3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

Noktalama - sorunlar çözümler teklifler / 209
…ülkemizde çok eskiden gelen bir gelenek vardır. Bu gelenek doğrultusunda
merkezî yönetim ile yerel yönetim birbirine alternatif gibi görülmektedir.
Oysa yerel yönetim merkezî yönetimin bir alternatifi değil onun
tamamlayıcısıdır.
…Belediyeler stadyum ve spor alanları yapmalı, baĢta çocuk ve gençlerimize
ve özürlü vatandaĢlarımıza spor ve sosyal faaliyet imkânı sağlamalıdır.
Oysa bazı büyükĢehir belediyesi spor kulüpleri maalesef belediye baĢkanlarının
ve hatta çocuklarının hobi aracı ve bazı kiĢilerin rant kapısı olmuĢtur.
…Yine bu kanunda da aslan payı elbette büyükĢehir belediyelerinin
olacak. Oysa biz bu düzenlemede bir farklılık yapabilirdik.
(www.tbmm.gov.tr)
Oysa kelimesiyle kurulan cümlelerin yukarıdakine benzer Ģekilde baĢka
metinlerde de nokta ile öndeki cümleden ayırıldığı görülmektedir:
Türkçe geleneksel dil bilgisi kitaplarının hemen hemen değiĢmez bir
tanımsal giriĢi vardır: Dil genellikle ―duygu ve düĢünceyi aktaran‖, ―insanlar
arasında iletiĢim kuran‖ ve ―toplumsal bir varlık olan‖ olarak tanımlanır.
Kitapların ilerleyen sayfalarında da dilin ne duygu düĢünce aktarması,
ne iletiĢim kurması kalır!
Oysa dilin, bir dil bilgisi kitabında olması gereken tanımı, dil bilgisel
bir tanım olmalıdır.
(Nadir Engin UZUN, Bilgisayar Destekli…, s. 38.)
Yukarıdaki metinde yazarın nokta ayırıcısıyla yetinmeyerek oysa kelimesi
ile baĢlayan cümleyi grafik ayırıcı kullanmak yoluyla yeni bir paragrafın
baĢına aldığı da görülmektedir. Yazar düĢüncesinin açık olarak görülebilmesi
için olsa gerek, oysa ile baĢlayan cümleyi ayrı bir paragrafa almayı
uygun görmüĢtür. Aynı yazının bir baĢka yerinde oysa kelimesinin içinde
bulunduğu cümle, karĢıtı olduğu cümle ile aynı paragrafta yer almaktadır.
Ancak, burada da öndeki cümleden nokta ile ayırıldığı görülür:
KoĢaç tümcesi iki öbek arasında niteleme, sınıflama, eĢitleme gibi
yüklemeli iliĢkilerin kurulduğu tümcedir ve bu tür tümcelerde koĢaç denilen
bir iĢlevsel öge bulunur. Türkçenin geleneksel dil bilgisinde yer yer bu
ögenin -dır eki olduğu söylenir. Ali öğretmendir. Oysa -dır ekinin koĢaç
olmadığını anlamak o kadar basittir ki: O olmadığında da tümce aynı iliĢkiyi
yansıtmak üzere kurulmaktadır: Ali öğretmen.