10.12.2012 Views

3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ 

3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ 

3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ 

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

378 / Faysal Okan ATASOY<br />

(Mehmet Akif ERSOY, Ġstiklâl MarĢı)<br />

Ġstiklâl MarĢı‘ndan alınan yukarıdaki metinde ki Ģehadetleri dinin temeli<br />

cümlesi bir ara sözdür ve ezan kelimesinin açıklayıcısıdır; bu yüzden<br />

iki kısa çizgi arasına alınmıĢtır. Açıklama cümlesi metinden atıldığında bu<br />

ezanlar benim yurdumun üstünde ebedî inlemeli Ģeklinde eksiksiz bir cümle<br />

elde edilir. Görüldüğü üzere açıklama cümlesi bir ara cümle olarak yer almıĢ<br />

ve asıl cümleden atıldığında bir eksiklik oluĢmamıĢtır. Metni yazan kiĢi<br />

açıklama cümlesini iki kısa çizgi arasına alarak asıl cümleden ayırmıĢtır.<br />

Açıklama cümlesi ki bağlacıyla kurulmuĢ bir cümledir, asıl cümleye cümleye<br />

bağlandığında Ģu cümle elde edilir: Şehadetleri dinin temeli [olan] bu<br />

ezanlar, benim yurdumun üstünde ebedi[yete dek] inlemeli[dir.]<br />

AĢağıdaki metinde asıl cümle istihdamı daha fazla artırabilmek için<br />

eğitimi ciddi ölçüde geliĢtirmemiz lazım Ģeklindedir.<br />

Gemi inĢaat kapasitemiz yüzde 340 arttı. Ġstihdamı daha fazla artırabilmek<br />

için -ki bu alanda 100 bin kiĢiye yakın istihdam vardır yan sanayiyle<br />

birlikte- eğitimi ciddi ölçüde geliĢtirmemiz lazım.<br />

(TBMM Genel Kurul Tutanağı 23. Dönem 2. Yasama Yılı 126. Birle-<br />

Ģim, 03 Temmuz 2008, www.tbmm.gov.tr)<br />

Metinde ki bağlacıyla yapılan bu alanda 100 bin kiĢiye yakın istihdam<br />

vardır yan sanayiyle birlikte açıklaması ara söz olarak kısa çizgiler arasına<br />

alınmıĢ ve asıl cümleden ayırılmıĢtır.<br />

Ahmed HaĢim ve Yahya Kemal muallâkta birer kandil, Tevfik Fikret<br />

ukalâ bir avukat, Abdülhak Hâmid dâhi rolünde zoraki bir haĢmet… Bütün<br />

bunları, o zaman düĢünebiliyor veya hissediyorum. Namık Kemal -ki bütün<br />

bir devrin siyasî dayanağı- kuru bir tebliğci, vatan millet davulcusu… Nerede<br />

Fuzulî‘den ġeyh Galib‘e kadar gelen dümdüz sâf Ģiir hattı, nerede bu<br />

kılçık parçaları?..<br />

(Necip Fazıl KISAKÜREK, Kafa Kağıdı, s. 162)<br />

Metinde geçen ve açıklama içeren ara söz ki bağlacıyla kurulmuĢ bir<br />

cümledir: Namık Kemal -ki bütün bir devrin siyasî dayanağı- kuru bir tebliğci,<br />

vatan millet davulcusu… ki‘li cümle atılabilir, bu durumda asıl cümlede<br />

anlam ve yapı bozulmaz: Namık Kemal, kuru bir tebliğci, vatan millet<br />

davulcusu.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!