3 NOKTALAMA Ä Ä¡ARETLERÄ

Noktalama - sorunlar çözümler teklifler / 137
(i) Çeviri, günümüzde Türkçede yapılmıĢ birçok metin yayınında örneklerini
gördüğümüz gibi, metindeki anlaĢılmayan kelimelerin yerine anlaĢılanlarını
koymaktan ibaret değildir.
(ii) Çeviri, günümüzde Türkçede yapılmıĢ birçok metin yayınında örneklerini
gördüğümüz gibi metindeki anlaĢılmayan kelimelerin yerine anla-
Ģılanlarını koymaktan ibaret değildir.
(Ceval KAYA, ―Türkçe metin yayımcılığının birkaç sorunu‖, Türk Dili, S
580, s. 312)
Yukarıdaki (i) sayılı örnekte gibi kelimesinden sonra virgül kullanılmıĢ,
(ii) sayılı örnekte ise aynı yerde virgül kullanılmamıĢtır. (i) sayılı cümlenin
anlamı Ģöyledir: ―Günümüzde Türkçede Türkçenin eski dönemlerine
ait birçok metin günümüz Türkçesine aktarılarak metin yayını yapılmaktadır.
Günümüzde çevirinin iyi örneklerini görüyoruz; zira çeviri, anlaĢılmayan
kelimenin yerine anlaĢılanını koymaktan ibaret değildir.‖ Burada virgül
gibi kelimesinin sonuna -dir ekinin getirilmesine sebep olur. Bu yüzden
cümle Türkçede yapılan metin yayınları çeviri için iyi örneklerdir anlamına
gelmektedir. (ii) sayılı cümlenin anlamı ise farklıdır: ―Günümüzde Türkçede
Türkçenin eski dönemlerine ait birçok metin günümüz Türkçesine aktarılarak
metin yayını yapılmaktadır. Bu yayınlarda metindeki anlaĢılmayan kelimelerin
yerine anlaĢılanları konulmaktadır. Böylece çeviri yapılmıĢ olduğu
zannedilmektedir. Çeviri anlaĢılmayan kelimenin yerine anlaĢılanı koymaktan
ibaret değildir.‖ Burada cümle Türkçede yapılan metin yayınları çeviri
için kötü örneklerdir anlamına gelmektedir.
Virgülün yeri değiĢtirilerek cümlenin anlamı değiĢtirilebilir:
Sensiz oldukça, zor olacak.
Sensiz, oldukça zor olacak.
Yukarıdaki cümlelerde virgülün yeri anlamı değiĢtirmektedir. Ġlk cümle
[o kiĢi] sensiz oldukça [bu iĢ] zor olacak anlamına gelirken, ikinci cümle
[bu iĢ] sen olmadan çok zor olacak anlamına gelir.
(i) Hocam, burası Türkiye olur.
(ii) Hocam, burası Türkiye, olur.
Yukarıdaki cümlelerde virgül, vurgunun yerini göstererek anlamı etkilemektedir.
Cümleler bağlamından koparılmıĢ olsa da, birinci cümle burası