3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

Noktalama - sorunlar çözümler teklifler / 191
nuĢmam sözünü birine aktarmaktadır. Asıl cümle ben Ģunu dedim Ģeklinde
kısaltıldığında Ģunu kelimesinin yerinde de- fiilinin gerçekleĢmesini sağlayan
ve asıl cümlenin içinde bulunan cümle (bana…, dedi) yer alacaktır. Bu
cümlenin asıl cümleden ayırılması için virgül kullanılmıĢtır. Aynı cümle
tırnak içinde de gösterilebilir. Bu durumda asıl cümlenin içinde yer alan
baĢkasına ait söz tek tırnak içinde verilecektir. ―‗Bana gelmezseniz sizinle
bir daha konuĢmam‘ dedi‖ dedim.
…evin köĢesinden eli yüzü una belenmiĢ bir kadın çıktı ve gözlerini bir
çocuğa, bir adama çevirip; ne bileyim ben neden ağlıyor, dedi.
(Hasan Ali TOPTAġ, Kayıp Hayaller Kitabı, s. 11)
Diye kelimesi ile yapılan aktarmalarda değiĢiklik yapılsın yapılmasın
virgül kullanılmasına gerek yoktur. AĢağıda aynı sayfadan alınan cümlelerde
yazarın kimi zaman virgül kullandığı kimi zaman kullanmadığı gözlenmektedir.
Anlam karıĢıklığının oluĢmadığı durumlarda gereksiz yere iĢaret
kullanıp metnin iĢaretler yığınına boğulması doğru değildir.
AĢağıya alınan cümlelerde yazarın diye kelimesi ile yaptığı aktarmalarda
kimi yerde virgül kullandığı kimi yerde kullanmadığı; kimi aktarmalarda
tırnak iĢareti kullanarak aktarmak istediği cümleyi diğerlerinden ayırdığı
görülmektedir. Diye kelimesi ile yapılan aktarmalarda diye kelimesinin
önüne virgül konmasına gerek yoktur:
Söküp onu da bıraktı ötekilerin yanına ve hayal ede ede artık epeyce
ustalaĢmıĢcasına; ―Üst üste koymayacaksın bu mübarekleri,‖ diye söylendi.
(s. 8)
Hiç konuĢmadığımız halde iki kiĢilik bir kiĢi gibi aynı anda, aynı yöne
doğru yürüyorduk ki, ―ĠnĢaallah filmin birinci yarısı bitmemiĢtir,‖ diye fısıldadım
ben Hamdi‘ye. (s. 8)
ĠĢte o zaman kulağıma eğilip; ―Çok saçma,‖ diye fısıldadı Hamdi. (s.
9)
Atsa n‘olur ha, atsa n‘olur diye dikleniyordu beriki (…) adamın,
tafralanma lan bana, diye haykırdığını iĢitiyorduk. (s. 12)
…artık Ģekerleri bitiriyordu çocuk ve daha var mı acaba daha var mı
diye heybenin gözlerini karıĢtırmaya baĢlıyordu. (s. 13)
…ardından da öğrenirse otopsiye gerek kalmayacakmıĢ gibi, ölüm sebebi
ne sence diye soruyor. (s. 22)