3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

298 / Faysal Okan ATASOY
Ne kadar zamanımız var?
Yukarıdaki cümleler doğrudan soru sormakta, bilgi istemektedir.
Cümleler kendi içlerinde soru anlamı taĢıdığı için sonlarına soru iĢareti
konmasa da soru cümlesi olarak görünürler. Cümlelerin soru anlamı taĢıması
sonlarına soru iĢareti koymayı gerektirmektedir. Türkçe soru kelimeleri ve
soru eki (mI) baĢka anlamda kullanılmadıkça cümlenin sonuna soru iĢareti
konmasını gerektirir. Yukarıdaki cümlelerde soru anlamı yükleyen kelimeler
ve ekler kalın olarak dizilmiĢtir.
Ġçinde soru kelimesi bulunan her cümle soru cümlesi değildir:
Ne ve ne kadar kelimeleri soru yerine çokluk ifade etmek için de kullanılabilir:
Ne insanlar gördüm, küçük dağları ben yarattım havasında gezinip
duran.
Yukarıdaki cümlede ne soru kelimesi soru anlamında değil çokluk anlamında
kullanılmıĢtır: pek çok insan. Bu yüzden cümlenin sonunda soru
iĢareti yerine nokta kullanılmıĢtır.
Ne kadar iyisiniz. Sizinle çalıĢmak isterim.
Ne kadar iyisiniz cümlesindeki ne kadar soru öbeği çokluk anlamındadır:
çok iyisiniz.
Yukarıdaki cümlenin sonuna soru iĢareti konduğunda cümlenin anlamı
soruya döner ve cümlenin tonlaması değiĢir:
Ne kadar iyisiniz? Sizinle çalıĢmak isterim.
Bu metinde ne kadar iyisiniz cümlesinin sonuna soru iĢareti getirilerek
cümlenin soru anlamı kazanması sağlanmıĢtır. Buradaki soru kendi içinde
bir Ģüphe anlamı taĢımaktadır. Metin bu hâliyle sizinle çalıĢmak isterim ama
iyi olup olmadığınızı bilmiyorum anlamına gelmektedir.
Ne kadar çalıĢkansınız
Ne kadar çalıĢkansınız cümlesi içinde bulunduğu bağlamdan koparılmıĢ
bu hâliyle iki anlama gelebilir:
(1) ÇalıĢkanlığınızın derecesini bilmek istiyorum.
(2) Amma çok çalıĢıyorsunuz.