3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

346 / Faysal Okan ATASOY
Seslenme bir topluluk önünde coĢma hâlinde, ortaya yapılabilir:
Haydi efeler!
Ha uĢak, ha!
Haydi yiğidim!
Hanım hey!
(Mustafa KAÇALĠN, Oğuzların Diliyle Dedem Korkudun Kitabı, s. 25)
KonuĢma sırasında karĢıdakinin dikkatini çekmek üzere seslenilebilir.
Bu seslenme sözünün sonunda ünlem iĢareti kullanılabilir:
…mikroskoptan bakıyoruz. Ġkimiz böyle bir bakteri gördük diyelim.
―Fidan gibi bir bakteri gördüm‖ desem. Ġngilizce söyledim ―stick‖ dedim.
Bak şimdi! Birinciyi söylediğim anda kıvraklığı, inceliği, tazeliği, bir tür ve
dünyanın bilgisini veriyorum, bunlar otomatik olarak veriliyor. ―Stick‖ dediğim
zaman bütün bunlar biter. ―Stick‖ dediğim zaman kibrit çöpünden
kopmuĢ bir nesne olur.
(Alev ALATLI, ―Manken‖, Ters Lâle, s. 29-30)
3.7.3.2 Bağırıp çağırma
Ünlem iĢareti sesin yükseldiğini gösterir. Okuyucuya bir metnin yüksek
sesle okunması gerektiği ünlem iĢareti ile bildirilir. Bağırıp çağırma
ifade eden sözlerin sonunda ünlem iĢareti yer alır:
— Ne yapalım, döndü ise. Kendi etti kendi buldu. Sen canını sıkma,
kasabalı onu burada barındırmaz. Adı çıkmıĢ bir kere.
Ahmet sesini yükseltiyor.
— Sus be kadın! Bırak da kafamı toplayayım. Kabak benim baĢıma
patlayacak.
(Mustafa KUTLU, Kapıları Açmak, s. 101)
— Kusura bakma Ģekerim piyaz da yapamadım; peynir, reçel idare
edeceğiz…
— Bana bak ġadiye, bana Ģekerim diyemezsin tamam mı; ben buranın
valisiyim; otur yerine küstah!
— Aa Necmeddin, nereden çıktı Ģimdi valilik-malilik sevgilim?
— Bana Necmeddin diye hitap etmeni yasaklıyorum ġadiye. Ben
Necmeddin değilim, ben buranın valisiyim; sayın valim diyeceksin bundan
böyle… Sonra nedir öyle sevgilim, mevgilim… ciddi ol; sululuk istemez!