10.12.2012 Views

3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ 

3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ 

3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ 

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

300 / Faysal Okan ATASOY<br />

uyarı gönderildiğini anlar. Yukarıdaki cümle bağırma ifade ettiğine göre<br />

sonuna ünlem iĢareti konması gerektiği düĢünülebilir. Sözde soru cümlesi<br />

sayılan bu tip cümlelerin sonuna ünlem iĢareti konması gerektiği savunulmaktadır,<br />

oysa bu cümlelerin aktardıkları anlam ne olursa olsun sonlarına<br />

konacak iĢaret soru iĢareti olmalıdır.<br />

Ben sizin Rabbiniz değil miyim?<br />

Yukarıdaki cümlede alıcının konu üzerinde düĢünmesi istenmektedir.<br />

Alıcı soru yoluyla düĢünme konusunda harekete geçirilmektedir. Bu soru,<br />

kendisine cevap beklemektedir. Bu cevap gerek sözle gerek davranıĢla<br />

verilecek bir cevaptır. Sözün uyarı olduğu açıktır. Sonuna soru iĢareti<br />

konmalıdır.<br />

Savcı: Savunmuyor, saldırıyor bu adam, sayın baĢyargıcım! Ey<br />

sevgili, çok sevgili Atinalılar! Dirliğinize, düzeninize yönelen bu tehlikeye<br />

göz yumacak mısınız?<br />

(―Yummayacağız, kahrolsun Sokrates!‖ sesleri)<br />

I. YurttaĢ: Savcının kaygısı yerinde bence.<br />

II. YurttaĢ: Bilmem ki ne desem? Haklı gibi.<br />

(A. Turan Oflazoğlu, Sokrates Savunuyor, s. 70)<br />

Yukarıdaki metinde savcı ―…Atinalılar! Dirliğinize, düzeninize<br />

yönelen bu tehlikeye göz yumacak mısınız?‖ sözüyle alıcıları harekete<br />

geçirmeye çalıĢmaktadır. YurttaĢ rolündekilerin konuĢmaları da harekete<br />

geçmeye baĢladıklarını göstermektedir.<br />

3.6.3.2.3 Tehdit etme<br />

Yoksa, baĢlarına gelecekleri bilmiyorlar mı?<br />

Yukarıdaki cümlede baĢlarına gelecekleri düĢünseler iyi olur<br />

anlamında tehdit yer almaktadır. Tehdit soru yoluyla sağlanmıĢtır. Cümlenin<br />

sonunda yer alan soru iĢareti, cümlenin soru cümlesi olmasından dolayı<br />

konmuĢtur.<br />

Türkçede soru yoluyla tehdit anlamı yaygın bir Ģekilde kullanılır:<br />

Dayak mı istiyorsun?<br />

Alayım mı ayağımın altına?<br />

Sen benim kim olduğumu biliyor musun?<br />

Karnın mı ağrıyor, kardeĢ?

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!