3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

3.8.3 TEKLĠFLER
Noktalama - sorunlar çözümler teklifler / 375
Kısa çizgi ayırıcı iĢaretlerdendir; ara sözleri ve ara cümleleri ana cümleden
ayırmak için kullanılır. Kısa çizgi kelimelerin hecelerini düzgün bir
Ģekilde ayırmaya yarar. Kısa çizgi, fiillerin kök veya gövde hâlini gösterebilir;
ekleri göstermek için kullanılabilir.
Kısa çizgi ayırma iĢinin tersine birleĢtirme amacıyla da kullanılabilir;
iki zaman veya mekân arasında bağ kurabilir; eĢleĢtirme-birleĢtirme yapabilir;
ikilemelerle karıĢması istenmeyen eĢleĢtirilmiĢ kelimeler arasına konarak
iki kelime arasında ilgi kurabilir.
Kısa çizgi konuĢma metinlerinin yazıya geçirilmesinde kekelemeleri
veya üzerine basa basa seslendirilen heceleri göstermek üzere kullanılabilir.
3.8.3.1 Hece bölme
Kısa çizgi hece bölmek için kullanılır. Satır sonuna sığmayan kelimelerin
bölünmesini sağlar. Türkçede hecelere ayırma iĢinde ne kelimenin ne
de eklerin asılları dikkate alınır. Ek almıĢ kelimelerde heceler ünlü-ünsüz
birlikteliğine göre belirlenir.
Türkçede heceler
Tek ünlü : a-ğaç, i-nek, u-yuz
Bir ünlü bir ünsüz : ev, al-, il-
Bir ünsüz bir ünlü : ba-ba, be-bek, kü-rek
Bir ünsüz bir ünlü bir ünsüz : ko-yun, so-ğan, san-cak, kur-sak
Bir ünlü iki ünsüz : üst, alt, art
Bir ünsüz bir ünlü iki ünsüz : yurt, kurt, yo-ğurt, yırt-, tart-
Kelimeler ek aldığında kelimenin veya ekin aslına göre değil ünlüünsüz
birlikteliğine göre heceleme yapılır. AĢağıda kelimelerin kökleri ile
ekleri ayırılmıĢtır:
Ek almıĢ kelime Kök + ek + ek + ek
ağacın : ağaç + ın
inekleriniz : inek + ler + iniz
evimiz : ev + imiz
bebeği : bebek + i
acıktık : aç + ık - dı - k