3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

Noktalama - sorunlar çözümler teklifler / 147
Artık, yalnız gibi bazı kelimelerin cümlede kullanılıĢına göre türü değiĢebilmektedir.
Bu kelimelerin cümle içinde tür değiĢtirmesine veya bağlandıkları
kelimenin değiĢmesine virgül etki eder:
Cepten para harcamam artık, param yok.
Cepten para harcamam, artık, param yok.
Cepten para harcamam, artık param yok.
Birinci cümledeki artık kelimesi harcamam kelimesine, ikinci cümledeki
yok kelimesine, üçüncü cümledeki ise param kelimesine bağlanmıĢtır.
Bağlam hangi anlamı gerektiriyorsa virgül ona uygun kullanılmalıdır. Ġlk
cümledeki artık kelimesi harca- fiilinin zarfı olarak, ikinci cümlede çünkü
anlamında bağlaç olarak, üçüncü cümlede param kelimesinin sıfatı olarak
kullanılmıĢtır. Kelimenin tür değiĢtirmesine virgül sebep olmuĢtur.
Yalnız yaĢayan edebiyatçılarla görüĢmüĢ.
Yalnız, yaĢayan edebiyatçılarla görüĢmüĢ.
Yalnız yaĢayan, edebiyatçılarla görüĢmüĢ.
Yukarıdaki cümlelerde yalnız kelimesinin tür ve anlam değiĢtirmesine
virgül sebep olmuĢtur. Ġlk ve son cümledeki yalnız kelimeleri yaĢayan kelimesine
bağlıdır. Birinci cümlede yalnız yaĢayan edebiyatçılar bir öbektir.
Ġkinci cümledeki yalnız kelimesi ―sadece‖ anlamında bir edat olabileceği
gibi, bir kiĢinin yerini tutan sıfat da olabilir. Son cümlede virgül ilk cümledeki
öbeği yalnız yaĢayan olarak kısaltmıĢtır. ġüphesiz, kelimenin tür ve
anlam kazanmasında virgül kadar, bağlamın da etkisi vardır. Cümleler bağlamından
koparıldığında sorun çıksa da bağlamı içinde böyle bir sorunla
karĢılaĢılmayabilir.
Yalnız kadın ağlamasına dayanamam ben.
Yalnız, kadın ağlamasına dayanamam ben.
Yukarıdaki cümlelerin kendi baĢlarına geldiği farz edildiğinde birinci
cümlede yalnız kelimesi kadın kelimesinin sıfatı durumundadır. Ġkinci cümledeki
yalnız ise hem ―sadece‖ anlamında edat olarak hem de ―fakat‖ anlamında
bağlaç olarak düĢünülebilir:
Sadece, kadın ağlamasına dayanamam ben.
Fakat, kadın ağlamasına dayanamam ben.