3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

162 / Faysal Okan ATASOY
dikkate alındığında bu karıĢıklık okur tarafından belki de hiç fark edilmeyecektir.
Bunun daha iyi anlaĢılabilmesi için aĢağıya, cümlenin geçtiği metnin
tamamı alınmıĢtır:
―1940‘ların sonlarında Doğu Karadenizli köylü iĢ bulmak maksadıyla
hemĢehrisinin belediye reisi olduğu Ģehre varır. Belediyeye gelip reisin huzuruna
çıkmak istediğini söyler. Ona reisin ‗bir yerlerin salonu‘nda bulunduğu
bildirilir. Bunun üzerine köylümüz, (…) salonun yolunu tutar. Ġçeri
girer. Bakar. Reis en ön sırada oturuyor. (…) reisin yanına iliĢiverir.
Nihâyet köylünün, iĢ bulma derdine katlandığı o konser eziyeti de biter. Reis,
köylüsüne dönüp niye oralara geldiğini sorar. O da, ‗iĢ arıyorum‘ cevabını
verir. Reis, ‗peki, nasıl bir iĢ olsun?‘ diye sorunca, köylü, kendisine
bunca eziyet çektirmiĢ orkestrayı kafasında Ģöyle bir canlandırıverir. Hem
tek tek çalgılara hem de eliyle, soluğuyla yahut yapma bir âletle onları seslendirenlere
gözünün önünde resmigeçit yaptırır. Hayır, hiçbiri olmaz.
Adamlar adetâ büyücü. Kafasında dâhîce bir kıvılcım çakmıĢcasına ânsızın
köylüsü olan belediye reisine dönerek ‗buldum!‘ der. ‗O en önde tabureye
çıkmıĢ değnek sallayan adam var ya, iĢte, onun yaptığı iĢi istiyorum!‘ der.‖
3.2.2.3 Ara sözü gösteren virgül
(ġ. Teoman DURALI, Sorun Nedir, s. 29) 164
Cümle içinde herhangi bir kelime ile ilgili katma bilgi, yazarın ya da
söyleyenin duygusu veya yorumunu içeren ve cümle yapısında kurucu olarak
yer almayan kelime veya kelime öbeğine ara söz denir. HATĠBOĞLU, ara
sözü anlamı biraz daha açıklamak için araya giren ve gerektiğinde bağımsız
kullanılabilen cümle olarak tarif etmiĢ ve ―Cihan yıkılsa, emin ol, bu cephe
sarsılmaz‖, ―O isterse, pek ummam ya, gidebilir‖ gibi örnekler vermiĢtir. 165
Ara sözün baĢına ve sonuna virgül veya kısa çizgi konur, böylelikle
ara söz asıl cümleden ayırılır. Ara söz cümleden atılınca cümlenin anlamında
ve yapısında değiĢiklik olmaz/olmamalıdır.
Ara söz bir öğe hakkında açıklayıcı bilgi verebilir:
Bir tane famodin, mide hapı, attı.
164 Yazarın metinde kullandığı düzeltme iĢareti (Ģapka ^) korunmuĢtur. Metinde yazara ait
olan bütün yazım tercihleri ve noktalama iĢaretleri aynen alınmıĢtır.
165 Osm. cümle-i mu„tarıza; Fr. Phrase de parenthése; Ġng. Paranthesis sentence; Alm.
Satz-parenthese. Vecihe HATĠBOĞLU, Türkçenin Sözdizimi, s. 152.