3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

Recommendations

Info

202 / Faysal Okan ATASOY Bu köyde para kazanmak üzere yetiĢtirilen sebze meyve sadece marul, ıspanak, maydanoz; kiraz, elma ve ayvadan ibarettir. Yukarıdaki cümlede kalın olarak dizilen sebzeler bir öbek, meyveler ayrı bir öbek oluĢturmuĢ ve aralarında virgül kullanılmıĢtır. Sebzelerle meyvelerin oluĢturduğu bu öbeklerin karıĢmasını önlemek için noktalı virgül kullanılmıĢtır. Türk Dil Kurumunun 1941 yılında bastığı Ġmlâ Kılavuzu‘nda iĢaretin kullanıldığı yerler ―birbirine bağlı, fakat her biri kendi içinde yarı müstakil ihtimalleri; içinde virgüllerle ayrılmıĢ parçalar bulunan iki takım veya cümleyi; bir cümlenin hükmünden ayrılan ve ‗ancak, fakat, lâkin, Ģu kadar ki, bununla beraber…‘ gibi bir ayırıcı sözle baĢl[a]yan cümleyi ayırmağa yarar‖ denmiĢtir. Bundan sonraki kılavuzlarda sayılan bu kurallara yer verilirken son kılavuzda sadece birbiriyle iliĢkili cümleleri bağlama ve virgül içeren öbekleri birbirinden ayırma kuralları yer almıĢtır. 179 Noktalı virgül için yazım kılavuzları öbekleme ve birbiriyle iliĢkili cümleleri birbirine bağlama görevi üzerinde dururken, birbirine bağlanmıĢ cümleler içindeki hükümlerin sınırlarını gösterme iĢine yaradığına değinilmemiĢtir. (DeğiĢik: 7.5.2004-5170/2 md.) Birinci fıkrada belirlenen durumlarda da, savaĢ hukukuna uygun fiiller sonucu meydana gelen ölümler dıĢında, kiĢinin yaĢama hakkına, maddî ve manevî varlığının bütünlüğüne dokunulamaz; kimse din, vicdan, düĢünce ve kanaatlerini açıklamaya zorlanamaz ve bunlardan dolayı suçlanamaz; suç ve cezalar geçmiĢe yürütülemez; suçluluğu mahkeme kararı ile saptanıncaya kadar kimse suçlu sayılamaz. (Resmi Gazete, sayı: 17863, 9 Kasım 1982) 180 Yukarıya T.C. Anayasası on beĢinci maddesinin ikinci fıkrası alınmıĢtır. Madde, 2004 yılında yapılan değiĢiklikle ―ile, ölüm cezalarının infazı‖ ibaresi atılarak kısaltılmıĢ; ancak noktalı virgül kullanılmadığı için yine önceki hâliyle yanlıĢ anlaĢılabilecek bir belirsizlikte bırakılmıĢtır: ―…savaĢ hukukuna uygun fiiller sonucu meydana gelen ölümler ile, ölüm cezalarının infazı dıĢında 181 , kiĢinin yaĢam hakkına, maddî ve manevî 179 24 25 Yazım Kılavuzu, TDK, Ankara 2005, s. 37; Yazım Kılavuzu, TDK, Ankara 2008, s. 37. 180 07 (http://www. tbmm. gov. tr/Anayasa. htm EriĢme günü: 22/12/2008, saat: 16: )
Noktalama - sorunlar çözümler teklifler / 203 varlığının bütünlüğüne dokunulamaz;…‖ Buradaki yanlıĢ ―kiĢinin yaĢam hakkına‖ sözlerinden sonra ―;‖ konacağına ―,‖ konmuĢ olması. Bu yanlıĢ noktalama yüzünden, aktarılan bu düzenlemeden Ģöyle bir sonuç çıkmaktadır: ―SavaĢ hukukuna uygun fiiller sonucu meydana gelen ölümlerde ve ölüm cezalarının infazında, kiĢinin yalnızca yaĢam hakkına değil, maddî ve manevî varlığının bütünlüğüne de dokunulabilir.‖ (Cem EROĞUL: ―Anayasa ve Tüze …‖, AÜ SBFD, s. 140-141) Maddenin yeni hâli ―savaĢ hukukuna uygun fiiller sonucu meydana gelen ölümler dıĢında, kiĢinin yaĢama hakkına, maddî ve manevî varlığının bütünlüğüne dokunulamaz;‖ Ģeklindedir. Yapılan değiĢiklikte maddenin yanlıĢ yorumlanabileceği uyarısına rağmen noktalı virgülün kullanılmadığı görülmektedir. KiĢinin yaĢam hakkına söz öbeğinden sonra noktalı virgülün kullanılmaması cümle içindeki bağların yanlıĢ kurulmasına sebep olmaktadır. Çünkü noktalı virgülün yapısında bulunan nokta ile cümle anlamının kesilebileceği, virgül ile de cümlenin sonraki cümle ile ortak yönü sebebiyle virgülle devam edebileceği uyarısı verilmektedir. KiĢinin yaĢama hakkına söz öbeğinden sonra konulacak noktalı virgül, savaĢ hukukuna uygun fiiller sonucu meydana gelen ölümler dıĢında söz öbeğinin bağlantı sınırını gösterir. Noktalı virgül yerine virgül kullanıldığı için sınır geniĢlemiĢ, istenmeyen anlamların doğmasına sebep olunmuĢtur. Bu yanlıĢlığa, dıĢında kelimesinden sonra konan virgülün sebep olduğu açıkça görülmektedir. Anayasa‘nın on yedinci maddesinde benzer bir durumda noktalı virgülün sınırları gösterici özelliğiyle kullanıldığı görülmektedir: MADDE 17. - Herkes, yaĢama, maddî ve manevî varlığını koruma ve geliĢtirme hakkına sahiptir. Tıbbî zorunluluklar ve kanunda yazılı haller dıĢında, kiĢinin vücut bütünlüğüne dokunulamaz; rızası olmadan bilimsel ve tıbbî deneylere tâbi tutulamaz. (http://www.tbmm.gov.tr/Anayasa.htm) Maddenin ikinci fıkrasında yer alan tıbbî zorunluluklar ve kanunda yazılı haller dıĢında, kiĢinin vücut bütünlüğüne dokunulamaz ibaresi sonunda noktalı virgül yer almaktadır. Burada tıbbî zorunluluklar ve kanunda yazılı haller dıĢında istisnasının sadece kiĢinin vücut bütünlüğüne dokunula- 181 2004‘te yapılan değiĢiklikle ―ile, ölüm cezalarının infazı dıĢında‖ ifadesi kaldırılmıĢ.
Page 1 and 2:
T.C. MARMARA ÜNĠVERSĠTESĠ EĞĠ
Page 5 and 6:
ÖNSÖZ Noktalama iĢaretleri, söz
Page 7 and 8:
ÖZET Anahtar Kelimeler: Türkçede
Page 9 and 10:
ABSTRACT Key words: Punctuation in
Page 11 and 12:
ĠÇĠNDEKĠLER Noktalama - sorunla
Page 13 and 14:
Noktalama - sorunlar çözümler te
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
1 GĠRĠġ Noktalama - sorunlar ç
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
3 NOKTALAMA ĠġARETLERĠ Noktalama
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
(Ayrıntılı bilgi için lütfen i
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Efes‘te bir meydan. Maiyeti ile b
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
TRT Türkiye Radyo Televizyon Kurum
Page 121 and 122:
M. Kemal Mim Kemal Noktalama - soru
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
3.1.3.5.6 Sayı dilimlerinin yazıl
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
3.2 VĠRGÜL Noktalama - sorunlar
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Meyve-î memnû‘dan tadmak günâ
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162: Noktalama - sorunlar çözümler te
Page 163 and 164: Kraliçe, Papa ile evliyken boĢanm
Page 189 and 190: Birinci sınıftan, çocuğun biri
Page 203 and 204: A — Bu adamı tanıyor musun?k B
Page 207 and 208: 3.3.1.2 Noktalı virgül - anlam il
Page 211: 3.3.2 SORUNLAR - ÇÖZÜMLER Noktal
Page 229 and 230: 250 Camberwell Road Camberwell Vict
Page 239 and 240: 3.3.3.5 Başlıklarda noktalı virg
Page 243 and 244: 3.4.2 SORUNLAR - ÇÖZÜMLER Noktal
Page 261 and 262: 3.4.3.8 Genel ağ adreslerinde iki
Page 263 and 264:
Page 265 and 266:
3.5 ÜÇ NOKTA ( ... ) Noktalama -
Page 267 and 268:
Page 269 and 270:
Page 271 and 272:
3.5.3 TEKLĠFLER Noktalama - sorunl
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
Page 277 and 278:
Page 279 and 280:
Page 281 and 282:
Page 283 and 284:
Page 285 and 286:
Page 287 and 288:
Page 289 and 290:
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
3.6.2.2 Gerçek soru cümlesi - sö
Page 301 and 302:
3.6.2.4 Soru işaretinin yeri Nokta
Page 303 and 304:
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
Page 309 and 310:
Page 311 and 312:
KaĢınıyorsun galiba? 3.6.3.2.4 O
Page 313 and 314:
Page 315 and 316:
Page 317 and 318:
Page 319 and 320:
Pakize — (ĢaĢkın) Efendim? Avn
Page 321 and 322:
3.6.3.2.12 Rica - Teklif Noktalama
Page 323 and 324:
Page 325 and 326:
Page 327 and 328:
Page 329 and 330:
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
Page 335 and 336:
Page 337 and 338:
Page 339 and 340:
Page 341 and 342:
Page 343 and 344:
3.7 ÜNLEM ĠġARETĠ ( ! ) Noktala
Page 345 and 346:
Page 347 and 348:
Page 349 and 350:
Page 351 and 352:
(2a) Bana baksana sen! dedi. (2b) B
Page 353 and 354:
Page 355 and 356:
Page 357 and 358:
Page 359 and 360:
Page 361 and 362:
Page 363 and 364:
Page 365 and 366:
3.7.3.3.8 Acıma - Acıyı dile get
Page 367 and 368:
Eyvah! Vah vah! Noktalama - sorunla
Page 369 and 370:
Ġç Oğuz‘da DıĢ Oğuz‘da ad
Page 371 and 372:
Kadir Tanrı seni namerde muhtaç e
Page 373 and 374:
Gideceksin! Dur! Yürüme! Araba ge
Page 375 and 376:
Kimseye görünme! Noktalama - soru
Page 377 and 378:
Page 379 and 380:
Page 381 and 382:
Page 383 and 384:
Page 385 and 386:
Page 387 and 388:
tır: Noktalama - sorunlar çözüm
Page 389 and 390:
Page 391 and 392:
Page 393 and 394:
Page 395 and 396:
Page 397 and 398:
Page 399 and 400:
Page 401 and 402:
Page 403 and 404:
Page 405 and 406:
Page 407 and 408:
3.8.3.18 Matematikte kısa çizgi -
Page 409 and 410:
3.9 KONUġMA ÇĠZGĠSĠ 3.9.1.1 Ko
Page 411 and 412:
3.9.2 SORUNLAR - ÇÖZÜMLER Noktal
Page 413 and 414:
Page 415 and 416:
Page 417 and 418:
3.10 EĞĠK ÇĠZGĠ ( / ) 3.10.1.1
Page 419 and 420:
3.10.3 TEKLĠFLER Noktalama - sorun
Page 421 and 422:
Page 423 and 424:
Page 425 and 426:
Page 427 and 428:
3.11 ÇĠFT TIRNAK ĠġARETĠ (“
Page 429 and 430:
Page 431 and 432:
Page 433 and 434:
Page 435 and 436:
Page 437 and 438:
Page 439 and 440:
Page 441 and 442:
Page 443 and 444:
Page 445 and 446:
Page 447 and 448:
Page 449 and 450:
3.12.3.5 Bibliyografik künyelerde
Page 451 and 452:
3.13.1.1 Yay işaretinin tarihi Nok
Page 453 and 454:
Page 455 and 456:
Page 457 and 458:
Page 459 and 460:
Page 461 and 462:
Page 463 and 464:
Page 465 and 466:
Page 467 and 468:
Page 469 and 470:
Page 471 and 472:
Page 473 and 474:
Page 475 and 476:
Page 477 and 478:
Page 479 and 480:
Page 481 and 482:
Yukarıdaki metne müdahale edilere
Page 483 and 484:
Page 485 and 486:
Page 487 and 488:
3.16.2 SORUNLAR - ÇÖZÜMLER Nokta
Page 489 and 490:
Page 491 and 492:
Page 493 and 494:
Page 495 and 496:
Page 497 and 498:
Page 499 and 500:
Sevenleri göyer dedi Anın için b
Page 501 and 502:
Page 503 and 504:
Page 505 and 506:
Page 507 and 508:
3.17.1.6 ~ Benzerlik, yaklaşıklı
Page 509 and 510:
Page 511 and 512:
Page 513 and 514:
Page 515 and 516:
Paralel � Dik Noktalama - sorunla
Page 517 and 518:
Page 519 and 520:
Page 521 and 522:
Page 523 and 524:
Page 525 and 526:
Page 527 and 528:
Page 529 and 530:
Page 531 and 532:
Page 533 and 534:
Page 535 and 536:
Page 537 and 538:
Page 539 and 540:
Page 541 and 542:
show all

3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?