10.12.2012 Views

3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ 

3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ 

3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ 

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

3.10 EĞĠK ÇĠZGĠ ( / )<br />

3.10.1.1 Tarihi<br />

Noktalama - sorunlar çözümler teklifler / 407<br />

Virgula suspensiva olarak da adlandırılan iĢaret eski noktalama geleneğine<br />

uygun olarak metnin okunmasını kolaylaĢtırmak üzere bir metin<br />

içinde kısa durağı veya duraklamayı göstermek üzere kullanılmıĢtır.<br />

PARKES, iĢaretin, önceleri metin içinde anlamlı bütün oluĢturan yan cümlecikten<br />

sonraki durakları göstermek için kullanılırken, 14, 15 ve 16‘ncı yüzyıllara<br />

ait yazmalarda son durak yeri (nokta) hariç cümle içindeki kısa-uzun<br />

bütün durak yerlerini göstermek üzere kullanıldığını söylemektedir.<br />

PARKES, iĢaretin ikili Ģeklinin // bir cümlenin, bir meselenin, bir bölümün,<br />

paragrafın veya bir Ģiirde kıtanın baĢladığını göstermek için ve cümle sonundaki<br />

duraklamayı göstermek için kullanıldığını tespit etmiĢtir. Ortasında<br />

nokta yer alan Ģekli 14‘üncü yüzyılda iki nokta üst üste iĢareti yerine geçen<br />

punctus elavatus iĢaretinin kullanılmasını gerektirecek durumdan<br />

küçük, virgül yerine geçen virgula suspensiva / iĢaretini gerektirecek durumdan<br />

büyük durak yerlerini göstermek için kullanılmıĢtır. 285 ĠĢaret ortaçağ<br />

boyunca virgül yerine kullanılmıĢtır. Bugünkü gibi ―veya - ve/veya‖ anlamlarında<br />

kullanıldığı da söylenmektedir. 286<br />

ĠĢaret Türkçede sayılar arasında ayırıcı olarak yer alır. Metin içinde<br />

kelimeler arasında ve, veya anlamlarında kullanılır. ġiirlerin düz yazıda satırlar<br />

arasında eğik çizgi yardımıyla yan yana dizilmesini sağlar. Bu kuralların<br />

yazım kılavuzlarında iĢarete verilen değiĢik adlar altında yer aldığı görülmektedir.<br />

287 Daktilo makinesinin kullanıldığı dönemlerde daktilo ile yazılan<br />

yazıların uzun olması durumunda sayfanın alt köĢesine yan çizgi ve ya-<br />

285 M. B. PARKES, Pause and Effect, s. 307.<br />

286 Huda Smitshuijzen ABĠFARES, Arabic Typography, s. 107.<br />

287 ÇOTUKSÖKEN, Türkçe Yazım Kılavuzu, eğik çizgi s. 38; DEMĠRAY, Temel Yazım Sözlüğü<br />

―Ġmla Kılavuzu‖, eğik çizgi s. 43; TULUM, Yeni Ġmla Kılavuzu, Ġstanbul 1986, YARDIMCI<br />

ĠġARETLER bölme s. 57; HENGĠRMEN, Yazım Kılavuzu Noktalama ĠĢaretleri, eğik çizgi, s.<br />

71; Yazım Kılavuzu, Dil Derneği, eğik çizgi s. 89.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!