3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

Noktalama - sorunlar çözümler teklifler / 53
retlerini okuyup okumadıkları gözlenmiĢtir. Bu çocuklardan sadece biri
(Vicki), noktalama iĢaretlerinin metni okurken dikkate alınması gerektiğini
söylemiĢtir. AraĢtırmada tespit edilen önemli bir sonuç, çocukların satır sonlarını
cümle sonu (noktanın gerektiği yer) olarak gördüklerinin tespit edilmesi
olmuĢtur. Çocuk kitaplarında buna dikkat edilmelidir. Vicki okuduğu
metindeki noktalama iĢaretlerini ―konuĢma iĢaretleri‖ olarak adlandırmıĢtır.
Ünlem iĢaretinin adını bilemese de ne amaçla kullanıldığını fark ettiğni göstermiĢtir.
Kesme iĢaretini ―virgül‖ diye adlandırmıĢ olmasına rağmen, kelimeden
düĢürülen heceyi/sesi gösterdiğini doğru bilmiĢtir. Hemen bütün çocuklar
noktanın cümle sonuna konacağını bilmiĢ; ancak, cümlenin ne olduğunu,
cümlenin sonunun neresi olduğunu söyleyememiĢlerdir.
Çocuklara yaptırılan yazma çalıĢmasında sadece üç çocuk uzun, karmaĢık,
birleĢik cümle kurabilmiĢtir. Vicki adlı çocuk, yazısında ünlem ve
noktayı, büyük harfleri; kesme, yay ve kısa çizgiyi amacına uygun kullanmıĢtır.
Ancak bunları tutarlı bir Ģekilde kullanamamıĢtır. Büyük harfleri
kelime ortasında kullandığı gibi, kendi istediği Ģekilde bazı isimlerin (yumurta,
kahvaltı, öğle yemeği) ve özel isimlerin baĢında da kullanmıĢtır. Büyük
harf kullanma sebebini de kendince ―kelimelerin baĢında, cümle baĢında
ve isimlerin ilk harfi‖ olarak açıklamıĢtır. Çocukların ikisi dıĢında hiçbiri
büyük harflerin kullanıldığı yerleri doğru tespit edememiĢlerdir. ANDERSON
bunun sebebini iki Ģeye bağlamaktadır: Harflerin kelimeleri Ģekillendirmek
için kullanılması ve büyük harflerin kullanıldığı yerlerin çok olması.
Çocuklara kendi yazıları okutulduğunda hepsi de yazılarını doğru noktalanmıĢ
gibi okumuĢtur. Vicki, yazısını iĢaretlemesini açıklarken tutarlı ve
doğru cevaplar vermiĢ; nokta, konuĢma çizgisi, ünlem ve yay kullanma gerekçelerini
kurallara uygun olarak açıklayabilmiĢtir. Çocuğa kullandığı iĢaretleri
kullanma amacı sorulduğunda, yay‘ı okuyucunun bilemeyeceğini
düĢündüğü bir kelimenin anlamını vermek üzere kullandığını; kısa yazıları
noktalayabildiğini ancak, uzun yazıları noktalamayı baĢaramadığını söylemiĢtir.
AraĢtırmacı, çocuk böyle dedi diye kısa cümleler yazdırılmasının
doğru olmayacağı görüĢündedir.
ANDERSON, çocuğun yazdıkları ve kullandıkları doğru olmasa da, doğruları
dikkate alınıp bunlar üzerine açıklama yapmasına fırsat verildiğinde
noktalama öğretimi konusunda çarpıcı sonuçlar elde edilebileceğini belirtmektedir.
Doğruyu ölçen testlerin noktalama öğretiminde yararsız olduğu
görüĢünde olan araĢtırmacı, çocukların yazma, okuma, dinleme ve konuĢma
imkânlarını kullanmasına fırsat verilmesinin önemine değinir. Yazma konu-