3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

Noktalama - sorunlar çözümler teklifler / 391
beytinde ararlar kelimesi, ―mah-rûlar‖ın sıfatı iken, cem‘lenmesi, kâ‟ide-i
lisân-ı Osmânîye muhâlifdir.
―Der-miyân etmek‖, ―der-pîş eylemek‖ yerinde ―der-miyân ile‖ ve
―ruhsat-ı kâmile‖ yerinde ―ruhsat-ı kâmil‖ denilmek ve ―li-„ecli‟l-furûht‖
ibâresinde olduğu gibi, kelime-i Farisiyye üzerine lâm-ı ta‟rîf getirmek dahi
za‟f-ı te‟lîf kabîlindendir.
(Ahmet Cevdet PaĢa, Belâgat-i Osmâniye, s. 7)
Yukarıdaki metinde kalın olarak dizilen birleĢik kelimeler Arapça veya
Farsça kurallara göre oluĢturulmuĢtur. Bunların Latin harfleriyle gösterilmesinde
araya kısa çizgi konmaktadır.
La‘lin olunca gonce-i tarf-ı külâh-ı ney
Bir nev-behâre neĢ‘e verir bûy-ı âh-ı ney 277
(Abdülbâki GÖLPINARLI, ġeyh Galib‘den Seçmeler, s. 86)
Romanlarım arasında bu defa «Zavallı Necdet», «ÖlmüĢ bir kadının
evrak-ı metrûkesi», «Lâdamokamelya» gibi hissî ve aĢkî diye bilinenler de
var…
(Necip Fazıl KISAKÜREK, Kafa Kağıdı, s. 115)
BaĢka dillerdeki kelime birleĢmelerini gösterirken de kısa çizgi kullanılmaktadır:
Inter‘in esas Fransızcası entre, okunuĢu ‗antr‘. Antrparantez (entreparenthèses)
ve antrikot (entre-côtes, yani kaburga arası) oradan geliyor.
Intrare fiilinin Fransızcası olan entrer (girmek) ise dilimize antre sözcüğünü
vermiĢ; bir evin ya da yemeğin ―giriĢ‖i anlamında.
(Sevan NĠġANYAN, Elifin Öküzü…, s. 73)
Arap harfli metinlerden latin harflerine yapılan Türkçe yazı çevirimi
yayınlarında asıl metinde birleĢik yazılmıĢ kelimeler yazı çevirimi metinde
kısa çizgi ile birleĢtirilmektedir:
277 La‘lin (dudağın), neyin külâhına bir gonca kesilince, neyin çektiği âhın kokusu, âdetâ
bir ilk bahara neĢe verir; her tarafa bir ilk bahar neĢesi yayılır. (aynı eser, s. 87)