kadar çok dil ortam›na<br />

maruz kal›rsa , günlük konuflmalar› o kadar<br />

kolayl›kla anlayacak ve konuflmaya bafllayacakt›r.<br />

Bu nedenle, her günün belli bir saatinde<br />

ebeveynin çocu¤uyla birlikte oturup kitap<br />

okumas› gerekir. Hatta, yeni bir hikayeye<br />

geçmeden evvel ayn› hikayenin tekrar tekrar<br />

okunmas›nda yarar vard›r.<br />

Konsantrasyon:<br />

Konsantrasyon hem iradi hem de ö¤renilmifl<br />

bir beceridir. Bu nedenle ebeveynler, çocuklar›na<br />

bu beceriyi kazanmas› için yeteri<br />

derecede f›rsat sa¤lamal›d›rlar. 2 yafl›ndan<br />

itibaren ebeveynin çocu¤una hikaye okumas›<br />

gerekir. Yuvaya gidecek yafla gelmifl bir çocu¤un<br />

15-20 dakika süresince oturup dikkatini<br />

yo¤unlaflt›rabilmesi gerekmektedir. Yaln›z,<br />

burada dikkat edilmesi gereken husus<br />

çocu¤un oturmas› ve hikayeyi dinlemesini<br />

sa¤lamakt›r. Kitap okunurken çocu¤un ortal›kta<br />

dolaflmas› ya da oyun oynamas›na izin<br />

verilmemelidir. Bunun yap›labilmesi için ebeveynin<br />

ilk olarak 5 dakikal›k hikayelerle bafllamas›<br />

ve yavafl yavafl süreyi art›rmas› gerekir.<br />

Bu flekilde çocu¤un dikkat süresi de zamanla<br />

uzayacakt›r.<br />

Koordinasyon:<br />

Çocuklar ilkokula bafllad›klar›nda yazma<br />

ve okuma problemiyle karfl›laflmamalar› için<br />

kas ile el-göz koordinasyon becerilerinin yeterli<br />

düzeyde geliflmifl olmas› gerekmektedir.<br />

El-göz koordinasyonu için , atma-yakalama,<br />

top oyunlar›; küçük kas geliflimini desteklemek<br />

için ise kullan›lm›fl ka¤›t parçalar›n› s›k›flt›r›p<br />

top haline getirme, boyama, kesme-<br />

yap›flt›rma çal›flmalar› ile kil hamuru<br />

etkinlikleri tercih edilmelidir.<br />

Vücut Bölümleri:<br />

Banyo zaman› çocu¤a vücudunun<br />

bölümlerini tan›tmak için<br />

harika bir zamand›r. Çocu¤unuza<br />

“Bana sa¤ aya¤›n› ver” deyin.<br />

E¤er çocu¤unuz size sol aya¤›n›<br />

uzat›rsa “Hay›r, sa¤ ayak” deyin<br />

ve sadece sa¤ baca¤›n› ovalay›n.<br />

Daha sonra di¤er vücut k›s›mlar›<br />

için de ayn› yöntemi uygulay›n.<br />

Tekrar eden banyo denemelerinden<br />

sonra çocu¤unuz<br />

sa¤ ve sol kavram›n› ö¤renecektir.<br />

‹leride ilkokula bafllad›¤›nda<br />

“b” ve “d” harflerini ay›rt etmede<br />

zorluk yaflamayacakt›r.<br />

Yaz Tatili<br />

Say› Sayma:<br />

ile el-göz koordinas-<br />

Say› sayma matemati¤e girifl<br />

olarak kabul edilir. Çocu¤a eryon becerilerinin<br />

ken yaflta say› saymay› ö¤ret- yeterli düzeyde<br />

mek önemlidir. Çocu¤unuza say›<br />

saymay› ö¤renmesi için elleri- geliflmifl olmas›<br />

ni kullanmas›n› ö¤retebilirsiniz. gerekmektedir.<br />

‹lk önce bir eliyle bafllay›n daha<br />

sonra her iki eli de saymay› ö¤retin. Say› sayma<br />

kavram›n› pekifltirmek için yemek masas›<br />

haz›rlan›rken çocu¤unuza “Masaya 3 tane<br />

tabak getir”, “2 tane çatal getir” , “Masaya<br />

herkes için bir bardak koy” diyebilirsiniz.<br />

Renkler:<br />

Renkler de di¤er temel kavramlar gibi çocu¤un<br />

erken yaflta ö¤renmesi gereken bir<br />

kavramd›r. Öncelikle ana renkleri ö¤retmekle<br />

bafllamal›s›n›z (k›rm›z›, mavi, yeflil, sar›).<br />

Daha sonra ara renkleri ö¤retebilirsiniz. Çocu¤unuzla<br />

renk oyunlar› oynay›n. Ona “Tüm<br />

mavi bloklar› sepetin içine koy” tarz›nda yönergeler<br />

verin.<br />

Kaynakça:<br />

http://www.drpaul.com/behaviour/schoolreadi.html<br />

http://www.mental-health-matters.com/articles/article.php?artID=814<br />

Çocuklar ilkö¤retime<br />

bafllad›klar›nda<br />

yazma ve okuma<br />

problemiyle karfl›laflmamalar›<br />

için kas<br />

23


Elif AKYÜZ<br />

24<br />

Yaz Tatili<br />

Birçok çocuk için yuvaya bafllamak ba¤›ms›zl›¤a<br />

at›lan ilk ad›md›r ve çocuklar için ö¤renilecek<br />

yeni dersler vard›r. Bunlar;<br />

• Ebeveynleri yanlar›nda olmad›¤› zamanlarda<br />

da güvende ve mutlu hissetmenin mümkün<br />

oldu¤u<br />

• Di¤er yetiflkinlerin yard›m, arkadafll›k ve<br />

bilgi için kaynak olabilece¤i<br />

• Di¤er çocuklarla yeni oyun ve etkinliklerde<br />

bulunman›n zevk verdi¤i ve daha sonra bunlar›n<br />

anne-babayla paylafl›labilece¤idir.


Çocu¤unuzun yuvaya kolayca al›flabilmesi<br />

için neler yapabilirsiniz?<br />

Çocu¤unuzun yuvaya al›flmas› için okul<br />

personeliyle iflbirli¤i yaparak bu yeni dersleri<br />

ö¤renmeleri için çocuklar›n›za f›rsat verin.<br />

Bunun için:<br />

• Okula bafllad›¤›n›z ilk günü ve o anki<br />

duygular›n›z› çocu¤unuzla paylafl›n. Kendi<br />

okul resimlerinizi çocu¤unuza gösterin.<br />

• Çocu¤unuz yuvaya bafllamadan evvel,<br />

yuvada olacak fleyler (oyunlar, etkinlikler)<br />

hakk›nda çocu¤unuzla pozitif ve nefleli bir<br />

flekilde konuflun.<br />

• Yuvan›n düzenleyece¤i kokteyle çocu-<br />

¤unuzla birlikte kat›l›n ve okul personeliyle<br />

tan›fl›n.<br />

• Yuvan›n ilk günlerinde, çocu¤unuza<br />

“Hoflça kal” diyerek ayr›l›n. Çocu¤unuz bir<br />

fleyle meflgulken kaçmay›n çünkü bu çocu-<br />

¤unuzun kötü ve güvensiz hissetmesine sebep<br />

olacakt›r.<br />

• Çocu¤unuza ne olaca¤›yla ilgili net bir<br />

aç›klama yapman›z, yuvadan ayr›lman›z›<br />

kabul etmesini kolaylaflt›rabilir. “fiimdi al›flverifle/eve/vb<br />

gidiyorum, bilgisayar/müzik/vb<br />

dersinden sonra gelece¤im.”<br />

• Üzülmeyin! ‹lk günlerde çocu¤unuz yuvaya<br />

al›flmakta zorlan›yorsa, bir iki hafta<br />

içerisinde al›flacakt›r. Sadece rahat olun.<br />

Yaz Tatili<br />

‹lk günlerde çocu¤unuz yuvaya al›flmakta zorlan›yorsa, bir iki hafta<br />

içerisinde al›flacakt›r. Sadece rahat olun. Çocu¤unuza bu ifli yak›nda<br />

baflaraca¤›n› telkin edin ve ona yeni arkadafllar edinmesi ve<br />

etkinliklere al›flmas› konusunda yard›mc› olun.<br />

Çocu¤unuza bu ifli yak›nda baflaraca¤›n›<br />

telkin edin ve ona yeni arkadafllar edinmesi<br />

ve etkinliklere al›flmas› konusunda yard›mc›<br />

olun.<br />

Okul fobisi nedir?<br />

Birçok çocuk için okula gitmek heyecan<br />

verici ve e¤lenceli olsa da baz›lar› için<br />

durum böyle de¤ildir. Okul fobisi gelifltiren<br />

çocuklar korkmufl gözükürler, okula<br />

gitmemek için her türlü takti¤i denerler<br />

ve böylece anne babalar›n› evde<br />

kalmak için ikna etmeye çal›fl›rlar.<br />

Anne babalar, çocuklar›n›n evde<br />

kalmak için s›k s›k hasta olduklar›n›<br />

bahane edip etmediklerine<br />

dikkat etmelidirler. Genellikle<br />

okul fobisi belirtileri sabahlar›<br />

okula gitmeden önce ya da<br />

pazar akflamlar› görülür. Çocu-<br />

¤a okula gitmeyece¤i<br />

söylenince<br />

bu belirtiler kendili¤indenkaybolur.<br />

25


26<br />

Yaz Tatili<br />

Okul fobisi olan<br />

çocuklar, okula<br />

olan isteksizliklerini<br />

bedensel<br />

yak›nmalar›yla<br />

dile getiren, böylelikle<br />

evde kalabilmek<br />

için anne<br />

babalar›n› ikna<br />

etmeye çal›flan<br />

çocuklard›r.<br />

Okul fobisi kendini farkl›<br />

belirtiler fleklinde gösterebilir:<br />

• Kendi ve ebeveyninin<br />

güvenli¤i hakk›nda sürekli<br />

endiflelenme<br />

• Okula gitmeyi reddetme<br />

• S›k kar›n a¤r›lar› ve fiziksel<br />

yak›nmalar<br />

• Ebeveynin ete¤ine yap›flma<br />

• Okula gitmeye zorland›-<br />

¤›nda ya da ebeveynden ayr›l›rken<br />

öfke nöbeti geçirme<br />

• Uykuya dalmada zorluk<br />

çekme, kabuslar görme<br />

Çocu¤un yaflad›¤› bu dönem<br />

sadece çocuk için korku<br />

verici ve rahats›z edici de¤il-<br />

dir. Ayn› zamanda ebeveynler için de üzücü<br />

ve endifle vericidir.<br />

Okul fobisinin farkl› sebepleri olabilir:<br />

• Anne baba taraf›ndan terk edilme<br />

korkusu<br />

• Boflanma, yeni bir kardeflin do¤umu,<br />

tafl›nma, maddi sorunlar, anne-baba aras›ndaki<br />

geçimsizlik, hastal›k, yak›n birinin<br />

ölümü gibi stres yaratan olaylar<br />

• Anne baban›n çocu¤una bir fley olaca¤›<br />

konusunda yo¤un kayg› duymas› ve<br />

çocu¤unun okula bafllamas›na iliflkin endiflelerini<br />

çocu¤a yans›tmas›<br />

• Anne baban›n afl›r› koruyucu tutumla<br />

çocuklar›n›n yaflad›¤› her güçlü¤ü çözümlemeye<br />

çal›flmas›, çocu¤un sorumluluk<br />

duygusunu ve sorun çözme yetisi kazanmas›n›<br />

engellemesi.<br />

Okul Fobisi Olan Çocuklar ‹çin<br />

Anne-Babaya Öneriler<br />

E¤er çocu¤unuzun okula devam›n›<br />

sa¤larsan›z, büyük olas›l›kla okul fobisi 1-2<br />

hafta içerisinde ortadan kaybolacakt›r.<br />

Çocu¤unuzun okula devam›n› sa¤lamama<br />

durumunda ise bedensel flikayetler ve<br />

evde kalma iste¤i daha da s›klaflacakt›r.<br />

Çocu¤unuzun evde kalma süresi artt›kça,<br />

okula dönmesi daha da zorlaflacakt›r.<br />

• Çocu¤unuz bedensel rahats›zl›klar<br />

gösteriyorsa ona, “Numaradan yap›yorsun”<br />

gibi sözler söylemeyin.<br />

• E¤er çocu¤unuz 37.8 derece atefl, birden<br />

fazla kusma, s›k ishal,s›k öksürük, kulak<br />

a¤r›s› gibi rahats›zl›klardan herhangi<br />

birini gösteriyorsa çocu¤unuzu doktora<br />

muayene ettirin. E¤er bir hastal›ktan dolay›<br />

bu belirtiler gözüküyorsa, çocu¤unuzu<br />

evde tutun. E¤er sadece hasta gibi gözüküyor,<br />

benzi hafif soluk ve yorgunsa evde<br />

tutmay›p okula gönderin.<br />

• Çocu¤unuzun okula gitmekten duydu¤u<br />

korkuyla alay etmeyin. Okuldan korkan<br />

bir çocu¤a bunda korkulacak bir fley<br />

olmad›¤›n› kan›tlamaya çal›flmak yerine,<br />

çocu¤un bu korkusunu anlamak ve bunu


yenmesi için ona zaman tan›y›p bu süreçte<br />

yaln›z olmad›¤›n› hissettirin.<br />

• Çocu¤unuzu okula getirme konusunda<br />

kararl› olun. Bafllang›çta, çocu¤unuz<br />

sizin onu okula her gün göndermedeki<br />

kararl›l›¤›n›z› test edecektir. Okula gitmenin<br />

kesin bir karar oldu¤unu göstermeli<br />

ve okula gitti¤inde kendini daha iyi<br />

hissedece¤i konusunda çocu¤unuzu telkin<br />

etmelisiniz.<br />

• Çocu¤unuzun ba¤›ml› olmad›¤› ebeveyni<br />

taraf›ndan okula getirilmesine dikkat<br />

edin. Bu, çocu¤unuzun ebeveyninden<br />

ayr›lmas›n› kolaylaflt›racakt›r.<br />

• Okulun ilk günlerinde sabahlar zor<br />

olabilir. Okul sabah›, çocu¤unuza kendini<br />

nas›l hissetti¤ini sormay›n çünkü bu yak›nmas›na<br />

f›rsat verecektir. E¤er çocu¤unuz<br />

kendili¤inden yak›n›yorsa ve bunlar<br />

her zaman olanlar gibiyse, çocu¤unuzla<br />

tart›flmaya girmeden onu okula gönderin.<br />

• Çocu¤unuz sizden ayr›l›rken yaygara<br />

koparmaya bafllam›flsa yapman›z gereken<br />

çocu¤unuza, onun okulda kalmas›<br />

gerekti¤ini ve sizin de gün bitiminde<br />

okula gelip onu alaca¤›n›z› söylemenizdir.<br />

Bu bilgiyi çocu¤unuza net ve kararl›<br />

bir ifadeyle verdikten sonra hemen ayr›lman›z<br />

gerekir. Ebeveyn ayr›lmay› oyalad›¤›nda,<br />

üzgün gözüktü¤ünde, çocu¤un<br />

yat›flmas› için bekledi¤inde ya da çocu-<br />

¤a aç›klamalar yapmaya çal›flt›¤›nda,<br />

çocu¤un ebeveyninden ayr›lmas› daha<br />

da zor hale gelir. Kararl›, ilgili ve çabuk<br />

bir ayr›lma hem çocuk hem de ebeveyn<br />

için daha kolayd›r. Çocuk her ne kadar<br />

ebeveyni okuldan ayr›l›rken a¤lasa da<br />

k›sa süre içinde kendini toparlamaktad›r.<br />

• Okul personelinden yard›m isteyin.<br />

Çocu¤unuzun ö¤retmeni ve yuvan›n psikolojik<br />

dan›flman›yla konuflun.<br />

• Okul sabah› olmamak kayd›yla,<br />

baflka bir zaman diliminde çocu¤unuzla<br />

konuflun. Onu neyin üzdü¤ünü sorun.<br />

Ona “Okulda bafl›na gelebilecek en kötü<br />

fley ne olabilir?” diye sorun.<br />

E¤er sizin de¤ifltirebilece¤iniz<br />

bir durumsa, bunun üzerinde<br />

çal›flaca¤›n›z› söyleyin.<br />

• Çocu¤unuzun okuldayken<br />

kendini güvende hissetmesi<br />

için sevdi¤i bir oyunca-<br />

¤› okula getirmesine izin verin.<br />

• Çocu¤unuza okul d›fl›nda<br />

kendi yafl grubuyla vakit<br />

geçirmesi için yard›m edin.<br />

Yak›n akrabalar›n›zda<br />

gece geçirmesi için ona f›rsat<br />

verin.<br />

Kaynaklar<br />

Settling in Pre-school<br />

Yavuzer, H. (2004).Çocuk Psikolojisi.<br />

Remzi Kitabevi<br />

http://www.amphi.com/~psych/refusal.html<br />

http://www.panic-anxiety.com/school-phobia.htm<br />

Yaz Tatili<br />

Okulun ilk günlerinde<br />

sabahlar zor olabilir.<br />

Çocu¤unuza nas›l<br />

hissetti¤ini sormay›n<br />

çünkü bu yak›nmas›na<br />

f›rsat verecektir.<br />

E¤er çocu¤unuz<br />

kendili¤inden yak›n›yorsa<br />

ve bunlar her<br />

zaman olanlar<br />

gibiyse, çocu¤unuzla<br />

tart›flmaya girmeden<br />

onu okula gönderin.<br />

27


Birgül EKfi‹<br />

28<br />

Yaz Tatili<br />

Ebeveynleri olarak çocuklar›m›z›n okula<br />

bafllamas› bizler için önemli bir olayd›r.<br />

Çocuk için ise okula bafllamak yeniden<br />

do¤mak gibidir. Her anne-baba,<br />

çocu¤unun okul hayat›nda ve sosyal<br />

yaflamda baflar›l› olmas›n› ister. Çocuklar›m›z,<br />

h›zl› bir büyüme ve geliflme içerisindedir.<br />

Bu süreç, kaç›n›lmazd›r.


Her çocuk zaman› gelince, konuflmay›,<br />

say› saymay›, ö¤renmekte; yeni davran›fllar<br />

kazanmaktad›r. Ancak çocu¤un geliflmesinde,<br />

okula haz›r olmas›nda, ailenin ve ö¤retimin<br />

etkisi az›msanmayacak kadar<br />

önemlidir. Fakat bu çocu¤un okula bafllamadan<br />

okulda ö¤renece¤i fleyleri bilmesi,<br />

ö¤renmesi anlam›na gelmez. Burada<br />

önemli olan onun, dinlemesini, alg›lamas›n›<br />

ve dinledi¤i, gördü¤ü fleyler üzerinde çal›flabilmesini<br />

ö¤renmifl olmas›d›r.<br />

Her anne baba gibi bizler de çocu¤umuz<br />

1.s›n›fa bafllarken heyecanlan›r›z. Bu heyecan<br />

bazen bizlerin bilmeyerek yanl›fl yap-<br />

Yaz Tatili<br />

mam›za neden olabilmektedir. Bu yanl›fl tutum<br />

ve davran›fllar› önlemek, ö¤rencilerimizin<br />

okul hayat›na baflar›l› bir flekilde ad›m<br />

atabilmesini sa¤lamak için yaz›m›zda yap›labilecek<br />

çal›flmalar üzerinde duraca¤›z.<br />

Bu çal›flmalar yap›l›rken ev, okul ortam›na<br />

dönüfltürülmemeli ve çocuk kesinlikle<br />

zorlanmamal›. Her fley günlük ak›fl›nda devam<br />

etmeli. Burada amaç; çocu¤un okulu<br />

sevmesi, okula gitmek için istekli olmas›,<br />

anneden ayr›labilmesi, okul düzenine h›zl›<br />

bir flekilde al›flabilmesi gibi konularda 1.s›n›f<br />

e¤itimini kolaylaflt›rmakt›r.<br />

Çocu¤umuzu Ö¤renme Etkinliklerine Haz›rlayal›m<br />

Dil Geliflimi Aç›s›ndan<br />

1) Çocu¤unuzun çokça gözlemde bulunmas›<br />

için ortamlar haz›rlay›n›z. Örne-<br />

¤in, havaalan›, tren istasyonu, hayvanat<br />

bahçesi, çiftlik, fuar gibi ilginç yerlere götürünüz.<br />

Bu tür gezi ve gözlem, çocu¤unuzun<br />

gözlem yetene¤inin geliflmesi, ö¤renme<br />

iste¤inin uyanmas›, dil ve ifade gücünün<br />

geliflmesi bak›m›ndan çok yararl›d›r.<br />

2) ‹yi kalitede resimli kitaplar al›n›z. Kitaplardaki<br />

masal ve öyküleri onlara okuyunuz;<br />

resimleri onlara anlat›n›z. Ev veya<br />

okul ortam›nda çocuklara düzenli olarak<br />

okunan resimli hikâye kitaplar›, çocuklar›n<br />

konuflma dili ile yaz› dil aras›nda iliflki kurmalar›n›<br />

sa¤layarak, okuma yazma becerilerinin<br />

geliflmesine yard›mc› olmaktad›r.<br />

Çocuklar›n okuma yazma deneyimlerinin<br />

flekillenmesinde ebeveynlerin ve kardefllerin<br />

önemli rolleri vard›r. Çocuklar,<br />

okuma yazmadaki ilk deneyimlerini onlarla<br />

kurdu¤u etkileflimlerle kazanmaktad›rlar.<br />

Çocu¤un çevresinde yer alan resimli kitaplar<br />

çocu¤un merak›n› uyand›rarak ebeveynleri<br />

veya kardeflleri ile etkileflime geçmesine<br />

yard›mc› olacakt›r. Ebeveynler, çocu¤a<br />

resimli kitaplar› okurken, çocuk sayfalar<br />

üzerindeki sembollerle konuflma ara-<br />

s›ndaki iliflkileri anlamaya<br />

bafllayacak okunan<br />

resimli kitaplar, çocu¤un<br />

konuflma dili ile yaz› dili<br />

aras›ndaki farkl›l›klar›<br />

ay›rt etmesine ve anlamas›na<br />

yard›mc› olacakt›r.<br />

Ayr›ca, çocu¤un<br />

çevresinde yer alan zengin<br />

uyar›c›lar, onun okuma<br />

yazmaya karfl› iste-<br />

¤inin artmas›n› sa¤layacakt›r.<br />

3) Çocu¤unuza masallar<br />

ve tekerlemeler<br />

söyleyiniz; anlatt›klar›n›z›<br />

anlatmalar› için teflvik<br />

ediniz.<br />

4) Kendisinin masal<br />

üretmesine ve size anlatmas›na<br />

olanak sa¤lay›n›z.<br />

Evdeki bir bebe¤i<br />

ile ilgili bir masal üretebilir.<br />

Bu onun yarat›c› gücünün geliflmesine<br />

yard›mc› olacakt›r.<br />

5) Sözel kelime da¤arc›¤›n›n geniflletilmesi,<br />

nesneleri ay›rt edici özellikleri ile tan›yabilmeyle<br />

ba¤lant›l›d›r.<br />

29


30<br />

Yaz Tatili<br />

6) Nesneleri sadece girdi¤i kategoriye<br />

göre de¤il gerçek ismi ile isimlendirilmesine<br />

dikkat edin. (oyuncak derken oyunca-<br />

¤›n isminin de söylenmesi)<br />

7) Ona de¤iflik nesneler arac›l›¤› ile bu<br />

kavramlar› ö¤retin. Örne¤in;”Bu araba<br />

k›rm›z›”,” Senin ayakkab›lar›n benimkilerden<br />

daha küçük”,” Bu kitap di¤erinden daha<br />

kal›n” gibi. Bu tür detay bilgiler çocu-<br />

¤un kelime da¤arc›¤›n› zenginlefltirecektir.<br />

8) Çocu¤unuzla sürekli konuflun. Yaflad›klar›n›<br />

size anlatmas›n› sa¤lay›n.<br />

Matematiksel Geliflim Aç›s›ndan<br />

1) Çevresindeki varl›k, eflya ve resimler<br />

yard›m›yla az-çok, büyük-küçük, benzerfarkl›,<br />

uzun-k›sa, yüksek-alçak kavramlar›n›<br />

oyun içinde kazand›rmaya çal›fl›n›z.<br />

2) Varl›klarla düzeylerine uygun saymalar<br />

(örne¤in 10’a, 20’ye kadar) yapt›r›labilir.<br />

Say›larla varl›k aras›nda iliflki kurmas›na<br />

önem veriniz. Yani varl›¤a dokunarak<br />

sayd›r›n›z.<br />

3) Ana renkleri (sar›, k›rm›z›, yeflil, mavi)<br />

tan›mas›na yard›mc› olunuz(Trafik<br />

lambalar›ndan faydalan›labilir.)<br />

4) Anlaml› sayma ve efllefltirerek sayma<br />

becerisi kazand›r›labilir.<br />

5) Say›sal kavramlar ve yön kavramlar›<br />

gelifltirilebilir. ”Uzun kalem, k›sa –kalem”,<br />

“büyük - küçük”, “üçüncü elma”,<br />

“beflinci s›radaki bardak” v.s gibi.<br />

6) Günlük ev ifllerinde çocu¤un yard›m›<br />

istenerek baz› kavramlar uygulamal› olarak<br />

ö¤retilebilir. (Taba¤›n sa¤›ndaki kafl›k,<br />

solundaki çatal gibi)<br />

7) Temel ifllem becerileri kazand›r›labilir.<br />

Toplaman›n sonuçta art›fl oldu¤unu, ç›kartman›n<br />

sonuçta eksilmeye neden oldu-<br />

¤unun kavrat›lmas›.<br />

8) ‹flitsel belle¤i gelifltirmek ad›na söylenilen<br />

cümleyi, rakamlar› tek söylemede<br />

tekrar edebilmesi sa¤lanabilir.<br />

Ay›rt etme H›z›<br />

Dikkat Geliflimi Aç›s›ndan<br />

1) Çocu¤a benzer olan ile ayn› olan<br />

aras›ndaki farkl›l›¤›n kazand›r›lmas›,<br />

2) Efllefltirme ve benzerlikler konusunda<br />

egzersizler yap›larak ayn› olan› ve farkl›<br />

olan› kavramas›n›n sa¤lanmas›.(Çevresinde<br />

birbirine flekil olarak benzeyen nesneleri<br />

bulmas›, sözgelimi odada yuvarlak<br />

olan nesneleri bulmas›, kare olanlar› ay›rmas›<br />

gibi.) Okul öncesi e¤itim kitaplar›ndan<br />

yararlan›labilir.<br />

3) Zaman› verimli kullanabilmeyi ö¤renmesi<br />

için zamana dayal› h›z çal›flmalar›,<br />

süreli çal›flmalar, yapt›r›labilir.<br />

4) Kendi oyuncaklar› aras›nda flekil,<br />

boyut, renk bak›m›ndan benzer olanlarla<br />

farkl› olanlar› ay›rt etmesinin sa¤lanmas›<br />

yapt›r›labilir.<br />

5) Görüleni, duyulan› akl›nda tutabilme<br />

ve gerekti¤inde tekrar hat›rlayabilme<br />

yetene¤i, baflar›l› bir okul yaflam› için çok<br />

önemlidir. Bu yüzden çocu¤un görüp duyduklar›n›,<br />

yaflad›klar›n› anlatmas›n› sa¤lay›n.<br />

Ona hikâyeler anlatt›r›n ve haf›za<br />

oyunlar› oynatt›r›n.<br />

6) Çocu¤unuza, en az üç fleyi akl›nda


tutmas›n› gerektiren görevler verin. Örne-<br />

¤in:“fiimdi, önce pencereyi aç, sonra bana<br />

bir bardak getir ve sonra radyoyu kapa“ gibi.<br />

El Becerileri Bak›m›ndan<br />

(KAS- S‹N‹R KOORD‹NASYONU)<br />

Çocu¤umuz yazmay› ö¤renmeden önce,<br />

çizilmifl bir fleyin ayn›s›n› çizebilmeli ya<br />

da onu boyayabilmelidir. Bunun yan›nda,<br />

elleri her zaman onun istedi¤i gibi ifllemeyebilir.<br />

Çizilmek istenen çizgi bazen çok k›sa,<br />

bazen de çok uzun bazen de köfleli olabilir<br />

ve sonuçta eller bir hayli yorulur. Elin bu u¤rafllara<br />

al›flabilmesi için örnek çal›flmalar<br />

yapmas› faydal› olacakt›r. El becerisi için<br />

boyamak, resim yapmak ne kadar önemli<br />

ise, boncuk dizme, eli ile sayabilece¤i meyveleri<br />

soyma, çivi çakma gibi fleyler de o<br />

kadar önemlidir.<br />

1) Parçadan bütüne gidebilmesi ad›na<br />

puzzle çal›flmalar›,<br />

2) Kopya k⤛d› ile bir resmin üzerinden<br />

gidebilme,<br />

3) Temel geometrik flekilleri yapabilme,<br />

4) Serbest resimlerle göz – el koordinasyonunu<br />

güçlendirme.<br />

5) Nokta birlefltirme çal›flmalar›,(gazetelerde<br />

verilenlerden yararlan›labilir)<br />

6) Basit nesnelerin kal›p olarak kullan›l›p<br />

kopya edilmesi<br />

7) Resimleri, flekilleri kesme, boyama,<br />

yap›flt›rma çal›flmalar› yapmas› için ortam<br />

haz›rlay›n›z.<br />

8) Çamur ve benzer maddeler üzerinde<br />

çal›flmas› için gerekli materyalleri sa¤lay›n›z.<br />

Duygusal Ve Estetik Geliflim Aç›s›ndan<br />

fiark›lar ve ritmik hareketler, çocu¤un<br />

ses ve hareket geliflimi bak›m›ndan son derece<br />

yararl›d›r. Çocu¤unuzu flark› söylemeye,<br />

müzik dinlemeye, müzik aletlerinden bi-<br />

rini kullanmaya cesaretlendiriniz.Oyuncaklar›<br />

aras›nda davul gibi<br />

ritmik hareketi gelifltirici<br />

araçlar bulundurunuz.<br />

Çocu¤unuzun kurflun<br />

kalem, renkli kalem<br />

ve boyalarla k⤛t ve<br />

benzer materyaller<br />

üzerinde bol bol çal›flmas›na<br />

olanak sa¤lay›n›z.<br />

Sonuç olarak; Çocuklara<br />

yaz›l›, sözlü dil<br />

aras›nda iliflkiler kurmas›n›<br />

sa¤layacak zengin<br />

uyar›c› ortamlar›n<br />

haz›rlanmas›, okuma<br />

olgunlu¤unun desteklenmesinde<br />

önemli bir<br />

yere sahiptir. Okul öncesi<br />

dönemdeki çocuklar,<br />

ilk okuma yazma<br />

deneyimlerini ev ortam›nda<br />

edinmektedirler.<br />

Çocuklar›n okuma yazma<br />

ile ilgili deneyimler<br />

kazanmas› için ev ve<br />

okul ortam›nda zengin<br />

uyar›c› ortam›n haz›rlanmas›,<br />

çocuklarda<br />

okuma bilincini gelifltirmektedir.<br />

Yaz Tatili<br />

Çocuklara yaz›l›, sözlü<br />

dil aras›nda iliflkiler kurmas›n›<br />

sa¤layacak zengin<br />

uyar›c› ortamlar›n<br />

haz›rlanmas›, okuma olgunlu¤unundesteklenmesinde<br />

önemli bir yere<br />

sahiptir. Okul öncesi dönemdeki<br />

çocuklar, ilk<br />

okuma yazma deneyimlerini<br />

ev ortam›nda edin-<br />

Kaynaklar:<br />

1. Prof. Dr. Ayla OKTAY: Okul<br />

Öncesi Dönem (5–6 Yafl) Çocuklar›na<br />

Yönelik Okumaya<br />

Haz›rl›k Program›<br />

mektedirler.<br />

2. ‹zzettin ALICIGÜZEL: Ça¤dafl<br />

Okulda E¤itim Ve Ö¤retim<br />

3. Milli E¤itim Dergisi Say› 155–156: Okul Öncesi E¤itiminin<br />

Okul Olgunlu¤u Üzerine Etkisinin ‹ncelenmesi.<br />

31


Mübeccel CANSEVER<br />

32<br />

Yaz Tatili<br />

Okula bafllamak bir çocuk için ba¤›ms›zl›¤a at›lan<br />

en önemli ad›mlardan biridir. Çocuklar›m›z›n<br />

okula bafllarken üzülmeden endiflelenmeden sizden<br />

ayr›lmas› çok önemlidir.<br />

Okul hayat›n›n baflar›l› olmas›nda önemli bir etkende anne ve babalar›n<br />

çocuklar› duygusal yönden 1. s›n›fa sa¤l›kl› bir flekilde haz›rlamas›.<br />

Peki duygusal olgunluk nedir? Genel anlamda çocuklar›n ba-<br />

¤›ml› iliflkilerden kurtulup kendi bafl›na sorunlarla bafl edebilme becerisidir<br />

.<br />

Okula bafllamak bir çocuk için ba¤›ms›zl›¤a at›lan en önemli<br />

ad›mlardan biridir. Çocuklar›m›z›n okula bafllarken üzülmeden endiflelenmeden<br />

sizden ayr›lmas› çok önemlidir. Ö¤rencilerimizi inceledi-<br />

¤imizde okula en rahat uyum sa¤layan grubun anne babalar›na güvenen<br />

ve onlarla ba¤›ml› bir iliflki kurmayan çocuklar oldu¤unu görüyoruz.<br />

Çocuklar›m›z bebeklikten itibaren anne babalar›na güvenmek isterler.<br />

Ani yaln›z b›rak›lmalar ve ayr›lmalar onlar›n ailelerine karfl›<br />

olan güvenlerine darbe indirir. Anne babas›na güvenen, onlar›n ne<br />

zaman yan›nda olmayacaklar› daha önce kendilerine aç›klanm›fl,<br />

anne babalar› taraf›ndan kand›r›lmam›fl hayal k›r›kl›¤›na u¤ramam›fl<br />

çocuklar topluluk içinde daha ba¤›ms›z ve güvenli hareket eder.<br />

Çocuklar yanlar›nda olacaklar›na dair güven hissi veren hem de<br />

problemleri çözme noktas›nda onlara sorumluluk veren anne ve ba-


alar do¤ru ad›mlar atm›fl olur. Kendine güven<br />

okul baflar›s›nda akademik yeterlilikler<br />

kadar önemlidir.<br />

1. s›n›fa bafllayan çocuklar›m›z›n kendine<br />

güven ve duygusal olgunluk kazand›rmak<br />

için anne babaya düflen görevler.<br />

* Yerinde söylenmifl bir söz vard›r: “bir insana<br />

k›rk gün ne dersen o olur” diye. Bu söz<br />

çocuklar için de geçerlidir. ‹ster do¤ru bir<br />

gözleme dayans›n, isterse önyarg›n›z›n ürünü<br />

olsun. Çocu¤unuzu “tembel”, “da¤›n›k”,<br />

“sakar”, “çok ifltahs›z”, “yaramaz” gibi olumsuz<br />

sözler söylemeyiniz. Bu tür sözler, çocu-<br />

¤u, söylendi¤i yönde davranmaya iter.<br />

Olumlu sözcüklerin her zaman baflar› yönünde<br />

olumlu etkileri vard›r. Tabi bu sözlerin karar›nca<br />

ve hak etti¤i zaman olmas› önemli.<br />

Böyle olmad›¤›n da çocu¤u fl›mar›kl›¤a iter.<br />

* Çocu¤umuza küçük görevler ve sorumluluklar<br />

vererek onun ifl yapmas›n› ve bir ifli<br />

bitirmesini ö¤retebilirsiniz. Sofray› kurmaya<br />

yard›m etme, yata¤›n› toplama , hayvan , çiçek<br />

bak›m› gibi etkinlikler bunlardan baz›lar›d›r.<br />

Okul öncesinde belirli sorumluluklar› olan<br />

çocuklar düzenli ödev yapmaya daha iyi<br />

adapte olur.<br />

* Çocu¤unuz sizin yard›m›n›z olmadan giyinip<br />

soyunabilmeli ve yaln›z bafl›na tuvalete<br />

gidebilmelidir. Tuvalet e¤itimi verirken bafllanacak<br />

okulun tuvaletleri incelenmeli ve<br />

orada kolayl›kla gidebilece¤i bir e¤itim verilmelidir.<br />

Ona giyinip soyunmak için yeterli zaman<br />

tan›nmal› ve bu ifle önce basit elbise<br />

ayakkab› giymelerle bafllanmal›d›r. Çocuk<br />

okul ça¤›na geldi¤inde ayakkab›s›n› ba¤lamal›<br />

ve kendi formas›n› giyebilmelidir.<br />

* 1. S›n›fa bafllayan çocuklarda gördü¤ümüz<br />

s›k›nt›lardan biri de arkadafllar›na karfl›<br />

sald›rgan ve öfkeli olmalar›. Günümüzde televizyon<br />

ve bilgisayar oyunlar›nda çocuklar›m›z<br />

sürekli fliddete maruz kalmaktad›r. Çocu¤unuza,<br />

k›zmadan, kavga etmeden tart›flmas›n›<br />

ve elefltiriye aç›k olmas›n› ö¤retin.<br />

Onun oyunlar›n› izleyin. Oyunlardan sonra<br />

öfkelenmeden oyun arkadafllar›yla yaflad›¤›<br />

problemleri nas›l çözebilece¤i hakk›nda<br />

onunla konuflun. Arkadafllar›yla grup oyunlar›<br />

oynamas› noktas›nda teflvik edin. En<br />

önemlisi de çocu¤unuzu yarg›lamadan dinleyin<br />

ve duygular›n› rahatça ifade edebilece¤i<br />

zeminler haz›rlay›n.<br />

* Çocu¤unuzu küçük al›flverifller yapmas›<br />

noktas›nda teflvik edin. D›flar›da yemek yerken<br />

siparifli ona verdirin. Eve eflya al›n›rken<br />

onunda fikrini al›n. K›sacas› her ortamda ona<br />

giriflkenlik e¤itimi verin. Bu ona güç kazand›racakt›r.<br />

* Çocuklar›m›zla grup<br />

oyunlar› oynamal› ve bu<br />

oyunlardaki kurallara dikkat<br />

etmesi noktas›nda teflvik edilmeli.<br />

Okul kurall› bir ortam ve<br />

çocuklar bu kurallara al›flmas›<br />

için oyunlar etkili bir zemin<br />

oluflturur.<br />

* Çocuklar›n›z› yaz tatilinde<br />

bir iki günde olsa güvendi-<br />

¤iniz akrabalar›n yan›na b›rak›n.<br />

Burada amaç siz olmadan<br />

yaln›z kalabilme duygusunu<br />

güçlendirmek.<br />

Kaynak<br />

Ça¤dafl okullarda e¤itim ve ö¤retim<br />

‹zzettin Al›c›güzel<br />

Yaz Tatili<br />

Unutmayal›m, kendi<br />

yapabilece¤i iflleri<br />

çocu¤umuzun<br />

elinden al›p yapmak<br />

çocu¤unuza<br />

yard›m etmek anlam›na<br />

gelmez , b›rak›n<br />

kendisi yaps›n.<br />

Ona olan sevginizi<br />

kendine güvenmesini<br />

sa¤layarak gösterebilirsiniz…<br />

33


Tuba YAfiAR<br />

34<br />

Yaz Tatili<br />

Yaz tatilinin yaklaflt›¤› flu günlerde<br />

derslerden ve s›navlardan yorulan çocuklar<br />

için e¤lenme zaman› bafll›yor.<br />

Yaz tatili boyunca çocuklar›m›za bu güzel s›cak<br />

günlerde hem dinlenmelerine hem de fiziksel<br />

geliflimlerine yard›mc› olacak spor dallar›na yönlenmelerini<br />

istiyoruz. Bu spor dallar›n› seçerken<br />

çocu¤un isteklerine uygun olmas›na dikkat etmeliyiz.<br />

Günümüzde hemen hemen bütün aileler, ne<br />

flekilde olursa olsun ne kadar erken olursa o kadar<br />

iyi olur diye düflünerek spor yapmalar›n› isterler.<br />

Bununla birlikte, çocuklara hangi sporun<br />

ne flekilde faydal› olaca¤› konusunda da hep bir<br />

endifle yaflarlar. "Hangi spor çocu¤um için yararl›d›r?",<br />

"Hangi spora kaç yafl›nda bafllamak uygundur?",<br />

"Hangi spor tavsiye edilebilir?", "6 yafl›ndaki<br />

bir çocu¤un futbola bafllamas› uygun<br />

mudur?", "Cesareti ve koordinasyonu olmayan<br />

bir çocuk jimnasti¤e bafllayabilir mi?" gibi bir çok<br />

soru ailelerin merakla cevap arad›klar› sorular›n<br />

bafl›nda gelmektedir. Fakat burada göz önünde<br />

bulundurulmas› gereken en önemli nokta, ailelerin<br />

istek ve ilgilerinden öte, çocuklar›n ilgi ve istekleridir.<br />

Buradaki anahtar kelimeler, çocuklar›n<br />

yapmaktan hofllanacaklar›, yaparken e¤lenebilecekleri<br />

ve hareket edebilecekleri bir aktivite bulmakt›r.<br />

Çocuklar›n spor ve egzersiz s›ras›nda<br />

ekstra kazan›mlar› olan paylaflmay› ö¤renme,<br />

arkadafl edinme ve kendine güven kazanma gibi<br />

faktörler ön planda tutulmal›d›r.<br />

Aileler Neler Yapabilir?<br />

Burada ailelerin çocuklar› ad›na dikkat edecekleri<br />

konular›n en bafl›nda; çocu¤un yaparken<br />

baflar›s›zl›¤a düfltü¤ü aktiviteler üzerinde de¤il<br />

tam tersi yaparken baflar›l› oldu¤u aktiviteler<br />

üzerinde yo¤unlaflmak gelmektedir. Çocu¤unuz<br />

belki iyi bir flekilde yüzemeyebilir fakat bunun aksine<br />

iyi basketbol oynayabilir. ‹flte burada ailelerin<br />

yapaca¤› fley, baflar›l› oldu¤u alanda çocu¤u<br />

ödüllendirmek, teflvik etmek, cesaret vermek ve<br />

yeni aktiviteleri keflfetmesi için olanaklar sunmakt›r.<br />

Olabildi¤ince çocuklar›n›z›n oyunlar›na<br />

dahil olmak, birlikte aktivite yapmaya çaba sarf<br />

etmek gereklidir. Aile bireyleri çocuklarla birlikte<br />

bir spor ya da egzersiz yaparken, çocuklar öncelikle<br />

aile bireylerini kendilerine model olarak ald›klar›ndan,<br />

onlara iyi bir model olabilme rolü<br />

üstlenmelidir. Bunu yaparken birlikte e¤lenme ön<br />

planda tutulmal›d›r.<br />

6 Yafl ve Daha Küçükler ‹çin<br />

Spor ve Egzersizler<br />

E¤er çocuklar›n›z bir aktiviteye dahil olmak<br />

istemiyor veya haz›r görünmüyorsa, en iyi yöntem<br />

kesinlikle zorlamamakt›r. Komflunuzun befl<br />

yafl›ndaki çocu¤u iki tekerlekli bisikleti kullanabiliyorsa,<br />

bizim çocuk da yapabilir diye düflünmemek<br />

gerekir. Çocuklar›n geliflim ve alg›lama yafl›


irbirlerine göre farkl›l›k göstermektedir. Sizin çocu¤unuz<br />

da eninde sonunda hedeflenen kabiliyetleri<br />

kazanacakt›r. Bu kabiliyetleri kendi dünyas›<br />

içinde kazanmas›na izin verin.<br />

Baz› çocuklar, spor aktivitelerine kat›lmaktan<br />

çekinirler, çünkü hata yap›p baflar›s›zl›¤a u¤ramaktan<br />

ve akranlar›na karfl› mahcup olmaktan<br />

korkarlar. Bu nedenle, çocuklar›n›z› kat›l›m için<br />

teflvik edin, destekleyin ama asla isteksiz olan çocu¤unuzu<br />

aktiviteye kat›lmak için zorlamay›n.<br />

Çocu¤unuzun daha rahat hissetti¤i belli bir zaman<br />

sonra, mesela 6 ay gibi bir zaman sonra, tekrar<br />

kat›l›m› için teflvik etmeyi deneyin.<br />

6 Yafl ve daha Küçükler ‹çin<br />

Önerilebilecek Spor Aktiviteleri<br />

• Jimnastik Kurslar›<br />

• Yüzme<br />

• Tenis (Küçük raket ve<br />

büyük yumuflak toplarla)<br />

• Karate<br />

• Sek sek Oyunlar›<br />

• ‹p atlama<br />

• Yap boz Oyunlar›<br />

• Körebe oyunu<br />

• Elim sende oyunu<br />

• Yumuflak topla oynanan oyunlar<br />

7 Yafl ve Daha Büyük Çocuklar ‹çin<br />

Spor ve Egzersiz<br />

Uzmanlar›n bir ço¤una göre, bir çocu¤un organizeli<br />

tak›m oyunlar›na kat›labilmesi için en<br />

az›ndan 6-7 yafllar›nda olmas› gerekti¤i ifade<br />

edilmektedir. Bu görüfl genellikle do¤ru kabul edilmesine<br />

ra¤men, bazen çocu¤un geliflim düzeyi ile<br />

ilgilidir. Bu kat›l›m kimi zaman bahsedilen yafl<br />

gruplar›n›n alt›nda veya üstünde de olabilmektedir.<br />

Unutulmamal›d›r ki, ço¤u tak›m sporlar› fiziksel<br />

temas içermektedir. Bu nedenle, 6 veya 7 yafl›ndan<br />

küçük çocuklar›n bu tür yo¤un fiziksel temas<br />

içeren spor aktivitelerine kat›lmalar› ve bu tür<br />

sert temaslara dayanabilmeleri, fiziksel yap›lar›<br />

yönünden uygunluk göstermemektedir. Bu sadece<br />

bedensel aç›dan yaralanma riskiyle beraber,<br />

duygusal yaralanmalar› da beraberinde getirir. Bir<br />

oyunda kazanma ve kaybetme olgusu vard›r.<br />

Kaybetme durumu duygusal olarak çocuklarda,<br />

büyüklere oranla daha büyük y›k›mlara neden<br />

olabilmektedir. Çünkü bu yafl grubu çocuklar›nda,<br />

kimin kazan›p, kimin kaybetti¤i durumu, oynama<br />

flans› bulmaktan daha önemlidir.<br />

Yaz Tatili<br />

Birçok uzmana göre, 8-12 yafl<br />

aras› genellikle tak›m sporlar›n›n<br />

keflfedildi¤i zaman olarak belirtilir.<br />

Tak›m sporlar› olarak; futbol,<br />

basketbol, voleybol, hentbol gibi<br />

sporlar dallar›n› sayabiliriz. Burada<br />

ailelere düflen en önemli görevlerden<br />

biri de, çocuklar›n›n<br />

seçtikleri spor dal› hakk›nda, ve<br />

yaralanmalar›, sakatlanmalar›<br />

önlemek için gerekli koruyucu<br />

malzemeler ve sakatlanma ve<br />

yaralanmalardan kurtulma teknikleri<br />

ile ilgili iyi bilgi sahibi olmalar›d›r.<br />

Bu bilgilere sahip olunmas›,<br />

hem çocu¤unuzu istenmeyen<br />

sakatlanma ve yaralanmalardan<br />

korunmas›na hem de çocu¤unuzun<br />

cesareti k›r›lmadan<br />

aktiviteye devam etmesine katk›da<br />

bulunacakt›r.<br />

Bu yafl grubundaki çocuklar<br />

için tek bafl›na kondisyon ve koordinasyonunu<br />

gelifltirmeye yönelik<br />

uygulanan a¤›rl›k çal›flmalar›<br />

pek önerilmez. Bu yafl grubuna uygun a¤›rl›k<br />

programlar›n›n ancak ve ancak bu alan›n uzman›<br />

gözetiminde yap›lmas› tavsiye edilir. Yine bu yafl<br />

grubundaki çocuklara uzun mesafeli koflular yapt›r›lmas›,<br />

ergenlik ça¤›na kadar ertelenmelidir. Ortaokul<br />

seviyesindeki çocuklara k›sa ve orta mesafeli<br />

koflular yapt›r›labilir.<br />

Bir spor branfl›n›n çocuk için uygun olup olmamas›<br />

genellikle aktivitelerin süresi ve yo¤unlu¤u<br />

ile yak›n ilgilidir. Bu yafl grubunun bedensel ve<br />

ruhsal özellikleri gere¤i uzun süre ve yo¤un devam<br />

eden spor dallar›na kat›l›mlar› önerilmez. Çocuklar›n<br />

bir spor dal›na kat›l›m›ndan önce mutlaka<br />

bir doktor kontrolünden geçirilerek, aktivitelere<br />

dahil edilmesi önerilir.<br />

7 Yafl ve Daha Büyükler ‹çin<br />

Önerilebilecek Spor Aktiviteleri<br />

• Basketbol • Futbol<br />

• Tenis • Voleybol<br />

• Bisiklet • Hentbol<br />

• Yüzme • Hokey<br />

• Gürefl • Karate<br />

KAYNAK:<br />

www.egitim.com<br />

Baz› çocuklar, spor<br />

aktivitelerine kat›lmaktan<br />

çekinirler,<br />

çünkü hata yap›p<br />

baflar›s›zl›¤a u¤ramaktan<br />

ve akranlar›na<br />

karfl› mahcup<br />

olmaktan korkarlar.<br />

Bu nedenle, çocuklar›n›z›<br />

kat›l›m<br />

için teflvik edin,<br />

destekleyin ama<br />

asla isteksiz olan<br />

çocu¤unuzu aktiviteye<br />

kat›lmak için<br />

zorlamay›n.<br />

35


Ömer ÖZCAN<br />

36<br />

Yaz Tatili<br />

Kuflkusuz birçok fley de¤iflti geçmiflten günümüze.<br />

Bunlar oyunlar›m›z› da etkiledi. Oyunlar›m›z› etkileyen<br />

birçok neden olmakla birlikte bizce bunlar›n en<br />

önemlisi kentleflme. Özellikle çarp›k kentleflmeyle,<br />

birlikte oyun alanlar› daral›yor. Böylelikle çocuklar<br />

ya sokak oyunlar› oynamaktan vazgeçip evlerinde<br />

kalmak zorunda kal›yorlar ya da sa¤l›ks›z alanlarda<br />

oynamaya yöneliyor.<br />

Geçen say›m›zda unutulan oyunlar›m›z bafll›kl› yaz›m›z› okuyan<br />

dostlar›m›z iç çekerek çocukluk döneminde oynad›klar› oyunlar› hat›rlamaya<br />

çal›flt›lar. Ard›ndan yer vermedi¤imiz oyunlardan bahsettiler. Ortak<br />

bulufltu¤umuz nokta flu oldu; oyunlar›m›z›n birço¤u unutulmufl. Art›k<br />

oynanm›yor ya da yöresel olarak belli bölgelerle s›n›rl› kalm›fl.<br />

Peki ya neden? Kuflkusuz birçok fley de¤iflti geçmiflten günümüze.<br />

Bunlar oyunlar›m›z› da etkiledi. Oyunlar›m›z› etkileyen birçok neden<br />

olmakla birlikte bizce bunlar›n en önemlisi kentleflme. Özellikle<br />

çarp›k kentleflmeyle, birlikte oyun alanlar› daral›yor. Böylelikle<br />

çocuklar ya sokak oyunlar› oynamaktan vazgeçip evlerinde kalmak<br />

zorunda kal›yorlar ya da sa¤l›ks›z alanlarda oynamaya yöneliyor.<br />

Büyümenin en h›zl› gerçekleflti¤i bu dönemde bedensel, zihin-


sel, sosyal geliflimi çok fazla destekleyen<br />

oyunlar›n olmay›fl› büyük bir eksiklik oluflturdu¤unu<br />

çocuklar›m›z›n davran›fllar›nda<br />

gözlemliyoruz.<br />

Kentlerde en güvenli oyun oynanabilecek<br />

yerlerin bafl›nda oyun parklar› geliyor.<br />

Ama parklar›m›z›n bahsetti¤imiz ihtiyaçlar›<br />

karfl›layacak düzeyde olmad›¤›, mimari<br />

olarak sa¤l›k koflullar›na uygun yap›lm›fl<br />

olsa da pedagojik aç›dan yedersiz oldu¤u<br />

görülüyor. Bir baflka konu park alanlar›<br />

mevcut genç nüfusumuzun ihtiyaçlar›n›<br />

karfl›lamada yederli de¤il. Mevcut parklar›n<br />

baz› bölümleri ya da baz› zamanlarda<br />

müdavimleri taraf›ndan güvensiz ve sevimsiz<br />

mekânlar haline getiriliyor. K›sacas›<br />

çocuklar için yapt›¤›m›z alanlar bilinçsiz<br />

büyüklerce iflkâl ediliyor. Bu konu yerel yönetimlerin,<br />

sözü ve yetkisi olanlar›n en fazla<br />

üzerinde durmas› gereken bir konu gibi<br />

geliyor bize. Bu konuda güzel çal›flmalar<br />

yap›laca¤› ümidiyle hat›rlad›¤›m›z yeni<br />

oyunlara yer vermek istedik. Size be¤enece¤inizi<br />

umdu¤umuz bir demem daha<br />

oyun sunuyoruz.<br />

Ebe tura bir-iki-üç; Kalabal›k gruplarla<br />

d›flar›da oynan›r. Malzeme gerekli de¤ildir.<br />

Bu oyunda ebe bir duvar›n ya da bir a¤ac›n<br />

önünde dururken di¤er oyuncular onun on,<br />

on befl metre arkas›nda dururlar. Ebe gözlerini<br />

kapayarak ebe tura bir iki üç diye ba-<br />

¤›r›rken oyuncular koflarak duvara yaklaflmaya<br />

çal›fl›rlar. Ebe gözlerini açar açmaz<br />

kimse hareket etmemelidir, ebe ise oyuncular›<br />

güldürerek onlar› k›p›rdatmaya çal›fl›r,<br />

gülen oyundan ç›kar. Duvara de¤ip<br />

ebeden kaçan oyunu kazan›r<br />

ve yeni ebe olur.<br />

‹p atlama; Tek kifliyle oynan›r.<br />

Oynayan kiflinin boyuyla<br />

do¤ru orant›l› olarak bir ip<br />

gereklidir. E¤lenceli bir oyun<br />

olan ip atlama ayn› zamanda<br />

pek çok sporcunun kulland›¤›<br />

bir antrenman yöntemidir.<br />

Uzunca bir ipi iki ucundan tuttuktan<br />

sonra dirseklerinizi k›rarak<br />

ellerinizi omuz hizas›nda<br />

kald›r›n. Daha sonra ipi öne<br />

do¤ru çevirin ve ip yere de¤di¤i<br />

anda üzerinden z›play›n. Oyunu<br />

daha zevkli hale getirmek<br />

için bir sa¤ bir sol ayakla, geriye<br />

do¤ru veya dirsekleri çapraz<br />

yaparak atlayabilirsiniz.<br />

Yaz Tatili<br />

Mikado; Kifli s›n›rlamas›<br />

yoktur. 41 çubukla oynan›r. Bu<br />

oyunda oyuncular ilk önce bütün çubuklar›<br />

bir arada tutarlar ve yere b›rak›rlar. Amaç<br />

di¤er çubuklar› k›p›rdatmadan bütün çubuklar›<br />

teker teker toplamakt›r. Önceden<br />

toplanm›fl olan bir çubuk yard›mc› olarak<br />

kullan›labilir. En çok çubu¤u toplayan oyunu<br />

kazan›r.<br />

Nuh'un gemisi; Ne kadar kalabal›k<br />

olursan›z o kadar e¤lenceli olur fakat<br />

oyuncu say›s› çift olmal›d›r. Oyuncu say›s›<br />

kadar ka¤›t, kaleme ihtiyaç vard›r.<br />

Hz.Nuh’un (a.s) kurtarmak için gemisine<br />

bir difli, bir erkek olmak üzere birçok canl›dan<br />

birer çift al›r. Ad›n› Hz.Nuh’un (a.s) ge-<br />

Kentlerde en güvenli<br />

oyun oynanabilecek<br />

yerlerin<br />

bafl›nda oyun<br />

parklar› geliyor.<br />

Ama parklar›m›z›n<br />

bahsetti¤imiz<br />

ihtiyaçlar› karfl›layacak<br />

düzeyde olmad›¤›,<br />

mimari<br />

olarak sa¤l›k koflullar›na<br />

uygun<br />

yap›lm›fl olsa da<br />

pedagojik aç›dan<br />

yedersiz oldu¤u<br />

görülüyor.<br />

37


38<br />

Yaz Tatili<br />

Mevcut parklar›n misinden alan oyunda, oyuncu-<br />

baz› bölümleri ya<br />

lar da gemide efllerini arayan<br />

hayvanlar› temsil eder. Nuh’un<br />

da baz› zamanlar- Gemisi grup halinde oynanan<br />

da müdavimleri<br />

bir taklit oyunudur. Bafllamadan<br />

önce oyuncu say›s› kadar<br />

taraf›ndan güven- k⤛t haz›rlan›r. Bunun yar›s›<br />

siz ve sevimsiz<br />

kadar da hayvan cinsi seçilir.<br />

Her cinsin ismi ikifler k⤛d›n<br />

mekânlar haline üzerine yaz›l›r ve k⤛tlar kar›fl-<br />

getiriliyor. K›sacas›<br />

çocuklar için<br />

t›r›l›r. Oyuncular bu k⤛tlardan<br />

birer tane seçerler, ama k⤛tlar›n›<br />

kimseye göstermezler. Her<br />

yapt›¤›m›z alanlar<br />

bilinçsiz büyükler-<br />

oyuncu k⤛d›nda yaz›l› hayvan›n<br />

taklidini yaparak eflini arar.<br />

Örne¤in k⤛d›nda tavuk yazan<br />

ce iflkâl ediliyor.<br />

oyuncu g›daklayarak herhangi<br />

bir flekilde tavuk taklidi yapan<br />

di¤er oyuncuyu arar. Tavuk, köpek gibi<br />

sesleri kolay taklit edilebilir hayvanlar›n<br />

birbirini bulmas› kolayd›r. K⤛d›nda y›lan<br />

ya da çekirge gibi hayvanlar yazan oyun-<br />

cular›n ifli daha zordur. Birbirini bulmakta<br />

en sona kalan çift oyunu kaybeder<br />

Misket - bafl; Kifli s›n›rlamas› yoktur.<br />

Misket bilinen en eski oyunlardand›r.<br />

Dünyan›n pek çok yerinde cam, mermer,<br />

metal, tafl ya da kilden yap›lm›fl küçük kürelerle<br />

benzer oyunlar oynan›r. Her oyuncu<br />

misketlerini ortaya koyar. Oyuncular<br />

at›fllar›n› yaparlar ve s›ra d›fl›na ç›kan misket<br />

al›n›r. Oyun sonunda en çok misketi<br />

olan kazan›r. Bu oyunun çok farkl› çeflitleri<br />

de vard›r.<br />

Peflimden gel; En az 3 oyuncu gereklidir.<br />

Uzunca bir ip ve h›z gerektiren bir<br />

oyundur. Oyunun amac› lideri takip ederek<br />

ipe tam zaman›nda girmektir. ‹ki<br />

oyuncu karfl›l›kl› durarak ipi çevirmeye<br />

bafllarlar. Di¤er oyuncular ip çevirenlerden<br />

birinin yan›nda geriye do¤ru dizilirler.<br />

S›radaki oyuncu çevrilen ipe girer ve bir<br />

kez atlar. Oyuncular ipten ç›kt›ktan sonra<br />

karfl›lar›nda duran ip çeviricisinin arkas›ndan<br />

dolan›r ve henüz atlamam›fl olanlar›n<br />

karfl›s›nda yeni bir s›ra olufltururlar. Son<br />

oyuncu da bir kez atlay›p ipten ç›kt›¤›nda,<br />

yeni oluflturulan s›ran›n ilk oyuncusu yine<br />

ipe girer ve yine bir kez atlar. Oyuncular<br />

bütün bu hareketlerle, bir 8 çizmifl olurlar.<br />

Atlama s›ras›nda yanan oyuncular oyundan<br />

ç›kar. Oyun geriye son bir oyuncu kalana<br />

kadar sürer.<br />

S›cak-so¤uk; Kifli s›n›rlamas› yoktur.<br />

Malzeme gerekmez. Bir ebe seçilir. Seçilen<br />

ebe odan›n d›fl›na yollan›r ve bir eflya<br />

saklan›r. Ebe odaya girince nesneye yaklaflt›¤›nda<br />

s›cak, nesneden uzaklaflt›¤›nda<br />

so¤uk denir. Yan›yor, dondu ya da ›l›k gibi<br />

kelimeler de söylenebilir. Ebe eflyay› bulunca<br />

istedi¤i kifliyi ebe seçer ve oyuna yeniden<br />

bafllan›r.<br />

S›çratan top; Kifli s›n›rlamas› yoktur.4–5<br />

metrelik bir ip ve bir top gerekir.<br />

‹pin ucuna top ba¤lan›r. Oyuncular orta-


daki ebenin etraf›na yuvarlak halinde dizilirler.<br />

Ebe ipi etraf›nda çevirmeye bafllar.<br />

Oyuncular top onlara yaklaflt›¤›nda z›playarak<br />

topa de¤memeye çal›fl›rlar. Topa dokunan<br />

oyun d›fl› kal›r.<br />

Tafl-k⤛t-makas; ‹ki kiflilik gruplar halinde<br />

oynan›r. Malzeme yoktur. Bafllamadan<br />

önce oyuncular karfl›l›kl› geçerler ve iflaretlerini<br />

yapmadan önce tafl-k⤛t-makas<br />

diye ba¤›rarak ellerini yumruk fleklinde sallarlar.<br />

Oyuncu k⤛t iflareti yapacaksa elini<br />

düz, makas yapacaksa iflaret ve orta parma¤›n›<br />

aç›k, tafl yapacaksa yumruk fleklinde<br />

öne do¤ru uzat›r. Tafl makas› k›rar, makas<br />

k⤛d› keser, ka¤›t tafl› kaplar. Okulumuzda<br />

örnekleri tepsi tafl›mak için girilen iddialarda<br />

görülür.<br />

Yüksük Saklama: Yüksük saklama oyunu,<br />

befl kifli ile oynan›r. Oyunu oynamak için<br />

bir yüksü¤ü ve oyuncu say›s› kadar çoraba<br />

ihtiyaç vard›r. Oyuna bafllamadan önce say›flma<br />

ile bir ebe seçilir. Oyuncular, çoraplar›<br />

yere koyarlar. Yüksük, çoraplar›n alt›ndad›r.<br />

Oyuncular yüksü¤ü ebeye göstermeden<br />

bir çoraptan di¤erinin alt›na geçirirler. Bu ifllem<br />

bir iki tur devam eder. Bu arada bir<br />

oyuncu, yüksü¤ü kendi çorab›n›n alt›nda b›rak›r.<br />

Fakat ebe anlamas›n diye yüksü¤ü arkadafl›n›n<br />

çorab›n›n alt›na geçiriyormufl gibi<br />

davran›r. Ebeye ’Yüksük kimde?’ diye sorulur.<br />

Ebe yüksü¤ün hangi oyuncuda oldu¤unu<br />

tahmin eder. Tahmini do¤ru ise ebelikten<br />

kurtulur. Di¤er oyuncu ebe olur. Tahmininde<br />

yan›lm›fl ise bir sonraki turda da oyuna<br />

ebe olarak devam eder. (Yüksük saklama<br />

oyununda çorap yerine küçük havlular ya<br />

da elbezleri de kullan›labilir.)<br />

Gazoz Kapa¤›: Oyun, iki grup aras›nda<br />

oynanan yar›flmal› bir oyundur. Oyuna bafllamadan<br />

önce say›flma ile önce grup liderleri<br />

belirlenir, sonra da liderlerin seçimi ile grubu<br />

oluflturacak oyuncular tespit edilir. Her<br />

oyuncunun, oyunda kullanaca¤› bir mermer<br />

parças›na ihtiyac› vard›r. Ortaya bir daire çi-<br />

zilir. Dairenin büyüklü¤ü,<br />

gazoz kapaklar›n›n say›s›na<br />

göre de¤iflebilir. Gazoz kapaklar›,<br />

dairenin içine, dairenin<br />

yaklafl›k 5–6 metre<br />

ilerisine bir bafllama çizgisi<br />

çekilir. Oyuncular›n hepsi<br />

burada s›ralan›r. Kura yöntemi<br />

ile oyuna ilk önce bafllayacak<br />

olan grup belirlenir.<br />

Gruplar, s›ras›yla at›fl hakk›n›<br />

kullan›rlar. Oyunda, dairenin<br />

içindeki gazoz kapaklar›n›,<br />

dairenin d›fl›na ç›karmak<br />

gerekmektedir. Her<br />

grup d›flar› ç›kard›¤› gazoz<br />

kapa¤›n›n sahibi olur. Dairenin<br />

içindeki tüm gazoz<br />

kapaklar› d›flar› ç›kar›ld›¤›nda<br />

kapaklar say›l›r. En çok<br />

gazoz kapa¤› toplayan<br />

grup, oyunun galibi say›l›r.<br />

Yaz Tatili<br />

Oyun sadece bir<br />

e¤lence, bofl zamanlar›<br />

de¤erlendirme<br />

veya hareket etme<br />

de¤ildir. Birçok<br />

oyunda çocuklar<br />

çevrelerindeki<br />

büyükleri baz› yönleriyle<br />

taklit ederler.<br />

Kendi duygular›n›,<br />

kurduklar› hayalleri<br />

oyundaki hareketler<br />

ile gösterirler.<br />

Söyledikleri sözlerle,<br />

kayg› ve üzüntüden<br />

uzaklafl›p, bundan<br />

özel bir zevk al›rlar.<br />

39


Yusuf DO⁄AN<br />

40<br />

Yaz Tatili<br />

Asl›nda bu soru hepimize. Ama özellikle de<br />

ö¤rencilere. Ö¤rencilerimiz kendilerini tatilin<br />

havas›na öyle kapt›r›yorlar ki, sanki bir daha<br />

hiç ö¤renci olmayacaklar. Oysa say›l› günler<br />

çabuk geçiyor. Bir de bakm›fllar okullar yeniden<br />

aç›l›yor.<br />

‹flte bu yüzden, tatilin henüz bafl›ndayken<br />

kendilerine birkaç hat›rlatmada bulunmak istiyoruz.<br />

Yoksa göz aç›p kapay›ncaya kadar gelip<br />

çatacak olan yeni ö¤retim y›l›nda iflleri bir hayli<br />

zor olur. Hele hele bir de önümüzdeki y›l LGS<br />

yeni ad› ile OKS s›nav›na gireceklerse...<br />

Bütün y›l boyunca yo¤un bir ders temposuyla çal›flan<br />

ö¤rencilerin tatil yapmas›n›, bir araban›n<br />

uzun yola haz›rlanmak için bak›ma al›nmas›na<br />

benzetebiliriz. Tatil; insan›n dinlenmesi, rahatlamas›<br />

ve daha üretken olabilece¤i günler için haz›rlanmas›<br />

anlam›nda bir haz›rl›k olmal›d›r.<br />

Her fley gibi tatil de plans›z, programs›z<br />

geçirilirse, her ne kadar e¤lenceli gibi gözükse<br />

de ard›ndan tats›zl›klar gelir. ‹flte bu yüzden<br />

bugün gelin hep birlikte bir tatil program› haz›rlayal›m.<br />

Ay sonuna kadar iyi bir de¤erlendirme<br />

yapmal›y›z. Ama temmuz ve a¤ustos için<br />

mutlaka uygulanabilirli¤i olan bir plan yapmal›s›n›z.<br />

Örne¤in LGS gibi girifl s›navlar›na girecek<br />

olanlar›n iki haftada en az bir kitap okumalar›<br />

gerekiyor. Hiç abart›l› gelmesin. Çünkü,<br />

her biri 70 kelimeyi aflan sorular›, baflka türlü,<br />

bir dakikada süratle okuyup, anlay›p, cevaplamak<br />

mümkün de¤il.<br />

Kitap seçimi yaparken serbestsiniz. ‹lk aflamada<br />

okuma h›z›n›z› art›rmak için hoflunuza


giden kitaplar› okuyun. Ama daha sonra deneme<br />

tarz› kitaplara yönelmenizde yarar var.<br />

Karnesinde k›r›¤› olanlar›n ya da baz› derslerde<br />

problemleri olanlar›n da önümüzdeki bu<br />

2 ayl›k süreyi, verimli bir flekilde de¤erlendirmeleri<br />

gerekiyor.<br />

Bu y›l içerisinde hep yapmak isteyip de zaman<br />

bulamad›¤›n›z etkinlikler, gezmeler, ziyaretler<br />

vard› ya iflte flimdi onlar› da aradan ç›karmal›s›n›z.<br />

Bir yerlere gidecekseniz hemen gidin.<br />

Sonra zaman bulamazs›n›z. Bir fleyler yapacaksan›z<br />

hemen yap›n. Çünkü sonra onlara hiç<br />

s›ra gelmeyebilir...<br />

Günü kurtarmak elbette önemli. Ama e¤itim<br />

süreci ve hayat, bir maraton yar›fl› gibi, durmak,<br />

b›rakmak, kulvar d›fl›na ç›kmak yok. Att›-<br />

¤›n›z her ad›mda sonras›n› da düflünmek zorundas›n›z.<br />

Anadolu liseleri ve üniversiteye giriflin<br />

her geçen y›l çok daha zorlaflt›¤› bir ortamda<br />

iflinizi flansa b›rakmamal›s›n›z.<br />

Baflar›l› Ö¤renciler<br />

Ne Yap›yorlar?<br />

Her insan›n kendine göre bir baflar›<br />

kriteri vard›r. Baflar›l› ö¤rencilerin<br />

özelliklerini inceledi¤imizde baz› ortak<br />

noktalar oldu¤unu görüyoruz:<br />

• Sorumluluklar›n›n fark›ndalar.<br />

Kontrol edebilecekleri fleylere<br />

odaklan›yorlar.<br />

• Derslerine odaklan›yorlar, Planl›lar<br />

ve ›srar ediyorlar.<br />

• Amaçlar›na uygun bir yaflam biçimleri<br />

var. Her gün amaçlar›na<br />

olan katk›lar›n› de¤erlendiriyorlar.<br />

Düflündüklerini yaz›yorlar ve<br />

uyguluyorlar.<br />

• ‹stedikleri sonuca ulaflabilmek<br />

için kendilerine sorular soruyorlar.<br />

• Kim olduklar›n› ve nereye gideceklerini<br />

biliyorlar.<br />

Yaz Tatili<br />

‹yi okullara giremeyenin, iyi okullardan iyi<br />

derecelerle mezun olamayanlar›n, iyi bir gelecek<br />

için flans› her geçen gün daha da azal›yor.<br />

Yeni bir ö¤retim kurumu, yaflam›n bir döneminden<br />

di¤erine geçiflin bir basama¤›n›<br />

oluflturur. Seçece¤iniz lisenin sizlerin yaflam›<br />

üzerinde ne gibi etkiler yarataca¤›n› bugünden<br />

bilmek belki pek mümkün olmayabilir ancak<br />

baz› verilere dayanarak tahmin edebilmek<br />

mümkündür. Her anne-baba çocuklar›na yapacaklar›<br />

en önemli yat›r›m›n e¤itim oldu¤unu<br />

düflünür. Onlar›n okuyabildikleri sürece okumalar›<br />

için ellerinden geleni yapmaya çal›fl›r.<br />

Peki, sizlerin ulaflabilece¤i seçenekleri ne kadar<br />

tan›r ya da ne ölçüde tan›tabilir? Ve sizin<br />

için “En do¤ru adres neresidir?” sorusunun cevab›n›<br />

ne kadar bilebilir?<br />

Bu sorular›n cevaplar› sizi hayat›n›z›n ilk<br />

önemli yol ayr›m›na getiriyor.<br />

Bu ilkeler ›fl›¤›nda siz de plan›n›z› afla¤›daki basamaklarla, haritan›z›<br />

afla¤›daki ilkelere göre; kendinize uygun bir biçimde oluflturun:<br />

1. Günlük faaliyetlerinizi önem derecesine göre s›ralay›n.<br />

2. Zaman tüketicilerinizi tespit edin (TV-Bilgisayar-Telefon-Arkadafllara "Hay›r"<br />

diyememek...)<br />

3. Bir günde kaç saat çal›flabilece¤inizi belirleyin.<br />

4. Günün hangi saatlerinde çal›flabilece¤inizi belirleyin.Çal›flt›¤›n›z saatler dikkatli<br />

ve zinde oldu¤unuz saatler olsun.<br />

5. Çal›flmak için belirledi¤iniz saatler, yorgun olmayaca¤›n›z ve çal›flma d›fl›nda<br />

her fleye "Hay›r!" diyebilece¤iniz saatler olsun.<br />

6. Plan› tamamlad›¤›n›zda, de¤ifliklik yapma ihtiyac› duyup duymad›¤›n›z› kontrol<br />

edin.<br />

7. Planda ancak çok zorunlu oldu¤unuzda de¤ifliklik yap›n. Kendinize, planda<br />

de¤ifliklik yapma hakk›n›z olmad›¤›n› hat›rlat›n.<br />

8. Çal›flmak için belirledi¤iniz saatte çal›flma odan›zda ve masan›zda olun. Çal›flma<br />

iste¤iniz yoksa bile masadan kalkmay›n ve baflka bir fleyle ilgilenmeyin.<br />

Özetin özeti: Tatilin doyas›ya tad›n› ç›kar›n ama arada bir eylül sonras›n› da<br />

düflünün. Bu biraz keyfinizi kaç›r›r gibi olsa da ileride size önemli avantajlar<br />

sa¤layacakt›r...<br />

41


Güler DEM‹RC‹<br />

42<br />

Yaz Tatili<br />

Stresli ve bir o kadar<br />

da e¤lenceli geçen<br />

okul günleri, dokuz ayl›k<br />

e¤itim döneminin<br />

ard›ndan son bulmak<br />

üzereydi. Okullar›n kapanaca¤›<br />

düflüncesi bizleri<br />

tatil aç›s›ndan sevindirse<br />

de sevdi¤imiz<br />

arkadafllar›m›zdan, de-<br />

¤er verdi¤imiz ö¤retmenlerimizden<br />

ayr› geçirece¤imiz<br />

zamanlar›n<br />

hüznü inceden inceye<br />

kendisini hissettirmeye<br />

bafllam›flt›.


Okul ortam›ndan ayr›lma, uzun bir yaz<br />

döneminde tam olarak vakti nas›l geçirece¤imizi<br />

bilememe bizleri düflündürüyordu.<br />

Hatta arkadafllar›m›zdan bir k›sm› dokuz<br />

aya inat tatil olmas›n› istemiyordu. Bir<br />

arkadafl›m›z›n tatilde bizi bir haftal›¤›na<br />

yazl›¤›na davet etmesi hepimizi heyecanland›rm›flt›.<br />

Okuldan tamamen farkl› bir ortamda<br />

bir hafta boyunca birlikte kalma fikrini dan›flman<br />

ö¤retmenimizle paylaflt›k ve onu<br />

da aram›zda görmek istedi¤imizi bildirdik.<br />

Hemen ö¤retmenimizle birlikte bir plan<br />

yapt›k. Madem birlikte olmak bizim için bu<br />

kadar önemliydi, bu k›sac›k süreyi plans›z<br />

geçiremezdik. Çeflitli geziler, birlikte oynayaca¤›m›z<br />

farkl› oyunlar, kitap okuma saatleri<br />

ve etütlerimiz program›m›zda yerini<br />

ald›. Art›k okulun kapanmas›n› heyecanla<br />

bekliyorduk. Derken dokuz ayl›k e¤itim<br />

dönemine noktay› koyduk.<br />

Ertesi gün arkadafllar›m›z›n yazl›¤›na<br />

gitmek için haz›rl›klar bafllad›. Hiçbir fley<br />

eksik olmamal›yd›. Okumay› düflündü¤üm<br />

kitab›m, etüt için gerekli olan ders kitaplar›m…<br />

Her fley haz›rd›. Bir haftal›k program›n<br />

start›n› okulumuzda verdik. Okulumuzun<br />

kapanmas›ndan bir gün sonra arkadafllar›m›z<br />

ve hocam›zla bulufltuk. Yazl›¤a<br />

giderken serviste oynad›¤›m›z oyunlar,<br />

söyledi¤imiz flark›lar bizleri iyice havaya<br />

Okul duvarlar›na s›¤d›ramad›¤›m›z<br />

sevgimizi, hayallerimizi burada birbirimizle<br />

paylaflmak heyecan vericiydi.<br />

Orada geçirdi¤imiz bir hafta<br />

unutulmaz an›larla doluydu.<br />

sokmufltu. Yazl›¤a gitti¤imizde önce hepimiz<br />

evi inceledik. ‹ki katl›, havuzlu, bahçesinde<br />

a¤açlar› olan bir evdi. K›sa zamanda<br />

yerlefltik ve program›m›z› uygulamaya<br />

bafllad›k. Paylafl›lan o kadar çok fley vard›<br />

ki… Okul duvarlar›na s›¤d›ramad›¤›m›z<br />

sevgimizi, hayallerimizi burada birbirimizle<br />

paylaflmak heyecan vericiydi. Orada geçirdi¤imiz<br />

bir hafta unutulmaz an›larla doluydu.<br />

A¤açlar›n alt›nda kitap okuyuflumuzu,<br />

birlikte oynad›¤›m›z oyunlar›, acemice<br />

yapt›¤›m›z yemekleri, bulafl›k y›karken<br />

yapt›¤›m›z su savafllar›n›, çay içerken<br />

yapt›¤›m›z uzun sohbetleri ve e¤lenceyle<br />

e¤itimin birleflti¤i etüt saatlerini hala unutamad›m.<br />

Bu programla hayat›m›za yeni<br />

giren birçok güzel al›flkanl›klar›m›z olmufltu;<br />

kitap okumak, hayat› paylaflmak, planl›<br />

yaflamak…<br />

O günlerde anlam›flt›m ki tatil e¤lenceye<br />

doymak, okulda yapamad›¤›m›z ç›lg›nl›klar›<br />

yapmak de¤ilmifl, e¤itimi e¤lenceli<br />

hale getirmek, kendimizi gelifltirmek bizim<br />

elimizdeymifl. Bu program›n bana çok fley<br />

katt›¤›n› düflünüyorum. O günleri hat›rlad›kça<br />

iyi ki gitmiflim diyorum ve böyle bir<br />

f›rsat tekrar karfl›ma ne zaman ç›kar<br />

diye düflünüyorum.<br />

Yaz Tatili<br />

43


Murat SUBAKAN<br />

44<br />

Yaz Tatili<br />

Tatilin ayak seslerini duydu¤umuz günleri yaflamaktay›z. Uzun,<br />

yorucu, bol s›navl› bir e¤itim ve ö¤retim y›l›n› daha geride b›rak›yoruz.<br />

Bahar›n o güzel güneflli bazen ya¤murlu. Bazen ›l›k, bazen<br />

s›cak günleri adeta bu büyük maratonun bitmekte oldu¤unun<br />

bir habercisi. Tüm ö¤retmenler ve ö¤renciler için art›k zaman›n<br />

daha yavafl akt›¤› zamanlard›r bu günler.<br />

Uzun bir tatil bafll›yor. Kalabal›k okul koridorlar›n›,<br />

koflturdu¤unuz merdivenleri, sohbet ederek<br />

yedi¤iniz ö¤le yemeklerini, gününüzü geçirdi¤iniz<br />

s›n›flar›n›z›, bazen beraber güldü¤ünüz, a¤lad›¤›n›z<br />

hatta tart›flt›¤›n›z arkadafllar›n›z› bir süreli¤ine<br />

göremeyecek kendinizi denizin serin sular›na b›rakacaks›n›z<br />

de¤il mi?<br />

Hay›r, hay›r bu yaz böyle yapmayaca¤›z. Milletçe<br />

tek tatil filmimizin baflrol oyuncular›n›n deniz-kum-sahil-yazl›k<br />

oldu¤unu san›r›m inkâr edemeyiz.<br />

Bunlar elbette vazgeçilmez ö¤eler de¤ildir<br />

ve olmamal›d›r. E¤er spor ve tatil dünyas›n› takip<br />

ederseniz göreceksiniz ki turizm acenteleri sadece<br />

deniz ve kum pazarlamamaktad›r. Dünyada do-<br />

¤ada macera tatilleri ve hatta hayatta kalabilme<br />

yar›flmalar› çok revaçta olan yükselen de¤erler olmaya<br />

bafllad›. Bu yaz›da sizlere olmad›¤›n› vurgulamaya<br />

çal›flaca¤›m, önemli bir seçenek daha vard›r<br />

oda modern hayat›m›z›n karmaflas›nda s›kça<br />

ihmal etti¤imiz hatta en çok zarar› bizim verdi¤imiz.<br />

Do¤a… Hiç tabiat›n denize alternatif olabilece¤ini<br />

düflündünüz mü? Coflkun E¤itim Kurumlar›’nda<br />

bafllayan ve zaman içerisinde tüm okullar›m›za<br />

yay›laca¤›n› inand›¤›m Do¤a Sporlar› kulübü<br />

kurduk. Bu kulübü kurmada ki amac›m›z Do¤a<br />

Sporlar›na yönelik okul ö¤renci ve velilerinin<br />

olumlu yönde yapaca¤› her türlü çal›flma ile insana<br />

ve do¤aya katk›da bulunmak, okul içinde ve d›-<br />

fl›nda sosyal iliflkilerde bulunarak bu sporlar›n her<br />

yafl grubunda yayg›nlaflmas›na ve geliflmesine<br />

katk›da bulunmak, do¤a insan iliflkilerinde maksimum<br />

ihtimam ve bunun neticesinde gelecekte ihtiyaç<br />

duyabilece¤imiz tabiat dengesinin bozulmamas›<br />

için çal›flmalarda bulunmakt›r.<br />

Çok kifli için do¤ada yaflamak, flehir yaflam›n›n<br />

bize sundu¤u rahatl›klar› terk etmek anlam›na<br />

gelmektedir. Ifl›l ›fl›l sokaklar ve caddeler, arabalar,<br />

bilgisayarlar›n kontrol bir çok alan, rahat koltuklar,<br />

modern tuvaletler, karfl›s›nda saatlerimizi<br />

heba etti¤imiz, insan ruhunu kemiren ve tembellefltiren<br />

televizyon k›saca modern yaflam›n insanlara<br />

sundu¤u tüm imkânlar. Bütün bunlar› terk etmek<br />

ve d›flar›dan bak›l›nca sadece yeflillik, börtü<br />

böcek görünse de kendi içinde mükemmel bir düzen<br />

ve ritim içinde dönen bir dünyaya ad›m atmak<br />

biz flehir insanlar›na çok zor gelse de tabiat bin bir<br />

mucizeleriyle kuca¤›n› açm›fl bizi beklemektedir.<br />

Oras›, bir tepenin en yüksek noktas›nda rüzgâr›n<br />

yüzümüzü okflayarak en güzel fabrikada üretilmifl<br />

bitki özlerini sürmesi, bir a¤ac›n h›fl›rt›l› yapraklar›n›n<br />

gölgesinde yenen bir yemek, içine girilen<br />

bir tulum, rüzgârla sallan›p duran bir çad›r ve<br />

bazen korku bazen endifle ile kulak kabart›lan bir<br />

dünyad›r. Neden insanlar hem çekindikleri hem de<br />

içinde olmak istedikleri bir dünya isterler ki? Bir<br />

reklâmdan al›nt› olacak ama cevap bir parola gibi


asl›nda “do¤a seni ça¤›r›yor.” Ve bizlerden bir tek<br />

fley istemektedir. Gelin ki benim güzelliklerimi yak›ndan<br />

görün, beni o kadar çok sevin ki çocuklar›n›za da<br />

miras kalay›m demektedir..<br />

‹nsanlar› yoran arzular, kavgalar, ac›lar ve gürültüden<br />

kaç›p s›¤›naca¤›m›z biricik yer tabiatt›r. Çok<br />

s›k›ld›¤›m›z bunald›¤›m›z anlar da deriz ya “Al›p bafl›m›<br />

da¤lara gidicem” diye. Bu öylesine söylenmifl bir<br />

laf oldu¤una inanm›yorum. Onun kuca¤›, bize sonsuz<br />

yarat›c›l›¤› ve ilahi kanunlar› kulaklar›m›za f›s›ldar.<br />

Bu ahenk ve denge ruhumuzu ve kalbimizi ola-<br />

¤an ritmine getirir ve rahatlat›r. Bizler tabiat›n bir<br />

parças› oldu¤umuzu unutmad›kça onu korudukça<br />

daha üretken ve daha mutlu oluruz.<br />

Geçenlerde bu mutlulu¤u Coflkunlular olarak ö¤rencilerimizle<br />

birlikte yaflad›k. Tabiat›n ça¤r›s›na kulak<br />

verdik ve cennet vatan›m›z›n güzel köflelerinden<br />

birinde üç günlük bir kamp yapt›k. Grubun içinde daha<br />

önce kamp kuran çad›rda yatan sadece birkaç kifliydik.<br />

Ço¤unlukla ilk deneyimlerini yaflayacaklard›.<br />

Her k›p›rdayan, uçan, konan canl›ya merakl› ve ürkek<br />

edayla bakmalar› görülmeye de¤erdi. Zaman›m›z›n<br />

k›s›tl› olmas› ö¤rencilerimizin pro¤ram›n›n çok<br />

s›k›fl›k olaca¤›n›n göstergesiydi. Bilgisayar diliyle<br />

zip’li günler bizi bekliyordu. Hakikaten ilk günden<br />

son güne kadar grubumuz devaml› hareket halindeydi.<br />

Kamp›n unutulmazlar› aras›nda olanlar ise<br />

tabiat›n içine dahil oldu¤umuz ve onunla bütünleflti-<br />

¤imiz anlard›. Bunlardan ilki karanl›k korkumuzu<br />

yenmek için yapt›¤›m›z gece yürüyüflüydü. Baflta<br />

ben olmak üzere tüm ö¤rencilerimiz karanl›¤›n o kadarda<br />

korkunç olmad›¤›n› fark ettik. ‹kincisi de hiç<br />

unutamayaca¤›m dere yürüyüflüdür. Dereye vard›-<br />

¤›m›zda flimfleklerle birlikte fliddetli bir ya¤mura yakaland›k.<br />

S›k bir bitki örtüsü içerisinde tek görebildi-<br />

¤imiz s›n›rl› gökyüzüydü. Suda bat›p ç›kan ve so¤uk<br />

Yaz Tatili<br />

suya al›flan ö¤rencilerimiz yafllar›n›n üzerinde bir<br />

performans göstererek parkuru tamamlad›lar. Bunun<br />

kutlamas›n› da yirmi metre yukardan dökülen<br />

sesinden birbirlerini duyamad›klar› flelalenin alt›nda<br />

yapt›lar. San›r›m tüm grubun hayat boyu unutamayaca¤›<br />

bir yürüyüfl oldu.<br />

Yorucu günün ard›ndan akflam herkes erkenden<br />

çad›rlar›na çekildi ve uykuya dald›. O gece 6. s›n›flar<br />

nöbeti devrald›. Bizlerde onlar› kamp ateflinin yan›n-<br />

da yaln›z b›rakmad›k ve dolunay›<br />

onlarla paylaflt›k. O gece do¤aya<br />

yay›lan horlama seslerini duymal›yd›n›z.<br />

Gecenin sürprizi de 3–4<br />

nöbetinde kurt bask›n› alarm› verilmesiydi.<br />

Ama yorgunluktan bunu<br />

kimse dikkate almad›. Ciddiye<br />

alan nöbetçilerin uçarak çad›rlara<br />

giriflleri san›r›m y›llarca konuflulacak<br />

bir an› oldu. Zaten sabahleyin<br />

de o kurtlar›n yemeklerimizin kokusuna<br />

gelen bölgenin köpekleri<br />

oldu¤u anlafl›lm›flt›.Üçüncü ve<br />

son günde önceki gün yorgunu<br />

ö¤rencilerimiz sabah sporunu isyan<br />

edercesine yapt›lar. Hazine<br />

av› oynayan ö¤rencilerimiz ö¤le<br />

yeme¤i ile birlikte art›k obadan<br />

ayr›l›fl haz›rl›klar›na bafllad›. Tüm<br />

haz›rl›klar yap›ld›ktan sonra o do-<br />

¤a harikas›ndan istemeyerek de<br />

olsa ayr›ld›k. Üç günün sonunda<br />

hepimiz mutlu ayr›ld›k ama bir<br />

parçam›z orada kald›. Sizlerde bu<br />

yaz kendinize bir iyilik edin ve<br />

kendinizi tabiat›n huzur veren atmosferine<br />

b›rak›n.<br />

‹nsanlar› yoran arzular,<br />

kavgalar, ac›lar ve gürültüden<br />

kaç›p s›¤›naca-<br />

¤›m›z biricik yer tabiatt›r.<br />

Çok s›k›ld›¤›m›z bunald›¤›m›z<br />

anlar da deriz<br />

ya “Al›p bafl›m› da¤lara<br />

gidicem” diye. Bu<br />

öylesine söylenmifl bir<br />

laf oldu¤una inanm›yorum.<br />

Onun kuca¤›, bize<br />

sonsuz yarat›c›l›¤› ve<br />

ilahi kanunlar› kulaklar›m›za<br />

f›s›ldar. Bu ahenk<br />

ve denge ruhumuzu ve<br />

kalbimizi ola¤an ritmine<br />

getirir ve rahatlat›r. Bizler<br />

tabiat›n bir parças›<br />

oldu¤umuzu unutmad›kça<br />

onu korudukça<br />

daha üretken ve daha<br />

mutlu oluruz.<br />

45


Mehmet ERDEM<br />

46<br />

Yaz Tatili


Vakit asl›nda her zaman doludur. Mant›ken zaten yar›s›n› bofl<br />

zannetti¤imiz yar›m bardak suyun bile asl›nda yar›s› doludur.<br />

Ama kimisi onu yar›s› bofl bardak olarak görür; kimisi de yar›s›<br />

su yar›s› da hava ile dolu olarak görür. ‹flte bu farkl› bir bak›fl<br />

aç›s› demektir. Zaman konusunda da durum ayn›d›r.. Ona bofl<br />

ya da dolu veya de¤erli anlam›n› veren bizim o an› nas›l geçirdi-<br />

¤imiz ve de¤erlendirdi¤imizdir.<br />

“Hay›r demesini ö¤renin.”<br />

"Herhangi bir insan vaktini nas›l geçirece¤ini üstün bir insan<br />

ise vaktini nas›l tasarruf edece¤ini düflünür." SCHOPENHAVER<br />

Kendinize<br />

• Y›ll›k Hedefler ➔ Ayda bir kontrol edin<br />

• Ayl›k Hedefler ➔ Haftada bir kontrol edin<br />

• Haftal›k Hedefler ➔ Günde bir kontrol edin<br />

• Günlük Hedefler ➔ Saatte bir kontrol edin<br />

.....belirleyin.<br />

Zaman› planlama illa ki dakikas› dakikas›na olmas›<br />

gerekmiyor. Sak›n siz de böyle bir plan yapmay›n.<br />

Yaz Tatili<br />

Bofl zaman kavram› asl›nda bofl insanlar için geçerlidir. Meflgul olan<br />

insan›n zaten bofl zaman diye bir lüksü de olamaz. Daha do¤rusu; baflar›l›<br />

ve programl› bir insan›n geçirece¤i bofl vakti olamaz. O daha bir ifl<br />

bitmeden sonraki bir ifli düflünmeye planlamaya bafllam›flt›r bile. Yoksa<br />

arada kaybedece¤i zaman ona ›zd›raptan baflka bir fley kazand›rmaz.<br />

Dolu Zaman Bofl Zaman<br />

Kitap okumak<br />

Ders çal›flmak<br />

Bilgisayar<br />

Yemek<br />

Uyku<br />

Tv-Müzik<br />

Gezme-E¤lence-Spor<br />

Anlamazsan<br />

Ö¤renmezsen<br />

Çok oyun oynarsan<br />

3 ö¤ünden fazla,<br />

az veya düzensiz yersen<br />

7 veya 8 saatten fazla uyursan<br />

Günde 2 saatten fazla<br />

izler yada dinlersen<br />

Haftada 3 defadan fazla<br />

ve 3’er saatten fazla olursa<br />

“ Bofl zaman tuzaklar›na düflmeyin.”<br />

Zamana verdi¤imiz<br />

de¤er baflar› veya<br />

baflar›s›zl›¤›m›z› belirler.<br />

MALCOLM X<br />

Görüldü¤ü üzere asl›nda<br />

bofl vakit diye bir fley<br />

yoktur. Onu de¤erli ya da<br />

bofl k›lan bizim onu nas›l<br />

de¤erlendirdi¤imizdir.<br />

“ Zaman asl›nda<br />

ifllenmemifl beyaz<br />

bir mendil, yaz›lmam›fl<br />

bir defter kadar saf<br />

ve temizdir.”<br />

“Zaman›n›z› planlama gayreti<br />

içinde olun.”<br />

47

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!