3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

Noktalama - sorunlar çözümler teklifler / 59
Geraldine WOODS - Websters‟s New World Punctuation. Ġngiliz ve
Amerikan tarzı noktalama ile karĢılaĢtırma yapabilmek için yararlanılan bu
kaynak Amerikan Ġngilizcesindeki noktalama kurallarını anlatır. Eser bir
giriĢ ve üç bölümden oluĢmaktadır. GiriĢ bölümünde noktalamanın önemine
değinilmiĢ, eserin öbür bölümleri hakkında kısa bilgiler verilmiĢtir. Ġlk bölümde
nokta, soru iĢareti, ünlem iĢareti, virgül, noktalı virgül, iki nokta,
tırnak iĢareti, tire-kısa çizgi, yay ve köĢeli yay, ellipses (iki tire), taksim iĢareti
ve kesme iĢaretine yer verilmiĢtir. Bu bölümde kurallar iĢaretin kullanıldığı
yerleri belirten baĢlıklarla sınıflandırılarak anlatılmıĢtır. Bu baĢlıkların
altına kurala uygun örnekler ve örneklerde iĢaretin kullanılıĢ amacı ile ilgili
açıklamalar, uyarılar bulunmaktadır. Eserde iĢaretlerin doğru kullanılıĢları
ve yanlıĢ kullanılıĢları, doğru veya yanlıĢ oluĢ sebepleri açıklanarak anlatılmıĢtır.
Ġkinci bölümde günlük dilde noktalamanın kullanıldığı belgeler (dilekçe,
belgegeçer, el-mek…) bu belgelerde noktalamanın kullanılıĢ örnekleri
ve incelemeleri ile, belgelerin noktalama dıĢındaki öbür özelliklerine (kağıt
düzeni, imza satırının yeri vs.) de yer verilmiĢtir. Eserin üçüncü bölümünde
değiĢik bibliyoğrafya yazma tarzlarından APA, MLA ve CMS‘ye
uygun kaynakça hazırlama, dipnot ve sonnot yazma düzenleri anlatılmıĢ,
bunlara örnekler verilmiĢtir. Yalın bir dille yazılan eser, noktalama ile ilgili
kuralları basitleĢtirilmiĢ olarak ve örneklerle anlatan kılavuz niteliğindedir.
Noktalama ile ilgili görüşler, yorumlar
Ġsmet GÖNÜLAL, noktalamayı ―sözdizimi (stilistik) iĢi‖ olarak görür.
Noktalama kurallarını öğretenlerin, kuralları öğrenenlerin, noktalamayı kullanan
usta ve acemi yazarların, son olarak da halkın noktalamaya bakıĢları
üzerine getirdiği eleĢtirilerini ―dilimize gereken önemi vermememiz‖, kuralları
―nemegerekcilik‖ anlayıĢıyla küçümsememiz üzerine yoğunlaĢtırmıĢtır.
Eserinde ―yanlıĢ örnek veren yazarlar‖a, Ģayet bu yanlıĢlara düĢmemiĢ olsalardı,
kitabının anlamının cılız kalacağından ―iyi ki bu yanlıĢları yaptınız‖
dercesine iğneleyici bir teĢekkür göndermiĢtir. 59
WOODS‘a göre noktalama iĢaretlerini yerleĢtirmenin asıl amacı anlatmak
istenileni açıkça ortaya koymak, okuyucunun [yazarın] ne demek istediğini
[doğru bir Ģekilde] kavradığından emin olmaktır. WOODS, Amerikalı
yazar ve Ģair Edgar Allan POE‘nun noktalamayı umursamayan yahut yanlıĢ
59 Ġsmet GÖNÜLAL, Noktalama, s. 3-7.