3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

214 / Faysal Okan ATASOY
3.3.3 TEKLĠFLER
Noktalı virgülün yapısında bir nokta ve bir virgül bulunur. Birbirine
noktalı virgülle bağlanan cümlelerde kullanılan bu birleĢik iĢaretin anlamı
Ģudur: Nokta, öndeki cümlenin hükmünün tamamlandığını gösterir. Bu yüzden
cümle noktalı virgülün konduğu yere nokta konarak cümle kesilebilir.
Noktanın altında yer alan virgül ile cümlenin sonraki cümle ile ortak yönü
bulunduğu, bu ortaklığın yer, zaman, olay, mantık silsilesi gibi bir ortaklık
içerdiği ve öndeki cümlenin iĢaretten sonra gelen cümle ile devam edebileceği
uyarısı verilmektedir. 187
187 ERTEN, Örneklerle Noktalama, s. 21; ―Dilbilgisi kurallarına göre tamamlanmıĢ fakat
fikir bakımından birbiriyle bağlantılı olan sözler arasında kullanılır. ‖ GARĠBOĞLU, Örnekli
Kompozisyon Bilgileri, s. 79.
Ġngilizce noktalama kurallarına göre noktalı virgülün özellikleri Ģöylece sıralanabilir:
Noktalı virgülle yazar ―cümlemi bitirmedim‖ uyarısı verir. Bu iĢaret, düĢünceleri, birbiriyle
nasıl iliĢkili olduklarını anlatma sıkıntısına girmeden bağlama imkanı verir. Cümleler
arasında açıklama (a), karĢılaĢtırma (b) ve sonuç (c) ilgisi varsa cümleler noktalı
virgülle bağlanabilir:
(a) The movie received terrible reviews; the critics agree that the quality of the acting is
only slightly above that of the average school play. (=Film çok kötü eleĢtiriler aldı, ve
eleĢtiriler okul piyeslerinde görülen ortalama oyunculuğun az biraz üstünde bir oyunculuk
kalitesi olduğu konusunda birleĢiyor. )
(b) The ice in the river broke last night; the bay is still frozen. (= Nehirdeki buz dün gece
kırıldı, fakat körfez hala daha donmuĢ durumda. )
(c) The speaker ran into the wings quickly; the spectators had begun to heave eggs, rotten
fruit, and other objects at the stage. (=KonuĢmacı hızlıca kulise koĢtu; çünkü dinleyiciler
sahneye yumurta, çürük meyve ve baĢka Ģeyler fırlatmaya baĢlamıĢtı. )
Birbirine bağlanan cümleler arasında mantıklı bir bağ olması gerekir.
The gray-haired man paced furiously outside the emergency room; yesterday he had
attended the school play. (=Kır saçlı adam acil servisin dıĢında kızgın bir Ģekilde
adımladı; daha dün okul piyesinde hazır bulunmuĢtu. )
Adamın okul piyesinde hazır bulunması hastanede olmasıyla ve sinirliliğiyle alakalı
olmadıkça iki açıklama birbirine noktalı virgülle bağlanmaktan çok uzaktır. Eğer iki durum
-piyesi izleme ve hastanede bulunma- bağlanırsa, yazar bunun nasıl olduğunu açıklamak
zorundadır.
The gray-haired man paced furiously outside the emergency room. He could hardly
believe that only yesterday he had attended his daughter‘s school play; today she
was in the hospital. (=Kır saçlı adam acil servisin dıĢında sinirli sinirli adımladı. Kı-