3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

466 / Faysal Okan ATASOY
3.14.3 TEKLĠFLER
KöĢeli yay kapsayıcıdır, anlam vermek için kullabılabilir. Yazı içindeki
herhangi bir kelime için ayrıntılı bilgi vermek için kullanılabilir. Bir
metinde unutulmuĢ, silinmiĢ, okunamayan herhangi eksikliği tamamlamak
için kullanılabilir. Alıntıya yapılan müdahaleyi göstermek için kullanılabilir.
Bütün kullanıĢlarında asıl metinde yer alan bilgiden ayrı bir bilgi verildiğini
gösterdiği için asıl metinle katma bilgiyi birbirinden ayıran ayırıcı iĢarettir.
3.14.3.1 Derleyip toparlayıcı
KöĢeli yay, yay içine alınmıĢ bir açıklama içinde yeniden bir açıklama
verilirken en dıĢta yer alır. ĠĢaret burada derleyici toparlayıcı iĢ görür.
[Tarık Buğra, Oğlumuz (Ġlk Gençlik Çağına Öyküler), s. 51]
3.14.3.2 Anlam verme
Bilinmeyen kelimelerin anlamını vermek üzere eser sonuna sözlük
yerleĢtirmek yerine kelimenin hemen arkasına bir köĢeli yay ile anlamı verilebilmektedir.
Yazar böylece okurun sözlüğe bakıp durmaktan bıkarak eseri
okumaktan vazgeçmesini önlemeyi amaçlamaktadır.
Hanım Hey!
Bir gün Kamgan oğlu Han Bayındır yerinden durmuĢtu [kalkmıĢtı].
ġamî [Dört köĢe] günlüğü [güneĢliği] yeryüzünde diktirmiĢti. Ala sayvanı
[gölgeliği] gökyüzüne asanmıĢtı [açılmıĢtı]. Bin yerde ipek halıçası [minderi]
döĢenmiĢti.
Hanlar hanı Han Bayındır yılda bir kere top edip [ziyafet verip] Oğuz
beylerini konuklardı. Gene toy edip [ziyafet verip] attan aygır [erkek at],
deveden buğra[erkek deve], koyundan koç [erkek koyun] kırdırmıĢtı [kestirmiĢti].
Bir yere ak otağ [çadır], bir yere kızıl otağ [çadır], bir yere kara
otağ [çadır] kurdurmuĢtu.
(Mustafa KAÇALĠN, Dedem Korkudun Kitabı, s. 9)
Yay içindeki bilgi ile köĢeli yay içindeki bilgi karıĢtırılmamalıdır. Yay
içindeki söz, cümleden atıldığında anlam üzerinde bir etkisi olmadığından
ve cümlenin yapısına girmediğinden bozulmaya sebep olmaz.