3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

456 / Faysal Okan ATASOY
Yukarıdaki metinde antrparantez (entre-parenthèses) ve antrikot
(entre-côtes) kelimelerinin özgün biçimleri yay içinde gösterilmiĢtir.
Antrikot kelimesinin ve entrer kelimesinin anlamı yay içinde verilmiĢtir.
Yazı içinde açılımları verilen kısaltmaları göstermek için yay kullanılmaktadır:
Peki, Yayıncılar Meslek Birliği (YAYBĠR), Türkiye Ġlim ve Edebiyat
Eserleri Sahipleri Meslek Birliği (ĠLESAM), Edebiyat ve Ġlim Eserleri Sahipleri
Meslek Birliği (EDĠSAM), Bilim ve Edebiyat Eserleri Sahipleri Meslek
Birliği (BESAM), Kitap Çevirmenleri Meslek Birliği (ÇEVBĠR) ne güne
duruyor?
(SAYAR, Vecdi: ―Alacakaranlık‖, Cumhuriyet Gazetesi, 9 ġubat 2007, s. 15)
3.13.3.6 Ara sözleri gösterme
Ara sözler yay içine alınarak asıl cümleden ayırılabilir:
…eskilerin ―enine boyuna‖ dedikleri cinsten, yapılı (balık eti mi derler)
bir hanım. Böyle hanımlar birkaç nesil öncesinde sadece Türk erkeklerinin
değil, onların anneleri (yani kaynanalar) tarafından da pek makbul
tutulurlardı. Niçin? Efendim böyle ―dalyan‖ gibi hanımların zırt-pırt hastalanmayacağı,
tuttuğu iĢi koparacağı, çamaĢırda, hamurda, ev temizliğinde
arslanlar gibi çalıĢacağı yolunda bir genel kanaat mevcuttu da ondan.
(Ahmet Turan ALKAN, Biz Böyle Güzeliz, s. 207)
Yukarıdaki metinde geçen balık eti mi derler sözü ara sözdür ve yazıda
yay içine alınarak asıl cümleden ayırılmıĢtır.
Yunanca ―sivri bir Ģey batırmak‖ anlamına gelen stíezin fiili *steig-
kökünden geliyor. Bu fiilden türeyen stígma ―nokta‖ demek. Belli ki esas
anlamı sivri bir uçla bir yüzeyde açılan çentik ya da delikmiĢ. (Unutmayın ki
bu kelimler kalemin ve yazının icadından çok önce oluĢmuĢlar. O yüzden
―nokta‖ deyince insanların aklına kalemle yapılmıĢ bir leke değil mızrak
ucuyla açılmıĢ bir çentik gelmiĢ.) Astigmatizm, noktaları seçememeye yol
açan göz bozukluğunun adı. Yunanca olumsuzluk ifade eden a- önekiyle
yapılmıĢ. Latince olsaydı belki *impunctatio, Arapça olsaydı *lâ-nokteviye
olurdu.
(Sevan NĠġANYAN, Sözlerin Soyağacı, s. 23-24)