3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

312 / Faysal Okan ATASOY
Herhangi bir ortamda sinirli bir Ģekilde etrafındaki insanları rahatsız
eden birinin haksız olduğu ortaya çıkınca soruyla karĢılık vermesi de mümkündür.
245
— Nerde bu anahtar? Her yeri aradım bulamadım. aldığınız bir Ģeyi
neden yerine koymuyorsunuz? Kim kaybetti bunu gene?
— ĠĢte ya! Senin ceketinin cebinde.
— Hımm, orda mıymıĢ?
3.6.3.2.15 Beğenmeme
Soru yoluyla bir davranıĢın, düĢüncenin, duygunun veya herhangi bir
sözün beğenilmediği ifade edilebilir. Bu sorular da sözlü cevap beklemeyen
sorulardır. Sözle karĢılık yerine beğenilmeyen durumun düzeltilmesi istenir.
Bu cümlelere beğenmeme anlamını yükleyen, soru olduğu için cümlenin
sonuna soru iĢareti konur.
Bu ne?
Oldu mu Ģimdi?
Yaptığını beğendin mi?
Böyle demeye utanmıyor musun?
Böyle yapılır mı? (Böyle de yapılmaz ki!)
Böyle denir mi? (Böyle de denmez ki!)
Sırası mı Ģimdi?
Eee, n‘olmuĢ öyle dediyse?
Ne diye böyle yaptın ki? (KeĢke yapmasaydın)
Ne dedin sen? (Anlatılanı veya karĢıdakinin sözünü beğenmeme)
I. YurttaĢ: Sırası mı Ģimdi bunun?
Sokrates: Ne zamanmıĢ sırası bunun?
(A. Turan Oflazoğlu, Sokrates Savunuyor, s. 14)
Yukarıdaki iki cümlede de karĢılıklı beğenmeme durumu
sözkonusudur. Ġkinci cümledeki soru karĢıdaki kiĢinin durumunu, görüĢünü,
sorusunu, soruya cevabını beğenmeme anlamları da taĢımaktadır.
Vildan, ĢaĢırmıĢtı ve çaresizdi…
―Beni ağlatacaksın, Beyhan, o nasıl söz?..‖
245 Engin ÇETĠN, On Üçüncü Yüzyıl Öncesi Türkçesinde Soru, s. 8.