3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

Noktalama - sorunlar çözümler teklifler / 315
(Sevan NĠġANYAN, Sözlerin Soyağacı, s. 115)
Yukarıdaki metinde soru iĢareti, kay- kelimesi için verilen su yüzüne
çıkmak anlamının Ģüpheli olduğunu göstermek için kullanılmıĢtır.
Cevap beklemeyen soru cümlelerinden biri de art arda sıralanan belirsizlikleri
anlatan soru cümleleridir. KiĢinin içinde bulunduğu anlık ĢaĢkınlığın
bu Ģekilde anlatılması mümkündür. Bu cümleler cevap beklemeseler de
soru cümleleri oldukları için sonlarına soru iĢareti konmalıdır.
Kimdi bu? Neydi bu? Bir karanlık gecede, bir mezarlık mıydı? Gökleri
yırtan bir yağmur ĢimĢeği miydi? Bir dev mi, bir ejder mi? Toprak mı sallanacaktı?
Bir ulu sel gelip, bütün evleri mi alıp gidecekti?
3.6.3.2.20 Başkaldırma, pişmanlık, utanma
(YaĢar Kemal, Yer Demir Gök Bakır, s. 29)
Soru cümleleri baĢkaldırma, yaptığından söylediğinden piĢman olma,
utanma gibi anlamları da ifade edebilir. Bu cümlelerin sonuna da soru iĢareti
getirilir.
Ben n‘aptım? (Soru yoluyla dikkat çekme veya piĢmanlık.)
Ah! Ben ne yaptım? (Yaptığından aĢırı piĢman olma.)
Neden Allahım? (Kaderi sorgulama - isyan.)
Allahım nedir bu baĢımıza gelen? (Çaresizlik ve isyan.):
Nasıl da düĢünemedim? (PiĢmanlık.)
Neden hep ben? (Ġsyan)
Tanrım neden ben? (Kaderini sorgulama - isyan.)
Neden söyledim ki bunu Ģimdi ben? (PiĢmanlık.)
Tanrım, neden biz?
3.6.3.2.21 Çaresizlik
Soru yoluyla çaresizlik bildirilebilir.
(Ahmet Turan ALKAN, Titrek Felsefe, s. 19)
N‘apacağız Ģimdi?
Kime ne söyleyeyim? Onların derdi baĢlarından aĢkın.
Ben ne diyebilirim ki?
Elimizden ne gelir ki?