3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

16 / Faysal Okan ATASOY
layan kurallar ve özel iĢaretler (yazım kuralları ve noktalama iĢaretleri)
gibi. Öğretimin belli bir düzen içine sokulmasıyla sözün yazıya geçirilmesinde
gerekli iĢaretler sistemi ve yazma öğretimi, öğretim programları
içine alınmıĢtır.
Ġnsan, dili doğuĢtan getirmez; doğuĢtan getirdiği tek özelliği dil öğrenmeğe
yatkınlığıdır. Kendi özelliklerine göre belirsiz bir süre içinde
önce aile içinde sonra da ait olduğu çevrede, yaĢadığı topluluğun dilini
öğrenir. Bu, onun ―ana dili‖dir. Ana dili eğitimi örgün eğitim almadan da
gerçekleĢebilir. Ancak kiĢinin daha iyi düĢünebilmesi, kendisini yeterli
seviyede, doğru biçimde ifade edebilmesini ve karĢısındaki kiĢinin anlatmak
istediklerini eksiksiz, doğru anlayabilmesini sağlamak amacıyla her
toplumda ana dili eğitimi verilir. Ayrıca bu eğitimin bir üst amacı olan,
kiĢinin ait olduğu toplumun medeniyet anlayıĢını idrak edebilmesi; kendisinin,
toplumunun ve bütün insanlığın karĢılaĢabileceği sorunları görebilmesi,
bunlara çözüm üretebilmesi yine ana diline olan hâkimiyeti ile
mümkün olacaktır. Bu yüzden günümüzde, aĢağı yukarı her toplulukta,
üyelerin çocukluktan gençliğe uzanan bir süreçte ―ana dili‖ öğrenimi
görmeleri mecburî kılınmıĢtır. Bu eğitim, özel ve genel amaçlarına uygun
olarak, sözlü ve yazılı dil olmak üzere dilin iki temel alanında gerçekleĢtirilir.
Dil öğretiminde dört temel beceri alanı vardır: Okuma, dinleme, konuĢma
ve yazma. Okuma ve dinleme, doğru anlamağa; konuĢma ve yazma,
düzgün ifade edebilmeğe dönüktür. Yazılı ve sözlü dilde, doğru anlamağı
yahut doğru anlatmağı ölçebileceğimiz belirli kurallara ihtiyaç
duyarız. Dil eğitimi sürecinde, dilin tarihî geliĢmesinde oluĢmuĢ bu kuralları
dil bilgisi tespit eder ve sunar. 2
‗Dil bilgisi‘ anlamına gelen gramer kelimesi, ‗yazı bilgisi‘ anlamına
gelen Eski Yunanca grammatikē‘den türemiĢtir. 3 Kelimenin kökenindeki
gramma ‗yazı‘ sözünden de anlaĢılabileceği gibi, dil bilgisi çalıĢmaları,
yazı dilindeki hatasız örnekler esas alınarak yürütülmüĢtür. Ne var ki bu
yaklaĢım, zaman içinde dilin biçim yönünün ağırlıkla ele alınıp öbür boyutlarının
geçiĢtirilmesine yol açmıĢtır. Yine de dilbilgisi incelemelerinde
dilin sözcük seviyesinde anlam, dilbilgisi seviyesinde anlam, sözdizimi,
biçimbilim, ses, kullanım gibi alanlarına, ağırlıkları değiĢmekle birlikte,
yer verildiği görülmektedir. 4 Türkiye‘de dil eğitiminin önemli bir kısmını
2 A[gop] DĠLÂÇAR, ―Gramer…‖, TDAY-Belleten-1972, s. 84.
3 Sevan NĠġANYAN, Sözlerin Soy Ağacı, s. 152.
4 Fatma ERKMAN AKERSON - ġeyda OZĠL, Türkçede Niteleme, s. 41-43.